Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu azərbaycan folkloru antologiyasi (Cəbrayıl, Ağdam, Laçın, Qubadlı, Zəngilan, Ağcabədi və Kəlbəcər rayonlarından toplanmış folklor nümunələri) baki – “Nurlan“ – 2012
Yüklə 2,66 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- YA MƏNİM SƏBRİMİ VER, YA DA SEVGİMİ
- BİR OTAQ TİKDİRDİM, TAMAMI KAŞI
- KEÇƏÇİ NƏĞMƏSİ *
- CƏNABİ ƏLİ-ƏKBƏRİN SİNƏDANI
- MÖXTДLİF ŞEİRLДR MƏZAHİR DAŞQINNAN ŞAİR HACI
| XI
DEYİŞMДLДR Qız: Budu, gəlir elçisi, Altında yüyənçisi. Mən ki sənə getmirəm, Ay itlər irgənçisi.
Budu gəlir saşdı qız, Mərciməyi daşdı qız. Mən səni heç almıram, Sirkə-yumax, bitdi qız.
Bulax üstə duran gözəl, Bir xəbər ver ellərinnən. Susuzmuşam, su isdərəm, Tər xınalı əllərindən.
Bizdər su verməriz yada, İlqar, iman gedər bada. Əslin kürttü Ömərzada, (= Haramzada) Su iç qalma yollarınnan. Oğlan: Kürdəm, kürtdüyümü danmaram, Eşqin odun yanmaram, Belə sulardan qammaram, Şərbət içəx, əllərinnən
Mənim adım Maşaxatın, Ağırımca qızıl atın. Sən bir kürtsən, mən bir xatın, Elçi göndər ellərinnən.
XII BAĞLAMALAR
Dad, ləzzət boğazdadı. Axşamdan öküz öldü, Sabahdan boğazdadı.
Bulut altdan ay mələr. Həzirədə göl gördüm. Mənə deyib ay, mələr.
Bulud mələr, ay mələr. Doğmamış qoyun gördüm. Quzu deyib ay mələr.
Yeddi can bu göldə. Uçuf göyə çəkildi, Dördü qaldı bu göldə.
Yoxu bilmə, var göndər. Salınmamış tingədən Üzülməmiş nar göndər.
O kərpişdən, o daşdan. Aşıx sənə deyirəm, Mən don tikim o daşdan.
O kərpişdən, o daşdan. Sən o qumdan qum əyir, Mən don tikim o daşdan.
Xalın bənək-bənəkdi. Sənnən sordum, ay aşıx, Araz neçə sənəkdi?
Xalın bənək-bənəkdi. Çağır, Araz dayansın Sayım neçə sənəkdi.
XIII SAYAЗI SЦZLДR 1. Nənəm, qoyunun ağı, Gedər dolanar dağı. Qızdara cehiz ağı, Uşağa bələk bağı, Gəlin yeyər qaymağı.
Dolandı düzü gəldi. Çobanın qucağında Bircə cüt quzu gəldi. 3. Quzu-quzu, çal quzu, Dili-dodağı bal, quzu. Duman gəldi, itirdim, Duman qaşdı, gəl, quzu. 4. Canım, ay qoyunun ağı, Dolandı gəldi dağı. Qarılar bişirər qaymağı, Gəlinnər yeyər quymağı. 5. Nənəm, a qıllı keçi, Məməsi ballı keçi. Uca qaya başında, Tutupdu yallı keçi. 6. Nənəm, a narış qoyun, Yunu bir qarış qoyun. Sağdım, tez küsüf getdin, Gəl mənnən barış, qoyun. 7. Qoyunnar dərədədi, Sütdəri bərədədi. Keçilər uzaqlaşıb Hərə bir dərədədi. 8. Nənəm, qoyun qaradı, Yununu kol daradı. Ağlına gəlmədi, Kim qoyunu aradı? 9. Ala keçi sütdüdü. Dələməsi daddıdı. O tayda bir qurt gördü, Tez bu yana addadı. 10. Nənəm, qoyun qaradı, Yununu kol daradı. Ağlına gəlmədi, Kim qoyunu aradı? 11. Saya, saya, sayadan, Qoyun gəlir qayadan. Sayaçıya pay verin, Damazlığı mayadan. 12. Fermanın gözü qoyun, Dolan gəl düzü qoyun. İldə bir əkiz gətir, Sevindir bizi, qoyun. 13. Nənəm, a qəşəh qoyun, Yunu bir döşəh qoyun. Dağdan evə dönəndə, Eyləyər göyşəh qoyun. 14. Qoyunun özü gəldi, Dolandı düzü gəldi. Çobanın qucağında, Bir əkiz quzu gəldi. 15. Boyuna gedər Axar, oyuna gedər. Çobanın ağ ərkəci Nişan toyuna gedər. XIV LAYLALAR, NAZLAMALAR 1. Laylay dedim həməşə, Karvan gedər yenişə. Döşəyində gül bitsin, ay qızım, ay oğlum, Yorğanında bənövşə. Laylay , quzum, a laylay, Laylay, balam a laylay. = Laylay çalım həmişə, Karvan gedər yenişə. Yastığında gül bitər, Yatağında bənövşə.
