AZƏrbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki döVLƏt universiteti nanomateriallarin kiMYƏVİ FİZİkasi

AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI TƏHSİL NAZİRLİYİ

BAKI DÖVLƏT UNİVERSİTETİ

NANOMATERİALLARIN KİMYƏVİ FİZİKASI

Indeks UOT 548:537.621 «TƏSDİQ EDİRƏM»
Dövlət qeyd. _____________ Elm və innovasiyalar üzrə prorektor
______________ prof. A.H.Kazımzadə
_______________________2011-ci il


Fotolüminisensiya xassəli polimer nanokompozisiyaların alınması texnologiyasının işlənməsi, onların quruluşunun və fiziki xassələrinin tədqiqi

(2009-2011-ci illərin tam hesabatı)

Elm və innovasiyalar üzrə prorektor müavini _____________ Ə.N.Mirzəyev
Elmi-tədqiqat işinin rəhbəri

Fizika elmləri doktoru __________________ prof. M. Ə. Ramazanov

_________________________ 2011-ci il
B A K I – 2011

Referat
Polimer matrisada müxtəlif aktiv xassələrə malik yarımkeçirici nanohissəciklər daxil etməklə alınmış nanokompozit strukturlar nanohissəciklərin aktiv xassələrini ozündə saxlamaqla bərabər polimer matrisanın xassələrini də dəyişdirir. Belə nanokompozit quruluşlardan biri də yarımkeçirici fotolüminsent nanohissəcikləri daxil edilmiş polimerlər əsasında alınmış nanokompozisiya materiallarıdır ki, onlar fotolüminsensiya xassələrinə malik olmaqla bərabər yüksək dielektrik , mexaniki xassələrinə də malik olurlar. Polimer matrisada yerləşdirilmiş yarımkeçirici nanohissəciklər bir-biri ilə koaqulyasiya edə bilmir və polimer matrisa yarımkeçirici nanohissəcikləri üçün stabilizator rolunu oynayır və nanohissəciklərin sonrakı oksidləşməsinin qarşısını alır. Nanokompozisiyanın xüsusiyyətləri polimer matrisanın kimyəvi təbiətindən, fazalararası təbəqənin quruluşundan (nanokompozitlərdə bunun rolu çox böyükdür), nanohissəciklə polimer matrisanın arasındakı fazalararası qarşılıqlı təsirdən asılıdır. İşdə polimer fotolüminsent nanokompozisiyaların alınma texnologiyası işlənmiş, nanokompozisiyaların alınma şəraitindən asılı olaraq onların xassələrinin və quruluşunun dəyişməsi tədqiq olunmuşdur.

Mündəricat

Giriş .................................................................................................................. 4

1. 
   Fotolüminisensiya xassəli polimer nanokompozisiyaların alınma şəraitindən asılı olaraq xassələrinin optimallaşdırılması, quruluşunun kristallaşmanın istilik zaman şəraitindən asılı olaraq xassələrinin tədqiqi...................................................... 5
   
2. 
   Fotolüminisensiya xassəli polimer nanokompozisiyaların elektrofiziki xassələrinin tədqiqi................................................................................................. 7
   
3. 
   Fotolüminisent polimer nanokompozitlərin və kimyəvi aktiv molekul və klasterlərin nəzəri modelləşdirilməsi və kvant kimyəvi üsullarla tədqiqi......... 8
   
4. 
   Polimer nanokompozitlərin optik xassələrinin kvant kimyəvi hesablanması və kompüter modelləşdirilməsi............................................................................ 12
   

Nəticə.................................................................................................................... 14

Ədəbiyyat............................................................................................................. 17

Giriş

Yarımkeçirici fotolüminsent nanohissəcikləri daxil edilmiş polimerlər əsasında alınmış nanokompozisiya materialları fotolüminsensiya, elektrik və digər fiziki xüsusiyyətlərinin tədqiqi üçün maraqlı obyektdir. Fotolüminsent nanokompozisiya materialları nanohissəciklərin fotolüminsensiya xassələrini saxlamaqla bərabər eyni zamanda yeni fiziki-kimyəvi xassələrə malik olurlar. Polimer matrisada yerləşdirilmiş yarımkeçirici nanohissəciklər bir-biri ilə koaqulyasiya edə bilmir və polimer matrisa yarımkeçirici nanohissəcikləri üçün stabilizator rolunu oynayır və nanohissəciklərin sonrakı oksidləşməsinin qarşısını alır. Polimer matrisa nanohissəciklərin formalaşan quruluşunu (nanohissəciklərin ölçülərə görə paylanması, onların arasındakı məsafəni, formasını, nizamlılığını və s.), təyin edir. Məlumdur ki, nanokompozisiyanın xüsusiyyətləri polimer matrisanın kimyəvi təbiətindən, fazalararası təbəqənin quruluşundan, nanohissəciklə polimer matrisanın arasındakı fazalararası qarşılıqlı təsirdən asılıdır. Polimer matrisa ilə yarımkeçirici nanohissəciklər arasında fazalararası qarşılıqlı təsir polimerlərin üst molekulyar quruluşundan, kristallaşmanın istilik zaman şəraitindən asılı olaraq dəyişir. Kristallaşmanın istilik zaman şəraitindən asılı olaraq polimer matrisada nanohissəciklərin formalaşması və nanohissəciklə polimer makromolekulları arasında qarşılıqlı təsir dəyişir. Nanokompozitlərin fotolüminsensiya spektrləri hissəciklərin ölçülərindən və nanohissəciklə polimer matrisa arasındakı qarşılıqlı təsirdən asılı olaraq dəyişir və dəyişmə qanunauyğunluqlarının müəyyən edilməsi vacib məsələdir.

Son zamanlar ədəbiyyatlarda və bir çox beynəlxalq elmi jurnallarda dərc olunan işlər göstərir ki, polimer nanokompozisiyalarda nanohissəciklərin ölçüləri kiçildikcə onların xassələri kəskin olaraq dəyişir.

Nanohissəciklərin ölçüləri kiçildikcə onların fiziki-kimyəvi xassələri kəskin olaraq dəyişir. Kristallaşmanın istilik-zaman şəraitindən asılı olaraq polimerlərin fiziki quruluşu və fazalararası qarşılıqlı təsir kəskin olaraq dəyişir və bu da onların fotolüminsensiya, dielektrik və möhkəmlik xassələrinə təsir edir.

1. 
   Fotolüminisensiya xassəli polimer nanokompozisiyaların alınma şəraitindən asılı olaraq xassələrinin optimallaşdırılması, quruluşunun kristallaşmanın istilik zaman şəraitindən asılı olaraq xassələrinin tədqiqi.
   

Kompozisiyaların alınma şəraitindən asılı olaraq fiziki quruluşunun dəyişməsi skanedici atom qüvvə mikroskopu ilə və maqnit qüvvət mikroskopu ilə tədqiq edilmişdir. Kompozisiyaların mexaniki möhkəmliyi və dielektrik nüfuzluğu 293K temperaturda təyin edilmişdir. Kompozisiyalar polimerin ərimə temperaturundan β=2000dər/dəq və β=4dər/dəq soyuma sürəti ilə alınmışdır. Təcrübi olaraq müəyyən olunmuşdur ki, β=4dər/dəq rejimində alınmış nanokompozisiyanın mexaniki möhkəmliyi β=2000dər/dəq rejimində alınmış nanokompozisiyanın mexaniki möhkəmliyindən çoxdur. AQM tədqiqatları göstərir ki. β=4dər/dəq rejimində alınmış nümunənin relyefi β=2000dər/dəq rejimində alınmış nümunənin relyefinə nisbətən daha nizamlı quruluşa malikdir. Kristallaşma dərəcəsinin β=2000dər/dəq rejimində azalması kiçik ölçülü kristallitlərin birləşərək böyük ölçülü kristallik quruluşların yaranması ilə əlaqədardır. PP+CdS nanokompozisiyasının mexaniki möhkəmliyinin β=4dər/dəq rejimində alınan nümunələrdə artması polimer matrisada daha nizamlı quruluşun yaranması və kompozisiyanın komponentləri arasında fazalar arası qarşılıqlı təsirin artması ilə əlaqədardır. Atom qüvvət mikroskopu ilə tədqiqatlar göstərir ki, β=4dər/dəq rejimində alınmış nümunələrdə hissəciklərin ölçüləri 20-24nm, β=2000dər/dəq rejimində alınmış nümunələrdə isə 15-17nm tərtibində olur. β=4dər/dəq rejimində alınmış nanokompozisiyalarda mexaniki möhkəmliyin artması kompozisiyaların komponentləri arasında fazalararası qarşılıqlı təsirin artması ilə, nanohissəciklərin ölçülərinin artması isə CdS ilə əlaqədardır. PP+CdS nanokompozisiyasının fotolüminessensiya xassələri Cary Eclipse spektrofluoremetrində tədqiq olunmuş, müəyyən olunmuşdur ki, konsentrasiyadan asılı (1M) olaraq bütün nümunələrin lüminessensiya spektrlərində 3 əsas maksimum, yəni 534nm, 627nm, 809nm dalğa uzunluqlarında maksimumlar müşahidə olunmuşdur. Müəyyən olunmuşdur ki, CdS nanohissəciklərinin ölçüsünün artması ilə =809nm dalğa uzunluğundakı maksimum azalır, =627nm dalğa uzunluğundakı intensivlik isə artır. =627nm dalğa uzunluğundakı maksimum fazalararası qarşılıqlı təsirlə və sərhəd təbəqənin xassələri ilə əlaqədardır. 534nm dalğa uzunluğundakı maksimum optik udulma zolağı ilə əlaqədar olub həcmi CdS-i xarakterizə edir. 809nm dalğa uzinluğundakı maksimum isə polimer matrisa ilə CdS nanohissəciklərinin sərhəddindəki defektlərdəki rekombinasiya ilə əlaqədardır. Polimerin ust molekulyar quruluşu dəyişəndə fazalararası qarşılıqlı təsirin dəyişməsi hesabına maksimumların intensivlikləri dəyişir.

