Azərbaycan Respublikası Silahlı Qüvvələri Qarnizon və qarovul xidmətləri nizamnaməsinin təsdiq edilməsi haqqında

XIII fəsil.

Əlahiddə yerləşən radiotexniki və başqa xüsusi bölmələrdə qarovul xidmətinin təşkili və yerinə yetirilməsi xüsusiyyətləri

 

249. Əlahiddə yerləşən radiotexniki və başqa xüsusi bölmələrin obyektlərinin, döyüş və digər texnikasının, hərbi əmlakının mühafizəsinin və müdafiəsinin təşkili bölmələrin komandirlərinə tapşırılır və bu bölmələrdən təyin edilmiş və ştat silahı ilə silahlanmış patrul nəfərləri tərəfindən həyata keçirilir.

Patrul nəfərləri bölmələrin sutkalıq naryadının tərkibinə daxil olur və bölmə komandirinə, başçavuşuna və növbətçisinə tabe olurlar, xidmətlərini hərbi hissə komandirinin təsdiq etdiyi təlimata əsasən saatdarlar kimi aparırlar.

250. Bölmə növbətçisi və patrul nəfərləri üçün təlimat bölmə komandiri tərəfindən obyektin xüsusiyyəti və yerli şərait nəzərə alınmaqla tərtib edilir.

Təlimatda bölmə növbətçisinin və patrul nəfərlərinin obyektlərin mühafizəsinə və müdafiəsinə aid vəzifələri göstərilir; patrul xidmətinin vaxtı və qaydası, patrulların sayı, marşrutun ayrı-ayrı hissələrində patrul nəfərlərinin vəzifələri, mühafizə olunan obyektə basqın, yanğın, təbii fəlakət və döyüş həyəcanı siqnalı zamanı onların hərəkət qaydası müəyyən olunur; patrul nəfərlərinin silah işlətməsi halları, mühafizə olunan obyektlərə, döyüş və digər texnika, hərbi əmlak saxlanılan yerlərə, həmçinin mühafizə olunan əraziyə buraxılış qaydası göstərilir.

Bölmə növbətçisi üçün təlimata bölmə komandiri tərəfindən təsdiq edilmiş patrulların hərəkət sxemi, saxlancları açmağa icazəsi olan və ya döyüş texnikasını və hərbi əmlakı qəbul etmək üçün buraxılan şəxslərin siyahısı, buraxılış vərəqələrinin nümunələri və möhürlərin (plombların) izləri əlavə olunur.

251. Patrul nəfərlərinin xidməti üçün onların eyni vaxtda eyni hərəkətini istisna edən bir neçə qrafik tərtib olunur.

Patrul xidməti qrafiki bölmə komandiri tərəfindən təsdiq edilir və bağlı yeşikdə (şkafda) bölmə növbətçisində saxlanılır.

Hər bir qrafikin qüvvədə olması müddəti bölmə komandiri tərəfindən müəyyən edilir.

252. Patrul nəfərləri 105-ci maddəyə uyğun olaraq döyüş patronları ilə təmin olunurlar.

Patronlar ayrı dəmir və ya dəmir üzlüklü qıfıllanmış yeşikdə bölmə növbətçisində saxlanılır. Patronlar olan yeşik bölmənin silahları saxlanılan otaqda quraşdırılır.

Patrul nəfərlərinin silahları bölmədə olduqları zaman ayrı piramidada saxlanılır.

253. Patrul nəfərlərinin xidmətə hazırlanması 123-127-ci maddələrə əsasən həyata keçirilir.

254. Patrul nəfəri xidmətini hərəkət sxemində göstərilən marşrut üzrə bölmənin ərazisini gəzməklə yerinə yetirir.

Patrul nəfərlərinin hərəkət marşrutunda patrul xidmətinin gedişi haqqında növbətçiyə məlumat verməkdən ötrü texniki rabitə vasitələri quraşdırılır.

Patrul nəfərləri gündüz mühafizəni əlverişli yerlərdən və texniki rabitə vasitəsi ilə təchiz edilmiş qüllədən müşahidə etməklə apara bilərlər.