Balam yatsın, yuxusu gəlsin, Uzax-uzax ellərdən, Qərib-qərib yollardan, Balamın əmisi gəlsin, dayısı gəlsin.
= Laylay deyərəm su gələr, Yatar balamın yuxusu gələr. Uzax-uzax yollardan Balamın atası, əmisi gələr. Laylay, balam, a laylay, Laylay, gülüm, a laylay. 3. Laylay çalım ucadan, Səsin çıxsın bacadan. Bala, Allah səni saxlasın Çiçəhdən, qızılcadan. = Laylay çallam ucadan, Səsim çıxar bacadan. Balamı çağıranda. Haray verər ucadan. 4. Laylay dedim yatasan, Çiçəklərə batasan. Çiçəklər sənin olsun, Kölgəsində yatasan. = Laylay dedim, yatasan. Qızıl gülə batasan. Qızıl gülün içində Şirin yuxu tapasan. = Laylay deyim, yatasan, Gül-çiçəyə batasan. Yuxun yaxşı gəlsin, Səhəri tez açasan. 5. Balam yatıf beşikdə, Bülbül oxur eşikdə. Sən yat, yuxun alginan, Nənən duruf keşikdə. 6. Laylay deyim yatınca, Gözlərəm ay batınca. Sənə bir laylay çalaram, Sən laylama yatınca. 7. Bağçamızda boyana, Bağın yolu hayana. Sana bir layla çalım, Şirin yuxu tapınca. 8. Layla çalım yatınca, Yastığa baş atınca. Sən yat, yuxun alıynan, Məksədinə çatıynan. 9. Laylay deyirəm adına, Əli yetsin dadına. İmam köməyin olsun, Xalıx yetsin dadına. 10. Layla dedim yatıncan, Gözdərəm ay batıncan. Canım zinhara gəldi, Sən hasilə çatıncan. 11. Bir bölüh qazdar, Tükün tarazdar, Cehizsiz qızdar Bu balama qurvan. 12. Dağda darılar, Sünbülü sarılar, Qoca qarılar Bu balama qurvan. 13. A dağdağannar, Bülbül boğannar, Oğul doğannar Bu balama qurvan. 14. Ermənilər, harsınnar, Yığışsınnar gəlsinnər Bu balama qurvan olsunnar.
Könül görənə qurvan, Hamı dedi fərədi, Xoruz verənə qurvan. 16. Bir bölüh atdar, Çəməndə otdar. Ərsiz arvatdar Bu balama qurvan. 17. Göynən gedən sonalar, Bir-birini yan alar. Balama qurban olsun, Balası ölmüş analar 18. Balam, balam, balası, Balam quşdar balası. Arvadının qaynanası Əlinə düşsə neylərsən? 19. Balamın balası balam. Dalımın şələsi balam. Əlimin yemişi balam, Cibimin kişmişi balam. 20. Dil dodağı bal quzu, Əli ayağı xal quzu. Noğul balam, qənd balam, Əl-əyağı bal balam. 21. Buzovlar, ay buzovlar, Sənə qurban buzovlar. Mənim bu toppuş balam, Görən nə vaxt düz oynar? 22. Atım-tutum mən səni. Qəndə (=şəkərə) qatım mən səni. Acığım belə tutanda Göydən atım mən səni. = Elə ki, məni hirsdəndirsən, Eyvannan atım mən səni. 23. Həsən, gəl ay, Həsən, gəl. Həsən, gəl, ay, Həsən, gəl. Ya mən gəlim, ya sən gəl. Ürəyim getdi, qarqa maa qoz sal, Ürəyim getdi, balamı əlimə tez sal.
