Bankalar kanunlari

Amaç ve Kapsam

Madde 2- Bu Tebliğ’in amacı, bankaların döviz varlık ve yükümlülükleri arasındaki ilgi ve dengelerin kurulmasını ve bunların sermaye tabanları ile uyumlu bir seviyede döviz pozisyonu tutmalarını temin etmek üzere, döviz yönetimlerinde uygulayacakları “Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı” standart rasyosuna ilişkin esasları tespit etmektedir.

Tanımlar

Madde 3- Bu Tebliğ’de geçen;

Döviz Varlıkları : Bankaların, yurtdışı şubelerine ilişkin hesaplar da dahil olmak üzere, Tebliğ eki listede belirtilen, tüm yabancı para aktif hesaplarını, dövize endeksli varlıklarını, yabancı para repo alacakları ile vadeli döviz alım taahhütlerini,

Döviz Yükümlülükleri : Bankaların, yurtdışı şubelerine ilişkin hesaplar da dahil olmak üzere, Tebliğ eki listede belirtilen, tüm yabancı para pasif hesaplarını, dövize endeksli yükümlülüklerini, yabancı para repo borçları ile vadeli döviz satım taahhütlerini,
Vadeli Döviz Alım Taahhütleri : Nazım hesaplarda gayri nakdi bir taahhüt olarak yer alan, belirli bir vade sonunda bankaya belirli bir döviz /yabancı fon girişine yol açacak olan, repo taahhütleri hariç, forward döviz alımları ve swap para alımları ile diğer cayılamaz anlaşmaları,
Vadeli Döviz Satım Taahhütleri : Nazım hesaplarda gayri nakdi bir taahhüt olarak yer alan, belirli bir vade sonunda bankadan belirli bir döviz/yabancı para fon çıkışına yol açacak olan, repo taahhütleri hariç, forward döviz satımları ve swap para satımları ile diğer cayılamaz anlaşmaları,
Yabancı Para Net Genel Pozisyon : Bu maddede belirtilen “Döviz Varlıkları” toplamı ile “Döviz yükümlülükleri” toplamının Türk Lirası karşılıkları arasındaki farkı,
Sermaye Tabanı : Bankalar Kanunu’nun 56 ncı maddesinin üçüncü fıkrasına istinaden yayımlanan, “Sermaye Tabanı / Risk Ağırlıklı Varlıklar, Gayrinakdi Krediler ve Yükümlülükler Standart Rasyosu”nu düzenleyen Tebliğ’de yer alan sermaye tabanı tanımını,
Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı Standart Rasyosu : Yabancı para net genel pozisyon tutarının, sermaye tabanına bölünmesi suretiyle hesaplanacak oranı.
Dövize Endeksli Varlık ve Yükümlülükler : Üzerlerinde, ilgili sözleşmelerde veya mevzuatta dövize endeksli bir araç olduğu açıkça tanımlanan ve değerleri döviz kurlarındaki değişmelerden doğrudan etkilenen varlık ve yükümlülükleri
ifade eder.
Bu Tebliğin uygulanmasında, bankaların “Sermaye Tabanı / Risk Ağırlıklı Varlıklar, Gayrinakdi Krediler ve Yükümlülükler” standart rasyosu hesaplamasında yer alan en son dönem sermaye tabanı tutarı dikkate alınır. Ancak, sözkonusu standart rasyonun hesaplanmasını takiben, bankaların ödenmiş sermaye ve mali iştirak tutarlarında değişiklik olması halinde, bu değişiklikler, belgelenmek koşuluyla 4 üncü maddede belirtilen standart rasyoların hesaplanmasında kullanılan sermaye tabanı tutarının belirlenmesinde bankalarca dikkate alınabilir.
Bu Tebliğin uygulanmasında dikkate alınacak olan Tebliğ eki listede belirtilen döviz varlık ve yükümlülüklerine ilişkin açıklamalar ve değişiklikler, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının görüşünün alınmasını müteakip Hazine Müsteşarlığınca ilgililere duyurulur.

Oransal Sınır

Madde 4- Bankalarca, bu Tebliğde belirlenen esaslara göre hesaplanan “Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı” Standart Rasyosu azami % 30’dur.
Hesaplama Şekli ve Bildirim
Madde 5- 4 üncü maddede belirtilen standart rasyo günlük olarak hesaplanır. Hazine Müsteşarlığı ile Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nca belirlenecek cetvellere ve bunların açıklamalarına uygun şekilde, ay sonları itibariyle hesaplanan standart rasyoyu ihtiva eden cetvel en geç izleyen ayın sonuna kadar, haftalık olarak düzenlenecek cetvel ise ilgili hafta sonunu izleyen 2 hafta içerisinde Hazine Müsteşarlığı’na ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’na ulaşacak şekilde gönderilir.
Hazine Müsteşarlığı, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın görüşünü almak suretiyle ve mali bünyelerini etkileyen diğer faktörleri de dikkate alarak, her bir banka veya banka grupları için 4 üncü maddede belirtilen standart rasyo için farklı oranlar tesis edilmesini kararlaştırabilir.

Pozisyon Aşımları

Madde 6- “Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı” standart rasyosu bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen sınırı aşan bankaların, aşan kısma karşılık gelen ve Türk Lirası ya da döviz temin etme yükümlülüğünü gösteren net genel pozisyon açıkları, 1211 sayılı Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kanunu’nun 40/II-a maddesine istinaden çıkarılan umumi disponibilite hakkında tebliğlerle düzenlenen disponibilite uygulamasında taahhüt olarak dikkate alınır.
Yapılacak incelemelerde Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı standart rasyosunun tutturulmasına yönelik fiktif işlem yapıldığının tespit edilmesi halinde, bu işlemlere tekabül eden tutarlar geriye yönelik olarak varlık ve yükümlülüklerden düşülerek ilgili döneme ilişkin Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı Standart Rasyosu ve aşan pozisyon tutarı yeniden hesaplanarak, aşan kısım hakkında 1 inci fıkraya göre işlem yapılır.

Kaldırılan Hükümler

Madde 7- 30.6.1998 tarih ve 23388 (Mükerrer) sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı” ve “Yabancı Para Net Vadeli İşlem Pozisyonu / Sermaye Tabanı” Standart Rasyolarının Bankalarca Hesaplanmasına ve Uygulanmasına İlişkin Esaslar Hakkında Tebliğ yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1- Bu Tebliğin 4 üncü maddesinde belirtilen Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı Standart Rasyosu, bankalarca Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren aşağıda belirtilen oranlarda dikkate alınır.

Yabancı Para Net Genel

Tebliğin Yürürlüğe Pozisyon/Sermaye Tabanı

Girdiği Tarihten İtibaren, Standart Rasyosu

------------------------------- ---------------------------------

Ağustos ayı boyunca : % 47

Eylül ayı boyunca : % 43

Ekim ayı boyunca : % 40

Kasım ayı boyunca : % 37

Aralık ayı boyunca : % 34

Geçici Madde 2- Dövize endeksli krediler, Yabancı Para Net Genel Pozisyon / Sermaye Tabanı Standart Rasyosu’nun hesaplanmasında bu Tebliğin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren aşağıda belirtilen oranlarda dikkate alınır.
Tebliğin Yürürlüğe Dövize Endeksli Kredilerin

Girdiği Tarihten İtibaren, Dikkate Alınma Oranları,

------------------------------- ------------------------------------
Ağustos ayı boyunca : % 55

Eylül ayı boyunca : % 60

Ekim ayı boyunca : % 70

Kasım ayı boyunca : % 80

Aralık ayı boyunca : % 90