255. Patrul nəfərinin vəzifəsidir:

obyektləri, bölmənin döyüş texnikasını və hərbi əmlakını sayıq mühafizə və müdafiə etmək, dəyişilənə və ya çıxarılana qədər qarşısına qoyulmuş tapşırığı yerinə yetirməyi dayandırmamaq;

növbətçi ilə əlaqə saxlamaqdan ötrü müəyyən edilmiş siqnalları bilmək, obyektin hasarlarında hər hansı bir nasazlıq və qaydanın hər hansı tərzdə pozulması aşkar olunduqda, növbətçini çağırmaq;

onun üçün müəyyən olunmuş qrafikə və hərəkət marşrutuna ciddi əməl etmək;

xidmət zamanı 107-ci maddədə göstərildiyi kimi, silahı dolu və həmişə işlətməyə hazır vəziyyətdə saxlamaq (171-ci maddə).

Patrul nəfərinə xidmət zamanı qarşısına qoyulmuş tapşırığın yerinə yetirilməsindən yayınmaq (yatmaq, oturmaq, kitab oxumaq, yazmaq, yemək, içmək, mahnı oxumaq, papiros çəkmək, kənar şəxslərlə danışmaq) qadağandır.

Patrul nəfəri ancaq bölmə komandirinin və başçavuşunun, bölmə növbətçisinin və onunla birlikdə yoxlamağa gəlmiş şəxslərin suallarına cavab verməlidir.

256. Patrul nəfərinə və onun mühafizə etdiyi obyektə basqın edildikdə, həmçinin kənar şəxs mühafizə olunan və göstəricilərlə işarələnmiş obyektin sərhədinə yaxınlaşdıqda, patrul nəfəri 173-176-cı maddələrlə göstərildiyi kimi hərəkət edir.

257. Patrul nəfərlərinin xidmətini bölmə komandiri və onun bütün birbaşa rəisləri, bölmə komandirinin müavinləri və onların tapşırığı ilə başqa şəxslər, həmçinin başçavuş və bölmə növbətçisi yoxlayırlar.

Patrul nəfərlərinin xidmətini yoxlayan şəxsi bölmə növbətçisi növbədə durmayan növbənin bir patrul nəfəri ilə birlikdə müşayiət edir.

Yoxlamanın nəticələri, həmçinin saxlancların (anbarların) açılması və bağlanması vaxtları növbətçiliyin təhvil-təslim kitabına yazılır.

Növbətçi 245-247-ci maddələrin müddəalarını rəhbər tutaraq, patrul nəfərlərinin xidmətini sutkada iki dəfədən az olmayaraq (bir dəfə gecə) yoxlamalıdır.

258. Patrul nəfərlərinin dəyişdirilməsi naryadın dəyişdirilməsi zamanı köhnə növbətçinin iştirakı ilə bölmənin yeni növbətçisi tərəfindən saatdarların dəyişdirilməsinə uyğun (218-222-ci maddələr); sonra isə qrafikə müvafiq surətdə müstəqil şəkildə bölmə növbətçisinin müəyyən etdiyi buraxılış və cavab sözlərinə uyğun həyata keçirilir.

259. Bölmə növbətçisi növbəti patrul nəfərini xidmətə göndərdikdə ona müəyyən olunmuş qaydada silah və patronlar verir, silah işlədilməsinə xüsusi diqqət yetirməklə ona təlimat verir, silahı doldurma və boşaltma üçün meydançaya çıxarır və silahın düzgün doldurulmasını yoxlayır.

260. Patrul nəfəri patrul xidmətindən qayıtdıqda, bölmə növbətçisini silahı boşaltma və doldurma meydançasına çağırır, patrul xidmətinin nəticələri haqqında ona məlumat verir, onun nəzarəti altında silahı boşaldır, sonra isə silahı və dolu maqazinləri (daraqları) növbətçiyə təhvil verir.

Bölmə növbətçisi silahın və patronların qəbulu barəsində silahların və döyüş sursatının verilməsi kitabında müvafiq qeydlər edir.

261. Patrul nəfərlərinin istirahət qaydası və yeri 234-cü maddəyə uyğun olaraq yerləşmə şəraitindən asılı olaraq bölmə rəisi tərəfindən müəyyən edilir.

 

XIV fəsil.

