Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

BLACQUE, ALEXANDRE

(28 Ekim 1792, Paris - 21 Mayıs 1836, Malta) Avrupa'da da ün yapan, Osmanlı Devleti'nin savunucusu ve sözcüsü niteliğiyle yargılarına büyük önem verilen gazeteci. Paris'te hukuk öğrenimi yaptı. 1820'de İzmir'e yerleşti. Avukatlık ve ticaret yapacaktı, ancak 1821'de başlayan Yunan ayaklanması ticari faaliyetleri baltalayınca gazeteciliğe yöneldi. Yayımladığı Spectateur Oriental'de Fransız Dev-rimi'nden esinlenen fikirlerin ve zarara giren Avrupalı tüccarların sözcülüğünü yaptı. Fransız kolonisinin temsilciliğine seçildi. Daha sonra çıkardığı Courrier de Smyrne'de Avrupa devletlerinin politikalarını eleştirdi. Rusya'ya şiddetle çattı ve II. Mahmud'un yeniçerileri ortadan kaldırmakla başlattığı yenilikleri savundu. Bu çizgisiyle yabancı elçiliklerin düşmanlığını kazandı.

1831'de İstanbul'da Osmanlı resmi gazetesi Takvim-i Vekayi'mn çıkarılması

hazırlıklarına girişildiğinde Blacque'ın fikirlerine başvuruldu ve Fransızca nüshası Moniteur Ottoman'm başına getirildi. 5 Kasım 1831'de yayın hayatına giren bu gazete, artık "Blak Bey" diye anılan Alexandre Blacque'ın yazılan sayesinde Avrupa diplomasi ve ticaret çevrelerinde büyük yankı uyandırdı. O kadar ki, Osmanlı politikasında aktif rol oynamaya başladı ve Tanzimat'ın fikir babalan arasında yer aldı. Sağlığı pek iyi değildi, tedavi amacıyla ve belki de diplomatik bazı görevlerle Paris'e giderken Malta'da rahatsızlanıp öldü. Biyografisi 19. yy'm bütün ansiklopedilerinde yer alacak kadar önem kazanmıştı.

Bibi. O. Koloğlu, "Blak Bey Precurseur du Tanzimat", Anatolia Modema, no. l (1990), s. 47-114; M. Aktepe, "Dünkü Fransızlar Blak Bey ve Oğlu", TD, S. 33, (1980/81), s. 255-270.

ORHAN KOLOĞLU