269 BA. İrade-Hariciye, nr. 7068, 21 Safer 1273 [21 Ekim 1856| tarihli Meclis-i Maârif mazbatası ve buna bağlı 27 Safer 1273 [27 Ekim 1856) tarihli sadâret arz tezkiresi ve 28 Safer 1273 |28 Ekim 1856) tarihli irade
270 Journal de Constanünople, nr. 778, 9Fevrier 1857; nr. 779, 12 Fevrier 1857; Cerîde-İ Havadis, nr. 822, 14 Cemâziyelâ-hir 1273/9 Şubat 1857
271 Mehmed Esad, s. 69
272 Malv inııd Cevad, Maârif-i ümûmiyye Nezâreti Târihçe-i Teşkilât ue İcrââtı, İstanbul 1338, s. 64-65
274 Hayrullah Efendi, Yolculuk Kitabı, s. 139-140, Ömer Faruk Akün'ün özel kütüphanesindeki fotokopi nüsha
275 İb-nülemin, s. 1879
276 Kemalpaşazâde Sald, Sefirler ue Şehbenderler, İstanbul 1307, s. 77
277 Hoca Tahsin'in Paris hayatı hakkında Abdülhak Hâmid'in verdiği bilgiler için bk. "Üstâd-ı A'zam Abdülhak Hâmid Beyefendi'nin Hayat ve Hatıratı", İkdam, nr. 9647, 9 Şubat 1924, nr. 9656
278 Georges de Wissant, Le Paris d'autrefois. Cafes& Ca-barets, Paris 1928, s. 136
279 Lavisse-A. Rambaud, Histoire generale, Paris 1924, XI, 547
280 Abdur-rahman Şeref, s. 183-186
281 Lut-fî, Târih, XII, 40
282 BA, İrade-Dahiliye, nr, 41014, Maarif Nâzın Saffet Paşa'nın sadârete 17 Zilhicce 1285/ 19 Mart 1285 r. (31 Mart 1869| tarihli tezkiresi ve buna bağlı 24 Zilhicce 1285 tarihli sadâret arz tezkiresi ve 25 Zilhicce 1285 |8 Nisan 18691 tarihli irade
283 meselâ bk. Takuîm-i Vekâyİ', nr. 1167, 27 Şaban 1286/2 Aralık 1869
284 Les conferences scientifıques du Dar-el-Founoun", The Leoant Heratd, 24 Ramazan 1286/27 De-cember 1869
285 Hakâylku'l-vekâ-yi', nr. 84, 29 Şaban 1287/11 Teşrinisani 1286
286 12 Ramazan 1287/5 Aralık 1870
287 Basiret, nr 232, 13 Ramazan 1287/24 Teşrinisani 1286
288 Rûznâme-i Cerîde-İ Hauâdis, nr. 1544, 15 Ramazan 1287 [8 Kânunuevvel 1870|; The Leuant Heratd, 9 December 1870/16 Ramazan 1287; La Turquie, 4me annee, 9 December 1870; Takvîm-İ Vekâ-yi'.nr. 1302, 17 Ramazan 1287 |11 Kânunuevvel 1870
289 BA, Maarif Nezâreti Ayniyat Defteri, nr. 1070, s. 227; 15 Re-bîülâhir 1291 kayıtlı işlem; BA, Bâb-ı Meşihat Ayniyat Defteri, nr. 1081, s. 28: 27 Şaban 1291 tarihli işlem
290 BA, Bâb-ı Meşihat Ayniyat Deften, nr. 1081, s. 41: 17 Zilkade 1291 tarihli kayıt
291 Derviş Hima, s. 93
292 Ka-leshi, IV, 267
293 Şemseddin Sami, Hafta, nr. 6, s. 92
294 ib-nülemin.s. 1879
295 Hazîne-i Evrak, nr. 22, s. 343
296 Ab-durrahman Şeref, s. 186
297 BA, Bâb-ı Meşihat Ayniyat Defteri, nr. 1082, s. 14: 27 Rebîülâhir 1295 - 18 Nisan 1294
