AzMİU-nun "fh və hft" kafedrası üzrə "Metrologiya, standartlaşdırma və sertifikatlaşdırma"

B) Optimallaşdırmada və limitləşdirilmədə.

C) Qabaqlayıcı standartlaşdırmada və əvəzolunmada.

D) Kompleks standartlaşdırmada və vahidləşdirmədə.

E) Norma və qaydaların işlənməsində, kompleks və qabaqlayıcı standartlaşdırmada, onlar üçün texniki şərtlərin işlənməsində.

259. Standartların işlənməsi və onların tətbiqi üçün hansı işlərin aparılması vacibdir?

A) Praktiki tədqiqatların ümumiləşdirilməsi, xüsusi nəzəri, eksperimental və təcrübi-konstruktor işlərinin.

B) Kompleks və qabaqlayıcı tədbirlərin, sertifikatlaşdırmanın, vahidləşdirmənin, praktiki tədqiqatların ümumiləşdirilməsinin lisenziyalaşırmanın.

C) Qabaqlayıcı tədbirlərin.

D) Vahidləşdirmə tədbirlərinin.

E) Lisenziyalaşdırmanın.

260. Sənayenin bütün sahələri üçün hansı parametrlər eyni vaxtda standartlaşdırılır?

A) Hisssələrin ölçüləri və birləşmələri.

B) Ekoloji təhlükəsizliyi təmin edən parametrlər.

C) Keyfiyyəti təmin edən parametrlər.

D) Məhsuldarlığı təmin edən parametrlər.

E) Əmək tutumunu azaldan parametrlər.

261. Sənayenin bütün sahələrində standartlaşdırma zamanı nəyi üstün tuturlar?

A) Hissələrin ölçülərinin, birləşmələrinin və s. parametrlərinin bir neçə sırasını müəyyən edərkən hər bir əvvəlki sıranı sonrakından üstün tuturlar.

B) Qarşılıqlı əvəzolunmanı, vahidləşdirməni, kompleksliliyi, məhsulların keyfiyyətlə emal edilməsini və əmək məhsuldarlığını.

C) Keyfiyyəti təmin edən parametrləri.

D) Əmək məhsuldarlığının artırılmasını, keyfiyyəti, əmək tutumunun azaldılmasını, hissələrin və birləşmələrin emalı zamanı onların ölçülərinin sabit saxlanmasını.

E) Əmək tutumunun və məhsuldarlığın sabit saxlanmasını.

262. Standartlaşdırma obyektlərinə qoyulan tələblərə mütəmadi olaraq yenidən baxılması nəyə imkan yaradır?

A) Standartlaşdırmanı texniki tərəqqinin tələblərinə uyğunlaşdırmağa.

B) Standartlaşdırmanın keyfiyyətinin yüksəldilməsinə və sertifikatlaşdırmaya.

C) Sertifikatlaşdırmaya və lisenziyalaşdırmaya.

D) Məhsuldarlığın yüksəldiləsinə.

E) Əmək tutumunun azaldılmasını.

263. Sənaye sahələrində keyfiyyətli ekspertizanın keçirilməsi nəyə köməklik edir?

A) Görülən tədbirlərin səmərəliiyinin yüksəldilməsinə, qəza vəziyyətinin və zədələnmələrin qarşısının alınmasına.

B) Məhsulların maya dəyərinin və ətraf mühitə vurulan ziyanların azaldılmasına insanların həyat fəaliyyətinin yaxşılaşdırılmasına.

C) İtkilərin azaldılmasına.

D) Keyfiyyətli məhsul istehsalına.

E) Qəza vəziyyətlərinin və zədələnmələrin qarşısının alınmasına, keyfiyyətli məhsul istehsalına və ətraf mühitin təhlükəsizliyinə.

264. Sənaye obyektlərində baş verən fövqəladə vəziyyətlər barədə məlumatlandırılma sistemində nəyi mütləq nəzərə almaq lazımdır?

A) Əhalinin mühafizəsini və tibbi yardım məsələlərini.

