Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012

60. ARVADI NECƏ AĞILLANDIRMALI?
İki yaxşı dost varmış. İkisi də nişannı olur. Bir çərşənbə günü bayramda biri o birinə deyir:

– Qardaş, gedəh görəh nişannılarımız nağarır.

Gedillər, baxır görür kü, bının nişannısı ağıllı-başdı gəzir. Bı ürəhlənir. O birsinin nişannısı başını qoyuf yerə, qılçaları göydə oynuyur. Dəli təkin dingildiyir. Bı gəlir yaman xar olur, pis olur. Vaxt olur buların toyları olur, ikisi də evlənir. Bılar gəlir girir gərdəyin dalına. Səhər oğlan duruf çarığını geyəndə pişih gəlir mavıldıyır. Tez bı gəlinin əri deyir:

– Kopoğlunun pişiyi, məni tanımırsan, sən maa mavıldı­yırsan?

Oğlan götürür pişiyi vırır. Hirsdənir lap bərk vırır. Deyir:

– İndi məni tanıyarsan.

Bı dəli dediyin qızın dodağı beş yerdən partdıyır. Gəlir bı dəli dediyin bir gəlin olur, bütün camaatın gözü onda olur. İndi bılar yaxınnaşıllar, dosdular dana. O birsi bına deyir:

– Qardaş, bı gəlin az qala çıxa mənim başıma. Taa məni minir.

Deyir:

– Hə.

Deyir:

– Hə.

Deyir:

– Qardaş, gəl belə bir iş görəh. Biz sizə gələndə deyəjəm ki, gəl arvaddarımızı dəyişəh. Sən də deyərsən hə, yaxşı.

Gəlillər bulara. Deyir:

– Qardaş, gəl arvatdarımızı dəyişəh.

Deyir:

– Hə, qardaş, başaa dönüm, gəl dəyişəh.

Bını yoldaşına da deyir da, belə bir iş görəjeyih. Bı öz yolda­şını qoyur burda, bının yoldaşını götürür gedir. Bı oturur, oturur, oturur, gejə keçir. Bı arvad qayıdır ki, bı nətər şeydi, gejə keçir, yatax da bəs. Deyir:

– Yox, bizim yerin adəti var.

Deyif:

– Nə adətdi?

Deyir:

– Bizim yerdə gəlini gətirəndə üş gün gəlini minirih. Palanı qoyurux belinə, minirih o başa, bı başa.

Gəlin deyir:

– Ay Allah, bı nə qanıydı mən düşdüm.

Bı oğlan durur gedir eşşəyin palanını gətirir, qoyur bı gəlinin belinə. Bir də ağac alır əlinə, bının qıçına-qıçına. O başa mələdir, bı başa mələdir. Səhər açılır. İki gejə bını o ki var məələdir. Pis ürəhnən yox ha. İndi deyir:

– Qardaş, sən gəl mənim yoldaşımnan qol-boyun belə keş da bizim evin qabağınnan.

Deyir, bının yoldaşınnan gəlif belə keçəndə, bı görür axı. Deyir:

– Ədə, saa dədəm-nənəm qurban, məni bı qannan qutar.

Deyir:

– Aaz, əynə yeri, indi-indi xoş gününə çıxmışam.

Bı yıxılır bının ayağına.

– A saa dədəm-nənəm qurban, sənin başaa dönüm, məni bın­nan qutar.

Bınnan sora gəlir onu aparır. Onnan sora bı olur ağıllı bir arvat. O iki qardaş heylə onu ağıllandırır.