Qoşunların və hərbi yüklərin daşınması zamanı qarovul xidmətinin təşkili və yerinə yetirilməsi xüsusiyyətləri

 

 

Dəmiryol və su nəqliyyatı ilə qoşunların daşınması zamanı hərbi eşelonların, döyüş texnikasının və digər texnikanın, həmçinin başqa maddi vasitələrin mühafizəsi

 

262. Dəmiryol və su nəqliyyatı hərbi eşelonları ilə daşınan qoşunların döyüş texnikası və digər texnikası, həmçinin başqa maddi vasitələri onlarda daşınan hərbi hissələrdən (bölmələrdən) təyin edilmiş qarovullarla mühafizə olunurlar.

263. Qarovulun heyəti hərbi eşelonun tərkibindən və şəraitindən asılı olaraq müəyyən edilir.

264. Hərbi eşelon qarovulu adam daşınan vaqonlarda (gəmidə yaşayış otaqlarında) və ya sərnişin vaqonlarının ayrı kupelərində yerləşir. Bu vaqonda (gəmidə yaşayış otağında) Döyüş Bayrağına mühafizə postu qoyulur. Döyüş Bayrağı ilə birlikdə pul yeşiyi və məxfi sənədlər yeşiyi də mühafizə oluna bilər.

265. Qarovullar naryadı cədvəli, postlar tabeli və qarovul rəisi üçün təlimat hərbi hissə qərargahı tərəfindən hər bir hərbi eşelondan ötrü ayrıca işlənib hazırlanır, hərbi hissə komandiri tərəfindən təsdiq olunur və daşınmaya hazırlıq zamanı hərbi eşelon rəisinə təqdim edilir.

266. Qarovulların dəyişmə və dəyişilmə qaydası, yeri və vaxtı hərbi eşelon rəisi tərəfindən müəyyən edilir. Saatdarların birinci növbəsinin qoyulması, qarovulun dəyişilməsi və çıxarılması hərbi eşelon növbətçisinin və ya onun köməkçisinin iştirakı ilə həyata keçirilir.

Saatdarların dəyişilməsi dayanmalardan və imkandan asılı olaraq həyata keçirilir: yay vaxtı hər 2 saatdan bir, qış vaxtı isə 1 saatdan bir.

267. Qarovul rəisi hərbi eşelon rəisinə, hərbi eşelon növbətçisinə və onun köməkçisinə tabedir. Bu Nizamnamədə nəzərdə tutulmuş ümumi vəzifələrini yerinə yetirməkdən əlavə, onun vəzifəsidir:

hərbi eşelon növbətçisinin iştirakı ilə mühafizə olunası döyüş texnikasını və digər texnikanı, həmçinin qapıların, lyukların etibarlılığını, vaqonların banlarının sazlığını və plombların bütövlüyünü yoxlayaraq vaqonları (gəmidə yaşayış otaqlarını, göyərtələri) daşınan bölmənin komandirindən və yaxud dəyişilən qarovul rəisindən sayla qəbul etmək;

döyüş texnikasının və digər texnikanın, başqa maddi vasitələrin bərkidilməsinin sazlığını, yerlərin sayını, qablaşmanın sazlığını, texnikanın üstünə örtmək üçün istifadə olunan brezentlərin bağlanmasının etibarlılığını, qapıların və lyukların yaxşı bağlı olmasını, həmçinin plombların bütövlüyünü yoxlamaq;

qatar dayanarkən, hərbi eşelon növbətçisinin göstərişi olduqda saatdarları dəyişmək; dəyişilmiş qarovul nəfərlərini dərhal qarovul otağına göndərmək; qatarın dayanma müddəti saatdarların dəyişilməsinə kifayət etmədikdə, dəyişməni qatarın növbəti dayanacağına qədər saxlamaq;

dayanmalar zamanı hərbi eşelonun mühafizəsini möhkəmləndirməkdən ötrü oyaq qarovul nəfərlərindən əlavə saatdarlar qoymaq;

mühafizə olunan vaqonlarda və tormoz meydançalarında, göyərtələrdə və gəmidə yaşayış otaqlarında nəqliyyatın hərbi eşelon növbətçisi tərəfindən icazəsi olan müvafiq vəzifəli şəxsləri istisna olmaqla, heç kəsin getməsinə yol verməmək;

dəyişdiricinin və ya saatdarın müşahidəsi altında nəqliyyat işçilərini mühafizə olunan vaqonları yoxlamağa, onların işlək hissələrini yağlamağa və təmir etməyə, gəmilərdə isə gəmi yaşayış otaqlarını, göyərtə mexanizmlərini və yüklərin bərkidilməsini yoxlamağa buraxmaq;

