Questa letera se fata in lo mese de Rabimuol, in lo conmizamento de la luna, in VII. C LVII. Amen.
Bu məktub 757-ci ilin Rəbiül-əvvəl ayında, ay doğulan gün yazıldı. Amin.
***
Kırım tüməninin keçmiş başçısı Zeynəddin Ramazanın Yenqişəhərdə ticarətlə məşğul olan Venesiyalı tacirlərə dövrümüzədək latın dilinə tərcümədə yetişmiş 1356-cı il tarixli bildirişi də həmin dövrün yadigarıdır və eyni hadisələrlə bağlıdır (Григорьев А. П., Григорьев B. П., 1998):
La parola de Ramadan a li franchi Veneciani.
Ramazanın sözü. Venesiya tacirlərinə.
El mesadego de miser lo doxe —Andrea —si duxe vna letera cum bola, la domanda de miser lo Doxe, e nuy semo contento de quelo che lo a domandado.
Cənab dojun çaparı Andrea cənab gojun möhürlü sorğusunu gətirdi və biz onun sorğusuna əsasən icraata başladıq.
Vignando li marcadanti Venetiani che li debia vegnir in lo Provato. Trazando le suo mercadantie e vendando quele in Sorgati, debia pagar III per centener; e se li non vendesse, non debia pagar niente, e se le suo mercantie elli portasse altro, debia pagar lo tartanato. Li taverneri non debia pagar aylocho ni ysacho. Ancora, se li Venetiani auesse algune parole cum queli del Roman ouer question, zoe se queli domandasse al Venetian, debia andar auanti el consolo et e conuerso, s'el uenetian domandasse a queli del Toman debi andar auanti el signor de la tera. Quando le naue e le galie auera so cargo, vn meso del Signor cum vn meso del consolo debia veder in quele, che algun fuzasco ni sclavo non se ne andasse, e puo se partira al so plaxer.
Gələn Venesiyalı tacirlər Yenqişəhərə gəlməlidirlər. Öz malları ilə gələn və onları Kırımda satanlar gəlirdən 3 faiz vergi ödəməlidirlər. Heç nə satmayanlar heç nə ödəməməlidirlər. Əgər malı başqaları üçün gətirirlərsə, tartanaq (tərəzi) haqqı ödəməlidirlər. Onların dükan sahibləri nə aylıq, nə də yasaq ödəməməlidirlər.
Əgər bir Venesiyalı bir tümənli (Kırımlı) ilə mübahisə edər və ya dava-dalaş salarsa, o zaman Venesiyalı ilə münaqişəsi olan şəxs konsulun yanına getsin və ona şikayət etsin. Əgər Venesiyalının şikayəti olarsa, o da valinin yanına gedib ona müraciət etsin.
(Venesiyalı) pav və ya qaleya yük vurarakən, qoy, valinin səlahiyyətli nümayəndəsi konsulun səlahiyyətli nümayəndəsi ilə birlikdə yüklərə nəzarət etsinlər ki, hər hansı bi qaçaq və ya əsir (gəmiyə minərək) qaça bilməsin. Bundan sonra rahatlıqla yola düşə bilərlər.
Dostları ilə paylaş: |