Bedelden payına düşen kısma karşılık teşkil eder ve imkânsızlığın bu kısma etkisi olmaz

555 Mustafa İsen, RecepToparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey ile birlikte, Ankara 1988

556 doçentlik tezi, İstanbul 1996

557 Musta-faisen'le birlikte, Ankara 1997

558 Konyal ı, S. 414-415

559 Kuran, s. 106; Karamağaralı, s. 26

560 16 Zilhicce 1064/28 Ekim 1654

561 18 Rebîülâhir 1065/25 Şubat 1655

562 5 Receb 1065/11 Mayıs 1655

563 Hâkim, II, 439

564 İbn Atıyyeel-Endelüsî, 1,40; Kur-tubî, I, 23

565 Süyûtî, II, 1194

566 Ebû Amr ed-Dânî, el-Muhkem, s. 4

567 İ'rab edeceklerdir

568 İbn Ebû Dâvûd, 1,232-235; EbÛ Amr ed-Dânî, el-Mukni\ s. 115

569 en-Nisâ 4/162; el-Mâide 5/69; Tâhâ 20/63

570 ibn Ku-teybe, Tefvılü müşkUi'l-Kur'ân, s. 25-26, 50

571 Ebû Amr ed-Dâ­nî, el-Muknic, s. 1 15-119; Süyûtî, I, 584-592

572 meselâ bk.

573 İbnü'n-Nedîm. s. 58; Dâvüdî, II, 255

574 1-11, Kahire 1960; nşr. İbra­him el-Ebyârî. l-lll, Kahire 1963

575 Kahire 1974; nşr. ZüheyrGâzî Zâhid, l-II, Bağdad 1979

576 nşr.AbdürrahîmMahmûd, Ka­hire 1360/1941

577 nşr. Abdurrahman b. Süley-mâ Useymîn, ]-M, Kahire 1992

578 İbnü'n-Nedîm, s. 37

579 Muhammed Hasan Bikâî, II, 471

580 l-II, nşr.Tâhâ Ab-dülhamîdTâhâ, Kahire 1389/1969

581 Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 3432/11 ve Muhammed b. Ebü's-Sâfıye'nin İstFâbü'l-beyân fî macrifeti müşkihicrâbi'l-Kur3ân'