yanğın baş verdikdə, hərəkət üçün təhlükə yaradan hər hansı bir səbəb aşkar edildikdə, döyüş texnikası və digər texnika, başqa maddi vasitələr tərpəndikdə (platformalarda sürüşmə, tankların qülləsinin, artilleriya sisteminin lüləsinin dönməsi, taraların nasazlığı, maye yükün sızması və s.), onların saxlanması üçün təhlükə yarandıqda qatarın dərhal dayandırılmasından ötrü tədbirlər görmək (gəmidə kapitanın vaxta üzrə köməkçisinə xəbər vermək) və baş vermiş hadisə haqqında hərbi eşelon növbətçisinə məlumat vermək;

təyinat məntəqəsinə gələn kimi hərbi eşelon növbətçisinin iştirakı ilə mühafizə olunan döyüş texnikasını və digər texnikanı, başqa maddi vasitələri və vaqonları (gəmidə yaşayış otaqlarını və göyərtəni) hərbi eşelonun bölmə komandirinə və ya döyüş texnikası və digər texnikanı və başqa maddi vasitələri qəbuledənə təhvil vermək və sonra hərbi eşelon növbətçisinin göstərişi ilə hərəkət etmək.

268. Saatdarlar postlar tabelinə uyğun olaraq qatarın hərəkəti zamanı mühafizə olunan və onların yaxınlığında olan vaqonların tormoz meydançalarında (tamburlarda), tormoz meydançaları (tamburlar) olmayan hallarda isə xüsusi mühəccəri olan platformalarda, qarovul yerləşən vaqonlarda və ya yaxındakı sərnişin vaqonunda; qatar dayandığı zaman mühafizə olunan vaqonların yanında, hər saatdara qatarın bir tərəfini mühafizə etmək tapşırılmaqla onların hər iki tərəfində yerləşdirilirlər. Gəmilərin hərəkəti zamanı saatdarlar mühafizə olunan döyüş texnikasının və digər texnikanın və digər texnikanın, başqa maddi vasitələrin yanında göyərtələrdə (üst tikilinin üzərində) və ya gəmidə yaşayış otaqlarında, dayanma zamanı isə göyərtənin hər bortunda, traplarda, lazım gəldikdə körpüdə (sahildə) dayanırlar.

269. Saatdar qarovul rəisinə və dəyişdiriciyə (əgər təyin olunubsa) tabedir və 169-180-ci maddələrdə göstərilənlərin yerinə yetirilməsindən əlavə, onun vəzifəsidir:

postu qəbul edərkən xaricdən baxmaqla döyüş texnikasının və digər texnikanın, başqa maddi vasitələrin platformalarda və yarımvaqonlarda (gəmilərin göyərtələrində və otaqlarında) bərkidilməsinin sazlığını, yerlərin sayını, qablaşmanın sazlığını, onların üstünü örtmək üçün istifadə olunan brezentlərin bağlanmasının etibarlılığını, həmçinin bağlı vaqonlarda (gəmi otaqlarında) plombların bütövlüyünü yoxlamaq;

hərəkət zamanı və dayanacaqlarda mühafizə olunan vaqonları (göyərtələri, gəmi otaqlarını) diqqətlə müşahidə etmək;

yanğın baş verdikdə, hərəkət üçün və ya döyüş texnikasının, digər texnikanın, başqa maddi vasitələrin saxlanması üçün təhlükə yaradan hər hansı bir səbəb aşkar edildikdə, qatarın stop-kranla dərhal dayandırılmasından ötrü tədbir görmək, bu mümkün olmadıqda, qırmızı bayraq tutmuş (gecələr qırmızı fənər) əlinin dairəvi hərəkəti ilə və ya havaya atəş açmaqla dayanma siqnalı vermək; gəmidə isə kapitanın vaxta köməkçisinə xəbər vermək;

mühafizə olunan vaqonlarda, tormoz meydançalarında, göyərtələrdə və gəmi otaqlarında, həmçinin daşınan maşınların kabinalarında və banlarında qarovul rəisinin icazəsi olmadan heç kimin getməsinə yol verməmək;

nəqliyyat işçilərini ancaq qarovul rəisinin və ya dəyişdiricinin icazəsi ilə mühafizə olunan vaqonları yoxlamaq, onların işlək hissələrini yağlamaq və təmir etmək, gəmidə isə yaşayış otaqlarını, göyərtə mexanizmlərini və yüklərin bərkidilməsini yoxlamaq üçün buraxmaq, işlərin görülməsi zamanı onlara nəzarət etmək.

