HEZEKİEL
Giriş
“Hezekiel’in ilk bölümünden son bölümüne kadar, sürekli Rab Tanrı’nın egemenlik ve yüceliğine ilişkin üstün bir düşünceden söz edilir. İnsanların kabaca, bağırıp çağırarak söyledikleri iddialar, bu gerçeğin işitilmesini engelliyor gibi görünmesine rağmen Rab, İsrail’in ve dünya uluslarının ilişkilerinde egemendir. Tanrı, egemen iradesiyle yaşamlarımızda ve yeryüzünün dört bir bucağında yüceltilmeyi tasarlamıştır.”
– Charles Lee Feinberg
I. KUTSAL YAZILAR’DAKİ YERİ
Hezekiel’in milyonlarca kişi tarafından bir Kutsal Kitap karakteri olarak tanınmasını, “Hezekiel tekerleği gördü” ve “kuru kemikler” adlı zencilere özgü ünlü ilahilere borçluyuz. Hezekiel Kitabı, anlaşılması zor bir kitaptır. Bu nedenle kesinlikle Hıristiyanlar’ın tövbe ettikten sonra okumaları gereken ilk kitap değildir. Yine de en azından, edebiyatla ilgilenen bazı kişiler bu peygamberin dikkat çekici üslubu nedeniyle Kutsal Kitap’a ilgi duymuşlardır.
Hezekiel’e ilişkin sıra dışı nokta (Yeremya, Yeşaya ve Kısa Peygamberlik Kitapları’nın çoğundan farklıdır), onun yargıyı değil, Tanrı’nın halkını teselli etmesini vurgulayışıdır. Hezekiel, Babil yakınlarında eski bir tür toplama kampı olan Kevar Kanalı kıyısında, sürgündeki Yahudiler’i teşvik etmek için önbildi-rilerini yazdı.
II. KİTABIN YAZARI
Hezekiel (Tanrı güçlendirir ya da Tanrı tarafından güçlendirilmiş olan anlamındadır), Yeruşalim yıkılmadan on bir yıl önce ikinci tutsak grubuyla Babil’e götürülenler arasındaydı.
1920’lere kadar, Hezekiel’in önbildirileri akılcı eleştirmenlerin “makasından” büyük ölçüde kaçabilmiştir. Bu durum, Hezekiel’in yazarlığı ve yazının geleneksel tarihini inkâr eden teoriler ortaya atarak hızla işe girişen bazı liberaller tarafından üzüntüyle karşılanmıştı.
Aslında, kitabın Buzi oğlu kâhin Hezekiel adında şair bir peygamber tarafından yazıldığını savunan eski ve evrensel Yahudi-Hıristiyan görüşü, güçlü bir savunmaya sahiptir ve eleştirileri en iyi şekilde yanıtlar.1
Aşağıda, kitabın tek yazar tarafından yazıldığını kanıtlayan John B. Taylor’un altı görüşü özetlenmiştir:
1. Kitap, başından sonuna kadar, yerinde bir etki oluşturarak süreklilik gösteren biçimde yazılmıştır.
2. Kitapta hep aynı mesaj görülür: Yeruşalim’in düşüşü ve tapınağın yıkılması.
3. Üslubu ve dili, özel deyimlere yer vererek değişmezlik gösterir. (“İnsanoğlu”, “Rab bana şöyle seslendi”, “Rab olduğumu herkes bilecek” ve “Rab’bin yüceliği”).
4. Hezekiel Kitabı, Uzun Peygamberlik Kitapları (Bk. Yeşaya ve Yeremya) arasında, tarih sırasına göre düzenlenmiş benzersiz kesinlikte bir ardıllığa sahiptir.
5. Birinci tekil şahıs fiilinin sürekli kullanımı, kitaba farklı bir otobiyografik iskelet sağlar. Yazar, Hezekiel 1:3 ve 24:24’de Hezekiel olarak tanımlanır.
