Bir çok bilim adamının 21

Rezervlerin büyüklüğü ve kalitesi açısından bir Bor ülkesi olan ülkemiz, bir çok ülkeye göre sahip olduğu küçük fakat kalitesi o oranda yüksek krom cevheri nedeniyle bir dönem

- 189 -

boyunca aynı zamanda da sanayinin temel yapıtaşı çeliğin temel girdilerinden birisi olan krom ülkesiydi. Fakat, ne yazık ki yüksek verimle işlenebilecek kalitede olan bu krom cevherlerim­iz yıllardır hızla yurt dışına hammadde olarak yok pahasına aktarılmış, bugün yakın vadedeki ülke ihtiyaçlarını ancak karşılayabilecek düzeye inmiştir.

Diğer taraftan ülkemizin altın madeni açısından oldukça önemli olan potansiyeli , yine içinde bulunduğumuz yüzyılın en çok tüketilen madeni olan trona varlığımız çok uluslu oli-gopol şirketlerin ülkemizde yaratacakları tekelin kontrolüne girme aşamasındadır

Madencilik sektöründeki parçalı yapı plansızlık programsızlık kısa vadede bu potansiye-limizide yok edecek bir sonucu ortaya koyması kaçınılmazdır.

Bu gün itibariyle aşağıdaki tablodanda anlaşılacağı üzere;

İŞLETME	HAM VE RAFİNE ÜRÜN	KURULU KAPASİTE BİN TON/YIL
		HAM BOR	RAFİNE BOR
KIRKA	Tinkal Konsantre Boraks Pentahidrat Boraks Dekahidrat Susuz Boraks	800	320 17 60
BANDIRMA	Boraks deka ve Penta Borik Asit Sodyum perborat		55 85 20
BİGADİÇ	Konsantre Kolemanit Konsanre Üleksit		200 200
EMET	Konsantre Kolemanit		500
KESTELEK	Konsantre Kolemanit	100
TOPLAM		1.800	557

Eti Holding'in ham bor üretim kapasitesi yıllık 1.800.000 ton, Rafine bor üretim kapasitesi 557.000 ton'a ulaşmıştır.

Tamamen Türk imkanları kullanılarak devam ettirilen Kırka'daki 160.000 ton/yıl kapa-

- 190 -

siteli, Emet'teki 100.000 ton/yıl kapasiteli yatırımların tamamlanmasını müteakip Eti Holding'in rafine bor üretim kapasitesi 817.000 ton/yıl'a çıkacaktır

Böylesi bir üretimle ve yapılacak yeni yatırımlarla Türkiye tüm dünya Bor ve rafine bor ihtiyacının tamamını sahip olduğu rezervlerin verdiği destekle yüzyıllar boyunca karşılama ve gittikçe artan Pazar etkileme yeteneğine sahipken, Eti Holding'in özelleştirilmesi yoluyla, sahip olunan çok uluslu oligopol şirketlere aktarılmasını anlamak imkanı yoktur.

Sanayileşmiş ülkeler ulusal hammadde kaynaklarına savruk bir zihniyetten uzak, tamamen onu korumaya , kollamaya geliştirmeye dönük bir şekilde yaklaşmaktadırlar. Bu ülkelerin benimsediği politika ulusal hammadde kaynaklarını kullanmaktan ziyade, az gelişmiş ülkelerin ellerindeki hammadde kaynaklarını kullanma yönünde gelişmektedir. Bugün Türk bor maden­lerine gözdiken Rio Tinto, Çiti Grup'un sahip oldukları maden portföylerine bakıldığında en az 50 ülkedeki Bor, kömür, petrol, krom demir, altın, lityum, elmas, çinko, boksit, zirkonyum, titanyum, uranyum, nikel, toryum... sahalarının işletimleri altında olduğu görüle­cektir. Çünkü sanayinin temel girdileri olan doğal kaynaklar yenilenebilir kaynaklar değildir. Yakın bir gelecekte petrol, kömür, demir ve endüstri için gerekli bir çok hammadde tükenecektir. Böylesi bir geleceğin varlığı karşısında alınması gerekli ulusal tavır hammadde kaynaklarına sıkı sıkıya sarılmaktan geçer.

Bu nedenle ulusal hammadde kaynaklarına düşüncesiz ve savruk kişi gibi harvurup harman savurur bir tarzda yaklaşılamaz.