Kristallaşmanın istilik zaman şəraitindən asılı olaraq polimer matrisada nanohissəciklərin formalaşması və nanohissəciklə polimer makromolekulları arasında qarşılıqlı təsir dəyişir. Məlumdur ki, nanohissəciklərin ölçüləri kiçildikcə onların fiziki-kimyəvi xassələri kəskin olaraq dəyişir. Hesabat ilində polipropilen və polivinildenflüoridə CdS nanohissəcikləri daxil edilmiş nanokompozit nümunələrdə kristallaşmanın istilik zaman şəraitinin təsirini dəyişməklə nazik nanokompozisiya nümunələri polimerin ərimə temperaturundan müxtəlif istilik-zaman şəraitində otaq temperaturuna qədər soyutmaqla müxtəlif üst molekulyar quruluşa malik nümunələr alınmışdır. Kristallaşmanın istilik-zaman şəraitindən asılı olaraq polimerlərin fiziki quruluşu və fazalararası qarşılıqlı təsir kəskin olaraq dəyişir və bu da onların fotolüminsent, dielektrik və möhkəmlik xassələrinə təsir edir.

Kompozisiyaların alınma şəraitindən asılı olaraq fiziki quruluşunun dəyişməsi skanedici atom qüvvə mikroskopu ilə tədqiq edilmişdir. Kristallaşmanın müxtəlif istilik-zaman şəraitində alınmış nümunələrin fotolüminsensiya xassələri tədqiq edilmişdir. AQM tədqiqatları göstərir ki, yavaş soyuma rejimində alınmış nümunələrin relyefi sürətli soyuma rejimində alınmış nümunələrə nisbətən daha nizamlı quruluşa malik olur. AQM tədqiqi göstərir ki, kristallaşmanın temperatur-zaman şəraitini dəyişdikcə PP-də CdS nanohissəciklərinin ölçüləri dəyişir. CdS nanohissəciklərinin PP polimerində ölçüləri suda soyuma şəraitində alınmış nümunələrdə 35-37 nm, yavaş soyuma şəraitində alınmış nümunələrdə isə 55 nm təşkil edir. PP+CdS nanokompozisiyalarının kristallaşmanın temperatur-zaman şəraitindən asılı olaraq lüminessensiya spektrləri Cary Eclipse spektrofluoremetrində tədqiq edilmişdir. Müəyyən edilmişdir ki, kristallaşmanın temperatur-zaman şəraitindən asılı olaraq nanokompozisiyada üç maksimum müşahidə edilir və maksimumun amplitudu kristallaşmanın temperatur-zaman şəraitindən asılı olaraq dəyişir. Yavaş soyuma şəraitində alınmış nanokompozisiyaların fotolüminessensiyasının amplitudunun artması kompozisiyaların komponentlərinin fazalararası qarşılıqlı təsirlərinin artması ilə bağlıdır, bu isə CdS-də yeni əlavə lüminessent mərkəzlərin həyəcanlanmasına gətirib çıxarır. Göstərilmişdir ki, polimer tozlarının ilkin elektrik-qaz boşalması ilə işlənməsi, elektrotermopolyarlaşma və digər texnoloji faktorlar polimerin üst-molekulyar quruluşunu, kompozisiyanın komponentləri arasında fazalararası qarşılıqlı təsirləri və fazalararası təbəqənin qalınlığını dəyişdirir, nəticədə kompozisiyaların möhkəmlik və fotolüminessent xassələri dəyişir.

2. 
   Fotolüminisensiya xassəli polimer nanokompozisiyaların elektrofiziki xassələrinin tədqiqi.
   

Hesabat ilində izotaktik polipropilendə və polivinildenflüoriddə CdS və ZnS nanohissəcikləri fiziki kimyəvi üsulla alınmış və onların dielektrik xassələri tədqiq edilmişdir. Nanokompozisiyalar aşağıdakı texnoloji üsulla müxtəlif mərhələlərlə alınmışdır. PP və PVDF polimer tozu hava mühitində elektrik qaz boşalmasında işlənməyə məruz edilmiş və sonra kimyəvi sorbsiya üsulu ilə sintez edilmişdir. Alınmış nümunələrin dielektrik xasssələri tezlikdən və temperaturdan asılı olaraq tədqiq edilmişdir.

Müxtəlif zaman müddətlərində elektrik qaz boşalmasına məruz edilmiş PP və PVDF polimer tozları əsasında alınmış PP+ CdS, PVDF+CdS, PP+ZnS və PVDF+ZnS əsasında alınmış nanokompozitlərin dielektrik nüfuzluğu (e) və dielektrik itkisi tezlikdən asılı olaraq öyrənilmişdir. Müəyyən edilmişdir ki, tezliyin artması ilə dielektrik nüfuzluğunun və dielektrik itkisinin qiyməti azalır. Təcrübi olaraq göstərilmişdir ki, polimer tozunun elektrik qaz boşalmasında işlənmə müdətinin artması ilə dielektrik nüfuzluğunun və dielektrik itkisinin qiyməti artır. e və elektrik qaz boşalmasında işlənmə müddətindən asılı olaraq artması polimer matrisada elektrik yüklərinin miqdarını artırır ki, nəticədə dielektrik nüfuzluğu artır. Nanokompozisiyalarda e qiymətinin tezlikdən asılı olaraq azalması isə polyarlaşma proseslərinin pisləşməsi ilə izah olunur.

Müxtəlif zaman müddətlərində elektrik qaz boşalmasına məruz edilmiş PP və PVDF polimer tozları əsasında alınmış PP+ CdS, PP+ZnS əsasında alınmış nanokompozitlərin dielektrik nüfuzluğu (e) və dielektrik itkisi temperaturdan asılı olaraq tədqiq edilmişdir. Göstərilmişdir ki, temperaturun artması ilə qiyməti 135-140⁰S temperatura qədər yavaş-yavaş azalır və sonra nisbətən sürətlə azalır. Eyni zamanda göstərilmişdir ki, polimer tozunun elektrik qaz boşalmasında işlənmə müdətinin artması ilə dielektrik nüfuzluğunun qiyməti əvvəlcə artır, sonra azalır. Analoji nəticələr xüsusi müqavimətin temperaturdan asılılığında da müşahidə edilir, yəni xüsusi müqavimət PP tozunun işlənmə müddətindən asılı olaraq artır, sonra isə azalır. Müxtəlif zaman müddətində elektrik qaz boşalmasında işlənməyə məruz edilmiş polipropilen əsasında alınmış PP+CdS və PP+ZnS nanokompozisiyalarının dielektrik nüfuzluğunun və dielektrik itkisinin tezlikdən asılı olaraq dəyişməsi polyarlaşma proseslərinin dəyişməsi ilə, temperaturdan asılı olaraq dəyişməsi isə polimerin üst molekulyar quruluşun dəyişməsi, fazalararası qarşılıqlı təsirin və fazalararası təbəqənin qalınlığının dəyişməsi ilə izah olunur.

