Birinci fəsil: Mədəni hücum və mədəni mübadilə

3- Müsəlmanların birliyi

Şərq və İslam ölkələrinə girəndən sonra müstəmləkəçilərin məqsədlərindən biri də müsəlmanları parçalamaq idi. İslam aləmində müsəlman qardaşlar arasında ayrılıq salmaq üçün millətçi hissləri qabartmaqdan tutmuş firqələr arasında konflikt yaratmağa və onları gücləndirməyə qədər müxtəlif yollardan istifadə etdilər. Heç şübhəsiz, bu işdə müstəmləkənin aləti olan azğın və muzdur hökumətlərin rolu misilsiz və çox böyük olmuşdur.

Biz bu gün bütün dünyada təxminən birmilyardlıq bir toplumu təşkil edirik. Bugünkü dünyanın ehtiyacı olan əsas sərvətlər bu strateji və həssas bölgələrdədir. Lakin eyni zamanda dünya müsəlmanları əksər ölkələrdə - istər azlıqda olduqları ölkələrdə, istərsə də xalqın böyük əksəriyyətini təşkil etdikləri ölkələrdə ictimai, siyasi və iqtisadi baxımdan xoşagəlməz durumda yaşayırlar. İslam və şərafətli Quran ayələri isə öz ardıcıllarını müxtəlif bəşəri keyfiyyətlərə - elmə, əxlaqi dəyərlərə, ictimai ədalətə, başucalığına, qüdrətə, birliyə və zor qarşısında təslim olmamağa çağırır. Bu təlimlərə əməl edən heç bir xalq bu vəziyyətdə ola bilməz. Açıqca anlamaq olar ki, müsəlmanların indiki durumu təbii, yaxud təsadüfi bir şey deyil, əslində onları düşünülmüş şəkildə bu vəziyyətə salmışlar. İranda bizim böyük və əzəmətli imamımızın rəhbərliyi ilə başlayan İslam hərəkatının ilk günündən onun ən əsas məqsədlərindən biri dünya müsəlmanlarının birliyi, zalım və təcavüzkar güclərin əllərinin müsəlmanlar ölkələrindən kəsilməsi olmuşdur. Bu, hələ də bizim inqilabımızın mesajıdır. Sionist media əleyhimizə ajiotaj yaradır, bizi fundamentalist adlandırır. Halbuki İslamın prinsip və təməllərinə qayıdış mənasında olarsa, biz fundamentalizmi özümüzə böyük fəxr sayırıq. Müsəlmanlar dünyanın heç bir yerində fundamentalist və təməlçi sözündən qorxuya düşməməlidirlər. Müqəddəs İslam qanunları insan xoşbəxtliyinin qarantıdır. Müstəmləkə amili bizim həyatımızda bu qanunların rolunu zəiflətmişdir. Biz İslam və Quran qanunlarına qayıtmaqla fəxr edirik.¹¹²
Dünyada möhtəşəm İslam amilinin günbəgün gücləndiyi duyulur, zaman islami və mənəvi dəyərlərin xeyrinə işləyir. Dünya müsəlmanları ayılmışlar və ayılmaqdadırlar; hegemon və quldurlar istəsələr də, istəməsələr də, ABŞ-ın xoşu gəlsə də, gəlməsə də, bu baş verir. Odur ki, bu mərhələnin təhlükələrindən ehtiyatlı olmaq lazımdır.

Əsrlərlə diktatorlar, müstəmləkəçilər və İslamın düşməni olan quldur hökumətlər müsəlmanları zəif və xar halda saxlamışlar. Müsəlmanların ucalığı və oyanışı prosesinin getdiyi bugünkü gündə düşmənlərin təhlükəli pusquları mütləq olacaq. Onlardan ehtiyatlı olmaq lazımdır. Bu təhlükələrdən biri müsəlmanlar arasında, İslam tayfaları, məzhəbləri və müsəlman xalqlar arasında olan münaqişələrdir. İslam dünyasının harasında xain qüvvələr təfriqə və konflikt yaratmağa çalışmırlar?! İslam dünyasının harasında hegemon texnoloqların mənfur beyinləri sadəlövh və zəif insanları öz məqsədləri üçün işlətmirlər?!

