Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu dəRBƏnd folklor öRNƏKLƏRİ

İsgəndər səddi (24)
Belə ixtilat edirlər ki, Dərbənd şəhərinin binasını İsgəndər padşah qoyub. Bir gün İsgəndər padşah baxıb, görür şəhərin qa­pı­sını bir dəstə atlı kəsdirib. O saat fərraşlarından birini çağırıb dedi:

– Get öyrən, o atlılar nə niyyətlə gəliblər?

Fərraş atlıların qabağına çıxıb, ixtilat edib, bir azdan geri döndü. Gəldi İsgəndər padşahın yanına. Padşah xəbər aldı:

– Öyrəndin, nə istəyirlər?

– Bəli, öyrəndim, qibleyi-aləm. Bu gələn Xəzər xaqanının elçiləridi.

İsgəndər padşah xəbər aldı:

– Xaqanın bizə sözü nədi?

Fərraş dedi:

– Xaqan deyir ki, İsgəndər padşah bizim torpaqda şəhər ti­kəndə gərək bizdən icazə alaydı. İsgəndər padşah gərək şəhəri boşaldıb getsin öz torpağına.

İsgəndər padşah çox adlı-sanlı padşah idi. Bütün padşahlar ondan qorxurdu. Fərraş belə deyəndə İsgəndər padşah özündən çıxdı, aşıb-coşdu.

Fərraşa dedi:

– Fərraş, qoy elçilər xaqana desinlər ki, İsgəndər padşahın yeri möhkəmdi. Heç yerə gedən deyil. Bu torpaq elə mənim torpağımdı.

Fərraş onun dediyini elçilərə çatdırdı.

Ertəsi gün səhər İsgəndər padşah gördü şəhərdə bir vəlvələ var, gəl görəsən. Demə, xəzərlər şəhəri üzük qaşı tək mühasirəyə alıblar. O saat əmr edib vəzirini yanına çağırtdırdı. Vəzirə dedi:

– Get xaqana de, bizə bir ay vaxt versin, şəhəri boşaldaq.

Vəzir xəzərlərin xaqanının yanına gedib dedi:

– İsgəndər padşah səndən bir ay möhlət istəyir. Bir aydan sonra gəlib şəhərə sahib durarsan.

Xaqan vəzirə qulaq asıb dedi:

– Padşahına de ki, bir aydan sonra yenə gələcəm.

Xaqan bunu deyib qoşununa işarə elədi ki, geri çəkilsin. Axır xəzərlər çıxıb getdilər. İsgəndər padşah xəzərlər gedən ki­mi əmr elədi ki, şəhər əhli çıxıb şəhərin yan-yörəsinə daş-kəsəkdən bir sədd çəksinlər.

Dərbəndlilər böyükdən-kiçiyə gecəni gündüzə qatıb şəhə­rin yan-yörəsinə keçilməz bir sədd çəkdilər.

Bir ay da keçdi. Xəzərlər qayıdıb gəldilər. Baxıb gördülər ki, Dərbəndin qabağına sədd çəkilib.

Xəzərlərin xaqanı indi bildi İsgəndər padşah onu aldadıb. Odur ki, kor-peşiman qoşununu geri göndərib getdi.