Ətəyi dolu güllərdən. Xudam, sən balamı saxla, Yaman-yaman gözlərdən, Yaman-yaman dillərdən. 25. Mən çalım, oyna, Qurvan boyuna. Ellər yığılıb gəlsin Balamın toyuna. 26. Başına dönüm, döndərim, Səni məhtəbə göndərim. 27. Sən məhtəpdən gəlincə Özümü daşa döndərim. 28. Balama qurvan quzular, Balam nə vaxt düz oynar? 29. Balama qurvan alçalar, Balam nə vaxt əl çalar? 30. Balama qurban inəklər, Balam nə vaxt iməklər? 31. Balama qurban qayinnər, Balam nə vaxt oyniyər? 32. Balama qurban ozannı, Üsdü pilov qazannı. 33. Balama qurban havalı, Təhnəsi qurbağalı. XV NДĞMДLДR, MДRSİYДLДR HAXIŞTALAR O tay, bu tay bərxana, haxışta Getmərəm mən yad xana, haxışta. Əhməd xanın qoşunu, haxışta Kəsib bulax başını, haxışta. Adlı üzük, can barmax, haxışta Keşdi sinəmə qarmax, haxışta O qızı yaddar apardı, haxışta Mənə qaldı yad almax, haxışta Oğlan, adın Talıbdı, haxışta Gün dağları alıpdı, haxışta. Verdiyin qızıl üzük, haxışta Barmağımda qalıbdı, haxışta. Ağ alma, qızıl alma, haxışta Nimçəyə düzül alma, haxışta. Çirkin al əsli olsun, haxışta Bədəsil gözəl alma, haxışta. İrəvanın yolu haça, haxışta Sığal çəkdim ipək saça, haxışta. Qurban olum mən yara, haxışta O gəlir qaça-qaça, haxışta. İrəvanın yolunda, haxışta Gül açaydı qolunda, haxışta. Qızıl sahat olaydım, haxışta Mən yarımın qolunda, haxışta. O tayda quzu gördüm, haxışta Tükü qırmızı gördüm, haxışta. Açıb cənnət qapısın, haxışta Sevdiyim qızı gördüm, haxışta. O taydan ox atdılar, haxışta Yaylığınnan tutdular, haxışta. On iki tüfəy, bir alma, haxışta Yara sapand tutdular, haxışta. Ağdır üzüyün qaşı, haxışta Yandı ürəyim başı, haxışta. Adını deyə bilmərəm, haxışta Cahannarın yoldaşı, haxışta. YA MƏNİM SƏBRİMİ VER, YA DA SEVGİMİ Dərya qırağında tihdirdim hamam, Oxudum sözümü, elədim tamam. Adın qurbanıyam, on iki imam, Ya mənim səbrimi ver, ya da sevgimi. Dərya qırağında tihdirdim kümbəz, Adımı qoydular, vallah, genə də bilməz. Adın qurbanıyam, gözə görünməz, Mənim səbrimi ver, ya da sevgimi. BİR OTAQ TİKDİRDİM, TAMAMI KAŞI Bir otax tihdidim, Tamamı kaşı. Bir usda gətidim, Olufdu naşı. Bir oğlan səvmişəm, Sevda yar başı. Bir otax tihdidim, Tamamı şüşə. Bir usda gətidim, Tuta gümüşə. Bir oğlan səvmişəm, Atdana-düşə. Bir otax tihdidim, Tamamı buxarı. Bir usda gətidim, Çəkə yuxarı. Bir oğlan səvmişəm, Qara çuxalı. KEÇƏÇİ NƏĞMƏSİ* Bükmə-bükmə qoy dursun, Keçəçi təpik vursun. Hallac baxıf qudursun, Toppuzu göydə vursun. Hey, hey, hey, Hey, hey, hey. Kilim, gəbə yükdədi, Gözlərin gədikdədi, Dönüb geri baxsana, Sevdiyin yar bizdədi. Hey, hey, hey, Hey, hey, hey. Qarabağın