Madenlerimiz, endüstriyel hammaddelerimiz, nadir toprak elementlerimiz içinde bulunduğumuz krizden çıkış için tek kullanımlık bir can simidi yada bu günkü kuşaklara bolluk bizden sonrakilere yoksulluk, üçüncü kuşaklara açlık ve ölüm doğuracak gibi değil, Ulusal varlığımızı bizden sonraki nesilleri gök kubbe çökene kadar kesintisiz yaşama ve savunmayı sürdürecek bir anlayışla kullanılmalı ve değerlendirilmelidir.

Unutulmamalıdaki, bu topraklar altında yatan maden zenginliklerimiz Türk mil­letinin en ağır maliyetle sahip olduğu varlıklardır.

Bir ülkeye Amborgo uygulamakla , aynı ülkenin hammadde kaynaklarını sınırsız bir serbesti/etle ucuz bir şekilde yurtdışına aktarmanın sonuçları endüstri açısından aynıdır. Birinci halde ambargo konulan ülkenin sanayisi çok kısa sürede ikinci halde can çekişerek çöker.

Yine unutulmamalıdaki; tarih, ulusların bağımsız olarak hayatta kalabilmek için bir­birleri ile kesintisiz yaptıkları savaşın bir özetidir. Bu savaş kimi zaman sıcak ve silahlı, çoğu zaman soğuk, sinsi bir yapıdadır. Dostlukların derecesi sağlanan çıkarlarla ölçülür. Bu savaş Ulusların tarih sahnesinde kalabilmesini sağlayan trajik bir ölüm-kalım oyunudur. Günümüzde bu oyunun oyuncakları, teknoloji, bilim, ekonomi ve hammadde kaynaklarıdır. Bu oyuncakları ellerinde tutan ve üreten uluslar kazanır ve yaşar. Kaybeden ise yok olmaya mahkumdur. Ayrıca, var olma savaşını kazanmanın temel stratejilerinden biride, tarihin bizlere anlattığı yada geçmişte yaşadığımız olayları hatırlayıp, geçmişte yapılan hatalara düşmemektir.

- 191

DİZİN

1. 
   http://geocities.com/arkeoloji2000/sureklilik/html
   
2. 
   Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi, Cilt l, sayfa; 10-16
   
3. 
   Prof. Dr.Macit Özembaş, Tarihte Altın, Bilim Teknik dergisi
   
4. 
   Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi, Cilt l, sayfa; 29
   
5. 
   www.sisecam.com.
   
6. 
   Prof. Dr.Macit Özembaş, Tarihte Altın, Bilim Teknik dergisi
   
7. 
   Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi, cilt l, Ali M. Dinçol, Hititler, sayfa; 68-69
   
8. 
   http://geocities.com/mxez/sumertablet.html
   
9. 
   Anadolu Uygarlıkları Ansiklopedisi, cilt II, Veli Sevin, sayfa;231,258
   
10. 
    http://geocities.com/arkeoloji2000/sureklilik.htm
    
11. 
    http://mining.eng.org.tr/20YY.Madencilik/20Yuzyil.madenciliksektoru.htm
    
12. 
    Prof. Dr. Beşir Hamitoğulları, Çağdaş iktisadi Sistemler, Strüktürel ve Doktrinal bir Yaklaşım, Sayfa; 765-
    766
    
13. 
    http://www.tr.ito.com
    
14. 
    aktaran, Emine Kıray, Osmanlı'da Ekonomik Yapı ve Dış Borçlar, sayfa;95
    
15. 
    A. D. Noviçev, Osmanlı imparatorluğu'nun Yarı Sömürgeleşmesi, Sayfa;10
    
16. 
    Prof. Dr. Beşir Hamitoğulları, Çağdaş iktisadi Sistemler, Strüktürel ve Doktrinal bir Yaklaşım, Sayfa; 766
    
17. 
    http://www.osmanli.org.tr
    
18. 
    Şevket Pamuk Osmanlılarda Gümüş Madenleri ve Darphaneler, Bilim ve Teknik Dergisi,Kasım 2000
    
19. 
    Şevket Pamuk Osmanlılarda Gümüş Madenleri ve Darphaneler, Bilim ve Teknik Dergisi,Kasım 2000
    
