Sediment (tortul madde) kompartmanı için yerel PEC'nin Hesaplaması
Bu bölümde aşağıdaki bölüm türetilecektir:
Tortu için PEC yerel, tortudaki yerleşik organizmalar için PNEC ile kıyaslanabilir. Yeni çöken tortudaki konsantrasyon PEC tortu olarak kabul edilir bu yüzden askıda kalan maddenin özellikleri kullanılır. Tortu yığınındaki konsantrasyon ait olduğu su kütlesinin konsantrasyonundan termodinamik eşitlik kullanılarak türetilebilir (bkz Di Toro ve ark., 1991):
PECyerelsed =
(Eşitlik R.16-35)
Sembollerin açıklaması
PECyerelsu
Ksusp-su
RHOsusp
PECyereltortul madde
|
Salınım bölümü boyunca yüzey sudaki konsantrasyon
Asılı madde-su ayırma katsayısı
Asılı maddenin hacim yoğunluğu
Tortul maddedeki tahmini çevresel konsantrasyon
|
[mg.l-1]
[m3.m-3]
[kg.ml-3]
[mg.kg-1]
|
Eşitlik R.16-33
Eşitlik R.16-7
Eşitlik R.16-16
|
Yüksek oranda adsorptif olan maddeler yukarıdaki yaklaşımla yeterli olarak askıda kalan madde ve su arasındaki eşitlikte olmadıklarından tanımlanamazlar. Çünkü askıda kalan maddeye bütünlükleri vardır ama bentik veya toprak organizmaları tarafından ayrıştırılabilirler.
Yüzey suyunun baskın ve parçacık olarak oluştuğu durumda bu hesaplama tortu konsantrasyonunu yanlış tahmin edilmesine yol açabilir. Bunun olması beklenirse ileriki eşitliklerde göz önünde bulundurulacaktır.
Deniz Suyu için yerel PEC'nin hesaplaması
Bölgesel deniz maruz kalma senaryolarının kullanımı direk denize salınım yapan belirli alanlar için gereklidir. Böyle durumlarda, deniz ortamına potansiyel yerel salınımlar gelebilir ve bu yüzden deniz çevresi için yerel maruz kalma tahminini uygulamak gereklidir.
KAT parametrelerinin varlığı ya da yokluğu ve seyrelme deniz suyundaki (Cyereldenizsuyu) konsantrasyona büyük etkisi vardır. Hesaplamalar atıkların KAT olup olmadığını düşünmeyi gerektirir.
Sahil alanına boşalımı için yerel seyrelme nehirdeki sudan daha büyük olacaktır. İlk olarak birinci seyrelme eğer yoğunluk atık ve tuzlu ortam arasında fark varsa oluşabilir (Lewis, 1997). Birincil seyrelme faktörü 10 civarındadır. Sonraki akımlara bağlı seyrelme göz önünde bulundurulabilir, özellikle eğer salınım noktası gel git etkilerine maruz kalıyorsa. Atlantik okyanusuna ya da kuzey okyanusuna kıyasla nerdeyse hiç gel git etkilerinin olmadığı Baltık ya da Akdeniz'de sadece ilk seyrelme sakin günlerde meydana gelir ama normalde akımlara bağlı diğer seyrelmeler olasıdır. Kuzey denizinde salınım noktasından 200 m uzakta 500'den fazla seyrelme faktörü model similüsyanlarından karar verildi (Pedersen ve ark., 1994).
Bazı yerlere özgü değerlendirmelerde doğru çökelmenin verilen salınıma oranına, bozunmaya uçuculuğa PEC'nin türetiminde özenle önem verilmelidir. Normal olarak, askıda kalan maddeye sadece seyrelme ve adsorpsiyon göz önünde buludurulaması gerekir ancak bazı yerlere özgü şartlar geçerli yerel dağıtım modellerinin kullanılabileceğini gösterir. Boşalımlar için gerçekçi bir en kötü seyrelme faktörü başka bir bilgi yoksa 100 olarak farz edilebilir. Aynı tahmin metodu iç maruz kalma tahmini için deniz suyundaki (Cyereldenizsuyu) yerel konsantrasyonu elde etmek amacıyla kullanılabilir.
Gel git hareketlerinden ve akımlardan etkilenen haliçler için kapalı deniz veya deniz risk değerleri tarafından kaplandığı ilk yaklaşım olarak kabul edilir. Özel yaklaşımlar ihtiyaç olursa kullanılabilir.