6. Kitap boyunca Hezekiel’in kişilik ve karakteri tutarlıdır. Bu tutarlılık Hezekiel’in gayreti, simgesel anlatıma duyduğu sevgi, ayrıntılara duydu-ğu ilgi ve Tanrı’nın yücelik ve üstünlüğüne olan hayranlığıyla ifade edil-miştir.2
III. TARİH
Hezekiel önbildirilerini titizlikle tarihlendirmiştir. İlk önbildirisi (1:2) Yeho-yakin’in sürgündeki beşinci yılında gelmiştir (İ.Ö. 583); sonuncu önbildirisi ise İ.Ö. 571 tarihini taşımaktaydı (29:17). Bu nedenle, görevi en az yirmi iki yıl sürmüş olabilir. Eğer bir kâhin olarak görevine otuz yaşında başladıysa, pey-gamberlik hizmetini tamamladığında elli yaşın üzerinde olması gerekir.
IV. ÖN OLAYLAR VE KONULAR
Hezekiel, sürgündeki halkına verdiği hizmeti, tutsaklığın ilk yirmi yılında gerçekleştirdi. Boş bir umutla Yeruşalim’e dönmeyi bekliyorlardı, bu nedenle onlara önce Rab’be dönmeleri gerektiğini öğretti.
Hezekiel’in önbildirisi üç kısma ayrılır. İlk kısımda, Yahuda’nın günahları anlatılır. Tanrı’nın, halka ve başkente yıkım göndereceği konusunda uyarılırlar. Bütün bunlar sıra dışı görüm ve simgesel olaylarla ifade edilir. Tanrı’nın huzurunun bir betimlemesi olan parlak bir bulutun tapınağın üzerinden ayrılmadığı görülür, sonra istemeyerek ayrılması izlenir. Bunun anlamı Tanrı’nın, günahları nedeniyle artık halkının arasında kalamayacağı ve yargı kılıcının yakında kirletilmiş tapınağın üzerine ineceğidir. Rab’bin yüceliği, Hezekiel Kitabı boyunca işlenen anahtar düşüncelerden biridir.
İkinci kısımda, Yahuda’nın komşuları, putperestlikleri ve Tanrı halkına zalim davranışları nedeniyle yargılanırlar. Bu komşular Ammonlular, Moavlılar, Edomlular, Filistliler, Surlular, Saydalılar ve Mısırlılar’dır.
Son kısımda Hezekiel, yenilenmeden ve bütün ulusun –hem İsrail hem Ya-huda– bir araya getirilmesinden söz eder. Halk günahlarından tövbe ettiğinde, Tanrı Kutsal Ruhu’nu içlerine koyacaktır. Mesih halkına gelecek ve onların son düşmanlarını yok edecektir. Tapınak yeniden bina edilecek ve Rab’bin yüceliği tapınağa geri dönecektir. Bu önbildiriler henüz gerçekleşmemiştir, ama Mesih’in yeryüzündeki bin yıllık egemenliği döneminde gerçekleşmeyi dört gözle bekle-mektedirler.
Diğer pek çok peygamberlik kitabı gibi Hezekiel de bütünüyle tarih sırasına göre düzenlenmemiştir; yine de bu konuda Yeşaya ve Yeremya’dan daha ileridedir. Pek çok bölümün başlangıcında verilen tarih ve zaman dönemlerine dikkat etmeliyiz. Albert Barnes, önbildirileri tarih sırasına uygun olarak şöyle düzenlemiştir:
Önbildiriler, tarihler aracılığıyla çeşitli bölümlerin önüne konan gruplara bölünmüştür ve tarihsiz olan bu önbildirilerin son verilen tarihle aynı zamanda söylendiğini varsayabiliriz.
1. Yehoyakim’in sürgündeki beşinci yılı.
1-7’nci bölümler. Hezekiel’in çağrısı ve Yeruşalim’in karşılaşacağı kuşatmanın önbildirisi.
2. Altıncı Yıl.
8-19’uncu bölümler. Gelecek olan ceza önbildirileriyle birlikte halkın durumunun gözden geçirilmesi.
3. Yedinci Yıl.
20-23’üncü bölümler. Gelecek olan yıkıma ilişkin yeni azarlar ve önbildiriler.