20. 
    Yeni Hayat Dergisi, Gümrük Birliğimi, ikinci Tanzimat Fermanımı, Nisan 1995, sayı; 6
    
21. 
    Ceride! Havadis, 10 Eylül 1840, Türk Ziraat Tarihi, sayfa;107, M. Sencer Osmanlı Toplum Yapısı, aktaraN
    MMO Dergisi, Özel sayı, Mayıs 1970, Cilt IX
    
22. 
    Tercümanı Ahval, 20 Ağustos 1861, Türk Ziraat Tarihi, sayfa;109, M.Sencer Osmanlı Toplum Yapısı,
    aktaran, MMO Dergisi, Özel sayı, Mayıs 1970, Cilt IX
    
23. 
    Hürriyet, Haftalık Gazete 10.8.1868, aktaran, Prof. Dr. Beşir Hamitoğulları, Çağdaş iktisadi Sistemler,
    Strüktürel ve Doktrinal bir Yaklaşım, Sayfa; 766-767
    
24. 
    Aktaran, Burhan Ulutan, Fahri Dalsan Maden ve Madencilik Tarihi, Türk Ekonomisi, Mart-Mayıs
    No;45/47
    
25. 
    Shaw ve Shaw, sayfa;101,102,123,162; aktaran, Emine Kıray Osmanlı'da Ekonomik Yapı ve Dış Borçlar,
    sayfa;129
    

- 192 -

26. 
    Shaw ve Shaw, sayfa;119; Du Velay, sayfa;148-151, aktaran, Emine Kıray Osmanlı'da Ekonomik Yapı ve
    Dış Borçlar, sayfa;129
    
27. 
    Burhan Ulutan, Etibank 1935-1985, sayfa;76
    
28. 
    Doç. Dr. Yılmaz Savaşın, aktaran, 8. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Demir Dışı Metaller Sanayii, Özel ihtisas
    Komisyonu raporu
    
29. 
    Madencilik Bülteni, Mayıs-Haziran 1993
    
30. 
    Prof. Dr. Ayhan Erler, Türkiye Altın Potansiyeli, Bilim ve Teknik Dergisi
    
31. 
    Burhan Ulutan, Etibank 1935-1985
    
32. 
    Suat Türker, Boraks Macerası, 4 Mayıs 1971 Milliyet Gazetesi
    
33. 
    http://www.wCopetas.A.Craig.MetalMen , http://.pir.org/-cgi-bin/nbonlin1.cgi/VB
    
34. 
    http://www.foxnews.com/politics7012601/rich-pardon-friedman.sml
    
35. 
    http://www.mining-technology.com/contractors/project/saartech/index.html
    
36. 
    Fuat Karayazıcı, madencilik Bülteni 1996, Sayı;50
    
37. 
    Burhan Ulutan, Etibank, 1935-1985
    
38. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;25
    
39. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;26
    
40. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;25
    
41. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;27
    
42. 
    Arıcanlı 1976, sayfa;98, aktaran Emine Kıray, Osmanlıda Ekonomik Yapı ve Dış Borçlar, sayfa;136
    
43. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;28
    
44. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;28
    
45. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;28
    
46. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;30-32
    
47. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;32-33
    
48. 
    Türk Devleti Hizmetinde Ermeniler, Rahip Komidos Çarkçıyan, istanbul 1953, aktaran
    http://ermenisorunu.gen.tr/e4-2html
    
49. 
    Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, sayı;1, sayfa;34
    
50. 
    Burhan Ulutan: Etibank. 1935-1985. sayfa;87
    
51. 
    Cumhuriyet Senatosu Bor Mineralleri Araştırma Komisyonu Raporu, sayfa 12
    
52. 
    Niyazi Berkes, ikiyüz Yıldır Neden bocalıyoruz, Yön Yayınları 1964, Aktaran Macit ince
    
53. 
    Doç. Dr. Cem Alpar, Kadro Hareketi içinde Türk Devrimi ve Kemalizm,adlı bildiri, Uluslararası Atatürk
    Sempozyumu Bildiriler ve Tartışmalar, T.iş Bankası Kültür Yayınları, Yayın No;254, sayfa;704-705
    

- 193 -

54. 
    Prof. Dr. Macit ince, Devlet Borçlanması, sayfa;67,68
    
55. 
    Suat Türker, Boraks Macerası, 4 Mayıs 1971, Milliyet Gazetesi
    
56. 
    III. BeşYıllık Kalkınma Planı, Özel ihtisas Komisyonu, Endüstriyel Hammaddeler Raporu, sayfa;69
    
57. 
    Burhan Ulutan, Etibank 1935-1985, sayfa;88
    
58. 
    Burhan Ulutan, Etibank 1935-1985, sayfa;150
    
59. 
    Suat Türker, Boraks Macerası, 4 Mayıs 1971, Milliyet Gazetesi
    
60. 
    Burhan Ulutan, Etibank 1935-1985, sayfa;202
    
61. 
    MMO Dergisi, cilt IX ,Özel sayı;2-3, Mayıs 1970, sayfa; 58
    
62. 
    MMO Dergisi, cilt IX ,Özel sayı; 2-3, Mayıs 1970, sayfa; 58
    
63. 
    Burhan Ulutan, Etibank 1935-1985, sayfa;202
    
64. 
    MMO Dergisi, cilt IX ,Özel sayı; 2-3, Mayıs 1970, sayfa; 61
    
65. 
    Maliye Bakanhğı'nın 9.11.1963 tarih, ve Sermaye Hareketleri Şubesi'nin 593545-23/44199 sayılı yazısına
    ek rapor
    
66. 
    Burhan Ulutan, Etibank 1935-1985, sayfa;235
    
67. 
    Çağlar Sunay, Bilim ve Teknik Dergisi, Mayıs 1999
    
68. 
    www.bilimteknoloji.com.genel.html
    
69. 
    Üçüncü Beş Yıllık Kalkınma Planı, Özel ihtisas Komisyonu Raporu, sayfa;72
    
70. 
    Aktaran MMO Dergisi, cilt IX ,Özel sayı; 2-3, Mayıs 1970, sayfa; 61
    
71. 
    Aktaran MMO Dergisi, cilt IX ,Özel sayı; 2-3, Mayıs 1970, sayfa; 48
    
72. 
    Maliye Bakanlığı'nın 9.11.1963 tarih, ve Sermaye Hareketleri Şubesi'nin 593545-23/44199 sayılı yazısına
    ek rapor
    
73. 
    Tahsin Yalabık, röportaj, Madencilik Bülteni, Sayı;9
    
74. 
    Aktaran MMO Dergisi, cilt IX ,Özel sayı; 2-3, Mayıs 1970, sayfa; 60
    
75. 
    18 Eylül 1972 tarihli Tasvir Gazetesi, aktaran MMO Dergisi, 1989, sayı;5
    
76. 
    VVerner Bühler, Borasit, The Story of The Turkish Boron Mines And Their Impact On The Boron
    Industry, Sayfa;4-5
    
77. 
    M. Sönmez, Türkiye Ekonomisinde Bunalım, l Kitap, sayfa;14
    
78. 
    M. Sönmez, Türkiye Ekonomisinde Bunalım, l Kitap, sayfa;99
    
79. 
    Muammer Aksoy, Atatürk ve Tam Bağımsızlık, sayfa;74-75
    
80. 
    Muammer Aksoy, Atatürk ve Tam Bağımsızlık, sayfa;62
    
81. 
    Mümtaz Sosyal, Bor Pazarından Sürülüş, 12.01.2001, Hürriyet Gazetesi
    

- 194 -

82. 
    http://www.saint-gobain.com
    
83. 
    Sabah Gazetesi, 3.7.2000
    
84. 
    www.pottery.com
    
85. 
    www.walkerceramics.com
    
86. 
    Hürriyet Gazetesi, 29.1.2001
    
87. 
    http://www.andgame.org/citigroup.html
    
88. 
    VVerner Bühler, Borasit, The Story of The Turkish Boron Mines And Their Impact On The Boron
    Industry, Sayfa; 168
    
