Bank hisobi va audit

16-MAVZU. BANKLARDA SOLIQLAR VA MAJBURIY TO‘LOVLAR 
HISOBI 
1.Bankning byudjet va byudjetdan tashqari to‘lovlari turlari va ularni 
hisoblash.
2.Banklarda daromad solig‘i, qo‘shimcha qiymat solig‘i, ekologiya solig‘i, 
mol-mulk solig‘ini hisoblash va hisobini yuritish tartibi.
3.Byudjetdan 
tashqari to‘lovlar bo‘yicha operatsiyalarni bank 
buxgalteriya hisobida aks ettirilishi. 
Tijorat banklari yuridik shaxs sifatida davlat byudjetiga quyidagi soliqlar 
to
ʻlaydi va ajratmalarni amalga oshiradi (O
ʻ
zbekiston Respublikasi Prezidentining 
“2018 yilda O
ʻ
zbekiston Respublikasi davlat buydjeti parametrlari va asosiy 

---

128 
makroiqtisodiy ko
ʻ
rsatkichlari prognozi haqida”gi 29.12.2017 yildagi PP-3454-
sonli Qarori):  

yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig
ʻi;

mol-mulk solig
ʻi;

yer solig
ʻi;

suv resurslaridan foydalanganlik uchun soliq;

qo
ʻshilgan qiymat soligʻi;

soliq solish manbasidan to
ʻlanadigan soliq;

jismoniy shaxslarning daromad solig
ʻi;

fuqarolarning byudjetdan tashqari pensiya jamg
ʻarmasiga sugʻurta badallari 
(Xalq bankining tegishli bo
ʻ
limlariga o
ʻ
tkaziladi); 

davlat maqsadli jamg
ʻrmalariga majbuhiy ajratmalar 

yagona ijtimoiy to
ʻlov.
Yuridik shaxslardan olinadigan foyda solig
ʻ
ining hisobi. Banklarda foyda 
solig
ʻi stavkasi 22% qilib belgilangan (O
ʻ
zbekiston Respublikasining 2018 yilgi 
asosiy makroiqtisodiy ko
ʻ
rsatkichlari prognozi va Davlat byudjeti parametrlari 
to
ʻ
g
ʻ
risida”gi 29.12.2017 yildagi PP-3454-sonli Qarori, 7-ilovasi).
Ushbu qarorga muvofiq, obodonlashtirish va ijtimoiy infrastrukturani 
rivojlantirish solig
ʻi foyda soligʻi bilan qoʻshib yuborildi . Ushbu soliqni toʻlashda 
banklar kelgusi chorakning boshida chorak davomida olinadigan foyda miqdorini 
oylar kesimida bashorat qilib, davlat soliq inspektsiyalariga ma
ʼlumot taqdim 
etiladi. Bashorat qilingan soliq summasi oyning boshida davlat byudjetining 
tegishli hisobvarag
ʻiga oʻtkaziladi va bunda, 
Debet 19931 – “Muddati uzaytirlgan soliqlar”, 
Kredit 23402 –“Respublika byudjetining mablag
ʻ
lari” hisobvarag
ʻ
i.
Oy davomida to
ʻlangan foyda soliq summasi har chorakning oxirida 
bankning tegishli xarajatlar hisobvarag
ʻiga oʻtkaziladi.
a). Agar chorak uchun bashorat qilingan foyda soliq summasi haqiqatga 
to
ʻgʻri kelsa, 
Debet 56902 –“Daromad solig
ʻ
ini baholash”, 
Kredit –19931-“Muddati uzaytirlgan soliqlar” hisobvarag
ʻ
i. 
b). Agar choraklik uchun oldindan to
ʻlangan foyda soligʻi summasi bankning 
haqiqatdagi foyda solig
ʻi summasidan kam boʻlsa, kam toʻlangan qismi bankning 
22502- hisobvarag
ʻiga oʻtkaziladi va ushbu hisobdan davlat byudjetiga oʻtkazib 
beriladi. 
- kam to
ʻlangan summaga, 
Debet 56902 –“Daromad solig
ʻ
ini baholash”, 
Kredit 22502 –“Hisoblangan daromad (foyda) soliqlari” hisobvarag
ʻ
i. 
- kam to
ʻlangan summa davlat byudjeti hisobvaragʻiga oʻtkazilganda, 
Debet 22502 –“Hisoblangan daromad (foyda) soliqlari”,