Əzələlərin əsas fəaliyyəti aşağıdakılardır:
açıcı
bükücü
aparan
qaytaran
fırlayan
sıxan (sfinkter)
genişləndirən
qaldıran
endirən
1.3.2 Əzələlərin növləri
Heyvan gövdəsinin əzələləri üç hissəyə bölünür: bədən, baş və ətrafların əzələləri.
Bədən əzələləri onurğa sütununu açıb yığmaqla başın, boyunun hərəkətini idarə edir, döş və qarın nahiyyəsini formalaşdırır.
Onurğa sütununu açan əzələlər fəqərələrin üzərində yerləşir:
üzün kürək, boyun və baş əzələsi;
plastır formalı əzələ;
canaq sümüyünün üst hissəsi və qabırğanı birləşdirən oxlu və yarım oxlu kürək, boyun və baş əzələsi;
qrup şəkilli və çoxhissəli qısa əzələlər;
açılan atlant və peysər oynaqları əzələsi.
Onurğa sütununu yığan əzələlər boyun və bel fəqərələrinin alt hissəsində yerləşir: buna baş və boyunun uzun əzələləri, kvadrat formalı, böyük və kiçik bel əzələləri aiddir.
Döş nahiyyəsi (divarı) əzələləri nəfəsalma və nəfəsvermə əzələlərinə bölünür. Onlar yığılan zaman döş qəfəsinin həcmi dəyişir. Nəfəsalma əzələlərinə xarici qabırğalararası, yuxarı dişli nəfəsalma, pilləli, düz döş, qarın və döş nahiyyələrini bir-birindən ayıran qabırğa və diafraqmanı qaldıran əzələlər aiddir. Qarın nahiyyəsinin əzələləri özündə dörd cüt əzələ birləşdirir:
xarici və daxili çəp qarın əzələsi
düz və köndələn qarın əzələsi
Qarın nahiyyəsi əzələlərinin hər biri qarşılıqlı kəsişən liflərlə qarın nahiyyəsinin möhkəmliyini təmin edir.
Qarın nahiyyəsi əzələləri nəfəsalmada, defekasiya, sidik ifrazı və doğuş proseslərində də iştirak edir.
Dostları ilə paylaş: |