B) Fövqəladə vəziyyətlərin səbəblərini və baş vermiş itkiləri.

C) Əhalinin təxliyyə edilməsini.

D) Baş verəcək qəzaların miqyasını.

E) Yarana biləcək ziyanları.

265. Fəaliyyət növlərinin lisenziyalaşdırılması müəssisələrə hansı hüquqları verir?

A) Fəaliyyət.

B) Ekoloji təhlükəsizlik.

C) İnzibati.

D) Standartlaşdırma.

E) İstismar.

266. Fəaliyyət növlərinin lisenziyalaşdırılması müəssisə və təşkilatlara xüsusi icazələrin verilməsi nə ilə təsdiqlənir?

A) Müəyyən sənədlərlə.

B) Müəyyən qərarlarla.

C) Müəyyən sərəncamlarla.

D) Müəyyən göstərişlərlə.

E) Şifahi əmrlərlə.

267. Fəaliyyət növlərinin lisenziyalaşdırılması dedikdə nə başa düşülür?

A) Müəssisə və təşkilatlara xüsusi icazələrin verilməsi.

B) Müəssisə və təşkilatlara xüsusi göstərişlərin verilməsi.

C) Müəssisə və təşkilatların mükafatlandırılması.

D) İnsanların həyat fəaliyyətinin təhlükəsizliyinin təmin edilməsi.

E) Ekoloji təsirlərin azaldılması.

268. Milli standartlar nəyə əsaslanır?

A) İSO təşkilatının hazırladığı standartlara.

B) Metroloji ölçmələrin nəticələrinə.

C) Xüsusi tədqiqatlara.

D) İstehsal olunan məhsulun keyfiyyətinə.

E) Elmi-texniki tərəqqinin nailiyyətlərinə.

269. Beynəlxalq iqtisadi əlaqələr üçün hansı standartlar əhəmiyyətli rol oynayır?

A) İSO təşkilatının hazırladığı standartlar.

B) İST təşkilatının hazırladığı standartlar.

C) İSK təşkilatının hazırladığı standartlar.

D) İTK təşkilatının hazırladığı standartlar.

E) İTB təşkilatının hazırladığı standartlar.

270. Ölçmə vasitələrinin əsas prinsipi hansıdır?

A) Ölçmə vasitələrinin dəqiqliyinin nəzarət edilən ölçünün dəqiqliyindən kifayət qədər yüksək olmasıdır.

B) Ölçmə vasitələrinin həqiqi dəqiqliyinin nisbi dəqiqliyindən yüksək olmasıdır.

C) Ölçmə vasitələrinin sistematik, təsadüfi və əlavə xətalarının onların həqiqi xətalarından çox olmasıdır.

D) Mütləq xətaların həqiqi xətalardan çox olmasıdır.

E) Ölçmə vasitələrinin statiki xətalarının onların dinamiki xətalarından az olmasıdır.

271. Təsadüfi xətalar buraxıla bilən xətaların hansı qiymətindən artıq olmamalıdır?

A) 0,6.

B) 0,7.

C) 0,8.

D) 0,9.

E) 1,0.
272. Ölçmə vasitələrinin əsas parametrlərinə nələr aid edilir?

A) Şkalanın bölgü uzunluğu və bölgü qiyməti, dərəcələrə blünmə xarakteristikası, göstərmə və ölçmə diapazonu, təcridedici fiziki kəmiyyt, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraiti, ölçü cihazlarının həssaslığı və sabitliyi.

B) Ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraiti, cihazların həssaslığı və ölçmə vasitələrinin göstərişlərinin sabitliyi.

C) Ölçmə vasitələrinin dərəcələrə bölünmə xarakteristikaları, göstərmə və ölçmə diapazonu.

D) Şkalanın bölgü qiyməti və dərəcələrə bölünmə xarakteristikası.

