Belediyeler İçin

Belediyeler İçin

KELİMELER KAVRAMLAR

REHBERİ

ÖNSÖZ

Belediyelerimiz kentlinin yerel nitelikli ortak ihtiyaçlarını karşılamakla görevli kamu tüzel kişilikleridir. Belediyelerimiz kamu tüzel kişilikleri oldukları için yetki ve görevleri kanunlarla, yönetmeliklerle belirlenmektedir. Kanun ve yönetmeliklerin bir çoğunun uzun yıllardır yürürlükte olması sebebi ile bazı kavramlar günümüz dilinde anlaşılamamaktadır. Buna karşılık, özellikle son yıllarda yürürlüğe giren mevzuatta da son dönem yönetim teknikleri ile ilgili yeni kavramlar kullanılmaktadır. Mevzuattan kaynaklanan bu dil probleminin yanı sıra, mali yönetim, imar-planlama-harita gibi teknik konularda mesleki kavramlar çok miktarda kullanılmaktadır.

Belediyeler kişinin doğumundan ölümüne kadar yaşamının her evresi ile ilgili bir şekilde hizmet sunarken, aynı zamanda kentin gelişimi için de çok değişik alanlarda hizmet sunmaktadırlar. Bunun tabi neticesi olarak da çok farklı alanlarda değişik kelime ve kavramlar kullanılmaktadır.

Kelimeler, kavramlar karşılıklı anlaşılabilmek, konuyu doğru anlayıp anlatabilmek için vazgeçilmez araçlardır. Bu çalışmamız, belediyelerimizde kullanılan kelimelerin, kavramların doğru anlaşılabilmesi amacıyla hazırlanmıştır. Çalışmamızda öncelikle belediye yönetimini ilgilendiren kanun ve yönetmelikler taranarak, bu mevzuatta geçen tanımlamalar esas alınmıştır. Bunun yanı sıra mesleki konularla ilgili sözlükler ile makale ve kitaplar taranmıştır.

Ülkemizde 3.225 belediyede, 35.000 meclis üyesi ve 260.000 personel ile bu hizmetler verilmeye çalışmaktadır. Özellikle belediye başkanı, meclis üyeleri her seçimde önemli oranda değişmektedir. Personelin de önemli bir bölümü uzun yıllardır belediyede çalışan kişiler değildir. Bu da belediyecilikle ilgili kelime ve kavramların bilinmemesinden kaynaklanan sorunlara yol açabilmektedir.

“Belediyeler İçin Kelimeler Kavramlar Rehberi”nin bu alanda yaşanan sorunların çözümünde yararlı olacağını ümit ediyoruz.

A

Acil Durum : Bir afet sırasında olağanüstü tedbirlerin alınmasına gerek duyulan geçici süre.

Açık İhale Usulü : Bütün isteklilerin teklif verebildiği ihale usulü.

Açıktan Atama : Boş bir kadroya ilk defa veya yeniden yapılacak atamalardır. Örneğin, daha önce memur olarak çalışan ama istifa etmiş birisinin yeniden memuriyet kadrosuna atanması açıktan atama işlemi.

Açıktan Atama İzni : Genel olarak boş bir kadroya ilk defa veya yeniden yapılacak atamalarda alınan izin.

Açılma Ruhsatı : Yer seçimi ve tesis kurma izni verilmiş, onaylı projesine göre yapılmış, çevre ve toplum sağlığı açısından uygunluğu tespit edilmiş tesislerin faaliyet göstermelerine dair yetkili makamca verilen ruhsat.

Ada : Çevresi yollarla çevrili, yer bölümlere ayrılmış kent toprağı ile bu topraklar üzerine oturtulmuş yapılardan oluşan küçük bir kent dilimi.

Adalet : Herkesin yasalarla tanınmış olan hakkını vermek, bu hakka ilişmemek ilkesi.

Adli Yargı : Toplum içinde fertlerin aralarındaki hukuki sorunları çözmek amacıyla yapılandırılmış olan yargı sistemidir. Medeni yargılama hukuku ve ceza yargılama hukuku olmak üzere ikiye ayrılır.

Afet : Bela, büyük felaket. Deprem, su baskınları vb.

