Adətən, əmlakın icarəyə verilməsi icarə müqaviləsi əsasında həyata keçirilir və burada məqsəd bina üzərində sahiblik əldə etməkdən yox, məhdud vaxt müddəti ərzində həmin binadan istifadə etməkdən və sonra binanı boşaldaraq əsl sahibinə təhvil verməkdən ibarətdir. Bu, əməliyyat icarəsi hesab olunur – həmin bina mühasibat balansında tanınmır və mənfəət və zərər haqqında hesabatda yalnız razılaşdırılmış icarə haqqının ödənilməsi göstərilir.
Bununla belə, müəyyən (nadir) hallarda əmlakın icarəyə verilməsi maliyyə icarəsi əsasında da mümkündür – bu üsul aşağıda izah edilir. Beləliklə, bu standartın məqsədinə uyğun olaraq əmlaklar həm maliyyə icarəsi, həm də əməliyyat icarəsi əsasında icarəyə verilə bilər. Mühasibat balansında maliyyə icarəsinin ilkin tanınması, 14 №-li Milli Mühasibat Uçotu Standartına müvafiq olaraq, ilkin dəyər əsasında mümkün olur. Bu, icarənin ilkin səviyyəsində hər biri müəyyənləşdirilərək əldə olunan əmlakın ədalətli dəyəri, yaxud da minimal icarə haqqı ödənişlərinin cari dəyəri hesab olunur. Daha sonra aktivin dəyəri aşağı düşür. Əməliyyat icarəsi mühasibat balansında göstərilmir, icarə haqqının ödənişləri isə həyata keçirilərkən mənfəət və zərər haqqında hesabatda öz əksini tapır.
Bununla belə, 27 №-liMilli Mühasibat Uçotu Standartına əsasən, hər iki növ icarə investisiya əmlakı qismində tanına bilər və buna görə də onlar mühasibat balansında aktiv qismində göstərilir.
Bunun xülasəsini aşağıdakı kimi təqdim etmək olar:
|
Əməliyyat icarəsi
|
Maliyyə icarəsi
|
|
Dostları ilə paylaş: |
