Bilgi gereklilikleri ve kimyasal güvenlik değerlendirmesi rehberi

Yerel değerlendirme

Tek bir noktasal kaynaktan salınan maddelerin konsantrasyonları jenerik yerel çevre için değerlendirilir. Bu gerçek bir yer değildir fakat önceden belirlenen özellikleri olan , 'standart çevre' olarak tanımlanan (tanımı için bkz R.16.6.4) ve içinde 10000 kişini yaşadığı standart bir kasaba olan kuramsal bir yerdir. Bu bölgenin içinde veya sınırlarında maruz kalma hedeflerine maruz kalındığı varsayılır. Genelde, bir salınım süresi sırasındaki konsantrasyonlar hesaplanır. Bu yerel konsantrasyonların atılımın aralıklı veya devamlı olup olmadığına bakılmaksızın günlük salınım hızına göre hesaplandığı anlamına gelir (bkz Bölüm R.16.2.3). Salınımın olduğu bir günde kaynaktan belli bir uzaklıkta beklenen konsantrasyonları temsil eder.

Karasal organizmaların, predatorların ve çevre yoluyla dolaylı olarak maruz kalan insanların maruz kalma değerlendirmesi için günlük salınım hızları yerine daha uzun dönemli ortalama kullanılır. Çünkü maruz kalmanın salınım hızlarındaki geçici dalgalanmalardan etkilenmediği varsayılır.

Prensipte, parçalanma ve dağılım süreçleri yerel ölçekte ele alınmalıdır. Fakat salınım ile maruz kalma arasındaki nispeten kısa süre nedeniyle yerel ölçekteki konsantrasyonlar başlangıçta karışım (çevresel kompartmanda seyreltilme) ve asılı kalan maddenin adsorpsiyonu ile tamamen kontrol edilir. Yerel PEC'lerin hesaplanmasında başka süreçler düşünülmez.

Bir Kanalizasyon Arıtım Tesisinin (KAT) dışa atık sıvı madde konsantrasyonuna sabit bir seyreltme faktörü uygulanır. Daha ileri tekrarlamalar için, daha spesifik değerlendirmeler uygun olabilir. Tam karıştırmadan sonra mevcut seyreltme faktörü nehrin akış hızından ve KAT'nin atık sıvı atılım hızından hesaplanabilir. Bu yaklaşım sadece nehirler için kullanılmalıdır , nehir ağızları veya göller için kullanılmamalıdır. Diğer durumlarda, yerel PEC'nin hesaplanması nokta kaynak çevresindeki gerçek çevresel koşullar kullanılarak yapılabilir.

Şekil R.16-2 çevresel kompartmanlar için modellenen yerel salınım yolları ve ardından gelen dağılım süreçleri arasındaki ilişkiyi gösterir.

Şekil R.16- Yerel dağılım hesaplaması (endüstriyel ortam senaryosu için)



Metaller ve metal bileşikler için yerel maruz kalma değerlendirmesi ile ilgili daha fazla bilgiye Rehber Bölümü R.7, Ek R.7.13-2'den ulaşılabilir.

Yerel ölçekte çevreye salınımı değerlendirmek için iki senaryo yapılmıştır: (1) endüstriyel ortamlardan salınım ve (2) geniş yayılımlı kullanımlardan salınım.

1. Endüstriyel ortamlardan salınım

Endüstriyel ortamlardaki kullanımlardan salınımlar bağımsız nokta kaynak salınımları olarak değerlendirilir; tanımlanan her kullanımın farklı bir yerde meydana geldiği varsayılır. Fakat üretim ve formülasyon aynı yerde gerçekleşirse bazı durumlarda, bu değerlendirmeleri Kimyasal Güvenlik Raporunun (KGR)"kombine risk" bölümüne kombine etmek gerekir.

Endüstriyel ortam senaryosu suya, havaya ve toprağa salınımları ele alır.

Suya salınımlar yerinde bir endüstriyel atık su arıtma tesisi (EAAT) ile arıtılabilir veya belediye atık su arıtma (KAT) tesisinde arıtılabilir. Endüstriyel veya belediye atık su arıtma tesisleri için arıtmadan sonra salınımları hesaplamak için standard bir model vardır (Bölüm R.16.6.5). Varsayımla, belediye KAT'si endüstriyel ortamlardan yerel salınımlar için standard bir RYÖ olarak mevcuttur. KAT'deki suyun arıtılmasının bir sonucu olarak KAT yoluyla havaya dolaylı salınımlar da endüstriyel ortam senaryosunda ele alınır.

