Bəxtiyar Tuncay III dünya savaşi giRİŞ

Mariya Butina
Gərginliyin artmasına xidmət edən səbəblərdən biri də Rusiya və ABŞ-ın Suriyada toqquşan maraqları idi. 2017-ci ilin yanvar ayında başlanmış Astana prosesi çərçivəsində Rusiya, Türkiyə və İranın səyləri ilə Suriyada hərbsizləşdirilmiş zonalarının yaradılması ilə bağlı sazişlərin imzalanması Vaşinqtonda xoş qarşılanmamışdı. Suriya böhranının ilk günlərindən Bəşər Əsədin getməsini istəyən və Moskvanı Suriya rejimini dəstəkləməkdə günahlandıran Amerika rəhbərliyi və digər Qərb ölkələri Astanadakı sülh danışıqlarında iştirak etməmişdilər (Война и мир.., 2017).

ABŞ-da keçirilmiş 2016-cı il prezident seçkiləri zamanı Donald Trampın təşviqat vədlərindən biri Amerika qoşunlarının Suriyadan çəkilməsi idi. 14 noyabr 2016-cı ildə Vladimir Putin və yeni seçilmiş prezident Trump arasındakı ilk telefon danışığı zamanı "ortaq düşmənlə - beynəlxalq terrorizm və ekstremizmlə mübarizədə qüvvələrin birləşməsinin zəruriliyi" mövzusunda razılaşma əldə edilmiş və Suriyadakı böhranın birgə həlli məsələləri müzakirə edilmişdi (Телефонный разговор.., 2016).

İslam dövləti (İŞİD) üzərində qələbəni özünün bir nömrəli məsələsi elan edən Tramp bu məsələdə Rusiya ilə əməkdaşlığa hazır olduğunu bildirsə də, iki dövlət başçısı arasında əməkdaşlıq telefon görüşmələrindən oyana keçmədi (Война и мир.., 2017).

2017-ci il aprelin əvvəlində Donald Trump Suriya hakimiyyətini 80-dən çox insanın ölümünə səbəb olan Xan Şeyxun şəhərində kimyəvi hücumda ittiham etdi («Варварская атака.., 2017) və Suriyanın Şairat (Homs əyaləti) hava bazasına kütləvi raket zərbəsi endirilməsini əmr etdi. Nəticədə Aralıq dənizindən gələn Amerika hərbi gəmiləri hava bazasından 59 Tomahavk kruiz raketi atdı. Rusiya hakimiyyəti bu zərbələri suveren bir dövlətə qarşı təcavüz adlandırdı və bir müddət Suriyadakı əməliyyatlar zamanı insidentlərin qarşısını almaq və aviasiya təhlükəsizliyini təmin etmək üçün ABŞ ilə Anlaşma Memorandumunu dayandırdı (Атака Трампа.., 2017).