nalçası, Döşənibdi xalçası, Bir gözəl qız sevmişəm, Qızıl gülün xonçası. Hey, hey, hey, Hey, hey, hey. İMAMLAR HAQQINDA Ərəb atdandı, qoç iyiddər meydanda, Müxənnət sərinnən* tökülən qandı. Birinci imamım Şahi-Mərdandı, İkinci imamı xəbər al, deyim. Atını minəndə yel kimi əsər, Yetirib kafirin boynunu kəsər, İkinci imamım İmami Həsən, Üçüncü imamı xəbər al, deyim. Oxudum Quranı, açıldı zehnim, Yezitdər əlində dağıldı beynim. Üçüncü imamım, ya İmam Söyün, Dördüncü imamı xəbər al, deyim. Bahar oldu, dağlar geyindi abidin, Din içində bəslədik hami din. Dördüncü imamım Zeynalı Abidin, Beşinci imamı xəbər al, deyim. = Addarı ağırdı, gözdəri mayıl, Müşkülə düşmüsən, Mövlanı çağır. Dördüncü imamım Zeynal Abidin, Beşinci imamımı xəbər al, deyim. İmama gedən geyinər ağı, İmamlar gəzər behişdi bağı. Beşinci imamım Məhəmməd Bağır, Altıncı imamı xəbər al, deyim. Yedik, yedik dünya malın, bıdadıx, Dadımıza yetə on iki imam, bir o xalıx. Altıncı imamım Cəfəri Sadıx, Yedinci imamı xəbər al, deyim. Dilimdə əzbərimdi, könlümdə yazım, Ola ki, ağa, biz də durax qabağında Mir Kazım. Yeddinci imamım Museyi Kazım, Səkkizinci imamı xəbər al, deyim. = Davat qələm gətir, adını yazım, Allahın adıdı həməşə Əzim. Yeddinci imamım Müseyi Kazım, Səkkizinci imamı xəbər al, deyim. Namazı qıl, qoyma qala qəza, Məşşər günü sənə verəllər cəza. Səkgizinci imamım İmamı Rıza, Dokquzuncu imamı xəbər al, deyim. İmama gedən geyinər ağı, İmamlar gəzər behişdi bağı. Dokquzuncu imamım Məhəmmət Tağı, Onuncu imamı xəbər al, deyim. Müşgüllər üsdü, saqidi-saqi, Çəkəndə Zülfüqarı dörd bölər dağı. Onuncu imamım Əliyən Nağı, On birinci imamı xəbər al, deyim. = Şahi Mərdan kövsər üsdə saqidir, Onların gəzdiyi cənnət baqidir, On birinci imamım Əliyən Naqidir, On ikinci imamımı xəbər al, deyim. Səhər-səhər əs barı, Gözünü rağıb əvinnən kəs barı. On birinci imamım Həsən Əsgəri, On ikinci imamı xəbər al, deyim. = Səhər-səhər, badi yellər, əs barı, Sözüm budur ilahidən kəs barı. Onuncu imamım Əbül Həsən Əsgarı, On birinci imamımı xəbər al, deyim. Dağların başına gəlibdi duman, Misginin gözünnən getmədi duman. Əzəli Şahi-Mərdandı, sonuncu Mehdi Sahibi-zaman, Tay da varsa, xəbər al, deyim. = Müsəmbə dağını bürüdü duman Müşgülün yolunnan getməz heş güman. On ikinci İmamım Mehdiyi-Sahibzaman.
Nurnan dolu olur butası. Mağrubnan maşruğa gedər sadası, Dillərdə deyilir Mərd Murtuzəli. * * * Der, ərəb atımdı, Qoçəli meydanım, Məhəmməd cövhərinnən tökülən qandı, Birinci imamımızın adı Şahı-Mərdandı, İkinci imamımızın adın xəvər alın, deyim.