Afet Alanları : Deprem, heyelan, çığ, orman yangını ve taşkın gibi doğal afetlere yatkın alanlar.

Afet Fonu : İmar ve İskan Bakanlığı bünyesinde tabiî âfetlerde meydana gelen zararların telâfisi için oluşturulan fonlara verilen addır.

Afet Haritaları : Planlamaya esas veri gruplarından biri olarak, planlama alanında oluşabilecek tüm afet tehlikelerini ortaya koyan, afet zarar ve risklerinin azaltılmasına yönelik önlemleri ve önerileri içeren ve raporu ile bir bütün olan farklı tür ve ölçeklerde hazırlanan haritalardır.

Afet Yönetimi : Hem afet öncesi hem de afet sonrası aktivitelerin yani müdahale, iyileştirme, yeniden yapılanma, zarar azaltma ve hazırlık safhalarını kapsayan bir süreci ifade eder.

Afetzede : Tabiî âfetlerden (deprem, heyelân, sel, dolu, kuraklık, fırtına, don vs.) veya diğer felaketlerden (örn. yangın, çekirge istilası, hayvan vebası) dolayı maddî zarara uğramış ve sosyal yardıma ihtiyaç duyan kişi.

Afiş : İlan, Tanıtım. Çeşitli boyutlarda kağıtlara veya bezlere veya billboardlara basılan duyuru malzemesi.

Ağırlama Giderleri : Beldenin misafiri durumunda olan: a) Cumhurbaşkanı, Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanı, Başbakan ve Bakanlar Kurulu Üyeleri, b) Hükümet merkezi veya diğer illerin protokole dahil kişiler, c) Yabancı ülke temsilcileri veya konuklar, d) Sanat, bilim, kültür ve spor dallarında temayüz etmiş kişiler, e) Basın mensupları, f) Beldenin kalkınmasında katkısı olanlar veya olacağı anlaşılanlar ile bu kişilerin eşleri ve refakatindeki görevliler için, geleneklere ve davetin şümulüne göre, ağırlama, konaklama, konutlandırma ve bu işlerle ilgili olarak hazırlıkların gerektirdiği giderlerle ziyafet, kokteyl, hediye, çiçek, bahşiş ve taşıma giderleridir.

Ahz : Alma, tutma, kabul etme, tahsil etme, tasarrufuna katma.

Ahz-u Kabz : Bedeli tahsil etmek demektir. Daha çok vekaletnamelerde geçer. Aynı zamanda “satış bedelini tahsil edebilmek yetkisi” anlamına gelir.

Aile Danışma Merkezleri (Toplum Merkezleri) : Sosyal değişim sürecinin getirdiği ihtiyacın ve sosyal şartları karşılama ve çözümlemede ailelere yardımcı olmak maksadıyla kurulan sosyal hizmet ve danışma birimleri.

Aile Eğitimi : Aile üyesi adaylarının veya aile üyelerinin, sosyo-kültürel yönden hazırlıklarını sağlıklı bir biçimde tamamlayabilmeleri için, örgün ve yaygın eğitim yöntemleriyle yetiştirilmesi.

Aile İçi Şiddet : Eşler arası, veya ebeveyn – çocuklar (anne ve(ya) babanın çocuklarına karşı veya çocukların ebeveynine karşı şiddet) arası meydana gelen fizikî, psikolojik, sosyolojik veya ekonomik anlamda güç ve kuvvet kullanımının bütünü.

Akaryakıt İstasyonu : Esas itibariyle karayolunda seyreden araçların akaryakıt, yağ, basınçlı hava gibi ihtiyaçlarının sağlandığı ve taşıtlarla ilgili bazı basit teçhizat parçaları ile hizmetlerin verildiği yerler.

Akreditasyon : Belli kriterleri sağlarlık, denklik hakkında bilirkişi ve kurumlarca verilen belge.

Akredite : 1) Yetki verilmiş, resmen tanınmış, kabul edilmiş. 2) Belirli bir hizmet standardı ve sistem bütünlüğü oluşturmak için, belli kriterleri sağlayan kurumlara; bağımsız, tarafsız ve bilirkişi niteliğindeki başka bir kurum tarafından verilen yetki.