298 BA, İra-de-Şûrâ-yı Devlet, nr. 2047, 13 Cemâzi-yelevvel 1295/3 Mayıs 1294 tarihli karar mazbatası
299 Fuzalâ-yı Benâmdan Bir Marîzin Eser-i Hazinidir", Hazîne-i Eurâk, nr. 2, s. 24-27
300 Mahmud Celâ-leddin, "Bu 'Marîz' Ulemâ-yi Kiramdan Meşhur Hoca Tahsin Efendi'dir. Vefât-ı Aliyyelerinden Bir Gün Evvel Kendisiyle Vukubulan Mükâlememizi Şu Veçhile Zabteyledik", Hazîne-i Evrak, nr. 22, s. 343-347
301 Tercümân-ı Hakikat, nr. 9911, 7 Şaban 1298/5 Temmuz 1881; Vakit, nr. 2051, 8 Şaban 1298/ 6 Temmuz 1881
302 Hoca Tahsin", Hafta, nr. 5, 20 Şevval 1298 [15 Eylül 1881|, s. 72-76; nr. 6. 27 Şevval 1298 [22 Eylül 18811; aynı yazı Esâs-ı İlm-i Hey 'etin baş tarafına alınmıştır, s. 5-17
303 Mersiye", Hafta, nr. 10, 26 Zilkade 1298 [20 Ekim 1881], s. 157-159
304 Oçerk İstorii Tureçkoy Literatu-n, Petersburg 1891, s. 101
305 Kandilli Rasathanesi Ktp., Yazma, nr. 501; ayrıca bk. Kandilli Rasathanesi Kitaplığı Yazma Yapıtlar Katalogu, İstanbul 1977. 11. 88
306 Necib Âsim, "25 Sene Evvelki Hâtıralardan: Selim Sabit Merhum Hakkında", Tedrisat Mecmuası, nr. 68, Eyiül-Teşrîni-evvel 1341, s, 365
307 Hazîne-i Eurâk, nr 22, s. 346
308 Abdurrahman Şeref, s. 183-184
309 meselâ bk. Berkes, s. 210-212; Akgün, s. 163
310 Berkes, s. 517, not 290, s. 518, not 293
311 Hafta, nr.6, 27 Şevval 1298. s. 95
312 Les conferences scientifiques du Dar-el-Founoun", The Leuant Herald, 27 De-cember 1869/24 Ramazan 1286
313 Mecmûa-i Ulûm, nr. 7, 1 Rebîülevvel 1297, s. 436-464
314 s. 23-30
315 Hey'et-i Âlem", Mec-mûa-tülûm, nr. 5, 1 Safer 1297. s. 1-16
316 meselâ bk. Osman/ı Astronomi Literatürü Tarihi İhaz. Ekmeleddin İhsanoğlu v.dğr.l, İstanbul 1997, II, 622
317 s. 5-27
318 İlm-i Hey'et", MecmCıa-i Ulüm-ı Riyaziyye, İstanbul 1250, IV, 126-379
319 s. 10-15, 31-37
320 eser hakkında ayrıca bk. A. Belin, "'Bibliographie ot-tomane", JA, VNeserie, Mai-Juin 1873, s. 556; Araket Kitabhânest Esâmî-i Kütübü, İstanbul 1301, s. 209; Özeğe, Katalog, 111. 1272
345 Süleymaniye Ktp-, Lâleli, nr. 221 l.vr. 260-289, nr. 2539, vr 71-102, Hasan Hüsnü Paşa. nr. !233,Ayasof-ya, nr. 4847, vr. 45-81; Konya Bölge Yazma Eserler Ktp.. nr. 216; Beyazıt Devlet Ktp., nr. 3999; Köprülü Ktp., Mehmed Âsim. nr 269
346 Amcazade Hüseyin Paşa, nr. 302; Bağdatlı Vehbi Efendi, nr. 826, 248-333 varaklar arasında bulunmaktadır; Cârul-lah Efendi, nr. 2119; Damad İbrahim Paşa, nr. 784; Hüsrev Paşa, nr. 122
347 nr. 2878
348 Necip Paşa, nr. 167