Yerel ölçekte toprağa salınım bir KAT'den sıvının uygulanması yoluyla tarım toprağına ve havaya salınan maddelerin atmosferde birikmesi yoluyla meydana gelir. Endüstriyel ortamlardan toprağa doğrudan salınımlar yerel ölçekte değerlendirilmez fakat sadece bölgesel ölçekte değerlendirilir.

2. Geniş yayılımlı kullanımlardan salınım

Bir maddenin geniş yayılımlı kullanımı maddenin tüketiciler tarafından veya küçük, endüstriyel olmayan şirketler gibi kamudaki pek çok kullanıcı tarafından kullanıldığı varsayımı ile karakterizedir¹. Bir maddenin geniş yayılımlı kullanımı varsayılan olarak standard olarak 10000 kişinin yaşadığı bir kasabanın yerel belediye KAT'sinin nokta kaynak salınımı ile ilişkilidir. Bu geniş yayılımlı kullanımlardan havaya veya toprağa doğrudan salınım değildir. Bu nedenle yerel ölçekte değerlendirilmez, bölgesel ölçekte değerlendirilir.

Tüketiciler veya kamudaki pek çok kullanıcı (küçük şirketler dahil) tarafından kullanılan yerel tonaj üretilen tonajdan hesaplanır (detaylar için bkz R.16.3.2.2). Bu hesaplama maddenin her geniş yayılımlı kullanıcısı tarafından yapılır. Bu salınımlarının tümünün aynı arıtma sistemine girdiği varsayıldığı için KGR’nin 10. bölümündeki kombine risk düşünülmelidir (bkz Bölüm F).

2. Bölgesel değerlendirme

Geniş bir alanda noktadan ve geniş yayılımlı kaynaklardan salınan maddelerin konsantrasyonları genel bir bölgesel çevre için değerlendirilir. Bölgesel ölçekte maddelerin akıbetleri taşınım için ve dönüşüm süreçleri için daha fazla zaman olması anlamında yerel ölçekteki akıbetten farklıdır. Nokta kaynaklardan daha uzak mesafelerde veya salınımlar geniş yayılımlı olduğunda ve tek bir nokta kaynakta birikmediğinde maddenin daha fazla dağılımı ve akıbeti hesaba katılır. Ortam için taşınım ve parçalanmanın görece daha önemli hale geldiği varsayılabilir. Bölgesel PEC'i hesaplamak için, multi-medya davranış (fate) modelleme yaklaşımı kullanılır (örn, simple box modeli).

Sabit ve sürekli akım yarattığı varsayılan her kullanım için her çevresel kompartmana tüm salınımlar toplanır ve yıl boyunca ortalaması alınır ve çevresel kompartmanlardaki sabit durum konsantrasyonları hesaplanır. Şekil R.16.3'de bölgesel modeldeki dağılım sürecinin genel bir gözden geçirilmesi verilmiştir. Detaylar için Bölüm R.16.6.6.8'e bakınız.

Standard bir bölge batı Avrupa'da yer alan tipik yoğunlukta bir alan ile temsil edilir (yaklaşık 20 milyon yaşayan, 200 x 200 km²).

Şekil R.16- Bölgesel PECleri hesaplamak için kullanılan modelin şematik sunumu

Yerel ölçekte yapılan varsayımlara bakmaksızın, suya bölgesel salınımlar atık suyun %80'inin (EU ortalamasını temsil eder) biyolojik bir KAT'de arıtıldığı ve kalan %20'nin doğrudan yüzey suyuna salındığı bir senaryoya dayanır.

Metaller ve metal bileşikler için bölgesel maruz kalma için daha fazla bilgiye Ek R.7.13-2'den ulaşılabilir.

Kıtasal dağılım

Havadaki ve sudaki konsantrasyonlar maddenin hava ve suyla pasif taşınımına bağlı olarak kimyasal akıma neden olarak kıtasal ölçekte de hesaplanır. Hem kıtasal hem bölgesel konsantrasyonlar multi-medya davranış modeli kullanılarak hesaplanır. Kıtasal konsantrasyonlar risk belirlemede maruz kalmalar için sonlama noktaları olarak kullanılmaz. Şekil R.16-4'de kıtasal, bölgesel ve yerel ölçekler arasındaki ilişkiler gösterilmektedir.

Şekil R.16- Kıtasal, bölgesel ve yerel ölçek arasındaki ilişki

3.