Aktarma : Bütçenin herhangi bir tertibinde bulunan ve o hesap döneminde kullanılmayarak artacağı anlaşılan ödeneklerden alınarak, ihtiyaca yetmeyeceği anlaşılan diğer gider tertiplerine yapılan eklemeye denir.

Aktif Fay : Belirli bir sürede kırılma hareketini tekrarlayan faylar. Genellikle son 10.000 yıl içinde bir veya daha fazla sayıda kırılmış faylara denir.  

Alacaklı Amme İdaresi : Alacaklı olan devlet, vilayet hususi idareleri ve belediyeler.

Aleniyet İlkesi : Kamuya ait işlevin halkın bilgisi içinde yapılması ilkesi.

Alıcı Ortam : Atıkların bırakıldığı yakın veya uzak çevre.

Alt Kültür : Özellikle bölgesel, etnik, sınıfsal ve dinsel temellerden oluşan farklı kültürel yapılar.

Altyapı : Bir kentte, yapı yapılabilmesi veya yapılan yapının içinde oturanlara yeterli bir barınma sağlayabilmesi için bulunması gereken yol, su, elektrik, gaz, atık su, yağmur suyu ve benzeri yapılar.

Amenajman Planı : Mera, yaylak, kışlak ile umuma ait çayır ve otlaklardan en elverişli bir şekilde yararlanmanın sağlanması için, bakım, ıslah, otlatma, dinlendirme, tohumlama, ilave yemleme ve yapılması gereken benzeri işleri sıralayan uygulama planı.

Amme : Kamu, devlet. Herkese ait olan, genel olan.

Amme Borçlusu : Amme alacağını ödemek mecburiyetinde olan hakiki ve hükmi şahısları ve bunların kanuni temsilci veya mirasçılarını ve vergi mükelleflerini, vergi sorumlusunu, kefili ve yabancı şahıs ve kurumların temsilcileri.

Amme İdaresi : Kamu Yönetimi.

Ana Kent : Bir ülkenin veya bir bölgenin çevresindeki yerleşim yerlerine ekonomik ve toplumsal yönlerden hâkim olan ve genellikle ülkenin başka ülkelerle olan her türlü ilişkilerinin sağlandığı en önemli kenti, metropol, ana şehir. Ülkemizde Anakent Ankara’dır.

Analitik Düşünme : Bir sorunu çözmek için bilgileri ayrıştırarak ve sorunun alt unsurlarına inerek sonuç çıkarma şeklindeki sistematik düşünme tarzı.

Analiz : Bir bütünü, onu oluşturan parçalara ayırarak çözümleme.

Anayasa : Bir devletin yönetim biçimini belirten yasama, yürütme, yargılama güçlerinin nasıl kullanılacağını gösteren, vatandaşların hak, hürriyet ve sorumluluklarını bildiren temel yasa.

Anayasa Mahkemesi : Kanunları, kanun hükmünde kararnameleri, TBMM iç tüzüğünü şekil ve esas bakımından, Anayasa değişikliklerini şekil bakımından Anayasaya aykırı olup olmadığını inceleyen ve denetleyen, Cumhurbaşkanını, Başbakan ve Bakanlar Kurulu üyelerini, Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Askeri Yargıtay, Askeri Yüksek İdare Mahkemesi Başbakan ve üyelerini, Başsavcılarını, Cumhuriyet Başsavcı Vekilini, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulu üyelerini, Sayıştay Başbakan ve üyelerini görevleriyle ilgili işledikleri suçlardan dolayı “Yüce Divan” sıfatıyla yargılayan, Siyasi partilerin Anayasaya veya siyasi Partiler yasasına aykırı hareketlerinden dolayı kapatma yetkisine sahip olan yüksek mahkeme.

Anket (Soru Kağıdı) Tekniği : Bilgi verecek olanların doğrudan okuyup cevaplayacakları bir soru cetveli ile bilgi toplanması.

Aplikasyon : Yer tespiti.

Aplikasyon Belgesi : Sayısal hale getirilen kadastral parsel üzerine, belediyesi tarafından verilen imar durumuna göre vaziyet planı’nın koordinatlandırılarak hazırlanan belge.

Araröz : Su Tankı.

