Bibliyografya : 16 HİZÂne-i ÂMİre 16

Bibliyografya :

Dîoânü lugâti't-Türk Tercümesi, 1, 45; 1İ, 339; III, 138; Ali Şîr Nevâî. Muhâkemetü'l-iuga-teyn (nşr. İshak Refet Isıtman), Ankara 1941, s, 71, 184;Steingass, Dictionary, s. 485; Türk Lu-gatı, II, 663; İt], 852, 864; Köprülü. Türk Edebi­yatı Tarihi (İstanbul 1926], İstanbul 1980,5.72, 78-79; a.mlf.. Edebiyat Araştırmaları 1, s. 341, 349; a.mlf.. Edebiyat Araştırmaları II, s. 207, 208; Molla Sâbir. Kerkük Müntehab Hoyratları, Bagdad 1951,1, müellifin Önsözü;Th. Arnold. ed-Da'ue İle'l-İslâm [trc Hasan ibrahim Hasan), Ka­hire 1954, s. 216; Abdülkadir İnan, Şamanizm, Ankara 1956, s. 34, 157, 202; Hasan Kasimov, Bayâtîler, Baku 1956, s. 4-11; İbrahim Dakü-ki. Fünûnü'i-edebi'ş-şa'bi't-Türkmânİ, Bagdad 1962, s. 36; a.mlf., el-Müstedrek 'aie'l-lştılâhâ-ti't-mûsîkiyye,Bağdad 1965, s. 5-7;a.mlf.. Irak Türkmenleri, Ankara 1970, s. 95-97,99-100, 102, 104-105, 107-109, 112; a.mlf.. "Horyat", Yeni Irak Dergisi, sy. 6, Bagdad 1962, s. 11; a.mlf., "el-Koryat frl-edebi"ş-şacbî et-Türk-mânî", et-Ma'ârlf, sy. 6, Beyrut 1962, s. 17-20; a.mlf.,"el-Koryat", et-Türâsil'ş-şa'bî,sy. 6, Bağ-dad 1963, s. 9-14; Celâl el-Hanefî, el-Muğannû-nü'i-Bagdâdiyyün ue't-makâmü't-'lrâki, Bag­dad 1964, s. 39; Hâşim M. er-Receb, e/-Mafcâ-mâtü'l-'lrâkıyye, Bagdad 1965, s, 115; Sadettin Buluç. "Kerkük Hoyratlarına Dair", Reşit Rah­meti Arat İçin, Ankara 1966, s. 142-154; Hik­met Dizdaroğlu. Halk Şiirinde Türler, Ankara 1969, s. 59-60; a.mlf.. "Kerkük Hoyrat ve Ma­nileri", TFA, sy. 351 (1978), s. 8451-8453; sy. 352 (1978). s. 8480-8483; Atâ Terzibaşı. Kerkük Hoyratları ue Mânileri, İstanbul 1975; Mehmet Özbek. Folklor ve Türkülerimiz, İstanbul 1975, s. 45-51; a.mlf., "Türk Halk Edebiyatı ve Müzi­ğinde Hoyrat", uluslararası Türk Folklor Kong­resi Bildirileri: I, Ankara 1977, s. 281-289; İs­kender Pala. Ansiklopedik Diuân Şiiri Sözlüğü, Ankara 1989, II, 459; Pertev Naili Boratav. "Mâ­ni", İA, VII, 285-288; Rekin Ertem. "Hoyrat, Horyat", TDEA, IV, 256-257; Hulusi Kılıç - Kâ­zım Yetiş, "Cinas", DİA, Vlll, 12-14.

