B. A. Nazarbayeva

Misol. 
Alyuminiy qotishmasidan ishlangan 30 g massali issiqlikni 
uzatgichning xizmat qilish muddati aniqlansin,
 
unga ikkilamchi oziqlantirish 
manbaining ko‘prikli to‘g‘irlash sxemasining umumiy massasi 60 g bo‘lgan 4 ta 
diodi o‘rnatilgan.
 
Konstruksiya diodlarni o‘rnatish tekisligiga ortogonal 
yo‘naltirilgan 
K
g
 
= 10 ortiqcha yuklanish bilan vibratsion yuklamalarga tortiladi. 
Alyuminiy qotishmasi uchun qayishqoqlik moduli
E 
= 68,7· 10
9
N/m. 
Bir tekis taqsimlangan yuklama uchun issiqlikni olib chiqib ketgichning 
rezonans chastotasini quyidagi formula bo‘yicha aniqlash mumkin: 

---

339 
Konstruksiyaning umumiy massasi plastinka va diodlarning massasini o‘z 
ichiga oladi va 90 g ni tashkil qiladi. Issiqlikni uzatgichga tushadigan yuklama 
R
p
*= mK
g 
g/l= 
0,09 · 10 · 9,81/0,09 = 98,1 N/m;
kesimning inersiya momenti
j 
= 
bh
3
/12 
= 0,06(2 · 10
-3
)
3
/12 = 0,04 · 10
9
m
4
;
Issiqlikni uzatgichning o‘zining chastotasi
f
0
= 0,5

68,7 · 10' · 0,04·10
-9
· 9,81/98,1/0,09
2
= 36,5 Gs.
Rezonansda dinamik yuklamani aniqlash uchun tizimning yumshoqligini 
bilish zarur bo‘ladi, uni Q=1,25 

f
0
=7,55 yaqinlashuvchi formula bo‘yicha 
aniqlash mumkin. 
Issiqlikni uzatgichga tushadigan dinamik yuklama 
R
l
 =Q

P
p
 
=741 N/m 
ifodadan, bukuvchi kuchlanish esa 
K = 
P
D
 l
2
(h/
2
)/(
2
bh
3
/
12
) 
= 3
P
D
 l
2
/(bh
2
) 

7 · 10
7
N/m
2 
ifodadan aniqlanadi. Shunday qilib, konstruksiya emirilishgacha taxminan 
10
6
siklga bardosh beradi, bu t = 
(sikllar/Gs) xizmat qilish muddati yoki uch 
soatdan oshiq uzluksiz ishlashga mos keladi.