Azərbaycan miLLİ elmlər akademiyasi ­­­­­­­­­­­­­­­folklor institutu­­­­­­­­­­­­­­­­­



Yüklə 2,29 Mb.
səhifə27/269
tarix01.01.2022
ölçüsü2,29 Mb.
#104265
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   269
mifik davranış kodu ilə – bir silsilənin başa çatması və ölüb-dirilmə yolu ilə o birisinə keçməsi;

təsəvvüfi davranış kodu ilə – aşiq və məşuqun bu dün­yada ölərək o biri dünyada dirilmələri;

şaman davranış kodu ilə ölüb-dirilmə mexanizmi (eks­­taz texnikası) ilə ölüm dünyasına enmiş qara şamanın son­­da ey­ni mexanizmlə (ölüb-dirilmə) ilə bu dünyaya qayıt­ması deməkdir.

Başqa sözlə, dastanın sonunda Kərəm və Əslinin ölümü bütün hallarda dirilməni nəzərdə tutur.



Beləliklə, “Əsli-Kərəm”də göbəkkəsmə nişanlılıq şək­lin­­də gerçəkləşən butavermə formulunun arxetipində ilkin əc­dadın ilk ana ilə evlənərək dünyanı yaratması formulu durur. For­mulun konseptini xaosdan kosmosun yaranması sxemi təşkil edir. Kosmoqonik yaradılış doğuluş şəklində baş verir. Bu halda qəhrəman və onun sevgilisinin doğuluşu kosmo­qo­nik yaradılışı simvollaşdırır. Beşikkəsmə nişanlılıq ilkin kos­mo­qonik yaradılışda kişi və qadın başlanğıclarının birgə­liyini bildirir. Bu arxetip təsəvvüfi düşüncə modelində ilahi tale semantemini gerçəkləşdirən butavermə formuluna çev­rilir.


Yüklə 2,29 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   23   24   25   26   27   28   29   30   ...   269




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin