BiLGİsayar oyunlarinin eğİTİmde kullanimi
Yüklə 76,19 Kb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İçindekiler
- Bilgisayar Oyunları Nedir
- Bilgisayar Oyunlarının Türleri
- Sanal Gerçeklik Oyunları
|
Emre GÜNEL             
İçindekilerKazanımlar 7 Giriş 7
Bilgisayar Oyunları Nedir? 8 Bilgisayar Oyunlarının Türleri 8 FPS Oyunları 9 RPG Oyunları 10 Açık Dünya Oyunları 11 Yarış oyunları 11 Hayatta Kalma Oyunları 12 Simülasyon Oyunları 13 Sandbox Oyunları 13 Dövüş Oyunları 14 Strateji Oyunları 14 Sanal Gerçeklik Oyunları 15 Sonuç 16 Değerlendirme 17 Kaynakça 18
BİLGİSAYAR OYUNLARININ EĞİTİMDE KULLANIMI Kazanımlar
GirişGeçmişten günümüze kadar insanlar eğitim sürecini hızlandırmanın ve verimli hale getirmenin daha kolay yollarını aramışlardır. İnsan öğrendiği bilgileri diğer insanlara aktarabildiği için bu birikimli bilgiler sayesinde bugünkü haline gelmiştir. Her doğan bebek ilk insanlar gibi herşeyi baştan yapmak zorunda kalsaydı eğitim süreci belirli bir noktadan ileri gidemez ve insanlığın gelişimi sekteye uğrardı. Fakat biz insanlar yeni yöntemler geliştirerek ve her nesilde daha ileri giderek uygarlığımızı durmaksızın geliştirdik. Yine de bu çabalar yeterli değildi ve bilgi aktarımını ve bunun sonucunda ilerlemeyi hızlandırmak zorunda kaldık. Bu sebeple eğitimi bilimle desteklemek için birçok çabada bulunduk. Bu çabalarının sonucunda ise birçok kuram ve yöntem oluşturduk. Bilgisayar Oyunları Nedir?Bilgisayar oyunlarının ne olduğundan bahsetmeden önce ortaya çıkışlarından bahsetmek gerekir. Bilgisayarlar ilk çıktığında çok pahalı ve taşınması zor olan makinelerdi. Çoğunlukla devletler ve büyük şirketler tarafından masrafı karşılanabilen bu makineler karışık işlemleri hızlı bir şekilde çözmek için kullanılıyorlardı. Yani ilk bilgisayarlar için zamanının devasa hesap makineleri de diyebiliriz. Teknolojinin ilerlemesiyle birlikte bilgisayarların boyutları küçüldü ve daha karşılanabilir bir hale geldiler. Bir süre sonra kişisel bilgisayarlar ortaya çıktı. Artık insanlar kendilerine özel bilgisayarlarını evde bulundurabiliyorlar ve kendi işleri için kullanabiliyorlardı. Fakat insanlar hala bilgisayarların eğlence amaçlı kullanılabileceğini bilmiyorlardı. 1981 yılında beklenmedik birşey oldu ve IBM 5150 isimli bilgisayar, piyasaya içinde insanların hiç de tahmin edemeyecekleri bir içerikle sürüldü. Bu içeriğik Donkey.bas oyunuydu.
Oyunda kullanıcıların yapmaları gereken tek şey “Space” tuşuna basıp iki şeritli yolda giden aracı karşımıza çıkan engellere göre diğer şeride geçirmekti. Oyunun içinde turkuaz, beyaz, açık gri ve koyu gri olmak üzere dört renk kullanılmıştır. Şu anki teknolojiye göre çok basit gelse de o zaman için bir devrim ve sonraki yıllar için oyun sektörüne büyük bir ilham kaynağı olmuştur. Bilgisayarlar geliştikçe bilgisayar oyunları da gelişmiş, hatta bilgisayarların ilerlemesine de katkıda bulunmuştur. Bir süre sonra oyunlardaki grafikleri kaldıramayan bilgisayarlar için ekran kartları üretme zorunluluğu çıkmıştır. Daha sonrasında farelerin bulunmasıyla birlikte oyunlara yeni bir bakış açısı gelmiştir. Oyuncular artık oyun dünyasının içinde dört bir yana daha kolay dönebiliyor ve çevrelerini daha rahat keşfedebiliyorlardı.
Bu kitapta en yaygın oyun türleri, bu türlerin ne anlama geldiği, hangi tür oyunların daha çok hangi alanlardaki becerileri geliştirdiği ve hangi oyun türünün hangi derslerde eğitim amaçlı kullanılabileceği anlatılacaktır. En çok kabul gören ve dünya çapında büyük hayran kitlelerine sahip olan oyun türleri şunlardır:
FPS OyunlarıFPS (First Person Shooter) yani birinci kişinin gözünden nişan alma oyunları dünya çapında en çok oyuncu kitlesine sahip oyunlardır. Genel olarak kontroller W,A,S,D tuşlarıyla karakteri hareket ettirme ve fare yardımıyla ise etrafa bakabilme şeklinde karşımıza çıkar. Bu kontrol şemasından dolayı birçok bilgisayar için bu tuşların renkli veya ışıklı olduğu klavyeler ve ağırlıkları değiştirilebilir fareler üretilmektedir. Bu oyunlarda oyuncular oyun dünyasının içinde sanki kendileri varmışçasına istediği gibi gezebilir ve fizik kurallarının izin verdiği ölçüde hareket sağlayabilirler. Call of Duty, Medal of Honor, Half-Life ve Counter Strike dünya çapında en çok oyuncu kitlesine sahip FPS oyunlarıdır. Şekil 2. Half-Lıfe 2 Yukarda bahsedilen oyunların temel konusu verilen haritada hayatta kalmak ve bir sonraki bölüme ilerleyebilmektir. Call of Duty ve Medal of Honor oyunları İkinci Dünya Savaşı’nı konu alır ve bu şavaşın gerçekleştiği birçok mekanı ve tarihi kişilikleri oyunculara farkında olmadan aktarır. Half-Life oyununda ise karakter hayali bir gelecekte uzaylıların istilasına karşı savaşır ve birçok bilimsel kavram oyunculara aktarılır. Bu oyunun çoklu oyuncu kısmından türetilmiş olan Counter Strike modunda ise karşılıklı iki grup bir harita içinde hayatta kalmaya ve verilen görevleri yerine getirmeye çalışmaktadır. 32’ye karşı 32 şeklinde aynı anda 64 oyuncunun eş zamanlı olarak oynayabildiği bu oyunda oyuncular birbirleriyle iletişime geçebilir, taktikler oluşturabilir ve yeni stratejiler ortaya koyabilirler. Takım çalışmasını ön plana çıkaran bu oyun ve diğer FPS oyunları aynı zamanda oyun dünyasının ana kuralı olan nişan alma ve karşındakine ateş etme olgusundan dolayı el göz koordinasyonunu, refleksleri ve görev planı yapma yeteneklerini geliştirir. Bu oyunlarda aynı zamanda yeterli ses donanımına sahip olunursa seslerin nerden geldiğini de kestirmek mümkündür. Oyunların yapısında dolayı sağdan veya soldan gelen sesler yerleştirilen o yöndeki hoparlörlerden gelmektedir. Bu şekilde dikkatli bir şekilde odaklanıldığında seslere karşı duyarlı olma yetenekleri de gelişmektedir. FPS oyunları coğrafi şekilleri ve olayları anlatmada, tarihi kişileri ve ortamları tanıtmada, fizik kurallarını uygulamaları olarak göstermede, çoklu oyuncu moduyla oynanan oyunlar aracılığıyla yabancı dilde kelime bilgisi ve konuşma becerileri geliştirmede, el-göz koordinasyonunu geliştirmede, refleksleri hızlandırmada, problem çözme becerilerini geliştirmede ve dikkat geliştirmede kullanılabilir. RPG OyunlarıRPG (Role Playing Game) yani rol yapma oyunları birçok tarzda ve kontrol şemasıyla karşımıza çıkabilir. Bu oyunların temel özelliği kişinin oyun boyunca karakterini geliştirmesi ve yaptığı seçimlerin sonucunda gerek karakter, gerekse oyun dünyasında etkilerinin olmasıdır. Bu oyun türü diğer oyun türleriyle birlikte harmanlanarak karşımıza çıkabilir. RPG oyunlarında oyuncular taktiksel, vicdani, ahlaki, bilimsel ve buna benzer birçok seçimlerle karşı karşıya kalabilir ve verdiği kararlar oyunun gidişatını değiştirebilir. Oyun boyunca kötü olmayı ve etrafa zarar vermeyi seçen karakterler ilerki aşamalarda oyunun sunduğu bilgisayar yönetimli karakterler tarafından dışlanarak veya saldırı görerek karşılıklarını bulurlar. İyi seçimler yapan karakterler oyundaki topluluk tarafından sevilir ve oyun boyunca kendilerine yardımcı olacak karşılıklar alırlar. İnsan kendi doğası gereği gelişmeye ve daha iyi bir yaşam sürmeye odaklı olduğundan dolayı bu oyun türleri oyuncuları oyun dünyasına bağlar ve oyuncular oluşturdukları karakterleri kendileriyle bağdaştırırlar. Hatta birçok RPG oyun örneğinde oyuncular oyunun başında sunulan sayısız ifade ve yüz şekli seçenekleriyle kendilerine benzeyen karakterler meydana getirebilirler. Bu oyunlar hemen hemen her türlü atmosfer ve tarihi ortamda geçebilmesinden dolayı nerdeyse her derste kullanıma uygundur. Kişilerin karar verme becerilerini, planlama yeteneklerini ve empati kurma gibi özelliklerini geliştirmeye uygun oyunlardır. Şekil 3. World of Warcraft RPG oyunlarından türemiş bir yan tür olan MMORPG (Massive Multiplayer Online Role Playing Game) oyunları ise aynı anda devasa haritalarda binlerce kişinin oyun dünyasında bulunduğu oyunlardır. En büyük temsilcisi olan World of Warcraft oyunu 15 milyon aktif kullanıcısıyla bu oyun türünün önemini bize göstermektedir. Birçok sunucusu olan bu oyun her sunucuda yaklaşık bir milyon oyuncuyu aynı anda kaldırma kapasitesine sahiptir. Bu oyunda oyuncular 16 ırk ve bundan sonra 16 sınıf arasından seçim yaparak oyun dünyasına atılırlar ve birinci seviyeden başlayarak karakterlerini geliştirirler. Yaklaşık 300 km2 büyüklüğünde olan haritasında oyun boyunca birçok gerçek karakterler karşılaşırlar ve etkileşim kurarlar. Bunların haricinde oyuncular toplanıp karşı ittifaka karşı savaşlara veya oyunun belirlediği haritalarda 40 kişilik baskınlara katılırlar. Bu süreç boyunca oyuncular diğer karakterlere ister yazı ister ses yoluyla etkileşim kurarak planlar yapar, arkadaşlar edinirler. İnternet üzerinden oynanmaları ve sürekli güncellenmeleri nedeniyle bu oyunlarda sürekli güncel bilgiler elde edilebilir ve son zamanlarda olan olaylar oyun ortamına aktarılabilir. Aynı zamanda oyuncular arasında etkileşim olduğu için arkadaş grupları oyunun içinde toplanıp belirli etkinlikler düzenleyebilirler. Birçok ülke milli bayramlarında ve özel günlerinde düzenlenen etkinliklere katılırlar ve bu duyguyu hep birlikte yaşarlar. Yıllar boyunca Knight Online isimli oyunda Türk oyuncular milli bayramlarımızda toplanıp yürüyüşler yapmış, etkinlikler oluşturmuş ve bu toplu sevinç günlerini tüm dünyaya duyurmuşlardır. Dünya çapında binlerce oyuncu arasında etkileşimi sağladığından dolayı bu oyunlar arkadaşlık kurma, yabancı dil geliştirme, grup toplantıları yapma, stratejik planlar kurma, kişisel gelişim planı yapma gibi birçok faydaya sahiptir. Açık Dünya OyunlarıBu oyunlarda oyuncular devasa bir harita içine bırakılarak tüm içerik kendilerine serbest bir şekilde sunulur. Bu haritalar genellikle bir şehir, bir kasaba veya gelecekte geçen büyük istasyonlardan oluşur. Oyuncular oyunun başlangıcından itibaren bütün mekan ve içeriğe erişim hakkına sahiptir. Yalnızca görevler oyunun hikayesini ve karakterin gelişimini etkileyen etmenlerdir. Oyun boyunca etrafta sayısız miktarda bilgisayar tarafından üretilmiş yapay zekayla kontrol edilen karakterler bulunur ve oyuncu bu kişilerle etkileşime geçebilir. Bunun yanı sıra etrafta otomobiller, motorsikletler, tekneler, tanklar ve hatta jet uçakları oyuncunun isteğine bağlı olarak erişime açık halde bekler. Bu oyunlarda ana hikayenin yanı sıra oyuncular etrafta istediği gibi dolaşarak keşif yapabilir, bir kafeye oturup sipariş verebilir veya bir kitap dükkanına gidip oradan kitaplar satın alabilir ve hatta bazı kitapları okuyabilir. Bilgisayar teknolojileri geliştikçe bu içerikler de artmaya devam etmektedir. Bu oyun türünün bilinen en iyi temsilcisi GTA serisidir. Son oyunları olan GTA V Los Angeles şehrinden esinlenilerek tasarlanmış uçsuz bucaksız bir alan üzerine kuruludur. Oyuncular sahil kenarında koşu yapabilir, tenis oynayabilir, yüzme yarışlarına hatta triathlon turnuvalarına bile katılabilir. Etrafta etkileşime geçilebilen titizlikle seslendirilmiş karakterlerle yarışabilir, dışarı çıkıp gezebilir veya ticaret yapabilir.
Tüm bu özgürlük ve içerik sınırsızlığı sayesinde oyuncular yol bulma, araç kullanma ve sosyal becerilerini geliştirebilir, oyun dünyasının sunduğu sanal alışveriş dünyasında para kontrolü yapmayı öğrenebilir, gerçek zamanlı ilerleyen gece gündüz döngüsünde planlama yapma becerilerini geliştirebilir ve dahası gerçek hayattaki gibi işleyen trafik ve trafik ışıklarının sayesinde trafikle ilgili tecrübe edinebilirler. Youtuba’daki yaşlılara yeni çıkan bilgisayar oyunlarının oynatılıp kayda alındığı “REACT” isimli bir kanalın bir bölümünde GTA V oyunu konu olmuştur. Burada oyun yaşlı insanlara verilmiş ve etrafta istediklerini yapabilecekleri söylenmiştir. Yaşlı kadınlardan birisi otomobiliyle giderken aniden frene basmış ve ona neden durduğu sorulduğunda kırmızı ışık yandığından durduğunu söylemiştir. Bu örnek bu oyunun trafik eğitimi verilmesinde ne kadar etkili olabileceğini göstermektedir. Açık dünya oyunlarının meşhur bir örneği olan Assassin’s Creed serisinin üçüncü oyunu olan Assassin’s Creed Revelations isimli bölümünün tamamı Yavuz Sultan dönemi İstanbul’unda geçmektedir. O dönemki İstanbul oyun haritasına başarılı bir şekilde aktarılmıştır ve dükkanların önündeki yazılar ve halkın yaşadığı hayat dahil birçok ayrıntıyla birlikte bu ortam oyuncuların beğenisine sunulmuştur. Oyunda Galata Kulesi’ne tırmanabilir, Yerebatan Sarnıcı’na girip görevler yapabilir veya İstanbul’da çatıdan çatıya atlayabiliriz. Aynı zamanda gerçek tarihi kişilerle de karşılaşabilir, Kanuni Sultan Süleyman’ın genç haliyle arkadaş olabilir ve ona yardımcı olabiliriz. Bu oyun sayesinde o dönemin yaşayış tarzı, o dönemdeki binalar ve tarihi kişilikler oyunculara rahatlıklar aktarılabilir. Bu örneklerde de görebileceğimiz gibi tarihi olayları anlatmada, coğrafi ve toplumsal bilgileri aktarmada bu oyunlar kullanılabilir ve bu süreç öğrencileri sıkmadan devam ettirilebilir.
Yarış oyunlarıBu oyunlar önceki kategorilerdeki oyunlara göre daha basit ve amacı belli olan oyunlardır. Oyuncu farklı kamera açılarıyla görülebilen bir araçla oyuna başlar ve oyunun kurallarına göre daha iyi olabilmek amacıyla oyunda sürekli otomobiliyle yarış yapar. Bu türün en iyi temsilcisi NFS serisidir. Gerçek araba marka ve modellerinin kullanılarak oluşturulduğu bu oyunda aynı şekilde bu arabaların sesleri ve fiziksel özellikleri oyun ortamına aktarılmış ve piyasaya sürülmüştür. Oyuncular drag, sprint, circuit, drift gibi çeşitli yarış türlerinde rakiplerinin eleyerek daha iyi olmak için çabalamaktadır. Şekil 5. Burnout Paradıse Kaza Kamerası Bu oyunlar oyuncuların el ve göz koordinasyonunu, araç kullanma esnasında kritik anlarda ne gibi manevralarla kendilerini kurtarabilecekleri gibi çeşitli becerileri öğretmektedir. Burnout Paradise oyununda kaza anında gerçek fizik kurallarına uygun olarak kaza kamerası devreye girer ve bu kazanın sonucunda aracın ne hale geldiğini ve kaza anını görmemize imkan tanır. Birçok oyuncu mağazalarda rahatlıkla bulunabilen direksiyon-fren setiyle bu oyunları oynayarak gerçek hayattaki riskler olmadan kendi evlerinde simülasyon ortamı oluşturabilir ve araç kullanımını geliştirebilirler. Bu oyunlar sadece yarış yapmak amaçlı değil, çevreyi keşfetme, ileri sürüş tekniklerini öğretme gibi becerilerin verilmesinde de kullanılabilir. Oyunların geçtiği mekanlar daha çok şehirler ve ana yollar olduğu için kişiler farklı ülkelerdeki farklı trafik kurallarını dahi görebilir ve trafikte uygulaması gereken saygı kurallarını da buradan öğrenebilirler.