E) Ölçmə vasitələrinin göstərmə diapazonu, giriş və çıxış kəmiyyətlərinin qiymətləri, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal temperatur, rütubət və təzyiq şəraiti, dərəcələrə bölünmə xarakteristikaları, ölçü cihazlarının həssaslığı və sabitliyi.
273. Ölçmə vasitələrinin şkalasının bölgü uzunluğu nəyə deyilir?

A)Şkalanın ən yaxın işarələrinin ortasından keçdiyi təsəvvür edilən iki qonşu işarələrin oxları arasındakı məsafəyə.

B) Ölçmə vasitələrinin giriş və çıxışında kəmiyyətlərin qiymətləri arasındakı fərqə.

C) Şkalanın sonuncu və başlanğıc qiymətləri ilə məhdudlaşmış qiymətinə.

D) Ölçülən kəmiyyətin ən böyük və ən kiçik qiymətlərinin fərqinə.

E) Şkalanın iki qonşu işarələri arasındakı fərqə.

274. Ölçmə vasitələrinin şkalasının bölgü qiyməti nəyə deyilir?

A) Şkalanın iki qonşu işarələrinə uyğun gələn kəmiyyətlərin qiymətləri fərqinə.

B) Şkalanın bölgü uzunluğu və bölgü qiymətinə, dərəcələrə bölünmə xarakteristikasına, göstərmə və ölçmə diapazonuna, təcridedici fiziki kəmiyyətə, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraitinə, ölçü cihazlarının həssaslığına və sabitliyinə.

C) Ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraitinə, cihazların həssaslığına və ölçmə vasitələrinin göstərişlərinin sabitliyinə.

D) Ölçmə vasitələrinin dərəcələrə bölünmə xarakteristikalarına, göstərmə və ölçmə diapazonuna.

E) Şkalanın bölgü qiymətinə və dərəcələrə bölünmə xarakteristikasına .

275. Ölçmə vasitələrinin dərəcələrə bölünmə xarakteristikası nəyə deyilir ?

A) Ölçmə vasitələrinin giriş və çıxışında kəmiyyətlərin qiymətləri arasındakı asılılığa.

B) Şkalanın bölgü uzunluğu və bölgü qiymətinə, dərəcələrə blünmə xarakteristikasına, göstərmə və ölçmə diapazonuna, təcridedici fiziki kəmiyyətə, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraitinə, ölçü cihazlarının həssaslığına və sabitliyinə.

C) Ölçmə vasitələrinin dərəcələrə bölünmə xarakteristikalarına, göstərmə və ölçmə diapazonuna.

D) Şkalanın bölgü qiyməti və dərəcələrə bölünmə xarakteristikasına.

E) Ölçmə vasitələrinin göstərmə diapazonuna, giriş və çıxış kəmiyyətlərinin qiymətlərinə, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal temperaturuna, rütubətə və təzyiq şəraitinə, dərəcələrə bölünmə xarakteristikalarına, ölçü cihazlarının həssaslığına və sabitliyinə.

276. Ölçmə vasitələrinin dərəcələrə bölünmə xarakteristikası nə üçün istifadə edilir?

A) Ölçmələrin nəticələrini dəqiqləşdirmək üçün.

B) Ölçülən kəmiyyətin ən böyük və ən kiçik qiymətlərini müəyyən etmək üçün.

C) Şkalanın bölgü uzunluğunu müəyyən etmək üçün.

D) Şkalanın bölgü qiymətini dəqiqləşdirmək üçün.

E) Ölçmə vasitələrinin göstərmə diapazonunu dəqiqləşdirmək üçün.

277. Ölçmə vasitələrinin göstərmə diapazonu nəyə edilir?

A) Şkalanın sonuncu və başlanğıc qiymətləri ilə məhdudlaşmış qiymətinə.

B) Şkalanın bölgü uzunluğuna və bölgü qiymətinə, dərəcələrə blünmə xarakteristikasına, göstərmə və ölçmə diapazonu, təcridedici fiziki kəmiyyə, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraitinə, ölçü cihazlarının həssaslığına və sabitliyinə.

C) Ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraitinə, cihazların həssaslığına və ölçmə vasitələrinin göstərişlərinin sabitliyinə.

D) Şkalanın bölgü qiymətinə və dərəcələrə bölünmə xarakteristikasına.

E) Ölçmə vasitələrinin göstərmə diapazonuna, giriş və çıxış kəmiyyətlərinin qiymətlərinə, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal temperaturuna, rütubətə və təzyiq şəraitinə, dərəcələrə bölünmə xarakteristikalarına, ölçü cihazlarının həssaslığına və sabitliyinə.

278. Ölçmə diapazonu nəyə deyilir

A) Ölçmə vasitələrinin normalaşdırılmış müşahidə və xətaları ilə birlikdə sərhəd qiymətinə.

B) Ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraitinə, cihazların həssaslığına və ölçmə vasitələrinin göstərişlərinin sabitliyinə.

C) Ölçmə vasitələrinin dərəcələrə bölünmə xarakteristikalarına, göstərmə və ölçmə diapazonuna.

D) Şkalanın bölgü qiymətinə və dərəcələrə bölünmə xarakteristikasına.

E) Ölçmə vasitələrinin göstərmə diapazonuna, giriş və çıxış kəmiyyətlərinin qiymətlərinə, ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal temperaturuna, rütubətə və təzyiq şəraitinə, dərəcələrə bölünmə xarakteristikalarına, ölçü cihazlarının həssaslığına və sabitliyinə.

279. Təcridedici fiziki kəmiyyət nəyə deyilir?

A) Ölçülən nəticələrə təsir edən, lakin verilən vasitə ilə ölçülməyən fiziki kəmiyyətə.

B) Ölçmə vasitələrinin tətbiq edilməsinin normal şəraitinə, cihazların həssaslığına və ölçmə vasitələrinin göstərişlərinin sabitliyinə.

C) Şkalanın bölgü qiyməti və dərəcələrə bölünmə xarakteristikasına.

D) Şkalanın sonuncu və başlanğıc qiymətləri ilə məhdudlaşmış qiymətinə.

E) Ölçmə vasitələrinin normalaşdırılmış müşahidə və xətaları ilə birlikdə sərəd qiymətinə.

280. Ölçmə vasitələrindən istifadə zamanı normal şərait nəyə deyilir?

A) Təcridedici kəmiyyətlərin normal qiymətlərə malik olmasına.

B) Şkalanın iki qonşu işarələrinə uyğun gələn kəmiyyətlərin qiymətləri fərqinə.

C) Ölçmə vasitələrinin giriş və çıxışında kəmiyyətlərin qiymətləri arasındakı asılılığa.

D) Şkalanın bölgü qiymətinə və dərəcələrə bölünmə xarakteristikasına.

E) Ölçmə vasitələrinin normalaşdırılmış müşahidə və xətaları ilə birlikdə sərəd qiymətinə.

281. Ölçmələr zamanı normal temperatur neçə dərəcə olmalıdır?

A) 20.

B) 30.

C) 40.

D) 50.

E) 60.
282. Ölçmələr zamanı normal təzyiq neçə mm/Hg olmalıdır?

A) 760.

B) 765.

C) 770.

D) 775.

E) 780.
283. Xətti və bucaq ölçmələrində normal şərait hansı standartla nizamlanır?

A) DÜST 8.050–73.

B) DÜST 8.055–74.

C) DÜST 8.060–75.

D) DÜST 8.065–76.

E) DÜST 8.070–77.

284. Ölçmə cihazlarının həssaslığı nəyə deyilir?

A) Ölçmə cihazlarında siqnalın dəyişməsinin, buna səbəb olan ölçülən kəmiyyətin dəyişməsinə olan nisbətinə.

B) Şkalanın sonuncu və başlanğıc qiymətləri ilə məhdudlaşmış qiymətinə.

C) Ölçmə vasitələrinin normalaşdırılmış müşahidə və xətaları ilə birlikdə sərəd qiymətinə.

