Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi folklor institutu qarabağ: folklor da bir tariXDİr VI kitab

NİYƏ İMAM EHSANINDA HƏDİK BİŞİRİLİR?
İmamnarın qırxında mənim gəlinim həmişə hədih bişirər. Uşağın dişi çıxanda da bişir, imamnarın qırxında da əsas hədihdi. Mən eşitdiyimə görə, guya ki, imamnar ac-susuz, yavannıxsız qırılıf da. Çöllühdə qırılanda orda deyir, qurban olduxlarımızdan biri yerdən elə bil qarğudalı tapıf. Sahəymiş, boş sahə. Biri biraz buğda tapıf, biri biraz nəysə. Nə bilim nə atmırıx? Noxut tapıf da. Çölçüymüş. Bılları gətiriflər, atıflar suya topa. Bını atıflar ki, bir yerdə qaynasın, bişsin ki, bıllar ajdı da, yesinnər. Ona görə də indi imamnara ehsan kimi hədih verillər ki, elə bil ki, imamnar aj olan vaxdı. Adın eşidərsən, Heyran məllim deyillər e, şəhərdə. Kətdəndi. Rayonda ikinci katibidi. Bax o kişinin xalası qızı. İlimiz on iki ay onun anası hədih bişirərdi ehsan kimi. Bişirirdi, məsələn, qonuma-qonşuya, elə bil, qabda qoyurdu, verirdi. Məsələn, halva çalınır, yeməh pişirilir. Ancax ki, hədih gərəh bişirəsən. Mənim gəlinim Gülbəniz də Çərəkənni qızıdı, həmməşə hədih bişirir. Həzrət Əli yerin, göyün pəhlivanıdı. Deyir ki:

Dadıma yet, ya Əli,

Şiri-xuda, ya Vəli.

Həm Əlisən, həm Vəli,

Yerin, göyün ləngəri.
“QASIM OTAĞI” ŞƏBEHİ
“Qasım otağı”nı qırmızı bəziyirdilər. Gərəh onu qəlbiynən aparasan. Çıxırdı, kejavanın içində iki dənə qız otururdu. Niyətdiyirdilər onnarı.

Mənim yadımdadı, birində Səkinə oturmuşdu. Birində də Ziba xalanın qızı vardı – Nərminə, o oturmuşdu. Nəysə, bunu (kəjəvəni) evin başıynan fırrıyırdılar, gəzdirirdilər. Qızdarı hərriyirdilər ki, sağalsınnar, nə bilim, onnan sora baxtları açılsın. Qırmızı kejavadı, deyirdilər ki, “Qasım otağı”dı. Bax onnarı oreynən gəzdirirdilər.

Sora biri şikast gəldi. Biri şikast gələndə, Bəyim ağa kəsdi qavağını. Dedi ki, mən ona söz vermirəm o düzələ. Heş düzəlmədi də. Mən onu söz vermirəm o düzələ. O sooradan oluf, anadangəlmə döyül. O, sooradan oluf, ona iynə vuruflar, onun qılçası quruyuf, şikasd oluf. Onu mən söz vermirəm. Həmin qız bu sahat da durur.

Adam yaman çox gedirdi, ey, ora, məhərrəmlihdə. Elə bil məhərrəmlih orda çıxırdı, orda keçirdi. Şaxsey vuran kim, başına döyən kim, bax heylə şəbeh çıxardırdılar.