I FƏSİL. ƏDƏBİYYAT İCMALI.
İNSANIN QİDALANMASINDA QİDA YAĞLARININ ROLU HAQQINDA MÜASİR ANLAYIŞLAR
Qida yağları - insanın balanslaşdırılmış qida rasionunun mühüm tərkib hissəsi olub, qidamızmın ümumi enerji dəyərinin 1/3 hissəsini təşkil edir.
Şəkil 1.1.Yeyinti yağları.
Son 20 ildə əhalinin qida rasionunda yağların miqdarı 77%-ə qədər artmışdır.
Azərbaycanda əsas yağ xammalı günəbaxan tumları hesab olunur [3].
Şəkil 1.2. Günəbaxan yağı.
Bütün dünyada qida məhsullarında bitki yağlarının kütə payının xeyli artması ilə əlaqədar olaraq qidalanmanın strukturunda baş verən qlobal dəyişikliklər nəticəsində yağlı xammalın istehsal həcmi son on beş ildə iki dəfədən çox artmışdır.
2020-ci ildə bazarın ümumi həcmində yerli istehsal olan bitki yağının kütlə payını 80%-ə çatdırmaq nəzərdə tutulur, lakin idxal hələ də əhəmiyyətli olaraq qalır. İdxal olunmuş yağın əsas istehlakçıları qida və emal sənayesi müəssisələridir: süd, qənnadı məmulatları, çörək-bulka, yeyinti sənayesi müəssisələri və s. [3,6,7].
Şəkil 1.3.Bitki yağı istehsalı, mln.ton. Aşağıdakı növ bitki yağları qeydə alınır: kokos, pambıq, yer fındığı, kətan, qarğıdalı, zeytun, palma, raps, saflor, küncüt, soya, günəbaxan [7,8,9].
Bitki yağının hasilatının artması ilə bərabər, hər il adambaşına istehlak da artır. Bazarın marketinq araşdırmasına görə, qida sənayesi və ictimai iaşə müəssisələrində palma yağı və onun fraksiyaları getdikcə daha çox istifadə olunur.
2013-2014-cü illərdə dünyada palma yağının istehsalı 46,9 mln. ton olmuşdur. İndoneziya və Malaziya dünyada palma yağının aparıcı ixracatçıları olaraq qalır. [8,41].
Cədvəl 1.1.-dən görünür ki, dünya əhalisinin qidalanmasında və eləcə də Azərbaycanda istehlak edilən yağların payı ildən ilə artır.
Ədəbiyyat mənbələrinin təhlili göstərir ki, indiki zamanda və gələcəkdə ən yüksək artım palma yağı və onun əsasında hazırlanan yağların satışında olacaq.
Dostları ilə paylaş: | 