Arazi : Belirli bir ekonomik değer ihtiva eden, üç boyutlu yaşamsal kullanıma doğrudan ya da dolaylı yönden araç edilen yeryüzü parçası.

Arka Bahçe Mesafesi : Bina arka cephesinin parsel arka cephesine en yakın uzaklığıdır.

Arsa : Şekil ve büyüklük bakımından öngörülen imar amacı için bölünmüş, gerekli yol ağı yapılıp, su, elektrik, telefon, kanalizasyon vb. gerekli teknik altyapı gereksinimi giderilmiş imar parseli. Bu özellikleri içeren bir imar adası, parsellenmese dahi arsa sayılır.

Arsa Payı : Kat irtifakı veya kat mülkiyeti kurulmuş binalarda her bir bağımsız bölüme tahsis edilmiş zemindeki (arsadaki) ortak mülkiyet payı.

Arşiv : Geçmiş ile yaşanan çağ arasında bağlantı kurulan, gerçek veya tüzel kişilerin faaliyetleri sonucu oluşturdukları ya da sonradan kazandıkları hukuki, sosyal, idari değer ifade eden her türlü belge ve bilgilerin toplandığı yer.

Artçı Deprem : Bir büyük depremin ardından gelen daha küçük depremler.

Arz Etmek : Sunmak, hürmet etmek, bildiri, deklârasyon.

Asfalt : Katran, Bitüm.

Asfalt Atığı : Yol, havaalanı pisti ve benzeri yapıların tamiratı, tadilatı, yenilenmesi ve yıkımı sırasında ortaya çıkan ve bünyesinde asfalt, zift, doğal polimer ve benzeri malzeme bulunan atıklar.

Asgari Ücret : İşçilere normal çalışma günü karşılığında ödenen, işçinin en az düzeyde yiyecek, yakacak, barınma, giyim, sağlık, aydınlatma, ulaşım, kültür ve eğlence ihtiyaçlarının cari fiyatlar üzerinden karşılamaya yeterli miktarda olan ücrettir.

Asit Yağmuru : Esas olarak sanayi tesislerinden, konutların ısıtılmasından ve otomobillerden kaynaklanan, sülfür ve azot oksitleri içeren su buharı emisyonlarının yol açtığı asit çökelmesi.

Askeri Yasak Bölge : Yurt savunması bakımından hayati önem taşıyan askeri tesis ve bölgelerin çevresinde Bakanlar Kurulu kararı ile belirlenen sınırlar içerisinde kalan bölgedir. Askeri yasak bölgeler 1 inci ve 2 inci askeri yasak bölgeler olmak üzere ikiye ayrılır. 1 inci derece askeri yasak bölgeler; içerisindeki taşınmaz mallar kamulaştırılır. 2 inci derecedeki askeri yasak bölgelerde yabancı uyruklu kimseler taşınmaz edinemezler, edinmişlerse tasfiye edilir. Yabancılar izin almadan bu bölgede taşınmaz kiralayamazlar. Bu hükümlere aykırı hareket edenler cezalandırılır. Yetkili komutanlıkça izin verilmeyen her türlü inşaat durdurulur.

Asma Kat : Binaların, iç yüksekliği en az 5.50 m. olan, zemin katında düzenlenen ve ait olduğu bağımsız bölümü tamamlayan ve bu bölümden bağlantı sağlayan kattır. Asma katlar, iç yüksekliği 2.40 m. den az olmamak, yola bakan cephe veya cephelere 3.00 m. den fazla yaklaşmamak üzere yapılabilirler.

Astronomik : Azami, Geniş, Fazla, Çok.

Astronomik Değerler : Astronomik enlem, astronomik boylam ve astronomik azimut değerleri.

Atamaya Yetkili Amir : Gerekli koşulların varlığı durumunda bir personeli işe alma yetkisine sahip, kurumun üst yöneticisi.

Atık : Herhangi bir faaliyet sonunda çevreye atılan veya bırakılan zararlı maddeler.

Atık Su : Konutların pis su ve lağım sularından, endüstriyel sıvı atıklardan ve sel sularından kaynaklanan sıvı atık.