1 bk. İhraz; Zilyed

2 en-Nisâ 4/98

3 et-Talâk 65/2

4 çoğulu mehâric

5 Ebü'1-Leys es-Semerkandî, vr. 367b

6 bk. hile

7 Müsned, Vi, 180; Buhârî, "Zekât", 62; Müslim, "Zekât", 170-172

8 Buhârî, "Hibe", 7

9 Buhârî, "Şehâdât", 3, "Talâk", 4; Müslim, "Talâk", 1-2,4

10 Kitâbü'l-Harâc, s. 80

11 İbn Hacer el-Askalânî, Fettıu'l-bâ-rt, XII. 329; Aynî, XXIV, 109; Kastallânî, X,103

12 İbn Âbidîn, IV, 244,279

13 Kal'ad, I, 535-536

14 Câhiz, ili, 18

15 İslâm Kelâ­mı, s. 58

16 bk. Ahkâmû'l-Kur'ân, III, 1100; et-Menşur fi'l-Kavâcid, II, 95

17 bk. Afrkâ-mü't-Kur'ân, III, 1100; el-Câmic, IX, 236; el-Muuâfakat, IV, 202; el-Muğnî, II, 534; el-Mecmû'.V, 468

18 Sehâvî, X, 336; İbn Hacer, İnbâ-'ü'l-ğumr, IV, 348;

19 diyâne-ten -kazaen

20 Kitâbü'i-Hiyel, s. 2

21 Fethu't-bârî, XII, 326

22 Ebû Bekir İbnü'l-Arabî, III, 1100; Kurtubî, IX, 236

23 yk. bk

24 Sâd 38/44

25 Yûsuf 12/69-76

26 et-Talâk 65/2-3

27 Buhârî, "Tefsir", 1/1, 15/3,'Tezâ'ilü'l-Kur'ân", 9; Tirmizî, "Şevâbü'l-K.ur'ân", 1

28 Buhârî, "Büyûe", 89; Müslim, "Müsâkât", 95

29 Mûsned, V, 222; Ebû Dâvûd, "Hudûd", 34; İbn Mâce, "Hudûd", 18

30 Cen-netü'l-ahkâm, vr. 163b

31 el-Bakara 2/65-66; el-A'râf 7/163-166

32 Buhâ­rî, "BecPü'1-vahy", I, "îmân", 41; Müsiim, "Imâre", 155

33 İbn Batta, s. 42

34 Buhârî, "Tefsir", 6/6, "Müsâkât", 71-73, "Büyûe", 103; Müslim, "Müsâkât", 71-74

35 Ebû Dâvûd, "Nikâh", 15; Tir­mizî, "Nikâh", 28

36 Müsned, II, 84; Ebû Dâvûd, "Büyü", 54

37 Abdürrezzâk es-San'ânî, VIII, 184-185; Dârekutnî, ili, 52, nr. 211-212; İbn Teymiyye, s. 135

38 İkâmetü'd-detîl, s. 246-250

39 el-Mâide 5/48

40 Müsned, V, 222; Ebû Dâvûd, "Hudûd", 34; İbn Mâce. "Hudûd", 18

41 Yûsuf 12/ 76

42 et-Talâk65/2

43 yahudilerin cumartesi günü avı, iç yağını eritip sat­maları, bey'u'1-îne ve hülle gibi

44 Buhâ-rî, "Keffârât", 9; Ebû Dâvûd, "Eymân", 9, 17-, Nesâî, "Eymân", 18, 39, 43

45 Târihu Bağdâd, XIII, 426

46 a.g.e., XIII, 427

47 a.g.e., XIII, 428

48 İbnHibbân, III, 70-71; İbnTeymiyye, s. 168-169; İbn Kayyım el-Cevziyye, III, 176-177

