B. A. Davlatov

@FizikaTermiz Bahodir Davlatov 
@FizikaTermiz Bahodir Davlatov 
- 61 -
- 61 -
14. Karno siklida ishlayotgan bug‘ turbinasiga temperaturasi 480 °C 
bo‘lgan bug‘ kirib, undan 30 °C temperaturada chiqsa, trubinaning 
FIK ni aniqlang (%). 
A)60 B)70 C)30 D)40 
15. Ideal issiqlik mashinasi bir siklda 500 K haroratdagi isitkichdan 
2500 J issiqlik miqdori olsa, 300 K haroratdagi sovutkichga qancha 
issiqlik miqdori beradi (J)? 
A)500 B)1000 C)1200 D)1500 
16. Issiqlik mashina isitkichining temperaturasi 500 K, 
sovutkichiniki 250 K bo‘lsa va u bir siklda isitkichdan 6000 J 
issiqlik olsa, bir siklda bajarilgan ishni toping (J). 
A)1200 B)1500 C)300 D)3000 
17. Ideal issiqlik mashinasining foydali ish koeffitsienti 87,5 % 
bo‘lishi uchun isitkichning temperaturasi sovutkichning 
temperaturasidan necha marta katta bo‘lishi kerak bo‘ladi? 
A)8 B)3 C)5 D)2 
18. FIK 40 % bo‘lgan ideal issiqlik mashinasi qizdirgichdan 10 kJ 
issiqlik oladi. Sovutkichga berilayotgan issiqlik miqdori qanchaga 
teng (kJ)? 
A)7 B)6 C)3 D)3,5 
19. Issiqlik mashinasi isitkichning temperaturasi 127 °C, 
sovutkichniki 27 °C. Isitkichning absolyut temperaturasi 2 marta 
orttirilsa, bu mashinaning FIK necha foizga ortadi? 
A)25 B)30,75 C)35 D)37,5 
20. Ideal issiqlik mashinasining ishchi jismi bo‘lgan gaz ichki 
energiyasining bir sikl davomidagi o‘zgarishini toping. Sikl 
davomida gaz isitkichdan Q
1
issiqlik miqdori oladi, sovutkichga Q
2
issiqlik miqdori beradi va A ish bajaradi. 
A)Q
1
–Q
2
+A B)Q
1
–Q
2
C)0 D)Q
1
+Q
2
–A 
21. Ideal issiqlik mashinasidagi gaz isitkichdan olgan issiqligining 
60 % ini sovutkichga beradi. Isitkichning harorati 227 ºC bo‘lsa, 
sovutkichning harorati qanday (ºC)? 
A)68 B)77 C)27 D)–123 
22. Sovitkichining harorati 27 ºC bo‘lsa, issiqlik mashinasining FIK 
50 % bo‘lishi uchun uning isitkichining harorati kamida qanday 
bo‘lishi kerak (ºC)? 
A)327 B)477 C)730 D)1023 
23. FIK 50 % bo‘lishi uchun isitkichining harorati 527 ºC bo‘lgan 
issiqlik mashinasi sovutkichining harorati qancha bo‘ladi (K)? 
A)263,5 B)351 C)127 D)400 
24. Issiqlik mashinasi bir sikl davomida 6,7·10
4
J ish bajardi.
Isitkich temperaturasi 100 ºC, sovutkich temperaturasi 0 ºC bo‘lsa, 
mashinaning isitkichdan olgan issiqlik miqdorini aniqlang (kJ). 
A)210 B)150 C)250 D)170 
25. Issiqlik mashinasidan isitkichning temperaturasi 237 ºC, 
sovugkichniki 67 ºC. Bir siklda isitkichdan 1800 J issiqlik miqdori 
olinsa, mashina bir siklda bajara oladigan ishni aniqlang (J). 
A)1290 B)900 C)600 D)450 
26. Karno siklida ishlaydigan ideal mashinada isitkich va sovutkich 
temperaturalarining nisbati 5 ga teng. Bir siklda sovutkichga 180 kJ 
issiqlik berilgan bo‘lsa, isitkichdan olingan issiqlik miqdorini 
aniqlang (kJ). 
A)7,2 B)7 C)72 D)900 
27. FIK 40 % bo‘lgan issiqlik mashinasi bir siklda sovutkichga 63 
kJ issiqlik beradi. Mashina bir siklda qancha ish bajaradi (kJ)? 
A)28 B)21 C)42 D)56 
28. Ideal issiqlik dvigateli isitkichining harorati 327 °C bo‘lib 
sovutkichning harorati 127 °C ga teng. Shu ideal mashinaning FIK 
ni 2 marta oshirish uchun isitgichning haroratini necha gradusga 
oshirish kerak bo‘ladi? 
A)527 B)654 C)327 D)600 
29. Ideal issiqlik dvigatelida sovutkichning temperaturasi 62 °C, 
issiqlik dvigatelining FIK 50 % bo‘lsa, isitkich bilan sovutkich 
temperaturalari orasidagi farqni aniqlang (K). 
A)62 B)165 C)335 D)500 
30. Ideal issiqlik mashinasi isitkichining absolyut temperaturasi 
sovutkichnikidan 3 marta yuqori. Isitkich gazga 30 kJ issiqlik 
berganda, u qancha ish bajaradi (kJ)? 
A)30 B)25 C)10 D)20 
31. Isitkichining temperaturasi T
1
, sovutkichining temperaturasi T
2
bo‘lgan issiqlik mashinasi berilgan. T
1
ni ∆T ga orttirib, T
2
ni 
o‘zgartirmagan va T
2
ni ∆T ga kamaytirib, T
1
ni o‘zgartirmagan 
hollardagi FIK larning nisbatini toping. 
A)
T
T
T
1
1
D
+
B)
1
1
T
T
T
D
+
C)
1
1
T
T
T
D
-
D)
1
2
1
T
T
T
-
32. Mashina vali daqiqasiga 3000 marta aylanadi. Bunda unga 
birlashtirilgan 4 taktli dvigatelning har bir silindrida yonuvchi 
aralashma 1 sekundda necha marta chaqnaydi? 
A)50 B)40 C)30 D)25 
33. Ideal mashina isitkichining harorati 427 ºC bo‘lib, sovutkich 
harorati 127 ºC ga teng. Issiqlik mashinasi bir siklda 600 J issiqlik 
olib sovutkichga 400 J issiqlik beradi. Real mashinaning FIK ideal 
mashinaning FIK ning qancha qismini tashkil etishini toping. 
A)1/2 B)6/7 C)7/9 D)7/8 
34. Ideal issiqlik dvigatelida isitkich bilan sovutkichning 
temperaturalari farqi 115 ºC issiqlik dvigatelining FIK 25 % bo‘lsa, 
sovutkichning temperaturasini toping (ºC). 
A)27 B)52 C)72 D)125