B u r a X i L i ş I ş I mövzu

Press-üfürmə üsulu. Bu üsulda məhdud çeşidli məmulatların (su və şərab 
üçün qrafin, ədva dəsti, yağ qabı, nazik divarlı stəkan və s.) istehsalında tətbiq 
edilir. Qrafin, stəkan, ədva dəsti iki mərhələdə hazırlanır: əvvəl qaralma 
zaqatovkası preslənir və qabın yuxarı kənarı müəyyən şəklə salınır, təmiz formaya 
yerləşdirilərək sıxılmış hava ilə üfürülür. 
Mərkəzdənqaçma üsulu. Bu üsulla tutumlu, iri qabaritli və ağır məmulatlar 
hazırlanır. Mərkəzdənqaçma ilə formaya salmanın üstünlüyü məhsulunun yüksək 
keyfiyyətli və digər üsullara nisbətən bu üsulun yüksək əmək məhsuldarlığına 
malik olmasıdır. Bu üsulla iri ölçülü gül vazaları, naxışlı büllur məmulatlar 
hazırlanır. 

---

25 
Şüşə məmulatlarında daxili gərginliyin götürülməsi. Formaya salma 
zamanı sürətlə soyuma nəticəsində məmulatın xarici və daxili təbəqəsində daxili 
gərginlik artır və qeyri-bərabər paylanır. Bu da şüşənin istilik dəyişməsinə və 
mexaniki təsirlərə davamlılığını kəskin surətdə aşağı salır. Buna görə də şüşədə 
daxili gərginliyi azaltmaq və onun bərabər paylanmasını təmin etmək üçün şüşə 
məmulatını tədricən qızdırır və tədricən soyudurlar.
Bu əməliyyat şüşənin və məmulatın növündən asılı olaraq xüsusi rejim üzrə 
həyata keçirilir. Bu zaman şüşə hissəcikləri yumşalaraq qismən sərbəstləşir və öz 
yerlərini tuturlar.
Beləliklə, şüşənin daxili gərginliyi (sərtliyi) götürülür, onun mexaniki və 
termiki davamlılığı xeyli yaxşılaşır. 
Şüşə məmulatın emalı. Şüşə məmulatın emalına qalpağın kəsilməsi, 
kənarının cilalanması, pardaqlanma və naxışlama aiddir. Üfürmə şüşə məmulatları 
formaya salındıqdan sonra qalpaqlı olur ki, bu da kənar edilməlidir. Bu, alovun, 
yaxud xüsusi avtomatlarda lazer şüalarının vasitəsilə kənar edilir. Qalpaq kənar 
edildikdən sonra məmulatın iti kənarı ütməklə əridilib kütləşdirilir. Sonra məmulat 
mexaniki, yaxud kimyəvi üsullarla pardaqlanır.