49 İbn Teymiyye, s. 170; İbn Kayyim el-Cevziyye, III, 178

50 Târîhu Bağdâd, XIII, 342-343

51 a.g.e., XIII. 324,355, 369-370

52 a.g.e., XIII, 338

53 İbnü'n-Nedîm, s. 255

54 Serahsî, X, 108; Kâdîhan, III, 581; et-Fetâua'l-Hindiyye, H, 254, 283

55 Yahya b. Ebû Bekir el-Hanefî, vr. 76a

56 a.g.e., vr. 75b-76a; Saîd b. Ali es-Semerkandî, vr. 2 3 3a

57 Câhiz, III, 11-12; Hassâf, s. 88; İbn Hacer el-Askalânî, Fethu't-bârt, XII, 326

58 Ebü'l-Leys es-Semerkandî, vr. 355ab

59 Saîd b. Ali es-Semerkanclî, vr. 163b

60 Serahsî, XXX, 309

61 Kureşî, III, 576

62 Keşfü'z-zunûn, I, 695

63 el-Mebsût, XXX. 209

64 et-Fihrist, s. 257

65 İclâmü't-mu-uakkfîn, m, 383

66 el-Vâfı, il, 334

67 Ebû Hanîfe, s. 419

68 Hüsnü 't-tekâdî, s. 86; bu konudaki diğer görüşler ve tartışmalar için bk. Köse, İs­lâm Hukukunda Kanuna Karşı Hile, s. 28-37

69 Âşir Efendi, nr. 90

70 IV, vr. lb-19b

71 krş. el- Mebsût, XXX, 244

72 tartışma­lar için bk. Köse, İslâm Hukukunda Ka­nuna Karşı Hile, s. 37-48

73 İbn Kutlubo-ğa, s. 74

74 vr. 233a

75 Keşfü'z-zu-nûn, I, 695

76 Fıkhü'l-Hanefî, nr. 7438, 36 varak

77 Süleymani-ye Ktp.. Yenicami, nr. 1186

78 DTCF Ktp., İsmail Sa-ib Sencer. nr. 1571

79 Keşfü'z-zunûn, I, 695

80 Hannover 1924

81 nşr. Muham­med Hâmid el-Fıki. Mm DefâHni'l-kûnOz içinde, Kahire 1349/1931

82 İkâmetü'd-detU,S- 116, 135, 150, 169,211,284,354; hâmü'l-muvakkrm, 111, 215; IV, 17

83 Dârül-kütü-bi'1-Mısriyye, Usul, nr. 502

84 el-Fetâva'l-/cübrâ'nın III, cildi içinde

85 Süleymaniye Ktp.. Süleyma-nîye, nr. 1038

86 Süleymaniye Ktp., Damad İbrahim Paşa, nr. 724

87 nşr. Selâhaddin en-Nâhî, Bağdad 1385/1965

88 nşr. Selâhaddin en-Nâhî, Bağdad 1386 /1967

89 TSMK. nr. A 799/1-2; Süleymaniye Ktp., İzmir, nr. 268

90 TSMK, nr. A 783

91 Leknev, ts.

92 TSMK, nr. A 813

93 Süleyma­niye Ktp.. İsmihan Sultan, nr. 234-235

94 TSMK, nr. A 830

95 Süleymaniye Ktp., Âşİr Efen­di, nr. 118

96 Külliyyetü'ş-şerîa ve'l-kânûn Ktp.. nr. 433

97 Mİ. Külliyyetü'ş-şerîa ve'l-kâ­nûn Fakülte Ktp., nr. 498-499

98 Eşerü'l-bâ-ciş gayri'l-meşrûc fı'l-'uküd ve'l-taşarru-fât, el-Mektebetü'l-Merkeziyye: nr. 4392

99 el-lhtiyâl ft kânûni't-'ukübât di-râse mukârene, 1988, Hukuk Fakültesi Ktp., nr. 345/432

100 et-Hiyel fı'l-kâ-nûni'l-medenî dirâse mukârene bi'l-fık-hi'l-İslâmî, 1992. Fakülte Ktp., nr. 349/6

101 el-Hiyelü'l-fıkhiyye fi'1-mu.'âmelâti'l-mâ-tiyye, Tunus 1983

102 ez-ZerâV ue'l-hiyel ft'ş-şerVati'l-İslâ-miyye, Câmiatü'l-İmâm Muhammed b. Suûd, nr. 1393-1394