3. 
   Fotolüminisent polimer nanokompozitlərin və kimyəvi aktiv molekul və klasterlərin nəzəri modelləşdirilməsi və kvant kimyəvi üsullarla tədqiqi
   

Çoxelektronlu sistemlərin, nanoquruluşların elektron- fəza quruluşunun kvant-mexaniki hesablanmasına və quruluş-funksiya şərtlənməsinin aydınlaşdırılmasına həsr olunmuş tədqiqat işləri aparılmışdır. Müxtəlif polimer- yarımkeçirici və -metal oksidi tərkibli nanokompozitlərin hesablama modelləri qurulmuş, molekulyar mexaniki və kvant kimyəvi üsullarla elektron-fəza qurulusunu müəyyənləşdirən parametrlər hesablanmışdır. Eyni zamanda Fe₃O₄ nanohissəciyinin C₁₂O₉H₂₀ örtüyü ilə birlikdə elektron quruluşu Volfsberq-Helmhols metodu tətbiq olunmaqla öyrənilmişdir. Hesablamalar valent elektronları yaxınlaşmasında aparılmışdır. Molekulyar orbitalları C və O atomlarının 2s-, 2p_x-, 2p_y-, 2p_z-, Fe atomunun 4s-, 3d_x2-y2-, 3d_xz-, 3d_z2 -, 3d_yz-, 3d_xy- və H atomunun 1s atom orbitallarının xətti kombinasiyası şəklində axtarılmışdır. Fe₃O₄ + C₁₂O₉H₂₀ birləşməsinin orbital enerjiləri, tam elektron enerjisi, ionlaşma potensialının qiyməti və atomların effektiv yüklərinin qiymətləri hesablanmış və molekulyar orbitalların analitik ifadələri tapılmışdır.

Molekulların elektron quruluşunu öyrənmək üçün istifadə olunan Xartri-Fok-Rutan(XFR) metodunun tətbiqi zamanı meydana çıxan inteqrallar içərisində örtmə inteqralları xüsusi yeri tutur. Örtmə inteqralları digər inteqralların hesablanması üçün də istifadə olunur. İşdə Slater funksiyaları bzisində örtmə inteqralları üçün ümumi analitik ifadə alınmışdır. Bu analitik ifadə və köməkçi funksiyalar və binomial əmsallar ilə ifadə olunmuşdur.

İşdə həmçinin 3-(4-xlorfenilazo) pentan -2, 4-dion molekulunun və asetilaseton molekulunun azotlu törəmələrinin tautomer formalarının (endo-azo, keto-azo, və hidro-azo) elektron quruluşu öyrənilmişdir. Hesablamalar MO LCAO metodunun sadə yarımempirik variantı olan Hükkel metodu ilə aparılmışdır. Molekulyar orbitallar π – elektronların atom orbitallarının xətti kombinasiyası şəklində axtarılmışdır. Hesablamalar nəticəsində bütün formalar üçün molekulyar orbitalların analitik ifadələri tapılmış, molekulların orbital enerjilərinin, tam elektron enerjisinin qiymətləri, həmçinin molekulda atomların effektiv yüklərinin qiymətləri hesablanmış və molekulyar diaqramlar qurulmuş və effektiv yüklərin qiymətləri əsasında müxtəlif formaların reaksiya girmək qabiliyyətləri araşdıdılmışdır.

Neyropeptidlərdən şistostatin, drostatin və helikostatin bioloji fəal molekullarının fəza quruluşlarını tədqiq edilmişdir. Şistostatin, drostatin və helikostatin molekullarının fəza quruluşlarını tədqiq etmək üçün 2 nəzəri kompüter proqramları metodlarından istifadə edilmişdir. Tədqiqatlar nəticəsində bu neyropeptidlərin stabil (dayanıqlı) konformasiyaları, onların enerji və həndəsi parametrləri həm vakuum şəraitində, həm də su mühitində müəyyən edilmişdir.

Qrup nəzəriyyəsi metodundan istifadə etməklə - elektronlu yaxınlaşmada C₆H₆ benzol molekulu üçün simmetrikləşdirilmiş molekulyar orbitallara uyğun enerji səviyyələri tapılmışdır. Baxılan molekul D_6h simmetriya qrupuna mənsubdur, lakin - elektronlu yaxınlaşmada yalnız - orbitallarına baxıldığına görə hesablamalar zamanı C_6v qrupunun simmetriya elementlərindən və təsvirlərindən istifadə edilmişdir. Simmetriya əməliyyatları nəticəsində altı bazis funksiyalarının çevrilmələri əsasında 6 tərtibli 12 matrisdən ibarət baxılan molekulun simmetriya qrupunun gətirilə bilən təsviri qurulmuşdur. C gətirən matrisin elementləri hesablanmışdır. C^-1HC oxşar çevirmə vasitəsilə hər bir gətirilə bilməyən təsvirə uyğun olan -elektron enerji səviyyələri hesablanmışdır. Etilen molekulunun xlortörəmələri olan sis - dixloretilen (C_2v - nöqtəvi qrupu) və trans – dixloretilen (C_2h- nöqtəvi qrupu) molekullarının simmetriya qruplarının gətirilə bilən təsvirlərinin gətirən matrislərinin elementləri hesablanmışdır.

Baxılan molekulların mənsub olduğu nöqtəvi qrupların gətirilə bilən və gətirilə bilməyən təsvirləri təyin edilmişdir. Hesablamalar Sleyter atom orbitalları bazisində aparılmışdır. Qrup nəzəriyyəsi metoduna əsasən gətirən matrislərin elementlərindən istifadə etməklə baxılan molekulların simmetrikləşdirilmiş molekulyar orbitalları qurulmuşdur. Yarımempirik kvant kimyəvi metodlarla polimerlərin müxtəlif sayda atomlardan təşkil olunmuş kadium-sulfid və dəmir-oksid klasterləri ilə qeyri-valent komplekslərinin energetik və elektron quruluşunu müəyyənləşdirən parametrlər tapılmışdır. Cd_nS_n tərkibli mümkün dairəvi quruluşların, 216 və 64 atomdan ibarət CdS nanokristalların polimer komplekslərinin enerji səviyyələri, ionlaşma potensialları, elektrona hərisliyi müqayisə edilərək polimer atomları ilə təsirin nanoklasterlərin enerji səviyyələrinin vəziyyətinə təsiri müəyyənləşdirilmişdir. Nətilərin analizi bu təsirin sərbəst nanoklasterlərdə mövcud olan səviyylər paylanmasını köklü sürətdə dəyişməsə də səviyyə qrupları arasında məsafəni və qrupdaxili səviyyə saylarını artırır. Molekulyar mexaniki MM+ və kvant kimyəvi PM3 üsulları istifadə edilməklə CREKA pentapeptidinin və onun kimyəvi modifikasiya olunmuş 17 analoqlarının, Fe₃O₄ dəmir oksidi və di-qlükoza ilə əmələ gətirdikləri üçlü komplekslərin elektron və fəza quruluşları hesablanmışdır. Müxtəlif dayanıqlı komplekslərin elektron quruluşlarını xarakterizə edən parametrlərin müqayisəli analizi göstərmişdir ki, SREKA, CRERA, CREKV, SRERA, SREKV, CRDRA və CRDKV analoqları ilə əmələ gələn komplekslər daha stabil olmuşdur. SRDKA, CKEKV, CRERV analoqları ilə əmələ gələn komplekslər energetik cəhətdən daha az üstünlüyə malikdirlər. Elektromaqnit dalgalarının nanoquruluşlarda səpilməsini və udulmasını hesablamaq Mi yanaşmasına əsaslanan alqoritmlərdən istifadə etməklə komputer modelləşdirilməsi aparılmışdır.

Hesabat dövründə 3-(4-flüorfenilhidroazo) pentan -2, 4-dion molekulunun müxtəlif tautomer formalarının elektron quruluşu öyrənilmişdir. Hesablamalar π elektronlu yaxınlaşmada aparılmışdır. Molekulyar orbitallar C, O və N atomlarının - π atom orbitallarının xətti kombinasiyası şəklində axtarılmışdır. Nəmalüm xətti kombinasiya əmmsalları molekulyar orbitallar metodunun

(1)

tənliklər sisteminin həllindən tapılmışdır. Hpq və Spq elementlərinin qiymətləri Hükkel yaxınlaşmaları əsasında qiymətləndirilmişdir. Hesablamalar nəticəsində endo-azo, keto-azo, və hidro-azo tautomer formalarının üçün orbital enerjinin qiymətləri π- elektronlu yaxınlaşmada molekulyar orbitalların analitik ifadələri və əmsallarının qiymətləri tapılmışdır. əmsallarından istifadə etməklə hər üç tautomerik formada atomların effektiv yüklərinin qiymətləri hesablanmış və effektiv yüklərin paylanması mənzərəsini verən molekulyar diaqramlar qurulmuşdur.

