Baxış Leyla Habil qızı

Marşrutlaşdırıcı
- Marşrutlaşdırıcının əsas təyinatı konsentratorlardan, 
körpülərdən, komutatorlardan təşkil olunmuş lokal şəbəkələri biıiəşdirməkdir. 
Marşrutlaşdırıcı şəbəkədə istifadə olunan körpü və kommutatorun tətbiqindən 
fərqli olaraq şəbəkənin ayrı-ayrı hissələrində verilənlər paketini alqoritm əsasında 
trafıklərə ayırı marşrutlaşdırıcı şəbəkənin müxtəlif seqmentləri arasında verilənlər 
paketini ötürən, şəbəkə topologiyası barədə informasiyaya və admnistrator 
(inzibatçı) tərəfındən müəyyən olunan qaydalara əsaslanan qərar qəbul edən 
şəbəkə qurğusudur. Marşrutlaşdırıcılar aparat və proqram marşrutlaşdırıcılar 
olmaqla iki yerə bölünür. 
Marşrutlaşdırıcı funksiyasını həm xüsusi qurğular(aparatlar), həm də adi 
kompüter yerinə yetirə bilər. Bir sıra proqram təminatı paketləri (Linux və BSD kimi 
əməliyyat sistemləri üçün hazırlanmış) mövcuddur ki, onların köməyi ilə fərqli 
kompüteri yüksək məhsuldarlıqlı və çox funksiyalı marşrutlaşdırıcıya çevirmək olur. 
Marşrutlaşdırıcı seqmentlərin məntiqi ünvanlaşdırılması ilə əlaqədar olaraq çox 
böyük səmərə və etibarhlığı təmin edir. Bu da seqmentlərin rəqəmli ünvanlaşmasına 
əsaslanır. Ünvanlaşma sahəsində ünvandan asılı olaraq MAC ünvanlaşması və alt 
şəbəkələrin ünvanları dəyişdirilir. Bu səbəbdən ağacvari şəbəkələrdən istifadə çox da 
sərfəli olmur. Çünki, bu növ şəbəkələrdə komutatora çox yük düşür, bu səbəbdən də 

---

31 
istifadəçilər şəbəkə resurslarından daha çox istifadə edirlər. Buna görə də şəbəkələrin 
qurulması mərkəzləşdirilmiş şəkildə olan quruluşda daha yaxşı olar. Belə hallarda 
istənilən vaxt iki kompüter arasında olan marşrutlaşdırıcıya əlavə marşrutlaşdırıcı 
qoşmaq mümkün olur. Bu növ marşurtların cədvəllərinin yadda saxlanılması, 
paketlərin qısa yolla göndərilməsi marşrutlaşdırıcı tərəfındən yerinə yetirilir. 
Verilənlərin təyin olunmuş ünvana göndərilməsini təmin etmək üçün aşağıdakı 
məsələləri həll etmək lazımdır: 
*
Şəbəkələrdəki marşrutlaşdırıcıda informasiyanın toplanması; 
*
Marşrutlaşdırıcı ilə ötürülmək üçün qəbul edilmiş verilənlərin 
marşrutlaşdırıcı 
cədvəlində saxlanması; 
*
Əməliyyatın yerinə yetirildiyi vaxt verilmiş alqoritmə əsasən ayrı-ayrı 
paketlərin marşrutlarmın seçilməsi. 
Qeyd olunan proseslər marşrullaşdırıcı alqoritminə əsasən marşrutlaşdırma 
protokollarınm köməkliyi ilə yerinə yetirilir. 
Böyük şəbəkələrdə seqmentlərin qorunmasını təmin etmək üçün yalnız 
marşrutlaşdırıcılardan istifadə etmək lazımdır. Əks təqdirdə geniş yayım 
proseslərinin həyata keçirildiyi hallarda kadıiann itməsi baş verəcək. Bu da 
komutatorların, körpülərin normal fəaliyyət göstərə bilməməsinə səbəb olacaq. 
Bundan 
başqa 
marşrutlaşdırıcımn 
tətbiqi 
müxtəlif 
şəbəkələrin 
sturukturlaşmasına da imkan yaradır. Şəbəkələr arasında informasiya mübadiləsinin 
təhlükəsizliyinin təmin edilməsi iiçün “şəbəkələarsı ekran”-dan istifadə edilir. 
Bu termin ədbiyyatlarda əksər hallarda alman dilində olan Brandmaüer