Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu qarabağ: folklor da bir tariXDİr VI kitab

KASIB KİŞİ İLƏ İLAN
Biri də oluf. Bir kasıf kişi varıymış. Çox kasıfın biriymiş. Deyir, bı dururmuş dərəbədərə gəzirmiş, dilənirmiş. Deyir, bir ilan bının qarşısına çıxır. İlan dillənir. Deyir, nə gəzirsən, kimsən, hara gedirsən, hardan gəlirsən? Deyir, hal-nağıl belə-belə, kasıbam, ölürəm, heş bi şeyim yoxdu. Həə, deyir, mən səni varrandıraram. İlan bına deyir. İlan bına ağzınnan bir dənə üzüh çıxardır verir, deyir ki, bı üzüyü apararsan, harda desən ki, üzüyüm, sənnən fılan şeyi isdiirəm, hazır olmalıdı. Bı götürür gedir, ama deyir gələndə, gələrsən ha, şərikıx. Bı götürür gedir, gedir bir bərri-biyaban düzdə oturur. Deyir üzüyüm, sənnən bir fılan qədir qızıl isdiirəm. Allah-taala bının başınnan tökür. Bı qızıldan yığır bir xurcuna, atır dalına, gəlir. Deyir, ə, kimdi ilanın yanına gedən? Bırdan durur keçir, gəlir. Biraz keçənnən soora deyir, bir də gedim görüm genə o ilan çıxajax qavağıma? Gedir, gedir, bı ilan genə çıxır. Deyir, gəl, gəl, olan işdi. Deyir, genə get. Gedir genə birəz tapır, nə alır, nə yığır genə xurcuna, gəlir. Gələndə, durur genə gedir. Həə gedəndə, deyir, sən öləsən, bı ilanı vırıb öldürəjəm. Əlinə bir paya alır. Ordan çalır, bırdan çalır, ilan qaçır özün salır dəliyə. Bir də gəlir, sora bir də gedir. Bir də gedir, genə deyir, gəl, gəl. Get, ilan deyir. Gedir genə bir torba götürür, gələndə düz gəlir ilanın yanına. Deyir ki, a kişi, hey! Deyir, hey. Deyir, o sifdə, oğurrux vaxdıydı, oğurruğ elədin getdin. Sora da müharbeydi. Onda da isdədin məni öldürəsən, öldürə bilmədin. Axırı, düz yola qayıdıp mənim yanıma gəlmisən.
XAİN YOLDAŞLAR
İki nəfər getmişimişdər odun yığmağa. Bir qızıl küpəsi tapıllar. Fikirləşillər ki, ə, nağayrax, burda bir yiyəh, içəh. Yoldaşın göndərir ki, getginən mağazinnən işgi al, nə bilim, ət al, yeməy al, götür gəlginən. Həə, bu gedir alıf gətirməyə. Bu da deyir, sən gəlincən mən də odunu-ocağı hazır eliyərəm. Odunu, ocağı hazır eliyir. Bu ürəyində yığır kı, bu yoldaş-zad eliyəndə ocağı dəyəjəm ki, sən qalaynan. Arağı, yeməyi alıf gətirənə dəyjəm odunu mən yığmışam, ocağı, pişkanı sən vırgınan. Bu əyilif pışkanı vuranda boynunun dalınnan mən vıraram, bu ölər. O biri arağ alan da zəhəri qatır, fikirrəşir ki, çörəyi yeyəndə mən arağı buna içirərəm, qavaxcan özüm işmərəm. Bu ölər, qızıl qalar mana. Bunun hər ikisi, deməh, yoldaşdar bir-birinə xayinnığ eliyir. İndi gəlir bu. Yoldaşı deyir, ocağı sən qala, arağ alana deyir ki, ocağı sən qala. Ocağı qalıyanda boynunun dalınnan – gırdınnan vırır odun parçasıynan, bu ölür. Həə dedi, yeməh da qaldı maa, işməh də qaldı maa. Odun yığan deyir ha. İndi özüm içəjəm, özüm yiyəjəm, bu qızıl da mənim olajax. Bu da işgini içif, bu da ölür. Elə qızıl qalır ortalıxda. Belə.