Elektronoqrafiyada quruluş amplitudunun nəzəri hesablanması üçün atomun elektrostatik potensialının analitik məlum olmalıdır. İşdə atomun elektrostatik potensialının Tomas-fermi və Eyler-Laqranj tənliklərinin həllindən alınmış riyazi ifadələr əsasında atomun elektron sıxlığının yaratdığı potensial üçün analitik ifadələr alınmışdır. Bu ifadələr əsasında kompüter hesablamaları aparılmış və sıra nömrəsi Z=20 və 40 atomlar üçün elektrostatik potensialların və elektron sıxlıqlarının müqayisəli qrafikləri qurulmuşdur.

Eyni zamanda allatostatinlər ailəsinə mənsub neyropeptidlərin fəza quruluşları tədqiq edilmişdir. Müəyyən edilmişdir ki, neyropeptidlərin konsentrasiyası qanda lazımi səviyyədən çox olduqda, onların izolə edildikləri həşəratlarda öz-özünü məhv etmə mexanizmi işə düşür.

Bu molekulların fəza quruluşlarını tədqiq etmək üçün nəzəri kompüter proqramları metodlarından istifadə edilmişdir. Tədqiqatlar nəticəsində bu neyropeptidlərin stabil (dayanıqlı) konformasiyaları, onların enerji və həndəsi parametrləri həm vakuum şəraitində, həm də su mühitində müəyyən edilmişdir.

4. 
   Polimer nanokompozitlərin optik xassələrinin kvant kimyəvi hesablanması və kompüter modelləşdirilməsi.
   

Çoxatomlu sistemlərin, o cümlədən s və p orbitallara malik atomlardan təşkil olunmuş biomolekulların, CREKA peptidi və onun təbii analoglarının, norbornenlərin, Şiffin əsaslı birləşmələrin, metal atomlarının üzvü birləşmələrlə valent və qeyri-valent komplekslərinin kvant mexaniki hesablanmaları aparılmış, nanoquruluşların quruluş-xassə əlaqə məsələsi müxtəlif nəzəri modellərlə tədqiq edilmışdir. Polimer+ yarımkeçirici nanokompozitlərin fəza quruluşu və spektroskopik xassələri təcrübi və nəzəri üsullarla öyrənilmışdir. Bioloji aktiv molekullardan olan CRECA v ə onun 8 analogunun fəza quruluşu molekulyar mexaniki modellərə əsasan müəyyənləşdirilərək, aşağıenerjili halların həndəsi parametrləri tapılmış, bu parametrlərin əsasında yarımempiriik kvant-kimyəvi hesablamalar vasitəsi ilə birləşmələrin elektron quruluşu müəyyənləşdirilmişdir. Bu parametrlərdən istifadə edərək CREKA molekulunun və onun müxtəlif analoqlarının dəmir oksidləri ilə qeyri valent komplekslərinin hesablama modelləri qurulmuş, komplekslərin stabilləşmə xüsusiyyətləri tədqiq edilmişdir. Hesablama nəticələlərinin, o cümlədən stabil komplekslərin tam konformasiya enerjiləri və dipol momentlərinin, elektron buludunun paylanmasının, elektrostatik potensialın lokal dəyişmələrinin, atomların effektiv yüklərinin müqayisəli analazi molekulun və onunu analoqlarının komplekslərinin fərqi dəmir atomunda və koordinasiya təbəqəsinə daxil olan oksigen atomlarında elektron buludunun lokallaşma dərəcəsində daha aydın əks olunur. Analoqlarin konformasiyalarınin kompleksin stabilliyinə əhəmmiyyətli dərəcədə təsir etdiyi də müşahidə edilmişdir. Norbornenlərin elektron-fəza quruluşunun kvant-kimyəvi hesablama nəticələrinin radikallarin kimyəvi tərkibi və birləşmələrin topoloyi indekcləri ilə ciddi korrelyasiyası aşkar edilmişdir. Nanokompozitlərin lokal quruluşlarının və nanokristalların elektron-fəza quruluşlarının kvant mexaniki modelləri qurulmuş, elekrtonların orbital enerjiləri, onlara uyğun hal sıxlıqları, elektron buludunun komponentlərin atomları arasında paylanma xüsusiyyətləri analiz edilmişdir. Nanozərrəciklərdən elektromaqnit dalğalarının səpilməsinin Mi modelinə əsasən hesablanması aparilmışdır. Eyni zamanda 1-fenil-2(2-hidroksi-3-sulfo-5-xlorfenilhidroazo) butan -1.3 dion tipli molekullarda atomların effektiv yüklərinin paylanması öyrənilmişdir. Hesablamalar π – elektronlu yaxınlaşmada aparılmışdır. Nüvə - maqnit rezonans spektroskopiyası əsasında birləşmələrin quruluş və tautomerik xassələri öyrənilmişdir. İşdə həmçinin qrafenin visual modeli qurulmuş və Ab İnitio metodu ılə kompüterdə hesablama aparılmışdır. Qrafenin tam enejisi, orbital enerjiləri, atomların effektiv yüklərinin, ionlaşma potensialının, qadağan olunmuş enerji baryerinin qiymətləri hesablanmış və elektron sıxlığının paylanmsı qrafiki qurulmuşdur. Qrafenin temperatura davamlılığı NanoEngneer-1 proqramı vasitəsilə molekulyar dinamika metodu ilə tədqiq olunmuşdur. Hesablamaların nəticələri göstərir ki, qrafen keçirici, temperatura davamlı nanomaterial kimi gələcəkdə müxtəlif elektron qurğularda geniş tətbiq oluna bilər.

MO LKAO metodunun sadə variantı olan Hükkel metodu (π-yaxınlaşması ) əsasında qrup nəzəriyyəsi vasitəsilə butadiene molekulunun xlortörəmələri olan sis – dichlorbutadiene (C_2v - nöqtəvi qrupu) və trans – dichlorbutadiene (C_2h- nöqtəvi qrupu) molekullarının simmetrikləşdirilmiş molekulyar orbitalları və enerji səviyyələri tapılmışdır. Məlum olduğu kimi, Hükkel metodu doymamış karbohidrogen molekullarının hesablanmasında tətbig olun, π-rabitələri yaradan karbon atomlarının 2p_z – orbitalları üçün xətti kombinasiya qurulur. Hesablamalar zamanı bazis funksiyaları Sleyter atom orbitalları kimi götürülmüşdür.

Baxılan molekulların mənsub olduğu nöqtəvi qruplarin gətirilə bilən və gətirilə bilməyən təsvirləri təyin edilmişdir və gətəirən matrislərin elementləri hesablanmışdır. Qrup nəzəriyyəsi metoduna əsasən gətirən matrislərin elementlərindən istifadə etməklə baxılan molekulların simmetrikləşdirilmiş molekulyar orbitalları qurulmuşdur. Oxşarlıq çevirməsi vasitəsilə Hamilton operatorunun matrisi diaqonal şəklə salınmış və baxılan molekulların nöqtəvi qruplarının gətirilə bilməyən təsvirlərinə uyğun enerji səviyyələri təyin edilmişdir.
Nəticələr

1. Geniş spektral-həssaslıq oblastına malik(400-700nm) PP+CdS əsasında fotolüminsent nanokompozisiyanın alınması üsulu işlənmişdir. Keçid metallarının ionlarına və Cd²⁺ ionuna qarşı aktivliyi artırmaq üçün 0,5-1,0 mkm ölçülü PP tozu müxtəlif dozalarda -şualanmasının təsirinə məruz edilmişdir. CdS nanofazasının kompozisiyanın sintezi zamanı formalaşması Cd²⁺ və S^2- ionlarının polimer matrisanın həcmində -şualanmasının yaratdığı oksidləşmə mərkəzlərində və sərbəst radikallarda baş verir. Müəyyən edilmişdir ki, CdS nanohissəciklərinin konsentrasiyası polimer matrisada -şuasının dozasından asılı olaraq dəyişir, lakin hissəciklərin ölçüləri dəyişmir. Nanohissəciklərin konsentrasiyasının -şuasının dozasından asılı olaraq dəyişməsi polimerdə yeni oksidləşmə mərkəzlərinin yaranması ilə əlaqədardır və bu mərkəzlər CdS hissəciklərinin yaranması üçün özək rolunu oynayır. Polimer tozunun -şuasının təsiri işlənməsi PP-də kompleks yaratma qabiliyyətini artırır, polimerin sərbəst həcmində CdS hissəciklərinin yaranması üçün optimal şərait yaradır.