Bizim yaxın məqsədimiz və böyük addımımız müsəlman firqə, məzhəb və qruplar arasında birlik yaratmaqdan ibarətdir. Bəzi qüvvələrin missiyası isə ucalıq gətirən İslam hərəkətinə zərbə vurmaq və təfriqə salmaqdır. Siz onları tanımalı, onlara qarşı ağıllı tədbir görməlisiniz. Müsəlmanlar sayıq olub özlərini İslamla başıuca və İslamın qüvvəsi ilə güclü saysalar, bu hərəkət mütləq öz məqsdələrinə çatacaq.¹¹³
İslam dəyərlərinin dünyada qəti dəyərlər olmasını, insanları cəlb etməsini və beləliklə müsəlmanların həyatında dəyişiklik yaranmasını istəyiriksə, bu, müsəlmanların birliyi olmadan mümkün olmayacaq. Bu birlik isə parçalanmaqla, düşmənliklə, firqə vuruşmaları ilə əldə edilə bilməz.

Biz İslam firqələrinə demirik ki, özünüzə xas etiqadlardan əl çəkib başqa bir firqənin etiqadlarını qəbul edin. Biz bütün müsəlmanlara deyirik ki, müsəlman firqələr arasındakı ortaq cəhətlər onların fərqli cəhətlərindən daha çox, daha mühüm və daha əsaslıdır. Bizim düşmənlərimiz fərqli cəhətlər üzərində dayanırlar. Biz də ortaq cəhətlər üzərində dayanmalıyıq və düşmən bəhanə tapıb İslam ümmətinə təzyiq göstərə bilməməlidir. Biz xoşbəxtlikdən, İranda bu məsələləri həll etmişik. İslam dünyasının müxtəlif yerlərində də bizim çoxlu qardaşlarımız bu məsələləri ya həll etmişlər, ya da həllinə yaxınlaşmışlar. Düşmən isə əl çəkmir. Müstəmləkənin İslam ölkələrinə daxil olduğu 150-200 il öncədən bu günə qədər müsəlman fiqələr arasındakı fərqli cəhətlər üzərində işləmişlər. Biz çox ehtiyatlı olmalıyıq. Şiə və sünnilər İslam firqələrini bir-birinə yaxınlaşdırmaq və qardaş münasibətini qorumaq öhdəliyi götürməli, bir-birinə dayaq olmalıdırlar.¹¹⁴

Müsəlmanların kompakt yaşadığı yer Şərq və Qərbin arasında, dünyanın ortasında yerləşən bu regiondur. Strateji, coğrafi və iqlim baxımından dünyanın ən həssas bölgəsi müsəlmanların əlindədir, ən qədim sivilizasiyalar, ən güclü mədəniyyətlər də onların yaşadığı bu yerə məxsusdur. Digər insanların vəhşi şəraitdə yaşadığı zaman bu xalqlar elm və bilikləri ilə dünyanı idarə edirdilər, mtəşəkkil bir əhali, vardı, ölkələr bir-birinə yaxın, xalqlar mədəni baxımdan bir-birinə oxşar idilər. İndi də bu regionun dünyanın hər yerində müsəlman nümayəndələri var. Bizim sözümüz budur: Dünya müsəlmanları! Dünyanın harasında olsanız, bilin ki, bir-birinizə qarşı düşmənlik etməsəniz, bir-birinizin əleyhinə vuruşmasanız, dost və düşmənlərinizi tanısanız, vəziyyətiniz zəif və geriqalmış halda olduğunuz bugünkü günlə fərqlənəcək.