Hayatta Kalma Oyunlarıİsminden de anlaşılabileceği üzerine bu oyunlar hayatta kalmak üzerine kuruludur. Diğer oyunların aksine bu oyunlarda genellikle kayıt noktası veya yeniden dirilme gibi seçenekler bulunmamaktadır. Oyunların büyük bir çoğunluğunda karakterlerin yalnızca bir canı vardır ve öldüklerinde herşeye yeniden başlamak zorundadırlar. Bu özellik bu oyunlara tekrar oynanabilirlik özelliği kazandırmakta ve oyunculara ise diğer şanslarını daha etkili kullanmak amacıyla önceden plan yapma veya internetten araştırma yapma gibi becerilerini geliştirme şansı tanımaktadır. Bu oyunlarda oyuncular genellikle bir arazide oyuna başlar ve ellerinde basit alet edavattan başka hiçbir şey bulunmaz. Oyunun hikayesine göre etrafta zombiler, radyasyon, kötü hava koşulları, vahşi hayvanlar gibi birçok tehlike bulunur. Oyuncular herşeye sıfırdan başlayarak öncelikle temel ihtiyaçlarını karşılar ve kendilerine bir barınak ve ilerleyen zamanlarda bir üs kurarlar. Bunun sonucunda ise hayat şartlarını daha iyi hale getirmeye çalışırlar. Şekil 6. Hans Jurgen Olsen Bu oyunlar kişilere insanların temel ihtiyaçlarını, zor durumda doğada hangi besinleri bulup karınlarını doyurabileceklerini, nasıl barınak inşa edebileceklerini ve ellerindeki sınırlı kaynakları nasıl idareli bir biçimde kullanabileceklerini öğretir. Aynı zamanda hayatta kalma ögeleri bulunan World of Warcraft oyununu oynayan bir çocuk bu oyun sayesinde kendini ve kız kardeşini kurtarmıştır. Bu konuyla ilgili http://gamexnow.com sitesindeki haber şöyle: “Ormanda oldukça iri ve kızgın bir geyikle karşılaşan çocuklar oldukça tehlikeli bir duruma düştüklerini hemen anlamışlar. Hans geyiğin oldukça agresif olduğunu gördüğünde kız kardeşini kurtarmak için aklına WOW’da yaratıkların dikkatini çekmek için kullanılan “taunt” özelliği aklına gelmiş.
Haberin linki: http://gamexnow.com/world-warcraft-oynadi-hayati-kurtuldu/ Sadece bu örnek bile bu oyunların nasıl faydalı bir şekilde kullanılabileceğini göstermektedir. Bu tür oyunlar aynı zamanda askerleri eğitmek için de kullanılabilir. Simülasyon ve hayatta kalma oyunu olan ARMA serisi askerlere zorlu doğa koşullarında nasıl hayatta kalabileceklerini öğretmek için tasarlanmıştır. Askerler alan eğitimine çıkmadan önce sanal ortamda bu becerileri elde edip kendilerini geliştirmektedir. Don’t Starve isimli çizgi film grafiklerine sahip olan bu sanatsal oyunda tek başınıza hayatta kalmaya çalışıp hayat şartlarınızı daha iyi hale getirmeye çalışmaktasınız. Gerçek şartlarına uygun olarak dört mevsimin ilerlediği bu oyunda bu değişen mevsimlere göre yaşam şartları da değişmekte ve çevredeki doğal yaşam da buna göre farklılık göstermektedir. Bu oyunun bize sunduğu mod yapma araçları sayesinde istediğimiz içerikleri oyuna ekleyebilir ve vermek istediğimiz becerilere göre oyunu şekillendirebiliriz.
Simülasyon OyunlarıBu oyunlar ilk ortaya çıktıklarında eğlence amaçlı değil, gerçek hayatta uygulanması tehlikeli olan becerilerin aktarımını güvenli bir şekilde sağlamak için oluşturulmuştur. En çok örneğini görebileceğimiz alanlar araç kullanımlarıdır. Sürücü kurslarında ve pilotluk eğitiminde simülasyon oyunları ve ekipmanlarından yararlanılarak bu beceriler kişinin hayatını tehlikeye sokmadan aktarılır. Zamanla oyun sektörü simülasyon oyunlarını kişisel kullanıma açmış ve gelen olumlu tepkiler nedeniyle üretimlerini artırmışlardır. Yıllardır ülkemizde de popülerliğini koruyan Euro Truck Simulator serisinde oyuncular bir nakliye kamyonunun kontrolünü ellerine alırlar ve gerçeğe yakın hava şartları, trafik ve araç içi kullanım özellikleriyle birlikte şoförlük yaparlar. Bunun haricinde otomobil, uçak, iş makineleri gibi birçok aletin kullanılabildiği simülasyon oyunları vardır. Şekil 7. Farmıng Sımulator Farming Simulator serisinde oyuncular bir çiftliğin kontrolünü ellerine alırlar ve çeşitli tarım makinelerini kullanarak tarlaları sürerler, ekin ekerler, sulama sitemleri oluşturup bu ürünleri yine bu makinelerle hasat ederler. Hatta bu mahsülleri satarak çiftliklerini geliştirir ve oyunda yeni araçlar ve yeni özellikler açabilirler. Bu oyunların haricinde araç kullanılmayan ve soyut kavramlar üzerine kurulu olan simülasyon oyunları da mevcuttur. Bir borsacı, bankacı veya iş adamı olarak oynayabileceğimiz bu oyunlarda bir fabrikanın veya belirli bir miktar paranın kontrolünü elimizde bulundurabiliriz. Bu sayede ekonomi bilgimiz ve risk alma yeteneklerimizi geliştirebiliriz. Gayet makul fiyatlara elde edilebilecek bu oyunlar sayesinde araç kullanma, ticaret yapma, bir işi idare etme gibi beceriler geliştirilebilir.
