Basel Bankacılık Gözetim ve Denetim Komitesi Etkin Bankacılık Denetimi İçin Temel Prensipler Bank For International Settlements Eylül 2012

Prensip 18: Problemli varlıklar, yeterli karşılık ve rezervler:⁶⁶

Kamu denetleme otoritesi, bankaların problemli varlıkların erken tespiti ve yönetimi ve yeterli karşılıklar ve rezervlerin⁶⁷ ayrılması için yeterli politika ve proseslere sahip olup olmadıklarını belirler.

(Referans dokümanlar: Krediler için sağlam kredi riski değerlendirmesi ve değerlemesi, Haziran 2006 ve Kredi riskinin yönetimi için prensipler, Eylül 2000.)
Temel Kriterler:

1. 
   Cari kanun ve yönetmelikler veya kamu denetleme otoritesi, bankaların problemli varlıkların tespit edilmesi ve yönetilmesi için politika ve prosesler formüle etmelerini ister ve öngörürler. Ek olarak, kanun ve yönetmelikler veya kamu denetleme otoritesi, bankaların problemli varlıklarını (tek tek münferiden ya da homojen özelliklere sahip varlıklar için portföy düzeyinde) ve varlık sınıflamasını, karşılık ayırma ve defterden silme işlemlerini düzenli olarak gözden geçirmelerini de isterler.
   

2. 
   Kamu denetleme otoritesi, bir bankanın varlıklarını derecelendirmek ve sınıflamak için ve uygun ve sağlam karşılık seviyeleri belirlemek için kullandığı politika ve proseslerinin yeterli olup olmadığını tespit eder. Kamu denetleme otoritesinin görüşünü destekleyen incelemeler dış uzmanlar tarafından yapılabilir ve bankanın politika ve proseslerinin yeterliliği konusunda dış uzmanların yaptığı incelemeli de kamu denetleme otoritesi gözden geçirir.
   

3. 
   Kamu denetleme otoritesi, bankanın sınıflama ve karşılık ayırma için kullandığı sistemin bilanço dışı risk maruziyetlerini de hesaba katıp katmadığını tespit eder.⁶⁸
   

4. 
   Kamu denetleme otoritesi, bankaların, pazar koşullarını ve makroekonomik koşulları göz önüne alarak, karşılık ayırma ve defterden silme işlemlerinin zamanında yapılmasını ve gerçekçi geri ödeme ve kurtarma beklentilerini yansıtmasını sağlamak için uygun politika ve prosesleri bulunup bulunmadığını tespit eder.
   

5. 
   Kamu denetleme otoritesi, bankaların bozulan varlıkları erkenden tespit edebilmek, problemli varlıkları sürekli ve devamlı izleyebilmek ve vadesi geçmiş alacakları tahsil edebilmek için yeterli ve uygun politika ve proseslere ve örgütsel kaynaklara sahip olup olmadıklarını tespit eder. Homojen özelliklere sahip kredi risklerinden oluşan portföyler için, kredi riskleri, ödemelerin sözleşmeye göre belirli bir asgari süreyle (örneğin, 30, 60 ve 90 gün) vadesi geçmiş olmasına göre sınıflandırılır. Kamu denetleme otoritesi, sınıflandırma ve karşılık ayırma standartlarından (örneğin, kredilerin yeniden programlanması, yeniden finanse edilmesi veya yeniden sınıflandırılması) önemli sapmaları tespit edebilmek amacıyla bankaların varlıklarını nasıl işleme tâbi tuttuklarını test eder.
   

6. 
   Kamu denetleme otoritesi, varlıkların sınıflandırılması ve karşılık ayırma konusunda düzenli olarak ve detaylı bir şekilde bilgi toplar ya da bu konuyla ilgili bilgilere tam erişim imkanına sahiptir. Kamu denetleme otoritesi, bankaların sınıflandırma ve karşılık ayırma seviyelerini desteklemek için yeterli dokümantasyona sahip olmalarını ister.
   