4. Dokuzuncu yıl.
24’üncü bölüm. Kuşatmanın başladığı yıl. Kentin yıkılması gerektiğini bildiren duyurular.
5. Aynı Yıl.
25’inci bölüm. Moav, Ammon ve Filistliler’e ilişkin önbildiriler.
6. On birinci yıl.
26-28’inci bölümler. Sur’a ilişkin önbildiriler.
On sekiz ay süren bir kuşatmadan sonra Yeruşalim bu yılda ele geçirildi ve tapınak yıkıldı.
7. Onuncu yıl.
29:1-16’ncı bölüm. Mısır’a ilişkin peygamberlik.
8. Yirmi yedinci yıl.
29:17 - 30:19’uncu bölümler. Mısır’a ilişkin peygamberlik.
9. On birinci yıl.
30:20 - 31:18’inci bölümler. Mısır’a ilişkin önbildiri.
10. On ikinci yıl.
32’nci bölüm. Mısır’a ilişkin önbildiri.
11. Aynı yıl.
33-34’üncü bölümler. Sadık kalmayan önderlerin azarlanması.
12. Aynı yıl ya da 12 ve 25’inci yıllar arasında.
35’inci bölüm. Seir Dağı’na yapılan yargı.
13. Aynı yıl.
36-39’uncu bölümler. Teselli görümleri.
Gog’un yıkılması.
14. Yirmi beşinci yıl.
40-48’inci bölümler. Tapınak görümü.3
Hezekiel’in, Babil ve Yahuda arasındaki uzun yol boyunca Tanrı’nın sözünü iletme yeteneği konusunda, Daily Notes of the Scripture Union’da şöyle yazılıdır:
Bu kitabın içerdiği sorunlardan biri, Hezekiel’e verilen görevin Yeruşalim’den uzakta yaşayanlara bildirilecek oluşudur; çünkü kendisi Babil’de sürgündedir. Öyle anlaşılıyor ki, ülkelerinden sınır dışı edilenler, anavatanlarıyla iletişim kurmakta özgür bırakılmışlardı. Bir ulak, Hezekiel’in simgesel eylemini, belleğinden silinebilecek sözlü ya da Babilli yetkililerin dikkatini çekebilecek yazılı bir bildiri yerine, kendi sözleriyle daha kolay tanımlayabilirdi.
ANA HATLAR
I. HEZEKİEL’İN ÇAĞRISI VE GÖREVİ (1:1 - 3:21)
A. Hezekiel’in İçinde Bulunduğu Koşullar (1:1-3)
B. Hezekiel’in Tahtı Andıran Nesne Üzerindeki Tanrı Yüceliğine İlişkin Görümü (1:4-28a)
C. Hezekiel’in İsrail Halkına Peygamberlik Etmek Üzere Atanması
(1:28b-3:21)
1. Halkın Karakteri – İsyankar (1:28b - 2:7)
2. Bildirinin Doğası – Tomar Aracılığıyla Belirtilen Yargı (2:8 - 3:3)
3. Halkın Karakteri – Küstah ve Katı Yürekli (3:4-11)
4. Peygamberin Rolü – Bekçi (3:12-21)
II. YAHUDA VE YERUŞALİM’İN BETİMLENEN YARGISI (3:22 - 24:27)
A. Gelecek Yargıyı Betimleyen Görsel Araçlar (3:22 - 5:17)
1. Tanrı Tarafından Konuşması Söylenene Kadar Hezekiel’in Dilinin Bağlanması Buyruluyor (3:22-27)
2. Bir Tuğlayla Betimlenen Yeruşalim Kuşatması (4. Bölüm)
3. Halkın, Keskin Bir Kılıç ve Saç Kılları Kullanılarak Önceden
Bildirilen Yargısı (5. Bölüm)
B. Putperestliğin Getirdiği Yıkım ve Sağ Kalanların Korunması (6. Bölüm)
C. Babil İstilasının Tehdit ve Ciddiyeti (7. Bölüm)
Ç. Tapınaktaki İğrenç Putperestliğe İlişkin Görüm (8. Bölüm)