103 Kanundan Kaçın­ma Yolları, İzmit 1950

104 1991, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü

105 1993, MÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü

106 1994, AÜ Sosyal Bilim­ler Enstitüsü

107 hüner, tedbir, çare, yön­tem

108 İlimlerin Sayımı, s. 88-104

109 Mefâtîhu't-hılûm, s. 269-274

110 el-Fihrist, s, 330-331

111 Sezgin, V, 149

112 a.g.e., V, 154

113 Kitöbü Jîef'i'J-eş-yâ'i'ş-şakile

114 Hill, Arabic Water-clocks, s. 1, 15-34

115 Ahmad Y. al-Hasan- D. R. Hill. s. 60-62

116 diğer neşirler için bk. DİA, V, 451

117 Ahmad Y. al-Ha-san-D. R. Hill.s. 62-63; Hill. Arabic Wa-ter-clocks, s. 36-46

118 a.g.e., s. 69-88

119 el-Câm? beyne'l-Hlmi oeV ameli'n-nâff fîşınâ'aü'l-hiyel

120 kitap hakkında bibliyografik bilgi için bk. CEZERÎ, İsmail b. Rezzâz

121 Bodleian Library, nr. 1872

122 Kandilli Rasatha­nesi Ktp.. nr. 96, müellif hattı

123 Ahmad Y. al-Hasan-D. R. HM, s. 49-52

124 Miftâhu's-sacâde, 1, 375-399

125 Hill, "Mec-hanical Technology", s. 270-273

126 bk. Hazine

127 bk. İbn Hicce

128 Mart 1663 ortalan

129 ŞM, IV, 139-HI

130 XIII, 5-119

131 eş-Şe-uâhidü'l-kübrâ

132 Su poeti citati nell' opera H.", Atti Acad. Lincei, III, Roma 1887, s. 273-292

133 et-Jabakâtü's-seniy-ye, vr. 567a; el-Feva'idü'l-behiyye, s. 231

134 Temîmî, vr. 567a

135 Keş-fü'z-zıınân, 1, 702

136 Yenica-mi, nr. 413-415

137 GAL SuppL, I, 970

138 Kureşî, II. 568; Zehebî, XX, 207-208; İbn Tağrî-berdî, V, 282; Temîmî, vr. 33a

139 Tâcü 't-terâcim, s. 318; Mehâmmü't-fukahâ, vr. 68b

140 Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 1627, Molla Çelebi, nr. 101. Halet Efendi, nr. 131, Ayasofya, nr. 1146, Şehid Ali Paşa, nr. 769-770 jilkcildi eksiktir], Esad Efendi, nr 678-680, Reîsülküttâb, Mustafa Efen­di, nr. 327-329, Cârullah Efendi, nr. 633-637, Yenicami, nr. 413-415 fbu nüshanın IV. cildi Esad Efendi, nr. 680'de kayıtlı olup yazma bununla tamamlanmıştır!; Nuruosmaniye Ktp., nr. 1518, 1519; Ban-kipûr Hudâbahş Ktp., nr. 1617; Taşkent Doğu Araştırmaları Enstitüsü Ktp., nr. 3488; Dârü'l-kütübi'z-Zâhiriyye, el-Fıkhü'l-Hanefî, nr. 9116, İli. cilt; ayrıca bk. Broc-kelmann. GAL SuppL, !, 970

141 Reîsülküttâb, Mustafa Efendi, nr 1 159, vr. 87b-114b

142 Fâzıl Ahmed Paşa. nr. 689, vr. 2773-301b

143 cum'a, gusl, cenaze, i'tikâf gibi

144 bk. Ahmed Teymur Paşa

145 bk. Mushaf

146 Kamus Tercü­mesi, I, 198

147 Keşfü'z-zunûn, I, 662

148 I-IH, İstanbul 1311

149 Kahire, ts

150 Gümüşhânevî, 1,457-497; İli. 6,307

151 Mecmû'u Fetâuâ, XXII, 525

152 ayrıca bk. Evrâd

153 LisânüVArab, "hzb" md.; Tâcû't-'arûs, "hzb" md.; Ka­mus Tercümesi, "hzb" md

154 EFjİng. III, 514 vd; The Oxford Encyc-lopedia of the Modern Islamic World, II, 120-121

155 bk. M. F. Abdülbâki, "hzb" md

156 ben­zer kullanılışlar için ayrıca bk. Hûd 11/17; el-Mü'min 40/5, 30-31

157 bk. Wensinck, el-Mıfcem, "hzb" md.

