Baxış Leyla Habil qızı

Koaksial kabel
[coaxial cable) – 
Koaksial (ing. Coaxial) kimi tanınan, qısaca 
“koaks” alandırılan, mərkəzi koaksiyal formadan ibarət və yüksək tezlikli siqnalları 
ötürülməsini təmin edən kabel növüdür.
 
Bu kabellər əsasən televiziya sənayesində istifadə edilir. Lakin kompüter 
şəbəkələrində də geniş yayılmışdır. Koaksial kabellər mərkəzi naqil və metal 
hörgüdən ibarət olan, bir-birindən dielektrik qatı ilə ayrılmış və ümumi xarici örtükdə 
yerləşdirilmiş elektrik kabeldir. Koaksial kabeldən daşınan siqnallar qonşu 
keciricilərə, digər elektrik qurğularının yaratdığı maneələr isə öz növbəsində koaksial 
kabeldən keçən siqnallara təsir etmir.[47]
Koaksial kabelin üstünlüyü - təkrarlayıcılardan istifadə etməməsidir. Bu isə 
uzaq məsafələrdə yüksək keçirtmə qabiliyyətinin dəstəklənməsini mümkün edir.
Koaksial kabelin konstruksiyası burulmuş cütə nisbətən zəif olduğundan istehsalda 
ondan az istifadə olunur. Kabelin strukturunu müxtəlif xarici təsirlər zədələyə bilər və 
siqnalların ötürülməsində problem yarada bilər. Koaksial kabelin istifadəsində mənfi 
cəhəti isə onun qiyməti və ölçüsüdür. Çox mürəkkəb quruluşa malik olduğuna görə 
koaksial kabel burulmuş cütə nisbətən bahalıdır. Koaksial kabel əsasən şin 
topologiyalı şəbəkələrdə istifadə olunur. Səs və video siqnallarının göndərilməsində 
geniş istifadə olunur. 
Koaksial kabel elektromaqnit qarışıqlığı olan mühitdə aşağı gücdə 
siqnalları ötürmək üçün hazırlanmış bir kabeldir. Bütün şəbəkələrdə informasiya 
radio siqnallarına çevrilir və dalğavarı sinusoid formasında digərlərinə ötürülür. 
Fərqli formalarda istehsal olunur. Ancaq kompüter şəbəkələrində istifadə olunan 
əsasən iki tip koaksial kabel növü vardır: RG-8 və RG-58. Koaksial kabel tipləri 
özləri RG kodlarına sahibdir.[5] 
Optik-lifli (Fiber-optik) kabellər [fiber-optic cable] –
Fiber-optik xəttlər 
böyük həcmdə məlumatların çox yüksək sürətlə ötürülməsi üçün nəzərdə 
tutulmuşdur. Optik lifli kabellərdə rəqəmsal verilənlər modulaşdırılmış işıq impulsları 

---

24 
şəklində optik liflərlə ötürülür. Nəticədə optik lifli kabellərdə verilənlərin ələ 
keçirilməsinin qarşısını ala bilməyən və gizlədə bilməyən digər kabellərdən fərqli 
olaraq bu mümkün deyil. Bundan əlavə, optik lifli kabellər siqnalları 120 km-ə qədər 
böyük məsafə boyu maksimum dərəcədə xarici müdaxiləni zəiflədərək ötürə bilir. 
 
Verilənlərin ötürülməsi həmçinin, telefon xəttləri və simsiz əlaqə ilə də təskil 
edilə bilər.