D. Tanrı’nın Görkeminin Tapınaktan Ayrılması ve Putperestlerin Yıkımı
(9. Bölüm)
E. Yargılamak Üzere Yeruşalim’i Ziyaret Eden Tanrı Yüceliği’nin Görümü
(10. Bölüm)
F. Kötü Önderlerin Öğütlerinin Reddedilmesi (11:1-13)
G. Sağ Kalacakları Vaat Edilenlerin Korunması (11:14-21)
Ğ. Rab’bin Görkeminin Zeytin Dağı’na Doğru Uzaklaşması (11:22-25)
H. Hezekiel’in Gelecekteki Sürgüne İlişkin Gösterdiği Belirtiler (12. Bölüm)
1. Sırtında Taşıdığı Eşyası (12:1-16)
2. Korkudan Ürpermesi (12:17-28)
I. Sahte Peygamberlerin Cezalandırılması (13. Bölüm)
İ. Tanrı’nın Putperest İleri Gelenleri Tehdit Etmesi (14. Bölüm)
J. Yararsız Asma Benzetmesi (15. Bölüm)
K. Yeruşalim’in Evliliği Benzetmesi (16. Bölüm)
L. İki Kartal Benzetmesi (17. Bölüm)
M. Ekşi Üzüm Benzetmesinin Reddedilmesi (18. Bölüm)
N. Yahuda’nın Son Kralları İçin Yakılan Ağıt (19. Bölüm)
O. Tanrı’nın İsrail’e Karşı Takındığı Tutumun Haklılığı (20:1-32)
1. Mısır’da Putperestlik (20:1-9)
2. Tanrı’nın Şabat Günlerinin Hiçe Sayılması (20:10-17)
3. Çölde Başkaldırı (20:18-26)
4. Putperestlik (20:27-32)
Ö. Tanrı’nın İleride Gerçekleşecek Olan Yenileme Sözü (20:33-44)
P. Gelecekte Yaşanacak İstilanın Belirtileri (20:45 - 21:32)
1. Orman Yangını Belirtisi (20:45-49)
2. Bilenen Kılıç Belirtisi (21:1-17)
3. Çatallaşan Yollar Belirtisi (21:18-32)
R. Yeruşalim’in Kirletilmesine İlişkin Üç Önbildiri (22. Bölüm)
S. İki Fahişe Kızkardeş Benzetmesi (23. Bölüm)
1. Ohola (23:1-10)
2. Oholiva (23:11-21)
3. Babilliler’in İstilası (23:22-35)
4. Ohola Ve Oholiva’nın Karşılaştıkları Yargı (23:36-49)
Ş. Kaynayan Kazan Benzetmesi (24:1-14)
T. Hezekiel’in Karısının Ölümüne İlişkin Belirti (24:15-27)
III. YEDİ ULUSA İLİŞKİN ÖNBİLDİRİ (25-32. Bölümler)
A. Ammon’a İlişkin Önbildiri (25:1-7)
B. Moav’a İlişkin Önbildiri (25:8-11)
C. Edom’a İlişkin Önbildiri (25:12-14)
Ç. Filistliler’e İlişkin Önbildiri (25:15-17)
D. Sur’a İlişkin Önbildiri (26:1 - 28:19)
1. Sur’un Yıkımı (26. Bölüm)
2. Sur Kenti İçin Yakılan Ağıt (27. Bölüm)
3. Sur Önderinin Düşüşü (28:1-19)
E. Sayda’ya İlişkin Önbildiri (28:20-26)
F. Mısır’a İlişkin Önbildiri (29-32. Bölümler)
1. Firavun ve Halkına Karşı Genel Tehdit (29. Bölüm)
2. Mısır’ın Düşüşü Nedeniyle Yakılan Ağıt (30:1-19)
3. Firavun’un Düşüşü (30:20 - 31:18)
4. Firavun ve Mısır İçin Yakılan Ağıt (32. Bölüm)
IV. İSRAİL’İN YENİLENMESİ VE DÜŞMANLARININ CEZALANDIRILMASI (33-39. Bölümler)
A. Bekçi Olarak Yeniden Görevlendirilen Peygamber (33. Bölüm)
B. Sahte Çobanlar ve İyi Çoban (34. Bölüm)
C. Edom’un Cezalandırılması (35. Bölüm)
Ç. Ülkenin ve Halkın Yenilenmesi (36. Bölüm)
D. Kuru Kemiklerle Dolu Ovaya İlişkin Görüm (37:1-14)