İslam ölkələri əksərən, yaxud hamılıqla yoxsul, asılı və əsirdirlər. İslam düşmənləri İslamı zorla müsəlman ölkələrdən qovub çıxarmaq istəyirlər. Müsəlman xalqların qəlbi İslamla və Allahladır, onlar İslamı sevirlər. Qlobal güclər muzdur hökumətlər vasitəsi ilə xalqları İslamdan uzaqlaşdırmağa çalışırlar. Siz bir olsanız, bir-birinizlə vuruşmasanız, böyük enerjilərinizdən din və dünyanızı yaxşılaşdırmaq üçün istifadə etsəniz və onları bir-biriniz əleyhinə işlətməsəniz, xarici supergüclər qarşısında sədd çəkmiş olarsınız. Bizim sözümüz budur. Biz demirik ki, dünyanın sünniləri şiə olsunlar, yaxud şiələr etiqadlarından əl çəksinlər. Təbii ki, bir sünni, yaxud hər hansı bir məzhəbin ardıcılı araşdırandan sonra hansı etiqadı qəbul etsə, həmin etiqadına və araşdırmasına uyğun əməl etməlidir. Vəhdət həftəsində bizim vəhdət mesajımız isə budur ki, müsəlmanlar bir-birinə qarşı düşmənlik etməsinlər və bir olsunlar. Bu pis söz deyil. Hər bir ağıllı, qərəzsiz və insaflı adam bunu qəbul edər. Meyar da Allahın kitabı, əziz Peyğəmbərin (s) sünnəsi və İslam şəriəti olsun. İnqilabdan illər öncə bu söz yumşaq formada deyiləndə qlobal hegemonizmə bağlı qüvvələr ona qarşı çıxırdılar. İslam inqilabı qələbə çalandan sonra isə dünya hegemonları müsəlmanların birliyinin baş tutacağı təqdirdə onların İslamın mərkəzi olan İrana yönələcəyini bilirlər. Hazırda münaqişə yaratmaq üçün hegemonizmə bağlı qüvvələr və mürtəce dövlətlər tərəfindən çoxlu pullar xərclənir, müxtəlif ərəb, urdu dilli ölkələrdə və hətta İslam ölkəsinin özündə inqilabın və İslamın mesajı olan bu birliyə mane olmağa çalışırlar.¹¹⁵

Böyük İslam ümməti hər gün bir-birinə yaxınlaşmalıdır. Düşmənlərin təfriqə və münaqişə planları müsəlman xalqların və böyük İslam ümmətinin bugünkü oyanışı şəraitində təsirsiz ötüşməli, müsəlmanlar coğrafi, dil və irq fərqlərinə baxmayaraq, həmrəy, həmfikir və əlbir olub böyük İslam məqsədlərinə doğru hərəkət etməlidirlər.¹¹⁶
Bu gün müsəlmanların birliyinə həmişəkindən artıq əhəmiyyətli yanaşmaq lazımdır. Nə üçün? Çünki düşmənlərin İslam cəmiyyətlərinə yol tapmaq üçün istifadə etdikləri vasitələrdən biri münaqişə törətməkdir. Bunun üçün onların müxtəlif üsulları var. Bəzi üsullar uzunmüddətlidir; misal üçün, 100, 200, 500 il ərzində mömin və müsəlmanlar arasında konflikt yaratmaq və İslam ümmətinə tezliklə sağalmayacaq yaralar vurmaq üçün plan hazırlayırlar. Qurama din və məzhəblər belədir. Vəhhabilik də belə qurama məzhəblərdəndir və məqsədi müsəlmanlar arasında ixtilaf yaratmaqdır. Müstəmləkəçi qüvvələrin bu ixtilafdan yararlanmalarının tarixi yazılsa, bir kitab olar. İslam dünyasının hər bir yerində müxtəlif sui-istifadələr olmuşdur. Onlar yalnız bu günə məxsus deyil, 80, 90, 100 il öncədən belə məsələlər olmuşdur. Mənim bu haqda geniş məlumatım var. Bir əsr və bəlkə daha artıq öncə vəhhabilik silahı, yaxud ittihamı ilə ixtilaflar yaratmışlar. Biz çox ehtiyatlı olmalıyıq. Düşmən İslam cəmiyyətlərini bir-birinə vurmaq üçün müxtəlif üsullardan istifadə edir.