270. Qarovul rəisi qatarın (gəminin) hərəkəti zamanı, bir qayda olaraq, dəyişdirici və ya qarovul nəfərlərinin biri ilə dəyişilərək, növbə ilə istirahət edir.

Qarovul nəfərləri qarovul rəisinin icazəsi ilə növbə ilə istirahət edirlər.

 

Hərbi yüklərin dəmiryol, su, hava və avtomobil nəqliyyatları ilə daşınması zamanı mühafizəsi

 

271. Hərbi yüklər daşınan nəqliyyatın mühafizəsini və müdafiəsini hərbi yükləri mühafizə və müşayiət edən hərbi hissələrdən və bölmələrdən, yaxud başqa hərbi hissələrdən təyin edilmiş qarovullar həyata keçirirlər.

Qarovul yüklənmə (göndərilmə) məntəqəsindən qarovul rəisinə göstərilən məntəqəyə qədər dəyişilmədən xidmət edir.

272. Daşınma zamanı qarovullar tərəfindən mühafizə olunmalı hərbi yüklərin siyahısı və qarovulların tərkibi müdafiə nazirinin əmrləri ilə müəyyən edilir.

273. Qarovul hazırlanmış üstüörtülü və ya xüsusi müşayiət vaqonlarında (gəmidə yaşayış otaqlarında, hava gəmisi kabinasında) yerləşdirilir. İsti xörək hazırlamaqdan ötrü vaqonda dəmiryol orqanları tərəfindən yanğına qarşı zəruri tədbirlərə riayət edilməklə soba qoyulur.

Dəmiryol (su yolu) sahəsi və stansiyası (liman), aeroport hərbi komendantına eyni istiqamətə gedən bir neçə qarovulu bir vaqonda (gəmidə yaşayış otağında, hava gəmisi kabinasında) yerləşdirməyə icazə verilir. Bu halda o, qarovul rəislərinin birini böyük təyin edir. Zərurət olduqda, yükün müxtəlif istiqamətlərə göndərilməsi üçün hərbi komendantın sərəncamı ilə qarovulları yerləşdirməkdən ötrü lazımi qədər təchiz olunmuş üstüörtülü vaqonlar (gəmidə yaşayış otaqları, hava gəmisi kabinaları) ayrılır.

Qatarın (gəminin) hərəkəti zamanı saatdarların yerləşdirilməsi, dayanacaqlarda mühafizənin gücləndirilməsi və saatdarların dəyişilməsi 266-270-ci maddələrdə göstərilən qaydada həyata keçirilir.

Hava nəqliyyatı ilə daşınan yüklərin mühafizəsi üçün saatdarlar uçuş zamanı kabinalarda, aeroportda (aerodromda) isə hava gəmisinin yanında yerləşdirilirlər.

274. Qarovul rəisi hərbi hissədən aşağıdakıları almalıdır:

ezamiyyət vəsiqəsi;

onun qarovul rəisi təyin olunması, qarovulun şəxsi heyətinin siyahısı, silahın növü və nömrəsi arxasında göstərilməklə hərbi hissə qərargahı rəisi tərəfindən təsdiq edilmiş müəyyən formalı vəsiqə;

silah və onun üçün döyüş sursatı;

hərbi hissənin vəzifəli şəxsinin imzası ilə gerbli möhürlə təsdiq edilmiş postlar tabeli;

ərzaq və ya hər iki tərəfə gedib-gəlməkdən ötrü ərzaq-yol pulu və ərzaq attestatı (hər qarovul nəfəri üçün ayrıca);

hamamda çimmək və yolda qəzet almaq üçün pul;

xörək hazırlamaq və yeməkdən ötrü, həmçinin içməli su saxlamaq üçün qab-qacaq;

əlavə alt paltarı dəsti (hər 7 sutkaya 1 dəst hesabı ilə), post geyimi dəstləri, qarovulun bütün heyəti üçün yataq ləvazimatı (yolda 1 sutkadan çox olduqda);

siqnal üçün qırmızı bayraqcıqlar və fənərlər;

hərbi hissəyə qayıtmaq üçün hərbi daşınma sənədləri.