Tərpənəndə gavırın boynunu kəsər. İkinci imamımızın adı İmami Həsəndi, Üçüncü imamımızın adın xəvər alın, deyim. Der, oxudum Quranı, açıldı zehnim, ............................................................ Üçüncü imamımızın adı İmami Hüseyndi, Dördüncü imamımızın adın xəvər alın, deyim. Bağlar geyər qara abidin, Din içində din bəslədi abidin. Dördüncü imamımızın adı İmami Zeynalabidin, Beşinci imamımızın adın xəvər alın, deyim. Der, qaşların aydı, gözdərin mayıf, Müşgül işə düşdün o bir mevlamı çağır. Beşinci imamımızın adı İmami Məmmədbağırdı, Altıncı imamımızın adın xəvər alın, deyim. Der, üsdünə yığılıf neçə min qazı, Dünya malınnan qazanmısan azajıx. Altıncı imammızın adı İmami Cəfəri Sadıx, Yeddinci imammızın adın xəvər alın, deyim. Der, Allahımızın min bir adı var, Olardan biri ismi-əzəmdi, Yeddinci imamımızın adı İmami Müseyi-Kazımdı, Səkkizinci imamımızın adın xəvər alın, deyim. Der, gülüm, namazını qıl, qoyma keşsin, Bil ki, şəriyətdə verəllər cəzanı. Səkkizinci imammızın adı İmami Qərib İmamrzadı, Doqquzuncu imammızın adın xəvər alın, deyim. Der, imama gedəndə deyərlər ağı, Sinəmə çəkiflər düyünnən, dağı. Doqquzuncu imamımızın adı İmami Məhəmməd Taqı, Onuncu imamımızın adın xəvər alın, deyim. Der, savah-savah badi-səba, əs barı, Olların qolunda olan gumannarı kəs barı, Onuncu imamımızın adı İmami Həsən Əsgarı, On birinci imamımızın adın xəvər alın, deyim. Der, müşəmbə dağların duman bürüyər, Heş getməz qonlumnan gumanım. On ikinci imamımızın adı İmami Mehdi Sahibi-zamandı, Genə sozünüz varsa, xəvər alın, deyim. CƏNABİ ƏLİ-ƏKBƏRİN SİNƏDANI Əli-Əkbər ölümlü vaxtında babasına yalvarır: Yaralandı ey şahı-Kərbəla, Ölürəm, harayıma gəl, baba. Bu günün istisi, bu ciyər susuz, Atəşim dəmadəm edər virud. Bədənim yaralıdı, özüm susuz, Ölürəm, harayıma gəl, baba. Baba, eylə Əkbəri-nakərəm, Yola göz dikib səni gözlərəm. Başım üsdə gəlməsən, ölərəm, Ölürəm, harayıma gəl, baba. O gələn qədəmlərinə afadə, Sənə çox yetif çox əziyyətim, Odur çox vardır xəcalətim. Ay baba, budur əvvəl-axır zəhmətim, Ölürəm, harayıma gəl, baba.
Yıxıf atdan öldürəcəh məni. Gəl, amandı kölgə tək məni, Ölürəm harayıma gəl, baba. O gələn qədəmlərinə fəda.
1. İynə-iynə, Ucu düymə. Mər-mərcan, Mətir keçi. Şam ağacı, Şatır keçi. Qoz ağacı, Qotur keçi. Haldur dedi, Huldur dedi. Əmim oğlu Bir ağac atdı, Yağnan qara, Vur nağara, Çıx qırağa.
Qaranlıq yerdə küçük dingildər. Bajadan baxdım işlan göz, Birisi əyri, birisi düz. Mindim düzüm boynuna, Sürdüm Urum yoluna, Urum yolu bağlıdı. İçində meymun gəzər, Meymuncağızı ürkütdüm, Qulaqcığın qırpıtdım. Meymuncağın anası Məni görəndə ağladı, Tumanına qığladı. Tumanı dəlik-dəlik. Qurbağa bölük-bölük Qurbağanı hakladım, Üseyn bəyə saxladım.