D) Ölçülən nəticələrə təsir edən, lakin verilən vasitə ilə ölçülməyən fiziki kəmiyyətə.

E) Ölçmə vasitələrinin giriş və çıxışında kəmiyyətlərin qiymətləri arasındakı asılılığa.

285. Ölçmə vasitələrinin sabitliyi nəyə deyilir?

A) Ölçmə vasitələrinin metroloji xarakteristikalarının verilmiş vaxt müddətində dəyişməzliyinə.

B) Ölçmə cihazlarında siqnalın dəyişməsinin, buna səbəb olan ölçülən kəmiyyətin dəyişməsinə olan nisbətinə.

C) Ölçülən nəticələrə təsir edən, lakin verilən vasitə ilə ölçülməyən fiziki kəmiyyətə.

D) Ölçmə vasitələrinin normalaşdırılmış müşahidə və xətaları ilə birlikdə sərəd qiymətinə.

E) Şkalanın sonuncu və başlanğıc qiymətləri ilə məhdudlaşmış qiymətinə.

286. Əlaqəli ölçmə cihazları hansılardır?

A) Yoxlanılan məhsulun səthi ilə cihazın əlaqəsi olan.

B) Ölçmə vasitələrinin birinin digəri ilə əlaqəsi olan .

C) Kəmiyyətlərin ölçülməsində əlaqəsi olan cihazlar.

D) Ardıcıl birləşmə əlaqəsi olan cihazlar.

E) Paralel birləşmə əlaqəsi olan cihazlar.

287. Əlaqəsiz ölçmə cihazları hansılardır?

A) Yoxlanılan məhsulun səthi ilə cihazın əlaqəsi olmayan.

B) Paralel birləşmə əlaqəsi olmayan cihazlar.

C) Ölçmə vasitələrinin birinin digəri ilə əlaqəsi olmayan.

D) Ardıcıl birləşmə əlaqəsi olmayan cihazlar.

E) Kəmiyyətlərin ölçülməsində əlaqəsi olmayan cihazlar.

288. Əlaqəli ölçmə cihazlarının mühüm xarakteristikalarından ən vacibi hansıdır?

A) Ölçmə qüvvəsi.

B) Ölçmə vaxtı.

C) Ölçmə dəqiqliyi.

D) Ölçmə sabitliyi.

E) Ölçmə diapazonu.

289. Əlaqəli ölçmə cihazlarında ölçmə qüvvəsi harada yaranır?

A) Ölçmə ucluğu ilə yoxlanan məhsulun səthinin toxunduğu yerdə.

B) Cihazın birləşdiyi yerdə.

C) Cihazın çıxışında.

D) Cihazın əqrəbinin döndüyü yerdə.

E) Cihazın işləməsinə müqavimət yarandığı yerdə.

290. Ölçmə ucluğu nəyə deyilir?

A) Nəzarət nöqtəsində, ölçülən kəmiyyətin birbaşa təsiri altında nəzarət obyekti ilə əlaqədə olan ölçü zəncirinin elementinə.

B) Nəzarət nöqtəsində, cihazın göstərişi ilə əlaqədə olan elementə.

C) Cihazın girişi ilə əlaqəsi olan elementə.

D) Cihazın çıxışı ilə əlaqəsi olan elementə.

E) Cihazın ekranda göstərişi ilə əlaqəsi olan elementə.

291. Məhsulun keyfiyyət göstəricisini xarakterizə edən kəmiyyət necə müəyyənləşdirilir?

A) Ölçmələrlə, hesablamalarla və ekspert qiymətləndirilməsi ilə.

B) Ekspert tədqiqatlarının nəticələrinə əsasən.

C) Cihazlarla ölçməklə.

D) Riyazi hesablamalarla.

E) Xüsusi düzəliş əmsallarından istifadə etməklə.

292. Məhsulların keyfiyyət göstəricisi ekspert təhlilinə əsasən nə vaxt qiymətləndirilir?

A) Elmi-texniki tərəqqinin nailiyətləri bu göstəricini təyin etməyə imkan verdikdə.