2. Göstərilmişdir ki, CdCl₂2,5H₂O və Na₂S9H₂O məhlullarının qatılığı artdıqca polipropilendə CdS nanohissəciklərinin ölçüləri artır, polipropilendə məhlulların qatılığından asılı olaraq CdS nanohissəciklərinin ölçülərinin artması onunla bağlıdır ki, məhlulların qatılığı artdıqca Cd²⁺ və S^2- ionları yeni özəklərin əmələ gəlməsinə deyil, ilkin hissəciklərin koaqulyasiyasına sərf olunur.

3. Müxtəlif polimer- yarımkeçirici və -metal oksidi tərkibli nanokompozitlərin hesablama modelləri qurulmuş, molekulyar mexaniki və kvant kimyəvi üsullarla elektron-fəza qurulusunu müəyyənləşdirən parametrlər hesablanmışdır.

4. Yarımempirik kvant kimyəvi metodlarla polimerlərin müxtəlif sayda atomlardan təşkil olunmuş kadium-sulfid və dəmir-oksid klasterləri ilə qeyri-valent komplekslərinin energetik və elektron quruluşunu müəyyənləşdirən parametrlər tapılmışdır. Cd_nS_n tərkibli mümkün dairəvi quruluşların, 216 və 64 atomdan ibarət CdS nanokristalların polimer komplekslərinin enerji səviyyələri, ionlaşma potensialları, elektrona hərisliyi müqayisə edilərək polimer atomları ilə təsirin nanoklasterlərin enerji səviyyələrinin vəziyyətinə təsiri müəyyənləşdirilmişdir.

5. CdS nanofazasının kompozisiyanın sintezi zamanı formalaşması Cd²⁺ və S^2- ionlarının polimer matrisanın həcmində g-şualanmasının yaratdığı oksidləşmə mərkəzlərində baş verir. Müəyyən edilmişdir ki, CdS nanohissəciklərinin konsentrasiyası polimer matrisada g-şuasının dozasından asılı olaraq dəyişir, lakin hissəciklərin ölçüləri dəyişmir. Nanohissəciklərin konsentrasiyasının g-şuasının dozasından asılı olaraq dəyişməsi polimerdə yeni oksidləşmə mərkəzlərinin yaranması ilə əlaqədardır və bu mərkəzlər CdS hissəciklərinin yaranması üçün özək rolunu oynayır. Polimer tozunun g-şuasının təsiri işlənməsi PP-də kompleks yaratma qabiliyyətini artırır, polimerin sərbəst həcmində CdS hissəciklərinin yaranması üçün optimal şərait yaradır.



6. Kimyəvi oksidləşmə ilə sintez olunan polianilin-polimetakril turşusu/Fe₃O₄ nanokompozitinin skan edilmiş elektron mikrofotoqrafiyası və rentgen şüalarının difraksiyası göstərir ki, PAN/PMAT kompozitində Fe₃O₄ nanohissəcikləri bircins paylanır və nanokompozitlərin elektrik keçiriciliyi tezlikdən asılı olaraq artır. Göstərilmişdir ki, Fe₃O₄-nin mol faizi artırıldıqda və PAN/PMAT sopolimerinə Fe₃O₄ nanohissəcikləri daxil edildikdə alınmış nanokompozisiyalarda elektromaqnit dalğalarının udulması artır.

7. Nanohissəciklərin toksikliyinin müəyyən edilməsi və qiymətləndirilməsi məqsədi lə bəzi nanohissəciklərin (Fe₃O₄ , Al, Al+Ni və ZrO₂) bitki hüceyrələrinə sorulması, bitkilərin cücərmə qabiliyyətinə təsiri və onların hüceyrənin plaszmatik membranında ion daşınmasına təsirinin mexanizmi tədqiq edilmişdir. Fluresent təbiətli xüsusi sintez edilmiş nanohissəciklə (NaYF4 nanokristal) müəyyən edilmişdir ki, nanohissəciklər elodea yarpaq hüceyrələrinə daxil ola bilir. Fe₃O₄ nanohissəcikləri işıqda metabolizmi zəiflədir, plazmatik membranda aktiv ion kanallarının funksiyasına təsir edir, redoks təbiətli elektrogen ion kanalını stimullaşdırır. Fe₃O₄ , Al nanohissəcikləri bitkilərin cücərmə qabiliyyətinə və membran potensialına güclü təsir etmir. Al+Ni kompozit nanohissəcikləri bitkilərin cücərməsini ləngidir və membran potensialını azaldır. ZrO₂ nanohissəcikləri ölçülərindən asılı olaraq müxtəlif təsirə malikdir. 21 nm ölçüdə ZrO₂ nanohissəcikləri ekspozisiya müddətindən asılı olaraq membran potensialını azaldır. 42 nm və 100 nm ölçüdə olan ZrO₂ nanohissəcikləri bitkilərin cücərmə qabiliyyətinə təsir etmiur, membran potensialın dəyişdirmir.

Beləliklə, bitkilərdə cücərmə qabiliyyətinin öyrənilməsi, elektrofizioloji ölçmələr və metabolik müşahidələr göstərir ki, nanohissəciklərin bitkilərə təsiri, onların növündən, dozasından, ekspozisiya müddətindən və böyümə çəraitindən asılı olaraq müxtəlif ola bilər.
Ədəbiyyat

1. 
   M.A. Ramazanov, S.J.Kerimli, S.A.Abasov, R.Z.Sadykov The Crystallization Mode Influence and Magnetic Field action upon the Mechanical and Thermal Properties of Composite materials on the Basis of polymers and Magnetic Additives Surface Engineering and Applied Electrochemistry, 2009, Vol.45,№2, p. 136-139
   
2. 
   M. R. Saboktakin, A. M.Maharramov, M. A. Ramazanov pH-sensitive starch hydrogels via free radical graft copolymerization, 3 synthesis and properties Carbohydrate Polymers 77 (2009), 634-638
   
3. 
   M. R. Saboktakin, A. M.Maharramov, M. A. Ramazanov Synthesis and characterization of superparamagnetic nanoparticles coated with 3 carboxymethyl starch (CMS) for magnetic resonance imaging technique Carbohydrate Polymers 2009, 78(2009)
   
4. 
   M.A. Ramazanov, S.J.Kerimli, S.A.Abasov The change of thermal properties of composite materials on the base of polymers and magnetic addition under magnetic field influence j. Fizika , 2009 v.15 №1, p. 44-45
   
5. 
   М.А.Рамазанов, С.А.Абасов, А.А.Расулова, Р.Л.Байрамова, Х.С.Ибрагимова Прочностные свойства нанокомпозитов на основе полипропилена и наногелей (глин)марки D_k1 и D_k2 j. Fizika , 2009 v.15№ 2, p.25-27
   
6. 
   А.С.Гусейнова, М.А.Рамазанов Влияние коронного разряда на электретные свойства полиолефинов, модифицированных добавками низкомолекулярных красителей j. Fizika , 2009 v.15№ 2, p. 160-162
   
7. 
   R.A. Alizade, M.A.Ramazanov, R.Z.Sadykhov Size distributionof magnetite nanoparticles in a polymer matrix j. Functional materials 16, №2(2009), p. 183-189
   
8. 
   R.A. Alizade, M.A.Ramazanov, R.Z.Sadykhov Size distributionof magnetite nanoparticles in a polymer matrix j. Functional materials 16, №2(2009), p. 183-189
   
9. 
   Рамазанов М.А. Фотолюминесценция в полимерах и нанокомпозиции на их основе ж. Проблемы Энергетики №1 2009, 64-72
   
10. 
    M. R. Saboktakin, A. M.Maharramov, M. A. Ramazanov Microwave Absorption Studies on Superparamagnetic Conducting Nanocomposites as Signal Coating Materials j. Polymer -Plastic Technology and Engineering journal V 48, Issue 8 August 2009 p. 834 – 838
    
11. 
    A.M.Magerramov, M.A.Ramazanov, F.V. Gadjieva Role of phase interactions in formarion of photoluminsent and dielectric properties of polymeric nanocomposites PP+CdS Journal of American Science, 2009 5(6), p.95-101
    