Atık Su Yönetimi : İnsan sağlığını ve çevreyi korumak amacıyla, atık suyun izlenmesi, işlenmesi ve tasfiyesiyle ilgili sistemler geliştirilmesi ve uygulanması.

Atık Yönetimi : Hafriyat toprağı ile inşaat / yıkıntı atıklarının kaynağında ayrılarak toplanması, geçici biriktirilmesi, taşınması, tekrar kullanılması, geri kazanılması ve depolanması işlemleri.

Atlas Yöntemi : Ülkelerin milli gelirleri dolara çevrilirken, cari yılın döviz kuru ile önceki yılın döviz kurlarının ortalamasının alınmasıdır.

Avan Proje : Tatbikat projelerinin yapılmasına esas teşkil eden 1 /200, 1 /100 veya daha büyük ölçeklerde, yürürlükte bulunan plan ve yönetmeliklere göre düzenlenen proje.

Avans : 1) Alacaktan bir kısmının vaktinden önce ödenmesi. 2) Bir iş veya hizmetin yerine getirilmesi için iş veya hizmetin yapılmasından önce verilen para, öndelik.

Avrupa Kentsel Şartı : Avrupa'yı kapsayan; halk ve yerel yönetimlere yönelik olan bu konsept, yerleşimlerdeki yaşamın daha da iyileştirilmesini amaçlayan ve dört temel konuya ağırlık veren bir metin. Bu dört temel konu ise şunlardır: Fiziki kentsel çevrenin iyileştirilmesi; Mevcut konut stokunun iyileştirilmesi; Yerleşmelerde sosyal ve kültürel olanakların yaratılması; Toplumsal kalkınma ve halk katılımının özendirilmesi;

AYKOME : Alt Yapı Koordinasyon Merkezi. Şehrin içme suyu ve kanal projeleri ile Elektrik, Gaz, Telefon, TV Bağlantı Hatları Projeleri, Hafif Raylı Sistem, Metro, Enerji Besleme Projeleri, Merkezi Isıtma Kanalları ve benzerleri gibi genel olarak yeraltından geçebilecek bütün tesisler ile yollar ve kaplama hizmetleri için gerekli izinler verilip, çalışmaların denetimini sağlayarak bir koordinasyon içerisinde sonuca ulaştıran birim.

Aylık Katsayı : Memurlar ve diğer kamu görevlileri ile sözleşmeli personelin malî hakları ile sosyal yardımların belirlenmesinde esas alınan gösterge rakamlarının parasal tutarlara çevrilmesinde uygulanacak sayı.

Aynî : Mala ilişkin; eşyaya bağlı; malın mülkiyeti ile ilgili; herkese karşı ileri sürülebilen.

Ayni Haklar : Eşya üzerinde doğrudan doğruya mutlak egemenlik yetkisi veren ve herkese karşı ileri sürülebilen haklar.

Ayni Sermaye Taahhüdü : Bir taşınmaz malın mülkiyetinin veya ayni bir hakkın, yeni kurulmakta olan veya önceden kurulmuş bulunan bir şirkete ortak olmak amacıyla devredilmesi işlemi.

Aynî Yardım : Mal veya eşya olarak yapılan her türlü yardım.

Ayniyat : Kullanılmaya veya harcanmaya elverişli olup taşınabilen ve para eden şeyler.

Ayniyat Tesellüm Makbuzu : Kurumca bastırılarak Alındı Kayıt Defterine kaydedilen, cilt, seri ve müteselsil sıra numaralı , malın teslim alındığını gösteren makbuz.

Ayrık Nizam : Hiç bir yanından komşu binalara bitişik olmayan yapı nizamı.

Azami Bina Alanı : Parsel içerisinde bina yapılması mümkün olan alan.

Azl : Bir şeyi yerinden almak, işinden ayırmak, makamından ayırmak, görevden almak.
B

Bağımsız Bölüm : Bir yapının Kat Mülkiyeti Yasası hükümlerine göre; bağımsız mülkiyete konu olan bölümlerden her biri. Kat mülkiyeti veya kat irtifakı kurulmuş yerlerde, ana gayrimenkulün ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya elverişli olan ve her biri kat mülkiyeti kütüğünde ayrı bir sayfaya tescil edilen konut, dükkan, mağaza gibi bağımsız mülkiyete konu bölümlerine bağımsız bölüm denir.