Deniz suyundaki yerel konsantrasyon şu şekilde elde edilebilir;
Cyereldenizsuyu =
(Eşitlik R.16-36)
Sembollerin açıklaması
Cyereleff
Kptortul madde
SUSPsu
SEYRELTME
Cyereldenizsuyu
|
Atık KAT deki maddenin konsantrasyonu
Asılı maddenin katı-su ayırma katsayısı
Denizsuyundaki asılı maddenin konsantrasyonu
Seyreltme faktörü
Salınım bölümü boyunca denizsuyundaki yerel konsantrasyon
|
[mg.l-1]
[l.kg-1]
[mg.l-1]
[-]
[mg.l-1]
|
Eşitlik R.16-18
Eşitlik R.16-6
15
100
|
KpSUSP iç risk değerlendirmesi olarak türetilir. Tuzlu sulardaki maddelerin bölümsel davranışının özel tahmini için Bölüm R.16.5.3.4. e bakınız.
Salınım için olan seyrelmenin o salınımın gerçek hacmiyle ilişkili olduğu kabul edilir. Tatlı su senaryosunda, hacim sabit 2000 m3/gün değerine standardize edilmiştir. Deniz çevresindeki salınım hacmi 2000 m3/gün'e normalize edilmiştir. Öyle ki maddenin modelleme amaçlarıyla bu hacime salınımına öncelik verilecek şekilde salınım yaptığı varsayılır.
insanın dolaylı olarak maruz kalması ve ikinci zehirlenme için yüzey suyundaki yıllık ortalama konsantrasyon hesaplanır:
Cyereldenizsuyu,yıllık = Cyereldenizsuyu .
(Eşitlik R.16-37)
Sembollerin açıklaması
Cyereldenizsuyu
Temisyon
Cyereldenizsuyu,yıllık
|
Salınım bölümü boyunca denizsuyundaki yerel konsantrasyon
Emisyon günlerinin sayısı =
Yıllık kullanım (kg.y-1) / Günlük kullanım (kg.d-1)
Denizsuyundaki yıllık ortalama yerel konsantrasyon
|
[mg.l-1]
[d.y-1]
[mg.l-1]
|
Eşitlik R.16-36
Bölüm R.16.3.2.1
|
Bölgesel ölçekdaki (PECbölgeseldenizsuyu) konsantrasyon yerel ölçek için önceki konsantrasyon olarak kullanılır. Bu yüzden bu konsantrasyonlar toplanır:
PECyereldenizsuyu = Cyereldenizsuyu + PECbölgeseldenizsuyu (Eşitlik R.16-38)
PECyereldenizsuyu,yıllık = Cyereldenizsuyu,yıllık + PECbölgeseldenizsuyu (Eşitlik R.16-39)
Sembollerin açıklaması
Cyereldenizsuyu
Cyereldenizsuyu,yıllık
PECbölgeseldenizsuyu
PECyereldenizsuyu
PECyereldenizsuyu,yıllık
|
Bölüm boyunca denizsuyundaki yerel konsantrasyon
Denizsuyundaki yıllık ortalama konsantrasyon
Denizsuyundaki bölgesel konsantrasyon
Bölüm boyunca tahmin edilen çevresel konsantrasyon
Yıllık ortalama tahmin edilen çevresel konsantrasyon
|
[mg.l-1]
[mg.l-1]
[mg.l-1]
[mg.l-1]
[mg.l-1]
|
Eşitlik R.16-36
Eşitlik R.16-37
Bölüm R.16.6.6.8
|
Eğer ilgili bazı yerlere spesifik bilgi varsa, değerlendirmeyi iyileştirmek için kullanılabilir. Bazı belirgin farklı maruz kalma durumları yeniden gözden geçirilmelidir:
-
Açık deniz platformundan salınan maddeler. Düzenlenmiş gerekli kontrol sistemi açık deniz maddelerinin salınımının azaltılması ve kullanımı amacıyla zaten OSPAR ile mutabakata varılmıştır. EU kuralları içinde bu belirli maruz kalma durumu için OSPAR tarafından sunulan metodoloji göz önünde bulundurulabilir
-
Limanlardan, balık çiftliklerinden ve havuzlardan salınan maddeler. Bu durumlar için biyosidallerle ilgili özel senaryolar geliştirilmesi gerekecektir.
Dostları ilə paylaş: |