B. A. Davlatov

SUYUQLIK VA QATTIQ JISMLARNING XOSSALARI 
52. Bug‘lanish jarayoni. Kondensatsiya 
1. Solishtirma bug‘lanish issiqligi r
b
bilan solishtirma kondensatsiya 
issiqligi r
k
orasidagi munosabatni ko‘rsating. 
A)r
b
>>r
k
B)r
b
=r
k
C)r
b
>r
k
D)r
b
k
2. Bug‘lanishga teskari jarayon qaysi javobda berilgan? 
A)rekombinatsiya B)kondensatsiya 
C)korroziya D)sublimatsiya 
3. Qaynash temperaturasida 10 kg suv bug‘i olish uchun necha Joul
issiqlik miqdori kerak? Suvning solishtirma bug‘lanish issiqligi 
2,2·10
5
J/kg. 
A)2,2·10
–5
B)2,2·10
6
C)10
6
D)2,2·10
5
4. Qaynash temperaturasida 300 g ruxni bug‘ga aylantirishda 
qancha issiqlik miqdori (kJ) sarflanadi? Ruxning solishtirma 
bug‘lanish issiqligi 1,8·10
6
J/kg 
A)57000 B)5700 C)540 D)60 
5. To‘yigan bug‘ bosimi bilan hajmi orasida qanday bog‘lanish 
borligini aniqlang. 
A)bosim hajmga to‘g‘ri mutanosib 
B)bosim hajmga teskari mutanosib 
C)bosim hajmga bog‘liq emas 
D)hajmning kvadratiga teskari mutanosib 
6. Berk idishda faqat to‘yingan suv bug‘i bor (suv yo‘q). Idish 
isitilganda bug‘ molekulalarining konsentratsiyasi qanday 
o‘zgarishini toping. 
A)ortishi ham, kamayishi ham mumkin B)ortadi 
C)kamayadi D)o‘zgarmaydi 