582 İbnHayr, s. 69

583 MI, Leknev 1289; nşr Ali Muhammed el-Bicâvî, Bey­rut 1407/1987

584 nşr. Fehmî Hasan en-Nemîr v.dğr.. 1-IV, Doha-Katar 1991

585 nşr. Mûsâ M. Zenîn. Trablus 1992

586 nşr. M. Saffet el-Mürsî, Kahire 1407/ 1987

587 nşr. A. Hüseyin el-Bevvâb, Riyad 1403/ 1982

588 Atıf Efendi Ktp., nr. 2818/2; Ha­cı Selim Ağa Ktp., Aziz Mahmud Hüdâyî, nr. 76/1

589 MI, İskenderiye 1409/İ989

590 geniş tanıtım için bk. İbrahim Abdullah Rufeyde, II, 846-857

591 DİA, XV, 155

592 bk. irsâl-i mesel

593 meşîet; bk. M- R Abdülbâki, e/-Muccem, "rvd", "şy*e" md.leri

594 bk. Wensİnck, et-Müıcem, "irâde", "meşî'et" md.leri

595 fa'âl li-mâ yürîd

596 Nesefî, I, 375; Fahreddin er-Râzî, [, 207

597 KâdîAbdülcebbâr, s. 440,442; Fahreddlner-Râzî. I, 21 5-216; Beyâzîzâde, s. 153

598 Beyâzîzâde, s. 153; Ca'fer Sübhânî, I, 168

599 Seyfeddinel-Âmidî, s. 52

600 Kâdî Abdülcebbâr, s. 431-435, 447-449;

Fahreddin er-Râzî, 1,215-216

601 el-Faşl, II, 364-366

602 Gazzâlî, S. 56-57, 187-188; Nesefî, I. 374-375; Ca'fer Sübhânî, I, 173-175

603 İbn Teymiy-ye, V, 325-326

604 bk. Fiil; Kader

605 Râgıb el-İsfahânî, el-Müfredât, "rvd" md.; et-Ta'rîfât, "İrâde" md

606 el-MetâtibüVâliye, 11, 175

607 Mesâ'İl müteferrika, s. 98

608 İttyâ\ IV, 254-255

609 bk. M. F. Abdülbâkî, et-Mu'-cem, "rvd" md

610 mese!â bk. el-Ba-kara 2/253; er-Ra'd 13/11; el-Ahzâb 33/17

611 el-En'âm 6/125; el-İsrâ 17/16; el-Cin 72/10

612 meselâ bk. el-Bakara 2/26, 185; Âl-i İmrân 3/108; el-Mü'-min 40/31

613 meselâ bk. Âl-i jmrân 3/145; el-İsrâ 17/18-19; el-Ahzâb 33/28-29

614 el-Enfâl 8/62. 71; Yûsuf 12/25; el-Hac 22/25

615 er-Rûm 30/38-39; el-Ahzâb 33/29; el-İnsân 76/9

616 el-Kasas 28/68; el-Ahzâb 33/36

617 bk. M. F. Abdülbâki, et-Mu'cem, "ş/e" md

618 el-Kehf 18/29

619 Fussılet 41/40

620 bk. Wensinck, el-Mıfcem, "şy'e" md

621 bazı örnekler ve değerlendir­meler için bk. Watt, s. 27-44

622 Kitâbü'n-Nefs^. 50, 124-126, 139, 155

623 el-Medînetü 'l-fâzıla, s. 46

624 el-Medînetü't-fâ-zıla, s. 60,62; es-Siyâsetü.'l~medeniyye, s. 41-42

625 bâise: davranı­şa sevkedici

626 faile: fiili bizzat gerçekleştirici

627 en-Necât, s. 158-159; Auicenna's De Anima, s. 37-41

628 İhya, IV, 365

629 İhya3, III, 8

630 a.g.e., IV, 347

631 a.g.e., III, 8

632 a.g.e., IV, 111-112

633 a.g.e., 111, 41-43

634 a.g.e., IV, 365

635 er-Ra'd 13/11

636 el-Arâf II 178, 186

637 İslam 'in ilk Dönemlerinde Hür İra­de ve Kader, s. 34

638 er-Ra'd 13/11

639 Tâhâ 20/81-82

640 İbrâhîm 14/7

641 Wensinck. The Müslim Creed, s. 56

642 Goldziher, s. 70-74 vd

643 İbn Kuteybe, s. 301

644 Macid Hadduri, s. 43-46; Macit Fahri, s. 62

645 Watt, s. 46-47

646 Eşarî, s. 229- 231; Kâdî Abdülcebbar, V/l, s. 177-178; V/ 2. s. 132; Şehristânî, et-Milel, I, 45; a.mlf., riihâyetû'l-ikdâm.s. 397-398

647 e/-Lümac,s. 125

648 meselâ bk. tmâmü'l-Haremeyn el-Cüveynî, s. 44,49-50; Gazzâlî, Ifyyâ', IV, 5-6

649 Kitâbü't-Teuhîd, s. 308

650 a.g.e., s. 239

651 a.g.e., s. 226, 239, 309-312

652 Şerhu esmâ'il-iâhi'l-hüsnâ, s. 250

653 İbnü'l-Hümâm.S- 111-112, 133

654 Ch- Bauamrane, s. 48-51; Çağrıcı, s. 31-32

655 er-Ri-sâle, s. 121

656 Kitâbü'l-Erbacîn, s. 11

657 es-Sâffât 37/96

658 İhya1, IV, 5-7,253-255,258

659 Cebriy-ye, Mutezile, Eş'ariyye

660 a.g.e., iv, 6-7

661 el-Vasit, I, 174

662 e/-Ftkhü't-İslâml 1, 366-368

663 bk İrade Beyanı

664 en-Nîsâ 4/29

665 Meşâdirü'l-hak, II, 178; MuhammedÂ!-i Bahrülulûm, s. 30

666 Abdü-lazîzel-Buhârî, III, 1501-1502

667 bk. HEZL

668 Meşâdirü'l-hak, II, 97

669 Mustafa Ahtned ez-Zerkâ, I. 364-365,407-413; Muhammed Âl-i Bahrülu-lûm, s. 179-184

670 krş. Mu­hammed Âl-i Bahrülulûm, s. 197

671 bk. İkrah

672 bk- garar; tağrîr

673 bk. Galat

674 bk. İrade

675 el-irâdetü'1-bâtıne

676 el-irâ-detü'z-zâhire

677 et-ta'bîr ani'l-irâde

678 Beyzâvî. 1,457

679 Fethu7-kadîr, V, 455

680 Abdullah b. Mahmûd el-Mevsılî, II. 4

681 Abdü-lazîzel-Buhârî, IV, 1501

682 Şehâbeddin ez-Zencânî, s. 299-301

683 İ'lârnü'l-tnuoakkHn, 1,350-351; 111,94-134

684 Ka-râfî, 1,52

685 İbn Kudâme, VI!, 80

686 Buhârî, "Büyûc", 42-44; Müslim, "Büyûc", 17,43

687 a.g.e., VII, 8081

688 Abdiirrezzâk Ahmed es-Senhû-rî, I, 85, 99; Muhammed Âl-i Bahrülulûm. s. 75-76, 125

689 Ali Muhyiddin el-Karadâğî, 11,835-836

690 Mecelle, md. 170

691 a.g.e., md. 172

692 Süyûtî, s. 488-518

693 md. 70, 174

694 bk. Dilsiz

695 bk. Sükût

696 bk.İn-İkad