158 meselâ bk. Taberî, VI, 289; XXVIII, 27; Fahreddin er-Râzî, XII, 32; Nîsâbûrî, 1. 117; Hâzin, II, 307; Elmahlı. II, 1721

159 Zemahşerî. IV, 78; Fah­reddin er-Râzî, XXIX, 277

160 meselâ bk. Taberî, XXVIII, 25; Şevkânî, V 193; Âlûsî, XXVIII, 49

161 Ta-berânî, I, 154-155; Ferrâ el-Begavî, III, 72-73; VIII, 63; Zemahşerî, IV. 78; Fahreddin er-Râzî, XII, 25; XXIX, 276-277; İbn Kesîr, III, 126, 131; VIII, 77-80; Süyûtî, III. 104-107; VIII, 86-87; Şevkânî, II, 51-52

162 el-Mücâdile 58/22

163 Yûnus 10/62

164 Âl-i İmrân 3/52; es-Saf 61/14

165 es-Sâf-fât 37/40, 74, 128, 160; 169; el-lnsân 76/ 6

166 bk. Hizbuuah

167 Yeken, 1,45

168 Abdülmün-'im el-Hifnî, s. 183

169 lansen, s. 165

170 Âl-i İmrân 3/104

171 İslâm'da Yönetim Nizamı, s. 287-289

172 a.e., s. 17-18

173 meselâ bk. Yeken, 11, 198-200

174 Mu-hammed el-Hasan, s. 158-159

175 Ku­düs 1953; İslâm Nizamı adıyla Türkçe'ye tercüme edilmiştir |baskı yeri yok| 1953

176 Beyrut 1951; İslâm'da Yönetim Nizamı adıyla Türkçe'­ye tercüme edilmiştir, Karaman 1989

177 T. trc. Hilâfet |baskı yeri ve tarihi yok

178 Ku­düs 1953; T. trc. Ş. Duman - M. Hanifi Yağmur, İslam Şahsiyeti, Ankara 1997

179 bk. Hfzb

180 bk. Hâdım

181 bk. Tcâre

182 çoğulu hâcegân

183 İA, V/l, s.21

184 a.g.e., ay

185 a.g.e., a.y

186 a.g.e., a.y

187 Mürûcü'z-zeheb, IV, 248

188 hâce-i büzürg

189 s. 218-219

190 el-Euâmirü'l-alâiyye, 1,197

191 Hoca Ahmed, Hoca Dehhânî, Hoca Nasreddin, Hoca Sa'deddin gibi

192 Nasreddin Hoca, Ahmed Hoca, Hasan Hoca gibi

193 İA, V/l, s. 24

194 Beydilli, s. 54 vd

195 bk. Hâcegân

196 üstat" ve "efendi" anla­mında

197 bk. Ali Rızâ Bey

198 bk. bibi

199 TM, VLI-VU1 |1942], s. 101-104

200 TTKBelleten, VII/27 11943). s. 396

201 İlay­dın, TDi, sy. 277 119741. s. 765-774; Ömer Asım Aksoy Armağanı, s. 138-139