275. Qarovul hərbi hissədən göndərilməzdən əvvəl hərbi hissə növbətçisi qarovulun tərkibini və təminatını, öz vəzifə borclarını bilmələrini, silahlarının və döyüş sursatının vəziyyətini, hər bir qarovul nəfərinin zahiri görkəmini yoxlayır.

Qarovulun hazır olması haqqında hərbi hissə növbətçisi hərbi hissə qərargahı rəisinə (komandirinə) məlumat verir.

Hərbi hissə komandiri və ya qərargah rəisi qarovula baxış keçirir, onun təminatını yoxlayır, qarovul rəisinə təlimat verir və qarovulun vaxtında yükün qəbul edilmə yerinə getməsini təmin edir, zərurət olduqda nəqliyyat ayırır.

276. Yükgöndərən yükü yolboyu mühafizə etməkdən ötrü gəlmiş qarovulu qarşılamalı və onun şəxsi heyətinin yerləşdirilməsini təmin etməlidir.

277. Qarovul rəisi nəqliyyatın hərəkəti zamanı dəmiryol (su yolu) sahələrinin və stansiyalarının (limanların), aeroportların hərbi komendantlarına və yükü müşayiət edən zabitə (gizirə, miçmana) tabedir. Qarovul rəisi nəqliyyat gəmisində bundan əlavə, gəminin hərbi komendantına, o olmadıqda isə (gəminin daxili nizam qaydası məsələlərinə dair və qəza hallarında) gəmi kapitanına tabedir.

Bu Nizamnamədə nəzərdə tutulmuş ümumi vəzifəsini yerinə yetirməkdən əlavə, qarovul rəisinin vəzifəsidir:

yükgöndərənin yanına qarovul heyəti ilə birlikdə yükləməyə ən geci 3 saat qalmış gəlmək və özünün qarovul rəisi təyin olunması haqqında vəsiqəsini ona təqdim etmək;

yükgöndərəndən vaqonların (gəmi otaqlarının, hava gəmisi kabinalarının), eləcə də platformalarda və yarımvaqonlarda (gəmi göyərtəsində) olan ayrı-ayrı yerlərin siyahısının yükün nəql edilməyə hazır olması haqqında qeyd edilmiş iki nüsxəsini, postlar tabelini, yükün xüsusiyyəti, onun daşınması və təhvil verilməsi haqqında təlimat və göstəriş almaq;

yükgöndərəndən və ya köhnə qarovuldan siyahı ilə vaqonları (gəmi otaqlarını, hava gəmisi kabinalarını), vaqonların (gəmi otaqlarının, hava gəmisi kabinalarının) nömrələrinin və sayının siyahıda göstərilənlərə uyğunluğunu yoxlayaraq qəbul etmək, həmçinin xaricdən baxmaqla vaqonların (gəmi otaqlarının, hava gəmisi kabinalarının) vəziyyətini, lyukların, qapıların, bortların bağlanmasının etibarlılığını, plombların yükgöndərənin postlar tabelində göstərilən kontrol nişanlarına uyğunluğunu yoxlamaq, platformalarda və yarımvaqonlarda (gəmi göyərtəsində, hava gəmisi kabinalarında) daşınan yükləri yerlərin sayına (döyüş texnikasının miqdarına) görə, xaricdən nəzər salmaqla örtüklərin vəziyyətini, qablaşdırmanın və yüklərin bağlanmasının möhkəmliyini yoxlayaraq qəbul etmək;

yüklərin mühafizə olunmasının xüsusiyyətləri və qaydaları, həmçinin yolboyu təhlükəsizlik qaydalarına riayət olunması haqqında qarovulun şəxsi heyətinə təlimat vermək;

saatdarları postlar tabelinə uyğun olaraq postlara qoymaq və onların dəyişdirilməsi qaydasını müəyyən etmək;

qatarın (gəminin) dayanacaqları və hava gəmisinin enməsi zamanı yükün mühafizəsini gücləndirmək;

yükün daşınması üçün müəyyən olunmuş qaydalara riayət edilməsinə diqqət yetirmək;