B) Bu göstəricini daha dəqiq təyin etməyə ehtiyac duyulduqda.

C) Başqa üsulla bu göstəricini təyin etmək mümkün olmadıqda.

D) Bu göstəricini daha asan yolla təyin etməyə ehtiyac duyulduqda.

E) Bu göstəricinin təcili təyin edilməsinə ehtiyac duyulduqda.

293. Məhsulun keyfiyyət göstəricisi hesablama üsulu ilə nəyə əsasən təyin edili?

A) Müxtəlif üsullarla təyin edilmiş parametrlərə əsasən.

B) Kəmiyyət göstəricisinə əsasən.

C) Riyazi düsturlara əsasən.

D) Xüsusi əmsallardan istifadə etməklə.

E) Statistik göstəricilərin təhlilinə əsasən.

294. Məhsulun keyfiyyət göstəricisi ölçmə üsulu ilə necə təyin edilir?

A) Hər hansı bir uyğun cihazla ölçməyə əsasən.

B) Müxtəlif üsullarla təyin edilmiş parametrlərə əsasən .

C) Kəmiyyət göstəricisinə əsasən.

D) Bir neçə paralel birləşdirilmiş cihazlarla ölçməyə əsasən.

E) Bir neçə ardıcıl birləşdirilmiş cihazlarla ölçməyə əsasən.

295. Ümumilikdə xüsusiyyətlərin yığımı məhsulun keyfiyyətini xarakterizə edə bilirmi?

A) Xeyir.

B) Nisbətən.

C) Bəli.

D) Dəqiq.

E) Müəyyən qədər.

296. Cismin fiziki xüsusiyyəti hansı kəmiyyətlə xarakterizə olunur?

A) Fiziki kəmiyyətlə.

B) Fizioloji kəmiyyətlə.

C) Metroloji kəmiyyətlə.

D) Ölçülən kəmiyyətlə.

E) Hesablanan kəmiyyətlə.

297. Cismin kimyəvi xüsusiyyəti nə ilə xarakterizə olunur?

A) Kimyəvi reaksiyada iştirak etməsi ilə.

B) Metroloji ölçmələrin nəticəsi ilə.

C) Bioloji kəmiyyətlərlə.

D) Katalizatorların istifadəsi ilə.

E) Kimya laboratoriyalarında aparılan tədqiqatlarla.

298. Cismin keyfiyyət göstəricisi müxtəlif üsullarla ölçüldükdə necə qiymətlər əldə edilir?

A) Müxtəlif.

B) Eyni.

C) Nisbi.

D) Dəqiq.

E) Qeyri dəqiq.

299. Maşınqayırma sahəsində maşın və mexanizmlərin keyfiyyət göstəricisi hansıdır?

A) Maşınqayırmanın texniki səviyyəsindən asılı olan istismar göstəricisi.

B) Maşın və mexanizmlərin etibarlılıq göstəricisi.

C) Maşın və mexanizmlərin hərəkət təhlükəsizliyi göstəricisi.

D) Maşın və mexanizmlərin ekoloji təhlükəsizlik göstəricisi.

E) Maşın və mexanizmlərin erqonomiklik göstəricisi.

300. Maşınqayırmanın müxtəlif sahələrinin keyfiyyət göstəricilərini təyin etmək üçün əsas nə tələb olunur?

A) Keyfiyyət göstəricilərinin dəqiq sistemi və onların müəyyən edilmə metodları.

B) Keyfiyyət göstəricilərinin dəqiq təyin edilməsi.

C) Keyfiyyət göstəricilərinin təyin edilməsi üçün ekspert tədqiqatları.

D) Keyfiyyət göstəricilərinin təyin edilməsi üçün riyazi hesablamalar.

E) Keyfiyyət göstəricilərinin təyin edilməsi üçün elektron cihazların tətbiqi.

301. Metrologiya və geodeziya elmləri arasındakı oxşarlıq nədədir?

A) Onların ölçmələrlə məşğul olmasındadır.

