Babək (Xürrəmi hərəkatının səbəblərinə, qəhrəmanın mənşəyinə dair)

...Sufizm - canını Allaha tapşırmaqın bütün digər arzulardan üstün olduğunu bildirir.

...Sufizm - bütün mənəvi şeylərə sahib olaraq fanilikdən əl çekmək deməkdir.

... Sufizm - Məhbubun səni rədd etsə də onun qapısında diz çökməyin deməkdir.

...Sufizm - elə bir vəziyyətdir ki, onda İnsan halına xas olan bütün keyfiyyətlərin itməsi deməkdir [214].

 

17^ Maraqlıdır ki, Uzeyir Bəy Hacıbəyli məşhur “Cəngi”sini məhz Çahargahın “Həsar (Hisar)” şöbəsi üstündə yazıb. Burada “Cəng” adından yaranan “Cəngi” elə həmin “Cənc”dir və bu da “Gəncək/Bozqurd”dur. Yəni “Cəngi” Tanrıçılıqdan meydana gələn qurd savaşıdır. Farsların hazırda istifadə etdikləri “cəngəl” sözü də buradan meydana gəlmişdir. Bu fəlsəfədən xəbərdar olan ingilis Redyard Kiplinq əsərini “Mauqli/İnsan balası” adlandırmışdır və əslində “Mauqli”→”Man(İnsan)+oğlu/человеческий детеныш/” deməkdir [123, 186-191]. Cəngi adı ilə bağlı bir çox başqa paralellər də üzə çıxır. Bu da “Zəngilan” toponimidir ki, onun da həqiqi yozumu “Zəng/Gənc+Alan”dır. Bu da bizim yuxarıda alanlarla bağlı bütün fikirlərimizi təsdiqləyir. Bu söz Zəngibasar, “zənci” və “Zanzibar” adlarının əsas mənasını təşkil edir. Ərəb şivələrində “q/c” hərf dəyişməsi nəticəsində (məsələn, Qurqan/Curcan; Camal/Qamal) sonra “zəngi” anlamını “zənci” formasında qaradərililərə verdilər.

18^ Bu tayfanın adı sonra teoqonik xüsusiyyətlərinə görə “Bayatı-Şiraz”, Bayatı-Gurd(kürd)” “Bayatı-Qacar” muğam adlarında öz əksini tapmışdı.. Dədə Qorqud, Füzuli, Nadir şah tərəfindən sürgün edilən Qarabuğın Kəbirli boyu da həmin gebr/bayat nəslindəndirlər ki, biz türk dilində, yuxarıda göstərdiyimiz kimi “g/k/h/q” hərflərinin sözün önündə proteza hadisəsinə uğramasını nəzərə alsar, onda bu halda “(k/g)əbirli” həmin “eberli”dir [121, 260], Nadir şah da həmin boydandır. Bu da Əfşar Nadir şahın həmin nəsildən olmasını da sübut edir. “Şiraz” adının daha dərin qatlarına getsək, burada biz yenə də aslan kultu ilə birlikdə “az/as” tayfasının adını da müşahidə edirik.

19^ «Ruh”da eneji xüsusiyyəti olduğu üçün o, maddilik keyfiyyətlərinə malikdir.

20^Ağ rəngdə Ruh, bir enerji kimi, insan bətninə daxil olduqdan sonra, qırmızı qan formasında onun maddi durumunu qazanır. Buna görə də “can” və “qan” bir biri ilə bağlı olurlar. Başqa sözlə desək, harda ki qan var, orda can var!. Qan olfmayan yerdə qanqrena başlayır ki, nəticəsidə ölümdür!!!

21^ “Buğa/Tur” qarşılfaşması nəticəsində qədim “Baktriya” adı və →”bahadur” formasında rus dilində “богатырь” sözü yaranmışdır