E. İsrail ve Yahuda’nın Yeniden Birleşmesi (37:15-28)
F. İsrail’in Gelecekteki Düşmanlarının Yıkımı (38, 39. Bölümler)
V. BİN YILLIK DÖNEMDEN SAHNELER (40-48. Bölümler)
A. Bin Yıllık Dönemde Tapınak (40-42. Bölümler)
1. Ölçü Değnekli Adam (40:1-4)
2. Dış Avlunun Doğu Kapısı (40:5-16)
3. Dış Avlu (40:17-19)
4. Dış Avlunun Diğer İki Kapısı (40:20-27)
5. İç Avluya Açılan Üç Kapı (40:28-37)
6. Kurban İçin Donanım (40:38-43)
7. Kâhinlerin Odaları (40:44-47)
8. Tapınağın Girişi (40:48-49)
9. Kutsal ve En Kutsal Yer (41:1-4)
10. Yan Odalar (41:5-11)
11. Tapınağın Batısındaki Yapı (41:12)
12. Tapınağın Ölçüleri (41:13-15a)
13. Tapınağın İç Dekorasyonu ve Döşenmesi (41:15b-26)
14. Kâhinlerin Odaları (42:1-14)
15. Dış Avlunun Ölçüleri (42:15-20)
B. Bin Yıllık Dönemde Tapınma (43, 44. Bölümler)
C. Bin Yıllık Dönemde Yönetim (45, 46. Bölümler)
Ç. Bin Yıllık Dönemdeki Ülke (47, 48. Bölümler)
1. Tuzlu Suların Tatlı Suya Dönüşmesi (47:1-12)
2. Ülkenin Sınırları (47:13-23)
3. Ülkenin Bölünmesi (48. Bölüm)
YORUM
I. HEZEKİEL’İN ÇAĞRISI VE GÖREVİ (1:1 - 3:21)
A. Hezekiel’in İçinde Bulunduğu Koşullar (1:1-3)
Hezekiel, ilk sınır dışı edilenler arasında sürgüne gönderilmişti. Ancak Yeruşalim’in yıkımına ilişkin olay gerçekleşmeden altı ya da yedi yıl önce peygamberlikte bulunmuştu. Hezekiel büyük olasılıkla o zamanlar otuz yaşlarındaydı (“otuzuncu yılda”). İlk yirmi dört bölüm, ilk sınır dışı edilmelerinden sonra, Yeruşalim ele geçirilmeden önce yazıldı.
B. Hezekiel’in Tahtı Andıran Nesne Üzerindeki Tanrı Yüceliğine İlişkin Görümü (1:4-28a)
İlk bölüm, Hezekiel’in tutsaklar arasında Tanrı’nın yüceliğiyle ilgili gördüğü görümle başlar. Hezekiel önce kuzeyden esen bir kasırganın geldiğini gördü. Daha sonra insana benzer dört canlı yaratık gördü. Her birinin dört yüzü (aslan, öküz, kartal ve insan),4 dört kanadı, dimdik bacakları ve kanatlarının altında elleri vardı. Yaratıklar Tanrı’nın yaratılışta görünen niteliklerini simgelerler: Görkemini, gücünü, hızını ve bilgeliğini. Birçok ulus, tahtın üstünde oturan, bulutun üstündeki Tanrı’yı unutur. Tapındıkları, Yaratıcı’nın kendisinden çok yaratıcı nitelikleridir.
Kubbenin üstünde Rab’bin yüceliğinin yer aldığı bir taht vardı. Dört canlı yaratığın her birinin yanında bir tekerlek ya da tekerlek içinde tekerlek (belki de biri dik açılı diğeri topaç biçiminde iki tekerlek) vardı. Görüm, yeryüzünde tekerlekli bir tahtı temsil ediyor gibidir. Dört canlı yaratık, üzerinde Tanrı’nın tahtının bulunduğu bu nesneyi, dört köşede durarak çekmekteydiler. Hezekiel’in peygamberlik görevine çağrılmadan önce verilen Tanrı’nın yüceliğine ilişkin görüm buydu.