B) Cihazların daha yüksək dəqiqliyə malik olmasında və alınan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

C) Alınan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

D) Elektron cihazların tətbiqindədir.

E) Ölçmələrin dəfələrlə təkrarlanmasında və alnan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

302. Metrologiya və geodeziya elmləri arasındakı fərq nədədir?

A) Metrologiya elmi fiziki kəmiyyətlərin ölçülməsi, geodeziya elmi isə torpaq ölçmələri ilə məşğul olmasındadır.

B) Cihazların daha yüksək dəqiqliyə malik olmasında və alınan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

C) Alınan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

D) Elektron cihazların tətbiqindədir.

E) Ölçmələrin dəfələrlə təkrarlanmasında və alnan nəticələrin həqiqətə uyğunluğundadır.

303. Standartlaşdırmada nəzarət zamanı hansı nümunələrdən istifadə edilmir?

A) Qurğulardan.

B) Kalibrlərdən, cihazlardan, qurğulardan və elektroəlaqə çevriciləri olan quruluşlardan.

C) Şablonlardan.

D) Cihazlardan, şablonlardan, etalonlardan və elektroəlaqə çevriciləri olan quruluşlardan.

E) Kalibrlərdən, şablonlardan, elektroəlaqə çevriciləri olan quruluşlardan.

304. Ölçmələrin dəqiqliyinin metroloji təminatının hüquqi-normativ sənədləri hansılar sayılmır?

A) Təliqələr və təlimatlar.

B) Dövlət standartları.

C) Təlimatlar.

D) Kodekslər.

E) Ölçmələrin nəticələri.

305. Fiziki kəmiyyətlərin ölçülməsindən hansı tələb irəli sürülür?

A) Ölçmələrin yüksək dəqiqliklə yerinə yetirmə tələbi.

B) Ölçmələrin nəticələrinin SQS və BVS vahidlər sisteminə uyğunluğu tələbi.

C) Ölçmələrin nəticələrinin SQS vahidlər sistemiə uyğunluğu tələbi.

D) Xüsusi ölçmələrin nəticlərinə uyğunluğu tələbi.

E) Xüsusi ölçmələrin və tədqiqatların nəticələrinə uyğunluğu tələbi.

306. Ölçimələrin nəticələri fiziki kəmiyyətlərin həqiqi qiymətlərilə necə müqayiəsə edilir?

A) Standartlaşdırmada nəzarət zamanı fiziki kəmiyyətin ölçülmüş qiymətinin həqiqi qiymətə uyğunluğu müəyyən edilir.

B) Məlum asılılıqlar əsasında.

C) Cihazlarla ölçməklə.

D) Cihazlarla ölçməklə və təqribi alınmış qiymətlərə əsasən.

E) Təmasda olan avadanlıqlarla.

307. Ölçü və çəki sahəsində XI Baş konfransın tövsiyyəsi nədən ibarət olmuşdur?

A) Beynəlxalq Vahidlər Sisitemi (ÖS) qəbul edilmişdir.

B) Xammalın keyfiyyətlə emal olunmasına, yüksək nəzarət yoxlamalarına cavab verməsinə, məhsulun keyfiyyətlə saxlanmasına.

C) Yüksək nəzarət yoxlamalarına cavab verməsinə, məhsulun keyfiyyətlə saxlanmasına.

D) Xammalın keyfiyyətlə daşınmasına.

E) Məhsulun keyfiyyətlə saxlanmasına.

308. Məhsulun keyfiyyətinin yüksəldilməsini təmin edən əsas vasitə hansıdır?

A) Standart.

B) Təliqələr və təlimatlar.

C) Təlimatlar.

D) Kodekslər.

E) Ölçmələrin nəticələri.