Bağımsız Bölüm : Kat Mülkiyeti Kanunu'na göre, ana gayrimenkulün ayrı ayrı ve başlı başına kullanılmaya müsait bağımsız mülkiyete konu olabilen bölümleri.

Bakıma Muhtaç : Kişinin, bedensel hareket edebilirliğinde otaya çıkan fonksiyonel kısıtlamalar ve engeller (felç; kişinin iç organlarında veya duyum organlarında genel veya kısmî fonksiyonsuzluk; hafıza veya oryantasyon bozukluğu; akıl hastalığı vb.) sonucunda gerek beden temizliğinde, gerek beslenmede, gerekse ev idaresinde başkalarının değişik sıklık ve yoğunlukla ve/fakat düzenli bakımına ihtiyaç duyma hali.

Bakıma Muhtaç İnsan : Günlük hayatta her zaman yapılması gereken bazı basit bedenî hareketlerin yerine getirilmesinde (giyinme, yeme içme, beden temizliği, tuvalet ihtiyacını giderme, alış veriş vb.) başkalarının fizikî yardımına ve desteğine sürekli olarak ihtiyaç duyan aciz insan.

Bakıma Muhtaç Özürlü : Ağır bir yaralanma, sakatlanma, doğuştan gelen veya daha sonra ortaya çıkan herhangi bir özürlülükten dolayı, başkalarının bakımına, kısmen veya bütünüyle sürekli olarak ihtiyaç duyan insan.

Bakıma Muhtaç Yaşlı : İleri yaşlılık sebebiyle bakıma muhtaç hâle gelmiş insan.

Bakıma Muhtaçlık Derecesi : Değişik derecelerde başkalarının fizikî desteğine ihtiyaç duyma durumudur.

Bakiye : Bir alacaktan geriye kalan miktar.

Balanced Scorecard : Dengeli sonuç kartı – kurum karnesi. Yöneticilere uzun dönemli stratejik hedeflerin kısa dönemli eylemlere dönüştürülmesinde aşamalı bir yaklaşım ile yol gösteren ve sonuç olarak stratejik kararlar ile uygulamaları bütünleştiren yeni bir yönetim sistemi.

Banliyö : Büyük bir kentin yakın çevresinde bulunan ve yaşayışına katılan yerleşme. Büyük bir kentin yakın çevresi, yöre, dolay.

Bar : Müşterilerin tezgah önünde ayakta durarak veya yüksekçe bir tabure üzerinde oturarak içki içip, dans edebildikleri eğlence yeri.

Baraka : Tahta, çinko, sac gibi hafif şeylerden yapılmış, temelsiz, eğreti yapı.

Basit Tamir Ve Tadil : Yapılarda derz, iç ve dış sıva, boya, badana, oluk dere, doğrama, döşeme ve tavan kaplamaları, elektrik ve sıhhi tesisat tamirleri ile çatı onarımı ve kiremit aktarılması işlemleri.

Baskı Grubu : Ülke yöneticilerini, kamuoyunu veya başka toplumsal kuruluşları etkileyerek, üyelerinin ortak çıkarlarını gerçekleştirmeyi amaçlayan örgütlü toplumsal gruplar.

Başkan Vekili : Belediye başkanının, izin ve hastalık nedeniyle veya görevli olarak görevden ayrılması hallerinde bu süre içinde kendisine vekâlet etmek üzere belediye meclisi üyeleri arasından seçtiği kişi.

Başkanlık Divanı : Meclis üyeleri arasından, gizli oyla seçilen meclis birinci ve ikinci başkan vekili ile en az iki kâtip üyeden oluşan kurul.

Bayındır : İmar, İşlenmiş, Mamur, Abat, Bakımlı, Ongun.

Bekar Odası : Yalnız kimselerin, dışarıdan gelmiş işçilerin tek başlarına ya da birkaç kişi ile birlikte kalabilmeleri için düzenlenmiş yerler.

Belde : Belediyesi bulunan yerleşim birimi.