Bölüm, Faber’in ünlü ilahisinde bu görüme verdiği karşılığı akla getirir:
Tanrım, ne kadar harikasın,
Görkemin nasıl da parlak,
Yanan ışığın derinliklerindeki
Merhamet tahtın ne kadar da güzel!
Sonsuz yılların huşu uyandırır,
Ey sonsuz Rab,
Ruhlar, gece gündüz yere kapanarak
Sürekli sana tapınırlar!
İsa’nın Babası, sevginin ödülü,
Bir gün tahtının önünde yere kapanmak
Ve sana bakmak...
Ne coşkun bir sevinç olacak.
– Frederick William Faber
Hezekiel 43:3’de, gördüklerini, “Tanrı5 kenti yok etmeye geldiğinde... gördüğüm görümler” olarak açıklar. Başka bir deyişle görüm, Tanrı’yı, Babilliler’i yargısının aracı yaparak Yeruşalim’in üzerine kuzeyden bir yargı kasırgası gibi yüceliğiyle gelirken resmeder.
Hezekiel’in Tekerlekli Taht Görümü. Bu resim, yazarın Hezekiel 1. bölümde anlatılanlardan yola çıkarak tasvir ettiği Tekerlekli Taht’ı gösteriyor. Ancak metindeki tanımdan farklıdır; metne göre her yaratığın dört yüzü vardır, ama çizimin basit olması amaçlandığından resimde her yaratığın yalnızca bir yüzü görünür.
C. Hezekiel’in İsrail Halkına Peygamberlik Etmek Üzere Atanması (1:28b - 3:21)
1. Halkın Karakteri – İsyankar (1:28b - 2:7)
Ruh Hezekiel’in içine girer, onu ayaklarının üzerinde durdurur ve sonuçlarına aldırmaksızın başkaldıran asi bir ulus olan Yahuda’ya peygamberlik etmesini söyler. Onlardan korkmamalı ve Rab’bin sözünü dinlemelidir.
Tanrı “insanoğlu”6 olarak adlandırdığı Hezekiel’i görevlendirdi. Bu önemli ifade, Hezekiel’de doksan kez tekrarlanır. Taylor, bu sözcüğü şöyle açıklar:
Tanrı’nın Hezekiel’e söylediği ilk sözler, peygamberi, görümünde gözlerinin önüne serilen yüceliğin önünde, uygun bir şekilde doğru yere yerleştirir. İnsanoğlu ifadesi, Hezekiel’in önemsizliğini ya da yalnızca Adem soyundan gelişini vurgulayan İbranice bir deyimdir. “Oğlu”, “doğasına ortak olan” anlamına gelir ve bu nedenle “insan” sözcüğüyle birleştirildiğinde, anlamı yalnızca “insan”dır. Çoğul kullanımında, “insanlık”7 anlamında genel bir deyimdir.
Daniel’in zamanına kadar (7:13, 14) bu unvan, Mesih’e ait bir imâ olarak kabul edildi. Birinci yüzyılda Mesih için kullanılan bir ifade haline geldi:
Hem açıkça Mesihliğe ilişkin bir iddia öne sürmekte suçlanamasın, hem de kişiliğinin önemini kabullenmekten kaynaklanan gerekli ruhsal anlayışa sahip olanları gerçekten yoksun bırakmasın diye, Rabbimiz’in bu unvanla anılması, basit ve teknik anlamlar arasındaki belirsizlikten yararlanmak olarak düşünülebilir.8
2. Bildirinin Doğası – Tomar Aracılığıyla Belirtilen Yargı (2:8 - 3:3)
2:8-10 Sonra Hezekiel’e ulusun üzerine inecek olan üzücü yargıların yazılı olduğu bir tomarı yemesi buyurulur. Görevinin hoş karşılanmayacağına ilişkin önceden uyarılmıştı. Bizler de, kurtulmamış kişilere Müjde’yi duyurmanın zorluklarıyla ilgili önceden uyarıldık.
