Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu qarabağ: folklor da bir tariXDİr III kitab

37. SÜLEYMAN PEYĞƏMBƏRİN ÜZÜYÜ
Deyillər ki, Süleyman peyğəmbərin barmağında üzüh varıy­mış. O üzüyü onun barmağınnan çıxardıp öz barmağına geyən adam dünya durduhca yaşamalıymış.

Deyillər Bulki adında bir oğlanın atası tacir olur, dünyasını dəyişir. Cümələri, qırxı-zadı verənnən sora anasınnan icaza alır ki, ana, mən atamın xəzinəsini yoxlamalıyam, görüm atamın nə var-dööləti var. Bı durur gedir. Xəzinəyə girəndə baxır görür ki, bir küş­də bir dənə gözəl mücrü var. Deməh, bütün var-döölətin hamı­sın­nan o seçilir. Mücrünü götürüp açanda baxır görür ki, içində bir kitap var, Məhəmmət peyğəmbərin adı yazılıp. İçərisində də onun adına olan şeylərdi. Bı, kitabı götürüp gəlir evə. Anasına deyir ki, mən atamın meyidini çıxardıp yandırmalıyam. Anası düşür bının ayağına yalvarmağa. Deyir ki, olacağı yoxdu. Anası deyir:

– Səbəbi nədi?

Deyir:

– Çünkü atam bı kitabı kilitdiyip, onun içərsində olan əhva­latdan camahata heş nə çatdırmıyıp.

Orda anasına deyir ki, ras ki yol vermədin mənə, baş götürüb tərki-cahan olup getməliyəm, vətənnən getməliyəm. Mən Məhəm­mət peyğəmbərin iziynən o vaxda qədər getməliyəm ki, onun yaşa­dığı yeri tapbalıyam.

Gəlir bir dağın başına. Baxır görür ki, bir cavan oğlan oturup ağlıyır. Salamlaşıllar. Deyir ki, bırda niyə oturmusan, nə əhvalatdı? Deyir ki, hal-qəziyə belə. Süleyman peyğəmbərin eşqiynən getməh isdiyirəm. Deyir ki, niyə?

Deyir:

– Eşitmişəm onun barmağında bir üzüh var. O üzüyü kim bar­ma­ğınnan çıxardıp öz barmağına taxsa, o, dünya durduxca yaşıyacax.

Bıllar gedillər. Az gəlillər, çox gəlillər. Guya nə qədər dər­ya­lar, çaylar keçip gəlip onu görməlidirlər. Gəlib Süleyman peyğəm­bərin qəbrinə çatanda üzüyü çıxartmax isdiyillər. Bılların gözünə həqqi görükür. Onun altınnan bir ilan çıxır, başını qaldırır, deyir:

– Afan, çəkil, sizi elə üfürərəm ki, külə dönüp göyə sovrularsız.

Bıllar inanmıllar. Bir dəfə, iki dəfə, üçüncüdə bı əl atıp bar­ma­ğınnan üzüyü tərpədəndə ilan bını yandırır. Onnan da Afan orda pərt olur. Bulki axırı tapbır, qayıdıp gəlir.