12. 
    М.А.Рамазанов, А.С.Гусейнова Влияние электротермополяризации на прочностные свойства полиолефинов, модифицированных добавками низкомолекулярных красителей Пластические массы, N8, 2009 стр.36-37
    
13. 
    М.А.Рамазанов, А.С.Гусейнова Влияние электротермополяризации на прочностные свойства полиолефинов , модифицированных добавками низкомолекулярных красителей Пластические массы, N8, 2009 стр.36-37
    
14. 
    A.M.Məhərrəmov, M.Ə.Ramazanov Структура и свойства нанокомпозитов на основе сульфида цинка и поливинилденфторида BDU-nun Xəbərləri, Fizika riyaziyyat elmləri seriyası №3, 2009 səh. 109-116
    
15. 
    M. A. Ramazanov, A. S. Quseynova, F. V. Gadjiyeva Influence of temperature and time regimes of crystallization and electrothermopolarization on the physical structures of polypropylene and MnO2-based composition Journal of Optoelectronics and Advanced Materials. Optoelectronics and Advanced Materials – Rapid Communications, v. 3 № 11 – 2009, p. 1204-1206
    
16. 
    M. R. Sabotakin, A. M. Maharramov, M. A. Ramazanov SYNTHESIS AND CHARACTERIZATION OF POLYANILINE/POLY (P-YDROXYANILINE)/Fe3O4 MAGNETIC ANOCOMPOSIT Journal of Non-Oxide GlassesVol. 1, No. 3, September 2009, p.211-215
    
17. 
    A.M.Magerramov, M.A.Ramazanov, F.V. Gadjieva Role of phase interactions in formation of fotoluminescent and dielectric properties of polymeric nanocomposites PP + CdS Journal of Optoelectronics and Advanced Materials. Optoelectronics and Advanced Materials – Rapid Communications, v. 3 № 12 – 2009, p
    
18. 
    М.А, Магеррамов, М.А. Рамазанов, Р. А. Али-заде, Ф.В.Гаджиева Формирование структуры магнитных нанокомпозиций на основе ПЭ+Fe₃0₄ и ПВДФ+ Fe₃0₄ Ж. Нанотехника , № 3, 2009
    
19. 
    С. Д. Демухамедова, И.Н.Алиева, Н.М. Годжаев , Н.С. Набиев Электронное строение мономерных и димерных комплексов молекулы карнозина с цинком Journal of Qafqaz University, n25, 114-126, 2009
    
20. 
    N.S. Nəbiyev CdS molekulunun və nanoklasterlərinnin kvant mexaniki hesablanması Journal of Qafqaz University n26 ,2009
    
21. 
    L.İ.Vəliyeva, L.T.Aliyeva Sistotatin molekullarının son uclu pentapeptid fraqmentlərinin müqayisəli təhlili BDU-nun Xəbərləri (texniki elmlər seriyası), 2009, №2, səh.151-155
    
22. 
    L.İ.Vəliyeva, E.Z.Əliyev Пространственная организация конформационно организация, конформационная подвижность нейропептидов семейства хеликостаинов Milli Aviasiya Akademiya-sının Elmi əsərləri, № 2 (2), 2009
    
23. 
    R. A. Alieva, F. G. Pashaev, A.G.Gasanov, K. T. Makhmudov. Quantum-Chemical Calculations of the Tautomeric Forms of Azo Derivatives of Acetylacetone and Determination of the Stability Constants of Their Complexes with Rare-Earth Metals ISSN 1070-3284, Russian Journal of Coordination Chemistry, 2009, Vol. 35, No. 4, pp. 241–246. © Pleiades Publishing, Ltd., 2009.
    
24. 
    R. A. Alieva , F. G. Pashaev, A. G. Gasanov, K. T. Mahmudov Thermodynamic Characteristic of Complex Formation of Some Metals with 3-(4-Chlorophenylazo) pentane-2,4-dione in Aqueous Ethanol ISSN 0036-0236, Russian Journal of Inorganic Chemistry, 2009, Vol. 54, No. 9, pp. 1407– 1411. © Pleiades Publishing, Inc., 2009
    
25. 
    F. G. Pashaev Use of Filter-Steinborn B and Guseinov auxiliary functions in
    

evaluation of two-center overlap integrals over Slater type orbitals J Math Chem

(2009) 45:884–890 DOI 10.1007/s10910-008-9436-x

26. А.М.Магеррамов, Г.Д.Аббасова , И.Н.Алиева, М.А.Рамазанов, Н.С.Нагиев,

Н.М.Годжаев Наночастицы оксида железа в системе транспорта

лекарственных препаратов Ж.Нанотехника № 4 2009

26. 
    М. А. Рамазанов, А. Р. Садыхова, С. А. Абасов Прочностные свойства композитов на основе поливинилиденфторида и комплексов европий Fizika jurnalı, 2009, c.15, № 4
    
27. 
    M. R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov A Synthetic Macromolecule as MRI Detectable Drug Carriers: AminoDextran - Coated Iron Oxide Nanoparticles Carbohydrate Polymers, Volume 80, Issue 3, 2010, p.695-698
    
28. 
    M. R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov Synthesis and characterization of new electrorheological fluids by carboxymethyl starch nanocomposites Carbohydrate Polymers, Volume 81, Issue 1, 2010.p.113-116
    
29. 
    M. R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov Synthesis and characterization of superparamagnetic chitosan-Dextran sulfate hydrogels as nano carriers for colon-specific drug delivry Carbohydrate Polymers, Volume 81, Issue 2, 2010. p. 372-376
    
30. 
    M. R. Saboktakin, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov Synthesis and Characterization of MRI-Detectable Magnetic Dendritic Nanocarriers Polymer-Plastics Technology and Engineering Volume 49, Issue 1 January 2010 , p. 104 – 109
    
31. 
    M. R. Saboktakin, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov Synthesis and Characterization of Biodegradable Chitosan Beads as Nano Carriers for Local Delivery of Satranidazole Carbohydrate Polymers Volume 81, Issue 3, 7 July 2010, Pages 726-731
    
32. 
    M. R. Saboktakin, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov Synthesis and Characterization of Chitosan Hydrogels Containing 5-Aminosalicylic Acid Nano Pendents for Colon – Specific Drug Delivery Journal of Pharmaceutical Sciences .v.99, İssue 12, 2010, p. 4955–4961
    
33. 
    Н.М. Абдуллаев, С.И. Мехтиева, Н.Р. Меммедов, М.А. Рамазанов, А.М. Керимова Исследование влияния отжига на структуру пленок B_i2T_e3 –B_i2 S_e3 Физика и техника полупроводников, 2010, том 44, вып. 6 853-856
    
34. 
    M. R. Saboktakin, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov Design and Characterization of Chitosan Nanoparticles as Delivery Systems for Paclitaxel Carbohydrate Polymers Volume 82, Issue 2, 5 September 2010, Pages 466-471
    
35. 
    A.M.Magerramov, M.A.Ramazanov, A.Kh.Mustafaeva Structure and Properties of NanocompositesСтруктура и свойства нанокомпозитов на основе Based on Zinc Sulfide and Poly(Vinylidene Fluoride) Russian Journal of Applied Chemistry, 2010, Vol.83, №7, pp.1324-1327
    
36. 
    M. A. Ramazanov, P. B. Agakishiyeva, M. A. Nuriyev, Sh. Sh. Amirov Magnetoresistance effect in a PE+Fe3O4 based polymer nanocomposite system Optoelectronics and Advanced Materials-Rapid Communications (OAM-RC) v.4, №9, 2010, p. 1387 – 1390
    
37. 
    Arbabi Kourosh, Larijani Majid, Ramazanov Mahammadali Evaluation of a new ionisation chamber fabricated with carbon nanotubes j. Radiation Protection Dosimetry, 2010,141(3), p.222-227
    
38. 
    М. А. RAMAZANOV,R. А. ALI-ZADE, P. B. AGAKISHIEVA STRUCTURE AND MAGNETIC PROPERTIES OF NANOCOMPOSITES ON THE BASIS PE+Fe₃O₄ и PVDF+ Fe₃O₄ Digest Journal of Nanomaterials and Biostructures Vol. 5, No 3, July-September 2010, p. 727-733
    
39. 
    K. Arbabi, M. Ramazanov, M. M. Larijani Ionization collecting of gamma radiation using two carbon nanotube electrodes Optoelectronics and Advanced Materials-Rapid Communications (OAM-RC) Vol 4 ISS.11 2010, p. 1891 – 1893
    