89. 
    VII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, sayfa; 13
    
90. 
    Minerals Year Book, http://usgs.gov
    
91. 
    Minerals Year Book, http://usgs.gov
    
92. 
    VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bor madenleri Alt Komisyonu Raporu, sayfa;23
    
93. 
    VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bor madenleri Alt Komisyonu Raporu, sayfa;23
    
94. 
    VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bor madenleri Alt Komisyonu Raporu, sayfa;24
    
95. 
    VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bor madenleri Alt Komisyonu Raporu, sayfa;22
    
96. 
    VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bor madenleri Alt Komisyonu Raporu, sayfa;22,23,24
    
97. 
    Industrial Minerals, Mart 2000
    
98. 
    VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Bor madenleri Alt Komisyonu Raporu, sayfa;25,27
    
99. 
    www.chariot.net.au/theburfs/urtech.html
    
100. 
     http://www.3dgamedev.com/robotech/Missiles/Tomahawk.html
     
101. 
     http://chariot.net.au~theburfs/urtech.html
     
102. 
     http://www.geocities.com/CapeCanaveral/lab/3993discuss.html
     
103. 
     http://www.edwards.af.mil/penvmng/Newslnfo
     
104. 
     http://www.spacedaily.com/spacecast/news/fuel-00bhtml
     
105. 
     www.Mirage4000-Aircraftofthemonth-November2000.htm
     
106. 
     http://www.systems.textron.com/indedex.html
     
107. 
     http://www.time.com/time/daily/special/newschina/cox/manufacturing/pg8.html2
     
108. 
     http://www.orbital.com/launchVehicles/X43/hyper-x.htm
     
109. 
     http://www.eagle.ca/gcawan/boron.blast.html
     
110. 
     Prof. Dr. Beşir Hamitoğulları, Çağdaş iktisadi Sistemler, Strüktürel ve Doktrinal bir Yaklaşım,
     Sayfa; 118
     

- 195 -

111. 
     VIII. Beş Yıllık Kalkınma Planı, Madencilik Özel ihtisas Komisyonu Raporu, sayfa;79
     
112. 
     Bilsay Kuruç, iktisat politikasının Resmi Belgeleri, sayfa;41
     
113. 
     Dora ve Bertrand Russell, Endüstri Toplumunun Geleceği, Çeviren Melih Ölçer, sayfa;71
     

114. 
     Dora ve Bertrand Russell, Endüstri Toplumunun Geleceği, Çeviren Melih Ölçer, sayfa;71
     
115. 
     Dora ve Bertrand Russell, Endüstri Toplumunun Geleceği, Çeviren Melih Ölçer, sayfa;71
     

116. 
     http://www.mining-eng.org.tr/www/7.BYKP/ekutup95/o473/nadir-toprak/nadir-toprak-öneriler
     

116. 
     Kapitalizmin Kaleleri, Gaye Yılmaz, Türkiye MAI ve Küreselleşme Karşıtı Çalışma Grubu
     Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Bor Madenleri Alt Komisyon Raporu
     

Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Bor Madenleri Alt Komisyon Raporu Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi Thema Larousse Tematik Ansiklopedi

RAPOR VE ANSİKLOPEDİLER

Yedinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Bor Madenleri Alt Komisyon Raporu Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı ve Bor Madenleri Alt Komisyon Raporu Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi Thema Larousse Tematik Ansiklopedisi HABER, MAKALE, İNCELEME VE İMKB BÜLTENLRİ Tuncay Özkan; "Cin" er ile "bor" sa oyunu, Radikal Gazetesi, 12.10.2000 Murat Kelkitlioğlu; Ciner'in bor rüyası. Yeni Şafak Gazetesi, 26.11.2000 Jeoloji Mühendisleri Odası; Özelleştirmenin odağındaki bor, Teknik Klavuzlar serisi * M.Ziya Gözler; Boraks, Jeoloji Mühendisleri Odası, Bülten, sayı; 99/4 Banu Salman; Bor oyununa engelleme, Cumhuriyet Gazetesi, 1.11.1999 Ekonomist Dergisi; Bor madeninde nasıl dışa bağımlı olduk, Ekim-2000 istanbul Menkul Kıymetler Borsası - Günlük Bültenler

• 
  Par Tekstil firmasının İMKB'na gönderdiği 3.6.1998 tarihli yazı
  
• 
  10.4.2000 tarihli bülten - 29.8.2000 tarihli bülten
  
• 
  26.4.2000 tarihli bülten - 12.10.2000 tarihli bülten
  
• 
  31.5.2000 tarihli bülten - 19.10.2000 tarihli bülten
  
• 
  19.6.2000 tarihli bülten - 25.10.2000 tarihli bülten
  
• 
  30.6.2000 tarihli bülten - 2.11.2000 tarihli bülten