baş vermiş hadisələr haqqında, daşınma qaydasının pozulması, yollarda ləngimə, ərzağın, yanacağın, işıqlandırma vasitələrinin alınmasının vacibliyi, nəqliyyatın gedəcəyi məntəqəyə çatması və yükün təhvil verilməsi barədə şəxsən və ya telefonla (teleqrafla, radio ilə) dəmiryol (su yolu) sahələrinin və stansiyalarının (limanların), aeroportların hərbi komendantlarına məlumat vermək;

dövlət əmlakının oğurlanmasına yol verməmək, həmçinin postlar tabelində göstərilən yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına riayət etmək;

mühafizə olunan vaqonlarda, göyərtələrdə, gəmi otaqlarında, hava gəmisi kabinalarında hərbi komendant, o olmayan yerlərdə isə stansiya (liman, aeroport) rəisi və ya onun növbətçisi tərəfindən icazə verilən nəqliyyatın vəzifəli şəxslərindən başqa heç kimin getməsinə yol verməmək;

saatdarın müşahidəsi altında nəqliyyat işçilərini mühafizə olunan vaqonları yoxlamağa, onların işlək hissələrini yağlamağa və təmir etməyə, gəmidə gəmi otaqlarını, göyərtə mexanizmlərini və yüklərin bərkidilməsini, hava gəmisində isə kabinanı, mexanizmləri və yükün bağlanmasını yoxlamağa buraxmaq;

yükalanın yükalma hüququ verən sənədlərini yoxlamaq, siyahı ilə yükgöndərənin plombu olan vaqonları (gəmilərin otaqlarını, hava gəmilərinin kabinalarını), eləcə də platformada və yarımvaqonlarda (gəmi göyərtələrində, hava gəmisi kabinalarında) yükləri yerlərinin sayına görə, döyüş və digər texnikanı isə sayla ona təhvil vermək; yükü qəbuledənin imzası olan və onun gerbli möhürü ilə təsdiq edilmiş siyahının bir nüsxəsini özündə saxlamaq;

qatarın yenidən tərtibi zamanı bütün mühafizə olunan vaqonların qatara qoşulmasına diqqət yetirmək;

çıxarılan hərbi avadanlığı nəqliyyat işçilərindən siyahı ilə və qəbzlə qəbul etmək, daşımanın sonunda isə onlara təhvil vermək;

vaqonda (gəmi otağında, hava gəmisi kabinasında) qarovul üçün qayda-qanunu və təmizliyi gözləmək, yanğın təhlükəsizliyini təmin etmək.

278. Yanğın baş verdikdə, hərəkətin (uçuşun) təhlükəsizliyinə və ya yükün saxlanmasına təhlükə yaradan hər hansı hadisə aşkar edildikdə, yanğının söndürülməsi və təhlükənin aradan qaldırılması üçün qarovul rəisi bütün zəruri tədbirləri görməlidir. Bunları qarovulun və qatar briqadasının (gəmi komandasının, hava gəmisi ekipajının) qüvvəsi ilə etmək mümkün olmadıqda, qarovul rəisi hərbi komendant vasitəsilə, o olmayan yerlərdə isə stansiya (liman, aeroport) rəisi vasitəsilə zəruri yardım çağırmalıdır.

279. Saatdarlar hərbi yüklərin mühafizəsində öz vəzifələrini 269-cu maddəyə uyğun olaraq yerinə yetirirlər.

280. Qarovulun şəxsi heyəti 270-ci maddənin göstərişlərinə uyğun olaraq istirahət edir.

281. Texniki nasazlığa görə vaqon açıldıqda, həmçinin yükün məcburiyyət qarşısında boşaldılması hallarında qarovul rəisinin vəzifəsidir: bu barədə iki nüsxədə akt tərtib etmək və onu hərbi komendanta, yaxud stansiya rəisinə təsdiq etdirmək; açılmış vaqonu və boşaldılmış yükü mühafizə etməkdən ötrü iki qarovul nəfəri təyin etmək, aktın bir nüsxəsini onların böyüyünə vermək, ona yükü mühafizə etmək və təyinat məntəqəsində təhvil vermək, həmçinin qarovul nəfərlərinin hərbi hissəyə qayıtması haqqında təlimat vermək, onları pul və yeməklə təmin etmək.