40. 
    M.A.Ramazanov, A.S.Huseynova, N.A.Eyubova, S.A.Abasov Thermal properties and changes in phase structure of PP+MnO₂ based composites j. Optoelectronics and Advanced Materials-Rapid communications (OAM-RC) v.4, ISS.12 2010, p. 2003-2007,
    
41. 
    A.Maharramov, R.A. Aliyeva, I. A. Aliyev, F. H. Pashaev, A.G. Gasanov, S.I. Azimova, R.K. Askerov, A.V. Kurbanov, K.T.Mahmudov Quantum-chemical calculations, tautomeric, thermodynamic, spectroscopic and X-ray studies of 3-(4-fluorophenyl-hydrazone)pentane-2,4-dione, Journal of Dyes and Pigments, Volume 85, Issues 1-2, April 2010, Pages 1-6
    
42. 
    M. R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov An Aromatic Macromolecule as a Nano Drug Carrier:Polyether Dendrimer/Poly(2-hydroxethyl methacrylate j. Polymers an Polymer Composites, Vol.18.№8, 2010 p.429-434
    
43. 
    A. M. Magerramov, M. A. Ramazanov, A. Kh. Mustafaeva Photoluminescence in Nanocomposites Based on PVDF + ZnS Surface Engineering and Applied Electrochemistry, 2010, Vol. 46, No. 3, pp. 100–104
    
44. 
    А.М.Магеррамов, М.А.Рамазанов, Ф.В.Гаджиева Роль межфазных взаимодействий в формирований фотолюминесцентных и диэлектрических свойств полимерных нанокомпозитов на основе ПП+CdS Ж. Нанотехника №1 2010, стр.58-64
    
45. 
    А.М.Магеррамов, М.А.Рамазанов, Ф.В.Гаджиева Структура нанокомпозиций на основе поливинилиденфторида и сульфида кадмия Ж. Нанотехника №1 2010, стр.81-85
    
46. 
    G.C.Abbasova, İ.N.Əliyeva, A.İ.Ömərova, M.Ə.Ramazanov, N.S.Nəbiyev Peptid CREKA və onun analoqlarının dəmir oksidi ilə komplekslərinin fəza quruluşu Azerbaijan Journal of Physics v.XVΙΙ, № 2, s. 47-51
    
47. 
    А.М.Магеррамов, М.А.Рамазанов, Ф.В.Гаджиева Влияние
    электротермополяризации и разрядной обработки на зарядовое состояние, прочностные и фотолюминесцентные свойства нанокомпозиций на основе полипропилена и сульфида кадмия ж. Электронная обработка материалов, 2010, №5,стр.120-123
    
48. 
    А.А.Расулова, М.А.Рамазанов, Р.Л.Мамедова, С.А.Абасов Электретные свойства нанокомпозита на основе полипропилена и наногеля (глины) марки Д_к1, Д_к2 ж. Проблемы Энергетики №2, 2010, стр.47-49
    
49. 
    А.Р. Садыгова, М.А.Рамазанов, С.А.Абасов Влияние электротермополяризации на прочностные свойства композитов на основе поливинилденфторида и комплексов Европий ж. Проблемы Энергетики №1, 2010, стр.73-75
    
50. 
    M.R. Saboktakin, A.M. Maharramov, M. A. Ramazanov The Effect of Inorganic Nanocrystals on the Properties of High –Temperature Superconductors j. Researcher. 2010;2(12):57-61, (ISSN: 1553-9865)
    
51. 
    M. R. Saboktakin, R. M. Tabatabaie, A.M. Maharramov M.A. Ramazanov Synthesis and characterization of chitosan-carboxymethyl starch hydrogels as nano carriers for colon-specific drug delivery J Pharm Educ Res Vol. 1, Issue No. 2, December 2010 p.37-47
    
52. 
    M. R. Saboktakin, R. M. Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and in vitro evaluation of thiolated chitosan-dextran sulfate nanoparticles for the delivery of letrozole J Pharm Educ Res Vol. 1, Issue No. 2, December 2010, p.62-67
    
53. 
    L.I. Vəliyeva, Е.Z.Əliyev Helicostatin 2 neyropep-tidinin fəza quruluşunun tədqiqi BDU-nun Xəbərləri (texniki elmlər seriyası), 2010, № 3
    
54. 
    У.Т.Агаева, М.А. Мусаев,И.Н.Алиева, Н.М.Годжаев, Л.И.Велиева Моделирование струк-туры нейропептидов семейства аллатоста-тинов Journal of Qafqaz University, 2010, No. 29, p.23-26
    
55. 
    М.Р.Вагабова Определение молекулярных орбиталей молекул цис- и транс – дихлорэтилена Вестник Бакинского университета, сер.физ.-мат. наук, № 2, 2010, с.152 -156
    
56. 
    Ф.В. Гаджиева Влияние электротермополяризации на физическую структуру и фотолюминесцентные свойства нанокомпозиций на основе полипропилена и сульфида кадмия ж. Проблемы энергетики, 2010, №3, 2010, стр.64-69
    
57. 
    Axundov S.Ə., Paşayev F.H., Axundov H.S., Həsənov A.Q. Çoxelektronlu atomların elektrostatik potensiali və elektron sixliğinin radial paylanmasi BDU-nun xəbərləri, №3, 2010, s.118-123
    
58. 
    M. R. Saboktakin A.M. Maharramov M.A. Ramazanov An Aromatic Macromolecule as a Nano Drug Carrier: Polyether Dendrimer / Poly(2-hydroxyethyl methacrylate) Journal of Polymer and Polymer Composites , 2010, vol 18, No. 8, pp 429-434
    
59. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and Rheologial Properties of Poly(methyl methacrylate)/Polymethacrylic acid Nanocomposites as Denture Resins Composites Part B: Engineering, B 42 (2011) 851–855
    
60. 
    M. R. Saboktakin A.M. Maharramov M.A. Ramazanov Hydrogenation of 2,4-Dinitrotoluene to 2,4-Diaminotoluene over Platinum nanoparticles in a High – Pressure Slurry reactor J.Synthetic communications v.41, 2011, p.1455-1463
    
61. 
    M. R. Saboktakin A.M. Maharramov M.A. Ramazanov Synthesiz and Characterization of Superparamagnetic Polyanyline Nanocomposites as Conductive shields Journal of Elastomers and Plastics 2011 v.43: 155-166
    
62. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and In Vitro Evaluation of Carboxymethyl Starch - Chitosan Nanoparticles as Drug Delivery System to the Colon Int. J. Biological Macromol. 48 (2011) 381–385
    
63. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Development and in vitro evaluation of thiolated chitosan-Poly(methacrylic acid) nanoparticles as a local mucoadhesive delivery system. Int J Biol Macromol. 48 (2011) 403–407
    
64. 
    M. A. Ramazanov, A. S. Quseynova, N. A. Eyubova Derivatographic analysis of PE polymer nanocompounds with Co(AlO2)2 filler. Optoelectronics and Advanced Materials – Rapid Communications, 2011, №4, p.410-413
    
65. 
    K. Arbabi, M.M. Larijani, M.A. Ramazanov SWNTs effect on the charge collection during gamma irradiation at different voltages j. Optoelectronics and Advanced Materials v13,ISS 4, 2011, p. 445 – 447
    
66. 
    A.M.Maharramov, I.N. Alieva, G.D.Abbasova, M. A. Ramazanov, N.S.Nabiyev, M.R.Saboktakin Iron oxide nanoparticles in drug DELIVERY SYSTEMS Diegest Journal of Nanomaterials and Biostructures 2011, №2, p.463-472
    
67. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and in vitro studies of biodegradable thiolated chitosan hydrogels for breast cancer therapy Int J Biol Macromol. 48 (2011), p.747-752
    
68. 
    R.I.Khalilov, A.N.Nasibova, V.A.Serezhenkov, M.A.Ramazanov, M.K.Kerimov, A.A.Garibov, A.F.Vanin Accumulition of Magnetic Nanoparticles in Plants Grown on Soils of Apsheron Peninsula j. Biophysics, 2011, vol.56, №2, p.316-322
    
69. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and characterization of modifi ed poly(methyl methacrylate)/Al 2 O 3 nanocomposites as denture resins J Polym Eng 31 (2011) p.151-157
    
70. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and Characterization of pH-Dependent Glycol chitosan and Dextran Sulfate Nanoparticles for Effective Brain Cancer Treatment Int J Biol Macromol. 49, 2011, p.747-751
    
71. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and In vitro Studies of Biodegradable Modified Chitosan Nanoparticles for Photodynamic Treatment of Cancer Int J Biol Macromol. Volume 49, 2011, 1059-1065
    
72. 
    M.A.Ramazanov, S.A.Abasov, R.L.Mamedova, A.A.Resulova Influence of structure and charging condition on strength properties of a nanocompositions on the basis of films PP+D_k2 Surface Engineering and Appleid Electrochemstry, 2011, vol.47, № 6 p.481-483
    
73. 
    A.M.Magerramov, M.A.Ramazanov, F.V.Gadzhieva S.A.Alieva The Effect of the Temperature-Time Mode of Cristallization on the Morphology and Properties of Nanocomposites Based on Polypropilene and Cadmium Sulfide Surface Engineering and Appleid Electrochemstry, 2011, vol.47, №.5, p.428-432
    
74. 
    А.М.Магеррамов, М.А.Рамазанов, П.Б. Агакишиева, М.А.Нуриев Эффект магнитосопро-тивления в полимерной нанокомпозитной системе на основе ПЭ+Fe₃O₄ Металлофиз. новейшие технол. 2011, т. 36, № 4.
    