Sandbox OyunlarıSandbox, yani kum havuzu oyunları oyunculara bütün içeriği ve kuralları değiştirme fırsatı veren oyunlardır. Bu oyunlarda genellikle oyunculara boş bir harita verilir ve oyun içinde bulunan bütün eşyalar, özel efektler, malzemeler, araçlar, karakterler oyuncunun kullanımına sunulur. Oyuncular bu eşyaları istediği gibi oyundaki haritaya yerleştirebilir, birbirleriyle birleştirebilir, yeni binalar, sistemler, araçlar meydana getirebilir. Bu oyunlarda sınır oyuncuların hayal gücü ve kodların izin verdiği fizik kurallarıdır. Şekil 8. Mınecraft İle Yapılmış Bir kale Bu türün en iyi örneklerinden olan Minecraft oyunu ülkemiz de dahil olmak üzere dünya çapında çok yaygın ve özellikle küçük yaş grupları arasında vazgeçilmezdir. 64 bit grafiklere sahip olan bu oyun Java üzerinden çalışır ve oyuncunun bulunduğu zemin dahil herşey manipüle edilebilir. Creative modunda binlerce blok, kozmetik eşyalar, araçlar ve hatta elektrik sistemleri bulunur. Oyuncular bu sistemleri kullanarak kendileri otomatik açılan kapılardan asansörlere kadar elektrikle çalışan birçok eşyayı kendi başlarına üretebilirler. Hatta bir oyuncu bu oyun içinde aylarını harcayarak 64 bit bir bilgisayar sistemi kurmuştur. Bu oyunda üretilen haritalar ve modlar kendi sitesinde indirilmeye açıktır ve Java üzerinden çalıştığı için kullanıcılar rahatlıkla yeni modları kendileri üretebilirler. Hiçbir kodlama bilgisine sahip olmayan oyuncular bile bu siteden haritaları veya modları indirerek seçeneklerini genişletebilirler. Erişime açık olan bu içeriklere hikaye haritaları, parkur modları, çoklu oyuncu modları, hayatta kalma haritaları gibi birçok seçenek dahildir. Bazı haritalarda oyuncular bir alanda oyuna başlayıp gizemleri çözerek oyunun sonuna ulaşmaya çalışırken bazılarında ise zorlu parkurlardan geçerek özgürlüğe kavuşmaya çalışırlar. Bu oyun tamamen inşa etmek üzerine kurulu olduğu için yaratıcı düşüncenin gelişmesinde büyük rol oynar. Özellikle down sendromlu çocuklar bu oyunu çok sevmektedirler ve sınıf ortamında kendilerine sunulduğunda inanılmaz binalar inşa etmektedirler. Aylar süren çalışmalar sonucu devasa şehirler üreten birçok çocuk bu haritalarını internette paylaşmışlardır. İsveç’te yaratıcılığı geliştirdiği için Minecraft oyunu okullarında zorunlu ders haline getirilmiştir. İlerleyen zamanlarda ise bütün ülkeyi bu oyun ortamına aktarıp coğrafya konularını da burdan anlatmayı planlamaktadırlar. Dövüş OyunlarıBu oyunlar en az iki kişiyle veya bir kişinin bilgisayara karşı karakterini kontrol ederek karşıdaki oyuncuyu yenmeye çalıştığı oyunlardır. Yapısından dolayı çoğunlukla iki boyutlu bir ortam üzerinde gerçekleşen bu oyunlarda ani tepkiler vererek karşıdakinin saldırılarına karşı koymak ve kendi yeneteneğini ön plana çıkarmak gibi gereklilikler mevcuttur. Şekil 9. Tekken 7 Genellikle oyun kollarıyla oynanan bu oyunlar bilgisayar yaygınlaşmadan önce de dünya çapında popülerdi. Tek bir oyunlu eski Arcade makinelerinde jeton atılarak oynanabilen bu oyunlar zamanında sayısız müşteri toplamış ve çocukların rüyalarına girmiştir. Bu yıllarda geçilemeyen bölümlerde oyun makinelerinin sürekli başında duran yaşları büyük çocuklar diğer küçük çocuklara yardım etmiş ve yardımlaşma duygularını geliştirmişlerdir. Bu oyunlar karşıdaki oyuncunun saldırıları tahmin etme zorunluluğ kılmakta ve ani kararlar verme becerilerini geliştirmektedir. Eş zamanlı olarak hızlı bir tempoyla oynandıkları için oyuncular reflekslerini sürekli tetikte tutarak hızlı bir şekilde taktik geliştirmektedirler.