7. 
   Kamu denetleme otoritesi, varlıkların sınıflamasının ve karşılık ayırma seviyesinin ihtiyatlı yönetim amaçlarıyla yeterli olup olmadığını değerlendirir. Varlık sınıflaması doğru değilse ya da karşılıklar ihtiyatlı yönetim amaçlarıyla yetersiz kabul edildikleri takdirde (örneğin, kamu denetleme otoritesi varlık kalitesindeki mevcut veya beklenen bozulmayı önemli görürse ya da karşılıklar maruz kalınması beklenen zararları tam olarak yansıtmazlarsa), kamu denetleme otoritesi, bankadan münferit varlıkların sınıflamalarını ayarlamasını ve karşılık, rezerv veya sermaye seviyesini artırmasını isteme ve gerekirse, başka tedbirler uygulama yetkisine sahiptir.
   

8. 
   Kamu denetleme otoritesi, bankalardan garantiler, kredi türevleri ve teminatlar da dahil risk hafifleticilerin değerini düzenli olarak değerlendirmek için uygun mekanizmalara sahip olmalarını ister. Teminat değerlemesi, cari piyasa koşulları da dikkate alınarak net nakde çevrilebilir değeri yansıtır.
   

9. 
   Kanun ve yönetmelikler veya kamu denetleme otoritesi:
   

1. 
   varlıkların bir problemli varlık olarak tanımlanabilmesi için (örneğin, anapara ve faizler de dahil bakiye alacakların kredi sözleşmesinin akdi koşullarına uygun olarak tahsil edilmeyeceğine inanmak için sebep varsa o kredi bir problemli varlık olarak tanımlanır) ve
   

2. 
   varlıkların tekrar sorunsuz olarak sınıflandırılabilmesi için (örneğin, tüm bakiye borçlar kapatıldığında ve kredi tekrar sorunsuz bir krediye dönüştürüldüğünde, geri ödemeler kesintisiz bir geri ödeme süresince zamanında yapıldığında ve akdi koşullara uygun olarak normal tahsilatlar beklendiğinde kredi tekrar sorunsuz bir kredi olarak sınıflandırılır)
   

gerekli kriterleri belirlerler.

10. 
    Kamu denetleme otoritesi, banka Yönetim Kurulunun varlıkların sınıflandırılması, karşılık ve rezervlerin seviyesi ve önemli problemli varlıklar da dahil bankanın varlık portföyünün durumu hakkında bilgileri zamanında ve doğru elde edip etmediğini tespit eder. Bu bilgiler, en azından, en son varlık inceleme prosesi hakkında özet sonuçları, problemli varlıkların genel kalitesindeki kıyaslamalı trend ve eğilimleri, varlık kalitesinde mevcut veya beklenen bozulmaya ilişkin ölçümleri ve maruz kalınması beklenen zararları içerir.
    

11. 
    Kamu denetleme otoritesi, en azından önemli kredi riskleri için değerleme, sınıflama ve karşılık ayırma işlemlerinin münferit kalemler bazında yapılmasını ister. Bu amaçla, kamu denetleme otoriteleri bankalardan önemli kredi risklerini belirlemek amacıyla uygun bir eşik belirlemelerini ve eşiğin seviyesini düzenli olarak gözden geçirmelerini isterler.
    

12. 
    Kamu denetleme otoritesi, bankaların problemli varlıklarıyla ilişkili olarak bankacılık sektöründe risk trendleri ve konsantrasyonlarını ve risk birikmesini düzenli olarak değerlendirir ve bankaların uyguladıkları risk azaltma stratejilerinde gözlemlenen konsantrasyonu ve bunun risk hafifleticinin zararı azaltma etkinliği üzerindeki potansiyel etkisini dikkate alır. Kamu denetleme otoritesi, bu değerlendirmenin ışığında banka ve bankacılık sistemi düzeylerinde karşılıklar ve rezervlerin yeterli olup olmadığını değerlendirir.