75. 
    K. T. Mahmudov, R. A. Rahimov, M. B. Babanly, P. Q. Hasanov, F.G. Pashaev, A. G. Gasanov, M. N. Kopylovich, A. J.L. Pombeiro Tautomery and acid–base properties of some azoderivatives of benzoylacetone Journal of Molecular Liquids 162 (2011) 84–88
    
76. 
    М.С. Салахов, Б.Т. Багманов, Н.С. Набиев Пространственная структура –арилимидом норборнандикарбоновых кислот Журнал органической химии Т.46, в.11 2010 с.1618-1623
    
77. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov Intelligent Drug Delivery Systems Based on Modified Chitosan Nanoparticles Letters In Organic Chemistry".Volume 8, 10
    
78. 
    M.R. Saboktakin, R.M.Tabatabaie, A.M. Maharramov, M.A. Ramazanov The Kinetic Modeling and Computer Simulation of Catalytic Hydrogenation of 2,4-Dinitrotoluene over Platinum Nanoparticles Researcher 3(1);2011, 1-8
    
79. 
    М.А.Магеррамов, М.А.Рамазанов, Ф.В.Гаджиева Фотолюминесцентные свойства нанокомпозиций на основе ПВДФ+ CdS и ПП+ CdS ж.Прикладная физика, 2011, №3, 107-110
    
80. 
    А.М. Магеррамов, М.А.Рамазанов, А.Х.Мустафаева, К.Ш.Джаббарова Гибридные полимер-неорганические нанокомпозиты на основе ПВДФ+ZnS, журнал Нанотехника, 2011, №2, стр.69-71
    
81. 
    M.R. Saboktakin, R. M.Tabatabaie, A.M.Maharramov, M.A. Ramazanov Synthesis and Characterization of Biodegradable Thiolated Chitosan nanoparticles as Targeted Drug Delivery System Journal of Nanomedicine and Nanotechnology. 2011, S.4, p.1-4
    
82. 
    А.М. Магеррамов, М.А. Рамазанов, А.Х. Керимова, К.Ш. Джаббаровa Диэлектрические свойства нанокомпозитов на основе поливинилиденфторида и сульфида цинка ж. Нанотехника, 2011, (27), №3, стр.47-49
    
83. 
    А.М.Магеррамов, М.А.Рамазанов, А.Х.Мустафаева, К.Ш.Джаббарова Наноструктурные полимерные композиты на основе ПВДФ+ZnS Фуллерены и наноструктуры в конденсированных средах, сб.статей Минск, Изд.центр Бел. ГУ-2011, стр. 424-432
    
84. 
    М.А. Рамазанов, М.С.Асланов Модель Максвела с учетом наночастиц Фуллерены и наноструктуры в конденсированных средах, сб.статей Минск, Изд.центр Бел. ГУ-2011 стр.229-235
    
85. 
    А.Х.Мирзаджанзаде А.М.Магеррамов, Р.Абдуллаев, Х.Юсифзаде, Э.Шахбазов, Р.Курбанов, С.Ахмедов, Э.Ахмедов, М.А. Рамазанов, Ш.Шабиев, Н.Гаджизаде Научные основы разработки и внедрения нанотехнологий в нефтяной промышленности Нанонаука и нанотехнология Энциклопедия систем жизнеобеспечения Издательство Юнеско 2011стр.554-570
    
86. 
    T.T. Vandergraaf, G. G. Mamedov, M. A. Ramazanov, J. A. Naghiyev, A. A. Mehdiyeva, N.A. Huseynov DETERMINATION OF THE RADIONUCLIDE CONTAMINATION ON THE ABSHERON PENINSULA IN AZERBAIJAN Proceedings of the 14th International Conference on Environmental Remediation and Radioactive Waste Management ICEM2011 September 25-29, Reims, France p.1-10
    
87. 
    Nəbiyev N.S., Cd_nS_n (n=1-5) klasterlərinin elektron –fəza quruluşu və stabilləşmə xüsusiyyətləri Journal of Qafqaz University№ 30, 2010 s.69-74
    
88. 
    E.М. Qocayev, N.S. Nəbiyev, Ş.Ə.Zeynalov YSPE+ kompozitlərinin fluoressensiya spektrlərinin tədqiqi Journal of Qafqaz University № 32, 2011
    
89. 
    A.M.Məhərrəmov, M.Ə.Ramazanov, A.H.Mustafayeva, K.Ş Cabbarova PVDF+ZnS əsaslı nanokompozitlərin formalaşma qanunauyğunluqları, quruluşu və optik xassələri Kimya Problemləri jurnalı №1, 2011, 70-74
    
90. 
    Ə.Q.Həsənov Qrafenin riyazi modelləşdirilməsi və kompüter tədqiqi BDU-nun xəbərləri, №2, 2011, s.171-179
    
91. 
    М.А. Мусаев, И.Н.Алиева, L.İ.Vəliyeva Пространственное строение и молекулярная динамика молекулы BDU-nun Xəbərləri (texnika elmləri seriyası), 2011, № 2,
    
92. 
    Е.Z.Əliyev, L.İ.Vəliyeva Şistostatin 2 neyropeptidinin ön uclu fraqmentinin konformasiya xüsusiyyətləri BDU-nun Xəbərləri (texnika elmləri seriyası), 2011, № 3
    
93. 
    Е.Z.Əliyev, L.İ.Vəliyeva Spatial structure оf neuropeptide allatostatin-4 Azerbaijan Journal of Physics, march 2011, vol. XVII, N2, p.36-41
    
94. 
    M.R.VAHABOVA, S.V.QARAYEVA Sis - və trans - dixlorbutadien molekulları üçün simmetrikləşdirilmiş molekulyar orditalların və enerji səviyyələrinin tapılması Bakı Universitetinin Xəbərləri ,fiz.- riyaz. elmləri seriyası .№4, 2011
    
95. 
    М.А.Рамазанов М.С.Асланов Обобщение модели Фойхта с учетом наночастиц АТУ, №1, жур. фунд. науки, 2011. стр. 63-66
    
96. 
    Н.М.Годжаев, У.Т.Агаева, Л.И.Велиева Пространственная структура и конформационные свойства молекулы шистостатина Scg-AST2 Journal of Qafqaz University, 2011, No. 31, p.59-71
    
97. 
    T.İ.Kərimova, H.R.Nuriyev, Ş.M.Abbasov, M.Ə.Ramazanov Qamma kvantları ilə şüalandırılmış Pb_1-xMn_xTe AMEA-nın xəbərləri, fizika riyaziyyat və texnika elmləri seriyası, 2011, №5, səh.42-44
    

İCRAÇILARIN SİYAHISI

№	Vəzifə	Elmi dərəcə	Elmi ad	İmza	A.,a.a., soyadı	Stat vahidi
1	Dosent	f.r.e.n.	Dos.		S.Ə .Axundov	0,5 şt.
2	Dosent	f.r.e.n.	Dos.		N.S. Nəbiyev	1 şt
3	Dosent əvəzi	f.r.e.n.	-		F. H. Paşayev	1 şt
4	Dosent	f.r.e.n.	-		M. R. Vahabova	1 şt
5	Dosent əvəzi	b.e.n.	-		L. İ. Vəliyeva	1 şt
6	Müəllim	-	-		F.V.Hacıyeva	0,5st
7	Tədris lab. müdiri	f.r.e.n.	-		A.Q.Həsənov	1 şt