Qarovul rəisi təyinat məntəqəsinə gələndən sonra açılan vaqonun və ya boşaldılmış yükün aktının ikinci nüsxəsini yükü qəbul edənə təqdim edir.

282. Qarovul rəisinə mühafizə olunan vaqonların (gəmi otaqlarının, hava gəmisi kabinalarının) siyahısını dəmiryol (su yolu) sahələrinin və stansiyalarının (limanların), aeroportların hərbi komendantları istisna olmaqla bir kəsə göstərmək qadağandır.

283. Yükalan hərbi hissə komandirinin vəzifəsidir:

qarovulun şəxsi heyətinin yerləşdirilməsini və istirahətini, zərurət olduqda isə onun sanitariya təmizlənməsini təmin etmək;

zərurət olduqda, qarovulu əlavə ərzaq-yol pulu ilə təmin etmək;

qarovulu dəmiryol stansiyasına (limana, aeroporta) aparmaq və onu öz hərbi hissəsinə yola salmaq.

284. Qarovul rəisinə (müşayiət edən zabitə, gizirə, miçmana) nəqliyyatın mühafizəsi və hərəkəti üzrə hərbi komendantlara məlumat verməkdən ötrü nəqliyyatın rabitə vasitələrindən pulsuz istifadə etmək hüququ verilir. Qarovul rəisi (müşayiət edən zabit, gizir, miçman) teleqramlarında özünün imzasından qabaq ixtisar edilmiş teleqraf ünvanını qoymalıdır: «QR» («Qarovul rəisi»).

285. Qarovulun ayrı-ayrı nəfərlərinin və ya bütün heyətinin dəyişilməsi buna zərurət yarandığı ərazi qarnizon rəisinin sərəncamı ilə edilir.

286. Öz hərbi hissəsinə qayıtdıqda, qarovul rəisinin vəzifəsidir: qarovulun şəxsi heyətinin tapşırığı və xidməti yerinə yetirməsi haqqında hərbi hissə qərargahı rəisinə (komandirinə) məlumat vermək; getməzdən əvvəl (aldıqları silahları, döyüş sursatını və ləvazimatı təhvil vermək, pul vəsaitinin və ərzağın məsrəfi haqqında hesabat vermək; yükün müşayiət edilməsinə aid sənədləri təhvil vermək.

287. Avtomobillərlə daşınan yüklərin mühafizəsi 275-282-ci maddələrdə göstərilənlərə uyğun olaraq həyata keçirilir. Daşınma şəraitindən və yüklərin əhəmiyyətindən asılı olaraq, bir posta 10-a qədər avtomobil daxil edilə bilər.

Qarovul rəisi avtomobil kolonunun böyüyünə və nəqliyyatı müşayiət edən zabitə (gizirə, miçmana), müşayiət edən təyin edilmədikdə isə, yükləri daşımaq üçün təyin olunmuş avtomobil bölməsinin komandirinə tabedir.

288. Hərəkət zamanı saatdarlar postun tərkibinə daxil olan avtomobillərin banlarında: biri qabaqda, o birisi ortada, üçüncüsü isə axırda gedən avtomobildə yerləşirlər.

Dayanacaq zamanı saatdarlar kolonun hər iki tərəfində nəqliyyatı mühafizə edirlər.

Hərəkət zamanı və qısamüddətli dayanacaqlarda saatdarların üçü də bir vaxtda, uzunmüddətli dayanacaqlarda isə növbə ilə xidmət aparırlar.

Saatdarın vəzifəsidir:

daşınan yüklərin saxlanmasına və hərəkət istiqaməti tərəflərinə diqqət yetirmək;

qarovul rəisinin icazəsi olmadan kənar şəxslərin avtomobillərdə getməsinə yol verməmək;

qarovul rəisinə və avtomobil sürücülərinə zəruri hallarda müəyyən olunmuş siqnallar vermək;

kolonun dayanmaları zamanı mühafizə olunan yüklərə daim nəzarət etmək, onların yanına kənar şəxsləri buraxmamaq, postlar tabelində göstərilən məsafədən yaxında od qalamağa və papiros çəkməyə icazə verməmək;

hərbi qulluqçuları qarovul rəisinin icazəsi ilə avtomobillərdə təmir işləri aparmaq üçün buraxmaq.