309. Mayelərin və qazların xüsusi çəkisi dedikdə nə başa düşülür?

1. 
   Mayelərin çəkisinin onların tutduqları həcmə olan nisbətidir.
   
2. 
   Mayelərin sıxlığının onların çəkisinə olan nisbətidir.
   
3. 
   Mayelərin qatılığının onların tutduqları həcmə olan nisbətidir.
   
4. 
   Mayelərin kütləsinin onların sıxlığına olan nisbətidir.
   
5. 
   Mayelərin qatılığının onların kütləsinə olan nisbətidir.
   

310) Ölçmə nədir?

A) Xüsusi texniki vasitələrin köməyilə təcrübi yolla fiziki kəmiyyətlərin qiymətlərinin təyin edilməsi.

B) Müəyyən zaman ərzində proseslərin və məmulatların keyfiyyətinə nəzarətedilməsi.

C) Proseslərin idarə edilməsi.

D) Proseslərin istiqamətləndirilməsi.

E) Məmulatların növlərinin dəqiqləşdirilməsi və məmulatların keyfiyyətinə nəzarət edilməsi.
311) Ölçmələr nə üçün tətbiq edilir?

A) İstehsal olunmuş hazır hissənin hansı ölçüyə malik olduğunu bilmək, emalın nəticəsini və ölçülərin cizgilərin təlabatlarına uyğunluğunu yoxlamaq üçün.

B) Proseslərə nəzarət və onları idarə etmək üçün.

C) Prosesləri istiqamətləndirmək üçün.

D) Proseslərin keyfiyyətini qiymətləndirmək üçün

E)Xammalın və məhsulun növlərini dəqiqləşdirmək üçün.

312. Ölçmə nəticəsində fiziki kəmiyyətlərin qiymətinin müəyyənləşdirmək üçün istifadə edilən

Q = q· U düsturunda q göstəricisi nəyi göstərir?

A) Fiziki kəmiyyətin qəbul edilmiş vahidlərlə ədədi qiymətini.

B) Fiziki kəmiyyətin vahidini.

C) Göstəricisinin orta qiymətini.

D) Göstəricisinin maksimum qiymətini.

E) Göstəricisinin minimum qiymətini.
313. Ölçmə nəticəsində fiziki kəmiyyətlərin qiymətinin müəyyənləşdirmək üçün istifadə edilən

Q = q· U düsturunda U göstəricisi nəyi göstərir?

A) Fiziki kəmiyyətin vahidini.

B) Fiziki kəmiyyətin qəbul edilmiş vahidlərlə ədədi qiymətini.

C) Göstəricisinin orta qiymətini.

D) Göstəricisinin maksimum qiymətini.

E) Göstəricisinin minimum qiymətini.

314) Ölçmə nəticəsində fiziki kəmiyyətlərin qiymətinin Q = q·U düsturu ilə müəyyənləşdirilməsində olçmə xətası % - dənartıq olmamalıdır?

A) ± 5.

B) ± 6.

C) ± 7.

D) ± 8.

E) ± 9.
315. Cihazın ölçmə xətası yolverilən hədlərdən kənar olarkən nə edilir?

A) Cihaz müvafiq təşkilatda yoxlanmalıdır.

B) Cihaz işlədilməməlidir.

C) Cihaz ehtiyatda saxlanılmalıdır.

D) Cihaz icarəyə verilməlidir.

E) Cihaz siyahıdan silinməlidir.

316. Ölçmə xətası hansı düsturla ifadə olunur?

A)  = X – Q.

B) Q = q·U.

C) Q = D·U.

D)  = H + Q.

E)  = T + G.

317. Artırılmış keyfiyyət göstəricilərinə malik məmulatlara aid standartların vaxtında işlənməsi göstəricisi kimi qabaqlama dövrünü hansı düsturla ifadə etmək olar?

A) T_q= t_i.b. - t_təs..

B) Q = q·U.

C) Q = D·U.

D)  = H + Q.

E)  = T + G.

318. Ölçmə xətasını müəyyənləşdirmək üçün istifadə edilən  = X – Q düsturunda X göstəricisi nəyi göstərir?

A) Ölçmənin nəticəsini.