54. Kapillar hodisa 1. Diametri 0,73 mm bo‘lgan kapillar nayda suv qancha balandlikka
ko‘tariladi (cm)? Suvning sirt taranglik koeffitsienti 73 mN/m ga
teng. g=10 m/s
2
A)2 B)4 C)1 D)8
2. Suv kapillar naychada 2,8 cm ga ko‘tarildi. Naychaning
diametrini aniqlang (mm). Suvning sirt taranglik koeffitsienti 7·10
–2
N/m deb hisoblang.
A)1 B)2 C)0,2 D)0,7
3. Radiusi 48 μm bo‘lgan kapillar naychada kerosin qanday
balandlikka ko‘tariladi (cm)? Kerosinning sirt taranglik koeffitsienti
24 mN/m; zichligi 800 kg/m
3
; g=10 m/s
2
A)12,5 B)25 C)50 D)75
4. Diametrlari 2 va 1 mm bo‘lgan ikkita kapillardagi suv
satxlarining farqini aniqlang (m). Suvning sirt taranglik koeffitsienti
72 mN/m
A)14,4·10
–3
B)28,8·10
–3
C)43,2·10
–3
D)57,6·10
–3
5. 1,46 mm diametrli naycha suvga tushirilganda, undagi suv ustuni
qancha balandlikka ko‘tariladi (cm)? σ=7,3·10
–2
N/m
A)4 B)2 C)2,5 D)40
6. Ikkita kapillar pay bo‘lib, ikkinchisining radiusi 8 marta kichik va
u sirt taranglik koeffitsienti 2 marta ortiq bo‘lgan suyuqlikka
botirilsa, suyuqlikning ko‘tarilishi birinchi naydan necha marta ortiq
bo‘ladi?
A)16 B)8 C)4 D)teng ko‘tariladi
7. Kerosinli idishga tushirilgan diametri 0,3 mm bo‘lgan kapillarda
kerosin 20 mm ga ko‘tarildi. Kerosinning sirt taranglik
koeffitsientini aniqlang (mN/m). Kerosinning zichligi 0,8 g/cm
3
A)14 B)10 C)8 D)12
8. Zichligi 0,8 g/cm
3
bo‘lgan suyuqlikning 2 mm diametrli kapillar
nayda ko‘tarilish balandligi 7,5 mm bo‘lsa, shu suyuqlikning sirt
taranglik koeffitsientini aniqlang (mN/m).
A)73 B)24 C)40 D)30
9. Yer sirtidagi kapillar naychada suv 9 mm ga ko‘tariladi. Oyda
erkin tushish tezlanishi yerdagidan 6 marta kichik ekanligi ma’lum
bo‘lsa, oyda shu naychadagi suv qancha balandlikka ko‘tariladi
(mm)?
A)134 B)35 C)54 D)150
10. Kapillar naylarning 1,5 mm diametrligi suvga, 0,5 mm
diametrligi kerosinga tushirilsa, bu suyuqliklarning naylardagi
ko‘tarilish balandliklarining nisbati (h
s
/h
k
) qanday bo‘ladi? Suv va
kerosinning zichliklari ρ
s
=1 g/cm
3
, ρ
k
=0,8 g/cm
3
va sirt taranglik
koeffitsientlari σ
s
=72 mN/m, σ
k
=24 mN/m
A)0,8 B)2,25 C)1,5 D)3
11. Silindrik idish tubida diametri 0,073 mm bo‘lgan teshik bor.
Suv teshikdan oqib ketmasligi uchun uni qanday balandlikkacha
quyish mumkin (cm)? Suvning sirt taranglik koeffitsienti 73 mN/m
ga teng. (Tajriba) A)10 B)20 C)40 D)60
12. Ikki parallel plastina va kapillar nay ularni ho‘llovchi
suyuqlikka tushirildi. Plastinalar orasidagi masofa kapillar nayning
ichki diametriga teng. Bu sistemalardagi suyuqlik ustunlari
balandliklari h
1
va h
2
lar orasidagi munosabatni aniqlang.
A)h
1
=2h
2
B)2h
1
=h
2
C)h
1
=h
2
D)1,5h
1
=h
2