B. A. Davlatov

137. Atom yadrosining bog‘lanish energiyasi 
1. Erkin proton va erkin neytronlar birlashib atom yadrosini hosil 
qilsa, sistemaning massasi qanday o‘zgaradi? 
A)o‘zgarmaydi B)ortadi 
C)kamayadi D)qo‘shilayotgan neytronlar soniga bog‘liq 
2. Erkin protonlar energiyasi E
p
, erkin neytronlar energiyasi E
n
va 
ulardan tashkil topgan yadroning energiyasi E, orasida quyidagi 
qaysi munosabat o‘rinli bo‘ladi? 
A)E>E
p
+E
n
B)Ep
+E
n
C)E=E
p
+E
n
D)E=E
p
–E
n
3. Erkin proton va neytronlardan atom yadrosi hosil bo‘lish 
jarayonida energiya ajraladimi yoki yutiladimi? 
A)ajraladi 
B)yutiladi 
C)yengil yadrolar paydo bo‘lganda ajraladi, og‘ir yadrolar paydo 
bo‘lganda yutiladi 
D)yengil yadrolar paydo bo‘lganda yutiladi, og‘ir yadrolar paydo 
bo‘lganda ajraladi 
4. Erkin proton va erkin neytrondan iborat sistemaning massasi ular 
atom yadrosi bo‘lib birikishganidan keyin qanday o‘zgarishini 
toping? 
A)kamayadi B)o‘zgarmaydi 
C)ko‘payadi D)ko‘payishi ham, kamayishi ham mumkin 
5. Deyarli barcha X
A
Z
atom yadrolar uchun ( H
1
1
va He
4
2
lardan 
tashqari) quyidagi munosabatlardan qaysinisi doim o‘rinli? 
A)A=Z+N+1 B)N≤Z C)N≥Z D)N=Z/3 
6. 
Al
27
13
yadrosi bog‘lanish energiyasining hisoblash formulasini 
ko‘rsating (m
p
– proton massasi, m
n
– neytron massasi, M – yadro 
massasi). 
A)M·c
2
B)(13m
p
–14m
n
–M)·c
2 
C)(13m
p
+14m
n
–M)·c
2
D)(27m
p
+13m
n
–M)·c
2
7. γ – nurlar qanday hosil bo‘ladi? 
A)atomdagi elektronlar yuqori energetik holatdan past energetik 
holatga o‘tganda 
B)atomdagi elektronlar past energetik holatdan yuqori energetik 
holatga o‘tganda 
C)yadroda nuklonlar qo‘zg‘atilgan holatdan asosiy holatga o‘tganda 
D)metallar elektronlar oqimi bilan bombardimon qilinganda 
8. Protonlar soni Z, neytronlar soni N bo‘lgan yadroning bog‘lanish 
energiyasining matematik ifodasi qaysi javobda to‘g‘ri berilgan? M 
– yadro masssasi, m
p
– proton massasi, m
n
– neytron massasi. 
A)M·c
2
B)(M+Zm
p
+Nm
n
)·c
2 
C)(M–Zm
p
–Nm
n
)·c
2
D)(Zm
p
+Nm
n
–M)·c
2
9. 44 ta proton va 56 ta neytrondan iborat yadroning bog‘lanish 
energiyasi 800 MeV bo‘lsa, yadroning solishtirma bog‘lanish 
energiyasi nimaga teng (MeV)? 
A)8 B)18 С)14 D)67 
10. 3 ta proton va 4 ta neytrondan iborat bo‘lgan yadroning 
solishtirma bog‘lanish energiyasi 5,6 MeV/nukl. Shu yadroni erkin 
proton va neytronlarga ajratib yuborish uchun kamida qancha 
energiya zarur bo‘ladi (MeV)? 
A)5,6 B)39,2 C)76,4 D)11,2