Strateji OyunlarıBu oyunlar adından da anlaşılabileceği üzere tamamen strateji kurmaya odaklı ve düşünmeye sevk eden oyunlardır. Sıra tabanlı ve eş zamanlı olarak ikiye ayrılırlar. Sıra tabanlı strateji oyunlarında oyuncular ünitelerine yapmaları gerektiği komutları verdikten sonra diğer oyuncuya veya yapay zekaya sıralarını devrederler ve karşı tarafın hamle yapmasını beklerler. Bu türe en iyi örneklerden birisi Fallout serisidir. Eş zamanlı strateji oyunlarında ise oyuncular sıra beklemeksizin gerçek zamanda üniteleri kontrol ederler ve sonuca ulaşmaya çalışırlar. Aynı anda hem kendini geliştirmeye hem de diğer oyuncuların saldırılarından kurtulmaya çalışırlar. Bu oyunlar liderlik becerilerini ve hızlı düşünme kapasitelerini geliştirebilecek türden oyunlardır. Warcraft isimli dört kişiye kadar çoklu oyuncu moduna izin veren bir oyunda dünya çapında stratejiler geliştiren ve diğer oyunculara karşı turnuvalarda şampiyonluk elde etmeye çalışan oyuncular mevcuttur. Bu oyuncuların oyun oynama stillerine bakıldığında hepsinin belirli bir düzen içersinde çok hızlı bir şekilde fare ve klavyeyi kullandıkları görülmekte ve en ufak bir değişikliğe göre hızlı kararlar aldıkları gözlenmektedir. Şekil 10. Starcraft 2 Puzzle Oyunları Bu oyunlar türüne göre çok çeşitli olmasına rağmen genel olarak ana mantığı bulmaca çözmektir. İki veya üç boyutlu alanlar üzerine kurulabilen bu oyunlarda oyuncular çeşitli bulmacaları çözerek bir diğer bölüme geçmeye çalışırlar. Bu oyunlarda oyuncular süre kısıtlaması olmadan önlerindeki problemi çözmek için uzun süreler boyunca düşünürler. Bu oyunların en iyi temsilcileri Portal serisi ve The Talos Principle oyunudur. Şekil 1. Portal Portal serisinde oyunculara oyun haritasında istedikleri iki yere bir geçit kapısı açabilekleri bir alet verilir ve bu geçitler arası yolculuk edilebilir. Tavana ve zemine iki geçit açarak sonsuza kadar aşağı düşebilir veya yüksekten düşerken son anda yere bir geçit açarak kendimizi tekrar normal zemine konuşlandırabiliriz. The Talos Principle oyunu ise hayal gücünün oyunları ne hale getirebileceğini göstermiştir. Oyun boyunca bulmacaları çözerken arkadan bizimle tek taraflı konuşan bir ses bize sürekli felsefi bilgiler sunmakta ve oyunun sonuna kadar birçok akımı öğrenmemizi sağlamaktadır. Yapılmış en felsefik oyun olarak görülen bu oyun birçok dergi tarafından en iyi bulmaca oyunu olarak seçilmiştir. Sanal Gerçeklik OyunlarıTeknolojinin ilerlemesiyle şu anki son noktada bulunan sanal gerçeklik oyunlarının geçmişi aslında sandığımızdan daha eskidir. Yıllar boyu birçok farklı fikrin ortaya atılmasının ardından 1995 yılında SEGA ve Nintendo şirketlerinin ortaklaşa çıkardıkları Virtual Boy piyasaya sürülmüştür. Kafaya yerleştirilen bir gözlük ve oyun kumandasından oluşan bu alet maalesef istenilen başarıyı elde edememiştir. Fiyatının pahalı olması, sadece siyah ve kırmızı renklerde grafiklere sahip olması, uzun süreli kullanım sonucu rahatsızlıklar ortaya çıkarması gibi sebeplerden ötürü piyasadan kaldırılmıştır. Şekil 12. The Clımb Uzun yıllar boyunca bahsi dahi geçmeyen bu teknoloji Oculus Rift isimli bir Kickstarter projesiyle tekrar hayat bulmuştur. Bu aletin başarısının ortaya çıkması ve ilgilerin çoğalmasıyla birlikte birçok büyük şirket de bu teknoloji üzerine yatırım yapmaya başlamıştır. Şu an günümüzde birçok fiyat ve kalite seçeneğiyle sanal gerçeklik oyunları bulunmaktadır. Sanal gerçeklik gözlükleri akıllı telefonlarda çalışan ve bilgisayarlarla çalışan olmak üzere ikiye ayrılır. Akıllı telefonlar yardımıyla çalışan sanal