---

@FizikaTermiz Bahodir Davlatov 
@FizikaTermiz Bahodir Davlatov 
- 62 -
- 62 -
7. Qanday holda gazlarni suyuqlikka aylantirish mumkin bo‘ladi? 
A)kritik temperaturadan past temperaturalarda 
B)har qanday temperaturada 
C)faqat kritik temperaturada 
D)kritik temperaturadan yuqori temperaturada 
8. Kritik temperatura nima? 
A)bug‘lanish temperaturasi 
B)qaynash temperaturasi 
C)bug‘ zichligi suyuqlik zichligidan katta bo‘la boshlaydigan 
temperatura 
D)gazni (bug‘ni) siqish yo‘li bilan suyuqlikka aylantirib 
bo‘lmaydigan eng past temperatura 
9. Laboratoriyada 1 – yopiq idishda suv va suv bug‘i bor, 2 – 
idishda faqat to‘yingan suv bug‘i bor. Harorat ortganda bu 
idishlardagi bosim qanday o‘zgarishini aniqlang. 
A)1 – idishda ko‘proq ortadi 
B)2 – idishda ko‘proq ortadi 
C)ikkalasida bir xil ortadi 
D)1 – idishda o‘zgarmaydi, 2 – idishda ortadi 
10. Ta’rifni davom ettiring havodagi suv bug‘ining parsial bosimi 
qaralayotgan hajmda… 
A)boshqa gazlar bo‘lmaganda suv bug‘i berishi mumkin bo‘lgan 
bosimi 
B)suv bug‘i to‘yinganda hosil qiladigan bosim 
C)suv bug‘ining kritik temperaturadagi bosimi 
D)havoning barometr ko‘rsatadigan bosimi 
11. Moddaga tegishli bo‘lgan kritik temperaturadan yuqori 
temperaturalarda u qanday agregat holatda bo‘ladi? 
A)gaz va suyuq B)qattiq C)to‘yingan bug‘ D)gaz 
12. Qanday holatda jismning zichligi harorat ortishi bilan ortadi? 
A)to‘yinmagan bug‘ holatida B)suyuq holatda 
C)qattiq holatda D)to‘yingan bug‘ holatidagi 
13. Quyidagi jumlalarning qaysi biri noto‘g‘ri ekanligini aniqlang. 
A)to‘yingan bug‘ Mendeleev – Klapeyron qonuniga bo‘ysinadi 
B)to‘yingan bug‘ning elastikligi o‘zgarmas temperaturada bug‘ 
egallab turgan hajmga bog‘liq emas 
C)temperatura qancha yuqori bo‘lsa to‘yingan bug‘ elastikligi 
shuncha katta bo‘ladi 
D)o‘zining suyuqligi bilan dinamik muvozanatda bo‘lgan bug‘ 
to‘yingan bug‘ deyiladi 
14. To‘yingan bug‘ining bosimi 20 ºC da 2,33 kPa ga teng. Ushbu 
xonada shudring nuqtasi 9 ºC ga teng. Nisbiy namlikni % larda 
aniqlang. 9 ºC haroratda to‘yingan suv bug‘i bosimi 1,15 kPa. 
A)4,5 B)50 C)90 D)100 
15. O‘zgarmas tashqi bosimda qaynash boshlanib, suv qaynab 
tamom bo‘lguncha uning harorati qanday o‘zgaradi? 
A)ortadi B)kamayadi 
C)o‘zgarmaydi D)avval ortadi, so‘ng pasayadi 
16. Germetik berk idishdagi suv 104 ºC da qaynadi. Buning sababi 
nima? 
A)idishdagi bosim normal atmosfera bosimidan yuqori 
B)idishdagi bosim normal atmosfera bosimidan past 
C)suv juda sekin isitilgan 
D)suv juda tez isitilgan 
17. Usti ochiq idishdagi suv 96 ºC temperaturada qaynadi. Buning 
sababi nimada ekanligini aniqlang. 
A)havo bosimi normal atmosfera bosimidan kichik 
B)havo bosimi normal atmosfera bosimidan katta 
C)suv sekin isitilgan 
D)suv tez isitilgan 
18. Pallali taroziga ikkita bir xil idish qo‘yilgan. Bir xil bosim va bir 
xil haroratda idishlardan biri quruq ikkinchisi nam (to‘yingan suv 
bug‘i) havo bilan to‘ldirilgan idishlardan qaysi biri og‘ir? Havoning 
molyar massasi 29 g/mol, suvning molyar massasi 18 g/mol ga teng. 
A)idishlar bir xil og‘irlikka ega B)nam havoli idish 
C)quruq havoli idish D)ma’lumotlar yetarli emas 
19. Chizmada suv temperaturasining vaqt 
bo‘yicha o‘zgarish grafigi keltirilgan. Bu 
grafikning MN qismi qaysi hodisani 
ifodalashligini ko‘rsating. 
A)bug‘lanish B)kondensatsiya C)isish D)qaynash 
20. 1 m
3
havoda 15 g suv bo‘lsa, uzunligi 50 m, eni 5 m va 
balandligi 4 m bo‘lgan maktab koridorida qancha namlik bor (kg)? 
A)29,4 B)28,6 C)39,2 D)15 
21. 20 °C temperaturada 2 m
3
havoda 20 g suv bug‘i bo‘lsa, 
havoning nisbiy namligi qancha (%)? 20 °C temperaturada 
to‘yingan suv bug‘ining zichligi 17,3 g/m
3
A)70 B)62 C)65 D)58 
22. Ichida namlikni yutuvchi modda bo‘lgan naycha orqali 1 l havo 
o‘tkazilganda, havoning absolyut namligi 30 g/m
3
ekanligi 
aniqlangan bunda naychaning massasi qanchaga ortgan (mg)? 
A)3 B)30 C)3000 D)300 
23. Ichida namlikni yutuvchi modda bo‘lgan naycha orqali 20 l 
havo o‘tkazilgan. Bunda naychaning massasi 600 mg ortdi. 
Havoning absolyut namligini toping (g/m
3
). 
A)30 B)20 C)40 D)50 
24. 15 ºC temperaturada berk idishdagi nisbiy namlik 90 % ga teng. 
Temperatura 29 ºC gacha ko‘tarilsa, nisbiy namlikni (%) aniqlang. 
15 ºC dagi to‘yingan suv bug‘ining elastikligi 9,2 mm.Hg, 29 ºC da 
23,8 mm.Hg ga teng. 
A)31 B)35 C)15 D)29 
25. Temperatura ortishi bilan havoning absolyut va nisbiy namligi 
qanday o‘zgarishini aniqlang. 
A)absolyut namlik o‘zgarmaydi, nisbiy namlik kamayadi 
B)absolyut namlik ortadi, nisbiy namlik kamayadi 
C)ikkala namlik ham ortadi 
D)ikkala namlik ham kamayadi 
26. Keltirilgan fikrlarning qaysi biri noto‘g‘ri? 
1)shudring nuqtasida havoning nisbiy namligi 100 % oshadi; 2)suv 
bug‘i to‘yinadigan holdagi temperatura shudring nuqtasi deb 
ataladi; 3)havo shudring nuqtasigacha sovisa, bug‘ 
kondensatsiyalana boshlaydi: tuman hosil bo‘ladi, shudring tushadi; 
4)shudring nuqtasida suv bug‘larining elastikligi to‘yingan bug‘ 
plastikligiga teng 
A)1 B)2 C)3 D)4 
27. Havoning nisbiy namligi 50 %, temperaturasi 16 ºC bo‘lsa, 
absolyut namlik nimaga teng bo‘ladi (kg/m
3
)? 16 ºC temperaturada 
to‘yingan bug‘ zichligi ρ=13,6 g/m
3
A)4,8·10
–3
B)6,8·10
–4
C)8,8·10
–4
D)6,8·10
–3