6
1-Bob. O‘lchash asboblari haqida umumiy ma’lumotlar
1.1. “O‘lchash asboblarini konstruksiyalash” fanining maqsad va
vazifalari
Zamonaviy sanoat va qishloq xo‘jalik maxsulotlarini
ishlab chiqishda shu
vaqtgacha ishlab chiqilgan mashina, apparat,
texnologik qurilma, o‘lchash
asboblaridan yuqori texnik tavsiflari va ekspluatatsiya vaqtidagi samaradorligi
bilan farqlanadigan yangi konstruksiyalarni ishlab chiqishni talab qiladi. Mashina
va asboblarning konstruksiyasi murakkablashgani
va ularning texnik, energetik,
ergonomik, ekologik va boshqa tavsiflariga
talab kuchaygani uchun, ularni
konstruksiyalash va loyihalashga ketadigan vaqt va moddiy xarajat oshadi.
Loyihalashni yuqori sifatini va shu bilan birga
uni tezlanishini faqat
konstruksiyalash va loyixalashni zamonaviy usullarini tadbiq etish yo‘li bilan
avtomatlashtirilgan loyixalashtirish tizimini tashkil qiladigan zamonaviy xisoblash
mashinalari yordamida ta’minlash mumkin.
Zamonaviy o‘lchash texnikasini rivojlanish tendensiyasi aniqlikka, sezgirlikka,
o‘lchash diapazoniga, narxi va tayyorlash texnologiyasiga qo‘yilgan
talabni
oshirish bilan xarakterlanadi. Zamonaviy o‘lchash texnikasi zamonaviy element
bazasining asosiy tavsiflarini tahlili uchun murakkabroq
matematik modellarni,
struktura va parametr bo‘yicha optimal konstruksiyalarni tanlashni yanada
takomillashgan usullarini talab qiladi.
Xozirgi vaqtga sanoat ishlab chiqarishni
kompleks avtomatlashtirish
jarayonining asosini ALT (avtomatlashtirilgan loyixalashtirish tizimi) tashkil
qiladi. ALT keng ko‘lamda 50-60 yil oldin EHM ni seriali ishlab chiqarish yo‘lga
qo‘yilganda taraqqiy eta boshlagan. O‘lchash texnikasida ALT ni tadbiq etish ba’zi
konstruktorlik ishlaridan boshlangan: konstruksiyadagi element va o‘zgargichlarni
moslashtirish, bosma plata va integral mikrosxemalar qo‘llash orqali o‘lchash
o‘zgartgichlarini tayyorlash. Bunday ALT lar o‘lchash o‘zgartkichlari, o‘lchash
7
qurilmalari va asboblaridagi elektr, magnit, issiqlik va boshqa jarayonlarni xisobga
olgan sxemalarda mashina usulini qo‘llash imkon beradi.
Dostları ilə paylaş: