Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu qarabağ: folklor da bir tariXDİr III kitab

VII mətn

Bir qazı varmış. İmam ehsanı veriləndə bu olmur, onsuz qur­ba­nı kəsif imam ehsanı verirmişdər. O da gəlif vuruf tökürmüş ki, niyə mənsiz eləmisiz. Bu da gedif çatır yuxarıya. Deyilənə görə onda irayon Qala imiş. Bunu çağırıllar ora ki, gəl cavaf ver, nədən onu tökmüsən, nə ixdiyarnan. Bu da qəşəh paltar geyir, boylu-buxunnu adamdı. Nəysə, bu Şıx Hajı Qasım Çələbinin arvadının qohumuymuş. Nəysə, ürəyi durmur, bu da gedir, köhnə paltarnan gedir. Yolda deyir ki, sən hara gəlirsən?

Deyir:

– Mən də gedirəm da.

Deyir:

– Məni xoddan saldırassan? Libasına bax.

Deyir:

– Yaxşı, sən gedən yolnan getmərəm.

Yovşannıxnan gedir. Gedir bunnan qavax çatır. [Qazı] deyir:

– Mənim başımı alçax eləməhdən, əynindəki libasdan utan­mırsan?

Dinmir. Deyillər ki, sənsən qazı.

Deyir:

– Bəli.

Deyir:

– İmamın on iki qazanını tökən sənsən?

Dinmir. Deyir:

– Cavab ver.

Dinmir. Deyir:

– Yaxşı, neyniyəh qazısan. Qazısan, manqalı doldurajeyih köz­nən. Aparıf tökürsən gəvənin üsdünə. Namaz qılırsan. Nə alnın yan­mır, tərrəmir, nə gəvədən bir tük ütülmür. Onda biləjeyih qazısan.

Bunu uçurtma tutur, əsir yarpax kimi. Qurban olduğum Hajı Qasım Çələbi yeriyir irəli, deyir:

– İcazə verin mən qılım onun yerinə.

Deyir:

– Əşi, qazı odu, o qılmalıdı.

Deyir:

– Xayiş eliyirəm.

Bu da yarpax kim ağarıf, söykənif ora. Gətirif tökür, qılır. Qalxır deyir ki, indi yığışdıra bilərsiniz. Deyillər:

– Qurban olasan buna. Get sən buna tabe ol.
VIII mətn

Hajı Qasım Çələbi gedirmiş, deyirmiş burda filan şey var, orda filan şey var. Onun əsabələrinnən biri deyif ki, baba, deynən bu qızıldan biz də çıxardax yeyəh dana.

Deyif:

– Bala, yeyə bilməzsiniz. Qismət elədi. O sizə qismət döyül axı.

Salman addı biri oluf Xələflidən. Deyif ki, yox ey, sən de, mən çıxardacam.

Deyif:

– Get o qaratikannığı qaz.

Gedif qazıf, görüf bir sal daş var. Belə eliyif, görüf bir dənə küp. Üç kilolux küp olar, içi doludu qızılnan. Əlini belə uzadanda qızıl hamısı oluf qara ilan, qalxıf bunun əlinə. Əlini çəkif qızıl oluf, uzadıf ilan oluf. Deyif:

– Üsdünü ört, o sənin qismətin döyül. Kimə qismətdisə, o aparajax.