3:1-3 Hezekiel, buyrulduğu gibi, tomarı yedi. Daha sonra başka bir peygamber de –Yuhanna– aynı şeyi yapacaktı (Va.10:8-10). Her peygamber ya da vaiz, bildiriyi yüreğine yerleştirmelidir (3:10).
3. Halkın Karakteri – Küstah ve Katı Yürekli (3:4-11)
Tanrı sonra Hezekiel’e kendisini dinlemeyecek olan bir halka gönderileceğini tekrarladı (Yahuda burada İsrail olarak adlandırılır). Müjdecilerin söyledikleri gibi, dil engelleri aşılabilir. Ama başkaldıran bir yürek engeli aşılamaz. Hezekiel, ülkedeki ve sürgündeki Yahudiler’le konuşurken korkusuz olmalıydı.
Mesih’in gerçek hizmetkârları sabit fikirli olmalıdır, ama asla katı yürekli değil!
4. Peygamberin Rolü – Bekçi (3:12-21)
3:12-15 Rab sonra Hezekiel’i Kevar Irmağı kıyısındaki tutsakların yanına
götürdü ve Hezekiel yedi gün boyunca tutsaklarla konuşmadan oturdu. Kyle Yates, Hezekiel’in durumunu şöyle açıklar:
Hezekiel’in rahat yuvasını bırakıp sürgündeki kişilere vaaz etmek için gönderilmesi, hoşa gitmeyen bir kesinti gibi görünür. Tanrı’nın elini üzerinde hissetmiş ve karşı koyamayacağı bir zorlama fark etmişti. Ama ruhu, acı da olsa bu tatsız görevi yerine getirmek için evinden ayrıldı. Hemen vaaz etmeye başlamaması hem kendisi hem de halk için en iyisiydi. Önce aklı başından gitmiş, üzgün bir halk arasında bir hafta boyunca oturdu. Bu deneyim ona halkın sorunları, çaresizlikleri ve ihtiyaçları konusunda anlayış sağladı. Yaşamı, halkının penceresinden görebilen bir vaiz, onlara yardımcı olabilecek ve şiddetle ihtiyaç duydukları önderliği onlara sağlayabilecektir.9
3:16-21 Hezekiel atanmış bir bekçiydi; Tanrı’nın sözünü söylemekle ve halkı uyarmakla sorumluydu. İnsanların kanından sorumlu tutulduğu gerçeği yalnızca Eski Antlaşma’da değil (18-20. ayetler), Yeni Antlaşma’da da öğretilir (Elç.20:26). Tanrı’nın elçisinin sorumluluğu ne kadar büyük olursa olsun, Hıristiyanlar bunu, karşılaştıkları her kişiye ya da her asansöre bindiklerinde, tanıklık etmeleri gereken bir öğretiş olarak görmemelidirler. Sorumluluğunun büyüklüğüne rağmen Hezekiel Tanrı tarafından belirli bir süre için durdurulmuştu. Tanrı’nın sağlayacağı tutsakları beklemek zorundaydı. Bizler de aynı şekilde Tanrı’nın tanıklığımızı yönlendirmesine duyarlı olmalıyız. Bazen sessiz kalmamız gerekebilir. Ancak, çoğumuz tanıklık etmemiz gerekirken de sessiz kalıyoruz.
II. YAHUDA VE YERUŞALİM’İN BETİMLENEN YARGISI (3:22 - 24:27)
A. Gelecek Yargıyı Betimleyen Görsel Araçlar (3:22 - 5:17)
Petrus, yargının Tanrı’nın ev halkından başlaması gerektiğini yazmıştı (1Pe.4:17). Tanrı, açıklanan inancın tam merkezinde, Yeruşalim’deki tapınakta harekete geçer.