Birisi əyri, birisi boz. Mindim bozun boynuna, Sürdüm Urum yoluna. Urum yolu dərbədər, İçində meymun gəzər. Meymuncağı ürkütdüm, Qulaxların qıpırtdım. Meymuncağın anası Məni gördü ağladı, Tumanına qığladı. Tumanı bölük-bölük, Qurbağa çilik-çilik. Üseyn bəyin boz atı Dərədəcə ölüfdü. Üseyn bəyə nə gərək? Quyruğ üsdə quş gərək. Quşu vurdum uçurtdum, Əlli dərə keçirtdim.
Hanı bının erkəçi? Erkəç qaya başında, Hehələdim gəlmədi, Çiyit tökdüm yemədi. Çiyid qazanda qaynar, Qəmbər bucaxda oynar. Qəmbər getdi oyuna, Qarğı batdı buduna. Qarğı deyil, qamışdı, Beş barmağı gümüşdü. Gümüşü verdim tata, Tat mana darı verdi. Darını verdim quşa, Quş mana qanat verdi. Qanatdandım uşmağa, Hakk qapısın aşmağa. Qapıçı qapı toxuyur, İçində bülbül oxuyur. Mənnən kiçik qardaşım Allahın kalamın oxuyur.
Sürdüm Urum yoluna. Urum yolu dərbədər, İçində meymun gəzər. Meymuncağın anası Məni gördü ağladı, Tumanına qığladı. Tumanı dəlik-dəlik, Qurbağa bölük-bölük. Qurbağanı haxladım, Üseyn bəyə saxladım. Üseyn bəyə nə gərək? Quyruğ üsdə quş gərək. Quşu vurdum uçurdum, Hakk qapısın açırtdım. Qapıçı qapılıx toxuyur, Mənnən kiçiy qardaşım Allahın bülbülün oxuyur. 6. Əkil-bəkil quş idi, Divara qonmuş idi. Getdim onu tutmağa, O məni tutmuş idi. Oturmuşdum divanda, Birdən qapı döyüldü. Elə bildim atamdı, Aşdım gördüm ilandı. İlana sillə vurdum Getdi dəydi divara. Divardan bir qız çıxdı, Adın qoydum Tamara. Tamara, Tamara tat qızı, Erməni soldat qızı. Tamara getdi beş günə, Gəlmədi on beş günə. 7. Motala-motal, Hil atar, Qaymax qatar. Ağ quşum ağarçınım, Göy quşum göyərçinim. Əzmə tikan Əmir qulu, Vur buraya, çıx qırağa.
Yuxudan ayıl, İsmayıl, Qızdar çıxıf məhliyə, Qızdara daş at, İsmayıl. 9. A testi-testi, teşti, Virdım Gilanı keşdi. İki xoruz əlləşdi, Biri qana bulaşdı. Qan getdi çaya düşdü. Çaydan göyərçinin uşdu Məni gördü ağladı.
Üç-dörd – qapını ört, Beş-altı – daş altı, Yeddi-səkkiz – Firəngiz, Doqquz-on – qırmızı don.
Gəl gedəh ota. Ot qırıldı, Pota yıxıldı. 12. Çilmə-çilik, Yeddi milik, Saray səkkiz, Qarğa doqquz, Oğlan gəldi, Qız, qaç. 13. Kəkilli fərə, Çıxma çəpərə, Səni görəllər, Ərə verəllər. = Kəkilli fərə, Çıxdı çəpərə, Hamı getdi ərə, Balam qaldı belə. XVII UŞAQ OYUNLARI DƏLƏDƏSMAL OYUNU Uşaxlar halay qurup oturullar. Bir uşax da əlində dəsmal bu uşaxların arxa tərəfiynən dövrə vurur. Dövrə vura-vura gəzdihcə dəsmalı uşaxlardan birinin arxa tərəfinə atır. Uşaxların heş biri arxasına dönüp baxmamalıdı. Arxasına dəsmal atılan uşax arxıya dönmədən dəsmalın onun dalına atıldığını tapıb bəyan eləsə, dəsmal gəzdirənnən nə isdəsə, şeir, tapbaca, mahnı oynamax və s. dəsmalgəzdirən halayın içində eləməlidi. Yox, əyər, dalına dəsmal atılan, dəsmalın onun arxasına atıldığını tapbasa, dəsmal gəzdirən uşax o uşaxdan şeyir isdəsə, o uşax halayın içində şeyir deyər, mahnı isdəsə, mahnı oxuyar, oynamax isdəsə oynuyar. Oyun bu minvalla davam eliyər. * * * Uşaxların əllərini oynadıb deyərdilər: Baş barmax, Başala barmax, Uzun hacı, Qan turacı, Çıkkılı bacı.