Belediye : 1) Belediye kelimesi, köken itibarı ile Arapça olup, bir insan topluluğunun yerleşme niyeti ile oturduğu yer anlamına gelen “Beled” kelimesinden türemiştir. Sözcük esas itibarı ile beldeye ilişkin kuruluş veya yönetim anlamına gelmektedir. 2) 5393 sayılı Belediye Kanunu’na göre; “Belde sakinlerinin mahallî müşterek nitelikteki ihtiyaçlarını karşılamak üzere kurulan ve karar organı seçmenler tarafından seçilerek oluşturulan, idarî ve malî özerkliğe sahip kamu tüzel kişisi”.

Belediye Başkanı : Belediye idaresinin başı ve belediye tüzel kişiliğinin temsilcisi. (Belediye başkanı, ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilir.)

Belediye Meclisi : Belediye meclisi, belediyenin karar organıdır ve ilgili kanunda gösterilen esas ve usullere göre seçilmiş üyelerden oluşur.

Belediye Nikahı : Medeni kanuna göre kıyılan resmî nikâh.

Belediye Organı : Belediye meclisi, belediye encümeni ve belediye başkanı, belediye organını oluşturmaktadır.

Belediye Sınırı : Belediye Kanununun ilgili maddeleri uyarınca hazırlanan, yetkili mercilerce onaylanarak kesinleşen ve belediyenin görev ve yetki alanını belirleyen sınırlardır.

Belge : Çeşitli ortamlarda bulunan her türlü bilgi kaynağı.

Belgeli Turizm İşletmesi : İstirahat ve eğlence yerlerinden, turizm sektöründe faaliyet gösteren ve 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa istinaden Turizm Bakanlığınca düzenlenmiş belgesi bulunan yerler.

Belli İstekliler Arasında İhale Usulü : Ön yeterlik değerlendirmesi sonucunda idare tarafından davet edilen isteklilerin teklif verebildiği ihale usulü.

Benchmarking : Kıyaslama. Bir organizasyonun kendini değerlendirerek, rakiplerini, iş ortaklarını, diğer sektörlerdeki başarılı örnekleri inceleyerek, iç ve dış pazarlardaki uygulamaları araştırarak ve en iyi uygulamaları örnek alarak zayıf olduğu yönleri geliştirmesi.

Bertaraf Etme : Ünitelerden kaynaklanan tıbbı atıkların ayrı toplanması, geçici depolanması, taşınması, çevreye ve insan sağlığına zarar vermeyecek şekilde nihai olarak yakılması, düzenli depolanması ile ilgili tüm işlemler.

Beşeri Sermaye : Eğitim ve sağlık durumu ile teknik ve organizasyona ilişkin bilgi durumu. Kişisel beyin gücüne dayanan üretim kapasitesi.

Betonarme : Eğilme ve çekme kuvvetlerine dayanması için içine uygun şekilde çelik donatı yerleştirilmiş beton.

Betonarme Demiri : Betonarmede donatı olarak kullanılan çubuk halindeki çelik, beton çeliği.

Betonarme Hasırı : Betonarme döşeme veya perdelerde donatıyı meydana getiren beton çeliğinden yapılmış hasır. Betonarme hasırı yapı yerinde hazırlanabileceği gibi, fabrikada belli ölçülerde kaynaklı olarak yapılıp yapı yerine gönderilebilir. Bu ikincisine, hazır betonarme hasırı veya çelik hasır denir.

Betonarme Perde : Bir iskelet yapıda düşey ve yatay yükleri taşıyan betonarme duvar, perde.

Beyan : Bildiri, Bildirmek.

Beyana Güven : Vatandaşın kamu kurumları ile olan işlerinde kendisinden istenen bilgilere güvenmek anlamına gelmektedir. Yani, bu bilgilerin ispatlanması değil, ifade edilmesinin yeterli görülmesi.

Bila : “sız, siz” şeklindeki olumsuzluk ekidir. Bila faiz: faizsiz, Bila bedel: bedelsiz gibi.

Bilanço : Bir kuruluşun, belli bir tarihte, alacaklı ve borçlu bulunduğu değerleri gösteren özet  muhasebe cetveli; işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçlarını gösteren tablo.

Bileşim : Meclisin bir günlük toplantı süresi.