1. Tanrı Tarafından Konuşması Söylenene Kadar, Hezekiel’in Dilinin Bağlanması Buyruluyor (3:22-27)
Hezekiel, önce Tanrı’nın yüceliğini gördüğü ovaya gitti. Sonra kendisine dilinin bağlanacağı ve Tanrı’nın kendisine söyleyeceklerini açıklayıncaya kadar sessiz kalacağı evine gitmesi buyruldu.
2. Bir Tuğlayla Betimlenen Yeruşalim Kuşatması (4. Bölüm)
4:1-8 Yeruşalim, kayalık bir temel üzerine kurulmuştu. Tuğla, Babil’i simgeler (Yar.11:3, 9). Yeruşalim ahlâk ve putperestlik konularında Babil’den daha kötü duruma düşmüştür (Bk. 5:7). Tanrı bu nedenle Hezekiel’e kil bir levha kullanarak Yeruşalim kuşatmasını resmetmesini buyurur. Tuğla kenti, demir bir sac ise kentin yardım almasını engelleyecek demirden bir duvarı simgeler. Peygamber Tanrı’nın temsilcisidir. Bunun anlamı, Rab’bin kendisinin Yeruşalim’i kuşattığıdır. Hezekiel, İsrail için üç yüz doksan gün sol yanına, Yahuda için de kırk gün sağ yanına uzanmalıydı.
Her gün bir yılı simgeliyordu, ama bu sayıların toplamlarına ilişkin açıklamalar tatmin edici değildir. Eski Antlaşma’nın Grekçe çevirisi (Septuaginta) bu sorunu, 390 sayısını 190’a çevirerek çözmeye çalışır. Ama bu değişim, İbranice elyazmaları tarafından desteklenmemektedir. Bir diğer yanıtlanmamış soru da, Hezekiel’in gerçekten bu iki zaman dönemi içinde gece ve gündüz yan dönerek yatıp yatmadığıdır. Birçok yorumcu, bu durum görsel bir öğretiş aracı olduğu için, Hezekiel’in yalnızca halk arasındayken günün bir bölümü boyunca yattığını düşünmektedir.
4:9-17 Bu ayetler, kuşatmanın yol açtığı kıtlıktan söz eder. Yemek ve su az miktarda dağıtılmaktadır. Önceleri yemek pişirmek için yakacak olarak insan dışkısı kullanıldı, ama daha sonra bunun yerine daha çok kullanılan inek tezeği tercih edildi. Bölüm; kuşatma, rahatsızlık, açlık ve sıkıntının bir resmidir. Bunların nedeni, Yahuda’nın günahı ve Tanrı’dan ayrılışıdır.
3. Halkın Keskin Bir Kılıç ve Saç Kılları Kullanılarak Önceden Bildirilen Yargısı (5. Bölüm)
5:1-9 Gözle görülür, elle tutulur nitelikteki bir dersle Hezekiel kentin üçte birinin salgın hastalık (yangın) ya da kıtlıkla öleceğini (2. ayet), üçte birinin kılıçla katledileceğini, diğer üçte birinin ise uluslar arasına dağıtılacağını (2. ayetle 12. ayeti karşılaştırın) gösterdi. Küçük bir grup sağ kalacaktı, ancak bun-lardan bazıları bile daha sonra yok olacaklardı (3, 4. ayetler). Belki de bu kişiler İsmail’in Gedalya’yı katlettiği dönemde öldürülmüş olanlardı. Bu felaketler Yeruşalim’in üzerine gelecekti, çünkü halk büyük ayrıcalıklara sahip olmasına rağmen, çevresindeki uluslardan bile kötü davranmıştı.
Hıristiyanlar’ın sahip oldukları ayrıcalıklar Yahudiler’inkinden büyüktür. Rab bu ayrıcalıkları kötüye kullanmamamızı sağlasın! Bu nedenle geçici yargılara uğramayalım ve sonsuz ödüllerden yoksun kalmayalım!
5:10-17 İnsan eti yemek yaygınlaşacaktı (10. ayet). Tapınak kirletildiğinden, Tanrı acımayacaktı (11-13. ayetler). Yahudiler diğer uluslar arasında küçümsenecek, vahşet ve yıkımla ezileceklerdi (14-17. ayetler).
Dostları ilə paylaş: |