Uşağın ovcunu əl ilə qıdıxlıyıf deyillər: Burdan bir dovşan qaşdı, Bu gördü (baş barmax), Bu tutdu (II barmax), Bu bişidi (III barmax), Bu aşıdı (IV barmax), Çuppuluya qalmadı (çəçələ barmax). * * * Uşaxlar ayaxlarını bir yerə qoyur, bir-birinə vuruf oxuyullar: Araz gəlir, lil gəlir, İçi dolu gül gəlir. O gülün birin üzeydim, Saç bağıma düzeydim. Balamın toyunda Bir doyunca süzeydim. Axıra qalan oyunnan çıxırdı.
Kiçik uşaxları alardılar qucaxlarına, qılçasını o üzə, bu üzə qaytarırdılar, idman formasıydı, nəydi, deyirdilər: Sınıx qıç, hay sınıx qıç, Aş bişiməz sınıx qıç. Su gətiməz sınıx qıç, Elə ki, qonşudan pay gələndə, Şöppənəh durar sınıx qıç. Uşağın iki qılçasını qaldırardılar yuxarı. Bını təkrar bir neçə dəfə deyif uşaxı səvərdilər. XVIII MÖXTДLİF ŞEİRLДR MƏZAHİR DAŞQINNAN ŞAİR HACI O vaxtı Məzahir Daşqın plennikdən Stalinin hökmüynən, Səməd Vurğunun köməkliyi ilə azad oluf Azərbaycana qayıdanda Qazaxlı şair Hacıynan türmə yoldaşı olublar. Altıncı kolonda bir yatıblar. Şair Hacı eşidir ki, Daşqın azadlığa gəlir, ona bir məktub yazır. Özü də şeirnən yazır: Təxəllüsü Daşqın, adı Məzahir, Mənim bu naməmi almamış olma. Beynamus qohuma, yaltax dostlara, Həcv, hədyan deyib yazmamış olma. Məzahir Daşqın məktubu alır görür Şair Hacıdı yazan. Şeirə cavab yazır: Aldım məktubunu, ay Şair Hacı, Ürək ağlıyarkən gülmək çətindi. Hər şairin dərdi elin dərdidi, Bu sonsuz dəryanı bölmək çətindi. Məzahir Daşqını Stalin ömürrük azaddıxdan məhrum eləmişdi. Bəzi şeylər qulağına çatmışdı Şair Hacının. Şair Hacı yazır: Keçirdin ömrünü qürbətdə xeyli, Odur ki, naməni yazdım gileyli. Sənə xain çıxıf vəfasız Leyli, Məhəbbəti qannan silməmiş olma. Məzahir Daşqın yazır ki: Sən mənim Leylimə demə vəfasız, Əşqin məcarəsi olmaz vəfasız. Bir dərdə düşmüşəm, dərdsiz, dəvasız, Məhəbbəti qannan silmək çətindi. Şair Hacı yazır ki: Möhtərəm qardaşım, kamil ustadım, Qazaxdı mahalım, Hacıdı adım. Bəlkə öldüm, sən gələnə qalmadım, Ölsəm, məzarıma gəlməmiş olma. Məzahir Daşqın deyir ki: Uğursuz illərin keşsə də mini, Daşqın hər an görə bəxtəvər səni. Allah göstərməsin dost matəmini, Dostun matəminə gəlmək çətindi. Yüklə 2,66 Mb. Dostları ilə paylaş:
|