Baki 2005 Bəhai Dini: Bakı, 2005. – 160 səh

İki sütun

Beləliklə, Həzrət Bəhaullahın Ümümdünya İnzibati Qay­da­­sında iki tərəf və ya iki qol mövcuddur. Birinci qol “təyin edilən” tərəf olub, ora daxildir: Həzrət Əbdül-Bəhanın Vəsiy­yəti ilə təyin edilən Əmrin Mühafizi; Əmrin Mühafizinin təyin etdiyi Allah Əmrinin Əlləri; Uca Ədalət Evinin təyin etdiyi Müşavirlər; Müşavirlərin təyin etdiyi Köməkçi Heyət Üzvləri; Köməkçi Heyət Üzvlərinin təyin etdiyi köməkçilər.

İkinci “seçilən” qola və ya tərəfə daxildir: sıravi bəhailərin seçdiyi Yerli Ruhani Məhfillər; sıravi bəhailər arasında seçilmiş nümayəndələrin Qurultayda seçdiyi Milli Ruhani Məhfillər və nəhayət, Milli Ruhani Məhfillərin hər beş ildən bir seçdikləri Uca Ədalət Evi.

Əmrin Mühafizi sonralar “Bəhaullah Əhdi” adı altında nəşr edilmiş 1934-cü il 8 fevral tarixli məktubunda iki təsisatı – Mühafizlik və Uca Ədalət Evini “qüdrətli inzibati binanı sax­layan” “iki sütun” adlandırmışdır. Bu məktubun paraqraf­la­rının birində Əmrin Mühafizi yazır:

“Həzrət Bəhaullahın inzibati qaydasının bu iki bir-birini tamamlayan idarəsinə, fəaliyyətlərində əsaslı, öz məqsəd və vəzifələrində bir-birini qarşılıqlı tamamlayan İlahi mənşəyi olan qurumlar kimi baxılmalıdır. Onların ümumi təməli məqsədi – bizim Dinin Qaynağından axan Allahın verdiyi hakimiyyətin fasiləsizliyini təmin etmək, Onun ardıcıllarının birliyini qorumaq və onun təliminin vəhdətini və çevikliyini saxlamaqdır. Bu iki təsisat Əmrin işlərini birgə idarə edir, bütün fəaliyyətləri əlaqələndirir, Onun maraqlarını qoruyur, Onun qanunlarına əməl edir, Onun köməkçi təsisatlarına yardım edir. Beləliklə, bu təsisatlardan hər biri dəqiq müəyyənləşdirilmiş sahədə fəaliyyət göstərir: onların hər birinə konkret məsələ və səlahiyyətləri səmərəli yerinə yetirməkdən ötrü yanaşı fəaliyyət göstərən orqan – alət verilmişdir”⁶³.

“Yeni Dünya Nizamı” adlanan bu nadir sistemə bir daha nəzər salsaq, “Allahın Peyğəmbərlərinin arzuladığı və qədim dövr­lərdən şair və yazıçıların təsəvvürlərini şövqləndirən idealların” təcrübədə necə həyata keçdiyini görərik. Bu sözlər Şövqi Əfəndinin qərbdəki bəhailərə 1930-cu ildə yazdığı və tarixə “Dünya Nizamı” adı altında daxil olmuş mək­tu­bundan götürülmüşdür. Bu məktubunda O, Bəhai dini ilə başqa dinlərin inzibati sistemlərini müqayisə etmişdir. Şövqi Əfəndi yazır:

“Həzrət Bəhaullah bəşəriyyəti təkcə yeni və canlandırıcı Ruh ilə doldurmamışdır... O və Ondan sonra həzrət Əbdül-Bəha bir sıra qanunları aydın və dəqiq təyin etmiş, müəyyən təsisatların əsasını qoymuş və İlahi qüvvənin mövcudluğunu göstərmişlər. Bütün bunların hamısı gələcək cəmiyyətin modeli, dünyanı birləşdirməyin yeganə vasitəsi, Yerdə Ədalət səltənəti­nin Bəyannaməsi olmalıdır”⁶⁴.