Azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ azərbaycan respublikasi föVQƏladə hallar naziRLİYİNİn akademiyasi

partiyalar  (Y
əni  nizamnamə, partiyaya qəbul  formaları  və  şərtləri, 
parlament  uğrunda  mübarizə  metodları,  partiya  üzvlərinin 
c
əzalandırma və mükafatlandırması və s.); 
6.Üzvlüyün
ə  qəbulu azad surətdə  həyata keçirən 
partiyalar.Bel
ə  partiyalara mənsubiyyət  mövcud  partiyanın 
namiz
ədinə səs verməkdə ifadə olunur.(Məsələn, ABŞ-da). 
Siyasi  partiyaların  təsnifatının  meyarlarından  biri  də  partiya 
r
əhbərliyi təsisatıdır.Buraya  kollektiv  rəhbərlik,  şəxsi rəhbərlik, 
harizmalı  rəhbərlik,konseptual rəhbərlik və  s. daxildir.Qrupa 
r
əhbərlik  edən liderkollektivdə  arbitr rolunu yerinə  yetirir,  başlıca 
r
əhbərlik istiqamətini müəyyən edir.Formal surətdə  təsdiqlənən 
başçı tipli-şəxsi rəhbərlik adlanır.  
Harizmalı  rəhbərlikhakimiyyətin tamamilə  liderin  əlində 
c
əmləşməsinə  deyilir.Müxtəlif sosial qrupların  mənafelərini  əks 

---

105 
etdir
ən rəhbərliyə  konseptual rəhbərlik deyilir.  Partiya siyasi 
prosesin bütün m
ərhələlərini  əhatə  edən iki qrup funksiya  yerinə 
yetirir.Partiyanın  daxili  funksiyasına  rəhbərliyin seçilməsi, partiya 
büdc
əsinin formalaşması və s. aiddir.Partiyanın xarici funksiyasına 
siyasi hakimiyy
ətin  əldə  edilməsi və  bundan istifadə  olunması 
uğrunda  mübarizəyə  istiqamətlənməsi və  onu müdafiə  edən  əhali 
qruplarının 
mənafelərinin 
reallaşması 
daxildir.Partiyalar 
hakimiyy
ətlə  bağlı  olan  bu  və  ya digər  iddialarını  irəli sürməklə 
əhali ilə dövlət strukturları arasındakı əlaqələri, vətəndaşların siyasi 
iştirakçılığının təsisatlaşmasını təmin edirlər.