202 bk. ahmed fa-KİH

203 Konya Şer'iyye Sicil Def-

204 a.g.e., XXXVIII [D-19I.S. 282/2

205 Totaysalgır 119441, s. 33

206 kita­be metni için bk. DİA, il, 66

207 bk. Rızâî Mahmud Baba Efendi

208 Konyalı, s. 309

209 Defter 6, s. 462

210 Karaman Tarihi, s, 309'daki resim

211 Süheyl ü Neubahâr, s. 9

212 a.e., s. 575-576

213 Suheil und Neubahar, önsöz, s. 12

214 Köprülü, TM, 11 119281, s. 487-488; Kilisli M. Rifat (Bil-«e[, 11 11928), s. 407

215 Altos-manischeSprachstudien,s. 11-12

216 s. 9

217 Süley-maniye Ktp.. Ayasofya, nr. 4737

218 TM, II11928], s. 403

219 Sü­heyl ü Neubahar, s. 573

220 vr. 45a, 54a

221 bk. bibi

222 bk. bibi.; bu neşrin tenkit ve değerlendirmesi için bk. Tez-can, bibi

223 bk. bibi.

224 İA, Xll/1. s. 121) ve Saîd-i Nefîsî {El2 [Ft.|,Il, 1385-1386

225 Veled Çelebİ'nin yanlışı için bk. Köprülü, TM, II [1926|. s. 431-483

226 Süheyl ü Neaba-hâr, s. 573-574

227 bunlar için bk. Kilisli M. Rifat |Bilge|. II |1928|, s. 402-403

228 Muallim Naci, s. 64; Gibb, İV, 211; TA, XXV, 206; İA, IX, 212

229 İstanbui Arkeoloji Müzesi Ktp., nr. 1479; ayrıca bk. Levend, I, 403; Meriç, II | I956J, s. 139-168

230 Divan, s. 18, 20.44,88

231 HOP, IV, 213

232 a.g.e, IV, 214

233 Sicill-i Osmânî, I, 189

234 İÜ Ktp., TY, nr. 42 |bu nüshanın başında şairin hal tercümesi de bulunmaktadır|, 98, 303, 1587, 2824, 2826, 5456, 5752, İbnülemin, nr. 2824-, Millet Ktp., Ali Emîrî Efendi, nr. 447-, TSMK, Hazine, nr. 933; Divan Edebiyatı Müzesi Ktp., nr. H. 854; Süleymaniye Ktp., Halet Efendi, nr. 692, Hafîd Efendi, nr. 365, Dârülmesnevî, nr. 456/3, Râşid Efendi, nr. 775, Hacı Mahmud Efendi, nr. 5128; Ankara DTCF Ktp., Muzaffer Ozak 1, nr. 783

235 Kocatürk, s. 551-552

236 İÜKtp., TY, nr. 688, 1618. 1642, 2141, 2177-, Süleymaniye Ktp., Hacı Mahmud Efendi, nr. 2473, 2483

237 İÜ Ktp., FY, nr. 844, 981; TSMK, Hazine, nr. 833, Süleymaniye Ktp., Hacı Mahmud Efen­di, nr. 2024/2, 3654. Hafîd Efendi, nr. 318, Halet Efendi İlâvesi, nr. 108, Dârül-mesnevî, nr, 456/1, Esad Efendi, nr. 2836/1; Selimiye Ktp., nr. 272

238 TY, nr. 3134

239 Elmalılı Muham-med Hamdi, "31 Mart Hadisesinden", Be-yânülhak, sy. 31. 15 Haziran 1325, s. 723-724

240 sy. 8013, 31 Mayıs 1919, s. 1

241 Tevetoğlu, s. 112. 130

242 Tu rıaya, Türkiye de Siyasal Partiler, II, 577; Tarîkat-i Salâ­hiyye davasında mahkûm olanlar için bk. Aybars, s. I-II, 382-383

243 sy. 1,21 Mart 1325

244 ll Eylül 1335-27Ekim 1335r/ 1919

245 aş. bk

246 sy. 320-359, 1 Kasım-10 Aralık 1919

247 sy. 167 1477. 9 Haziran 1335, s. I

248 sy. (509| 2809, 11 Mayıs 1336, s. 1

249 Ali Nazif Sürûrî