gerçeklik gözlükleri çok daha ucuzdur ve kafaya oturtulan bir setin önüne akıllı telefonlarımızı takarak çalıştırılır. Telefonların jiroskop özelliğiyle kafa hareketlerimizi algılan bu sistemler gözlüğün önündeki merceklerle bize 3 boyutlu bir görüntü sağlamayı amaçlar. Çok gelişmiş sistemler olmadıkları için fazla içeriğe sahip değildirler ve fazla kullanıcı sayısı yoktur. Bilgisayar desteğiyle çalışan sanal gerçeklik gözlükleri çok daha pahalıdır ve kendilerine ait işlemcileri, göz önünde ekranları ve ses sistemleri vardır. Aynı zamanda belirli bir boş alan gerektirirler ve bu boş alana yerleştirilen sensörler sayesinde hareketlerimizi de algılayarak oyun dünyasının içine bizi dahil ederler. Neredeyse bir bilgisayar kadar pahalı olan bu sistemler aynı zamanda çok güçlü bilgisayarlarla birlikte çalışırlar. Oculus Rift ve HTC Vive gibi gözlükler bunlara örnektir.
Bu oyunlar hemen hemen bütün derslerde kullanılabilirler. İstenilen içerik bu sanal gerçeklik oyunlarıyla oluşturulabilir ve normalde gidilmesi çok zahmetli olan mekanlara öğrenciler götürürülebilir. Sanal gerçeklik teknolojisinin çok yaygın olmamasının iki sebebi vardır. Birincisi çok pahalı sistemler olmaları ve ortaya çıkan sağlık sorunları. Sanal gerçeklik gözlükleri belirli bir süreden sonra VR Sickness (https://www.sciencenews.org/article/virtual-reality-has-motion-sickness-problem) ismi verilen hastalığa sebep olmaktadır. Bu hastalığın semptomları uykusuzluk, baş ağrısı, mide bulantısı ve yorgunluktur. Bu hastalığın ana sebebi gözlerimizde gerçeğe yakın olan bu görüntüleri görmemize rağmen beynimizin bu görüntülerin gerçek olmadığını bilmesinden kaynaklanan gözle beyin arasındaki koordinasyonun bozulmasıdır. Belki ilerki yıllarda bu iki sorunun çözülmesiyle sanal gerçeklik teknolojisi daha da ilerleyebilir.
SonuçBilgisayar oyunları eskinin aksine sadece çocukların ilgi alanı olmaktan çıkmış ve her yaş grubuna hitap etmeye başlamıştır. Dünya çapında milyonlarca kullanıcısı olan bu oyunlar büyük bir sektörün dönüşüm içersinde olmasına neden olmaktadır. Bilgisayar oyunları için yeni teknolojiler geliştirilmekte ve bilgisayarlar daha hızlı hale getirilmeye çalışılmaktadır. İnternet kullanımının artmasıyla ve dijital oyunlara erişimin kolaylaşması nedeniyle bu Pazar gün geçtikte daha da büyümektedir. Her teknolojik gelişmede olduğu gibi bilgisayar oyunlarında da tehlikeler mevcuttur fakat bu yararlı yönlerinin kullanılmaması gerektiği anlamına gelmez. Eğitimcilerin ve programcıların işbirliğiyle birlikte eğitime daha uygun oyunlar meydana getirilebilir ve kontrollü ortamlarda bu oyunlar öğrencilere eğitimi daha da hızlandırmak ve motivayonu artırmak amacıyla oynatılabilir. Burda bizlere düşen en büyük sorumluluk ise bilgisayar oyunlarına karşı onların sadece eğlence aracı olduğu önyargısını kırmaktır. Değerlendirme
Kaynakçahttp://gamexnow.com https://www.sciencenews.org/article/virtual-reality-has-motion-sickness-problem https://ofpof.com/merak/dunyanin-ilk-bilgisayar-oyununu-merak-ettiniz-mi Lombardi, I. (2012). Not-so-serious games for language learning. Now with 99,9%more humour on top. Procedia Computer Science, 15, 148-158. Turgut, Y. l. z., & İrgin, P. (2009). Young learners’ language learning via computer games. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1, 760-764. Khenissi, M.A., Essalmi F., Jemni M., Kinshuk, Graf S., Chen N. S. (2016) Relationship between learning styles and genres of games. Elsevier, Computers & Education Volume 101, October 2016, Pages 1-14 Yüklə 76,19 Kb. Dostları ilə paylaş:
|