349 Süleymaniye Ktp., Şehid Ali Paşa, nr. 1597; Hüsrev Paşa, nr. 122
350 Süleymaniye Ktp., Ayasofya, nr. 2350, vr. 18b- 26b
351 Süleymaniye Ktp., Ayasofya nr. 2206. vr. 12a-2Ia
352 12b sayfa kenarında
353 Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 1161, vr. 98b- İ003
354 Süleymaniye Ktp., Esad Efendi, nr. 3782, vr. 20b-2 la
355 Süleymaniye Ktp.. Esad Efendi, nr. 1143. vr.89b-91a; Şehid Ali Paşa, nr 2830; Halet Efendi, nr. 802. vr. 52b-56b
356 Beyazıt Devlet Ktp., Veliyyüddin Efendi, nr. 2122; Süleymaniye Ktp., Lâleli, nr. 2200
357 Süleymaniye Ktp., Antalya-Tekelioğ-lu, nr. 628
358 Süleymaniye Ktp., Antalya-Tekelioğlu, nr. 838
359 yazma nüshaları İçin bk. Osmanlı Astronomi Literatürü, s. 50
360 müellifin neşredilen kitap ve makaleleri hakkında Muharem Omerdic tarafından yapılan çalışma henüz yayımlanmamıştır
361 Türkçe, Arapça, Almanca
362 Sarajevo 1935; 2 ve 3. baskısı Pouyest telama adıyla: Sarajevo 1942, 1944
363 Hacı Muyo Mehoviç'in Bosnalı müs-lüman ve hıristiyarılara mesajı; Sarajevo 1961
364 Tuzla ve civarı hakkında eski Türk belgeleri
365 1788-1862 yılları arasında Sırbistan'dan Bosna'nın kuzeydoğusuna olan müslüman göçleri
469 Dissertationes miscellaneae, Utrecht 1708, III, 1-53'te yayımlanan metin, daha sonra onun yukarıdaki eseriyle beraber Almanca'ya çevrilerek I717'de Hannover'de tekrar basılmıştır
470 Enchiridion studiosi, Arabice conserip-tum a Borhaneddino Alzernouchi, Utrecht 1709
471 Soyutii Liber de Interpretibus Koranı, Leiden 1839
472 DİA, I, 556
473 Precls dejuris-prudence musulmane par Abou Chodja, Leiden 1859
474 A. Tollens, Mohamed'sKoran, Batavia 1859; S. Keijzer, De Koran, Har-lem 1860
475 Manuel dejurisprudence musulmane selon le rite de Chafıi, l-lll, Batavia 1882-1884
476 Leiden 1863, Türkçe tercümesi Abdullah Cevdet, Târîh-i İslâmiyyet, Kahire 1908
477 bk. DOZY, Reinhart Pieter Anne
478 bk. GOEJE, Michael Jan de
479 es-Siyâdet.ü'l-IArabiyye ue'ş-ŞFa ue'l-İsraViyyât fi 'ahdi Benî Ümeyye, Kahire 1934
480 Emeoî Devrinde Arab Hâkimiyeti, Şia ve Mesih Akideleri Üzerine Araştırmalar, Ankara 1986
489 G. Bos, Qustâ ibn Lüqâ's Me-dical Regime for the Pilgrims to Mecca, Leiden 1992
490 H. Daiber, Natıtrıvissenschaft bei den Arabem im 10. Jahrhundert n. Chr. Briefe des Abü't-Fadt İbn al-'Amid an 'Adudaddaula, Leiden 1993
491 R. Kruk, Abü Bakr Muhammad ibn Tufayl; Wat Geen Oog Heeft Geizen, Geen Oor Heeft Gehoord en in Geen Men-senhart is Opgekomen, De Geschidenİs oan Hayy ibn Yaq?ân, Amsterdam 1985