Odur ki, bu gün müsəlmanların birliyi, müsəlman qardaşların bir-birinə qarşı yaxşı münasibətdə olması İslam sözünün ucalması üçün əsas şərtdir. Kimsə İslamın ucalmasını istəmirsə, başqa məsələ. Amma hər hansı firqə və məzhəbdən olan Quran və İslam tərəfdarları doğru deyirlərsə, həqiqətən ürək yandırır, Quranın uca və əzəmətli qalmasını istəyirlərsə, bilməlidirlər ki, bu fəryadlar, bu muzdur nitq və qələmlər, bəzi ölkələrdə münaqişə yaratmaq üçün xərclənən bu çirkli pullar İslamın ucalmasına maneə törədir və bu, düşmənlik sayılır.¹¹⁷

Biz müsəlmanların birliyi məsələsində ciddiyik və bunun formulunu da açıqlamışıq. Müsəlmanların birliyi onların özlərinə xas kəlam və fiqh görüşlərindən imtina etməsi demək deyil. Müsəlmanların birliyinin iki başqa şərti var: Biri budur ki, İslam düşmənlərinə qarşı yekdil və həmrəy olsunlar. Müxtəlif İslam məzhəbləri, hər biri müxtəlif kəlam və fiqh şaxələrinə bölünən Sünni və Şiə firqələri İslam düşmənlərinə qarşı həqiqətən həmrəylik nümayiş etdirsinlər. İkinci məna budur ki, müxtəlif müsəlman firqələri özlərini bir-birinə yaxınlaşdırmağa çalışsınlar, anlaşsınlar, fiqh məzhəblərini bir-biri ilə müqayisə edib uyğunlaşdırsınlar. Fəqihlərin və din alimlərinin fətvaları elmi şəkildə araşdırılsa, azca dəyişikliklə iki məzhəbin fətvalarını bir-birinə çox yaxınlaşdırmaq olar.¹¹⁸
Bu dövrün mühüm məsələlərindən biri müsəlmanlar arasında firqə ixtilaflarıdır. Bu, əlbəttə ki, yeni məsələ deyil; kəlam, fiqh və firqə məsələləri üstündə ixtilaflar, çəkişmələr və bəzən vuruşmalar İslamın ilk əsrindən mövcud olmuşdur. Lakin bu sahədə yeni olan budur ki, İranda İslam inqilabının qələbəsindən və bu təfəkkürün bütün İslam dünyasına yayılmasından sonra hegemonizmin bu ümumi İslam dalğasına qarşı mübarizə yollarıdır. Bu yolların biri budur ki, bir tərəfdən İran İslam İnqilabını ümumi İslam əməli yox, sırf Şiə hərəkəti kimi tanıtdırsınlar və digər tərəfdən Şiə və Sünni arasında nifaq və ədavət toxumu səpsinlər. Biz bu şeytani hiyləni əvvəldən duymuş, daim müsəlman firqələrinin birliyi üzərində təkid göstərmiş və bu fitnəni zərərsizləşdirməyə çalışmışıq. Allaha şükür olsun ki, bu sahədə çoxlu nailiyyətlər əldə olunmuşdur. Son nailiyyətlərdən biri Ümumdünya İslam Məzhəblərinin Yaxınlaşdırılması Assambleyasının təsis edilməsidir. İndi bütün İslam dünyasından və bütün İslam məzhəblərindən olan alimlər, ziyalılar, şairlər, yazıçılar və adi xalq çiyin-çiyinə, bir dillə və bir nəfəslə İslam inqilabını və İran İslam Respublikasını müdafiə edirlər. Lakin düşmən çoxlu pul, layihə, təbliğat və xəbisliklə silahlanmışdır və təəssüf ki, tamahlandırma və aldatmaqla dünyanın bəzi yerlərində bəzi şəxsləri ələ ala bilir. Buna görə bəzən bir ölkədə bir siyasətçidən, başqa bir ölkədə özünü alim, yaxud inqilabçı sayan bir adamdan şiələrə, yaxud ən böyük müasir inqilabı ərsəyə gətirib heyrətamiz şəkildə müdafiə etməyi bacaran İran xalqına qarşı təhqirlər eşidilir. Yaxud xalqı bizim üçün ən əziz xalqlar sırasında olan, İslamı və İran İslam Respublikasını müdafiə xəttində olmuş və indi də olan müsəlman Pakistan ölkəsində kimlərsə İslam və müsəlmanların birliyinə düşmən kəsilənlərin dollarları ilə iclaslar keçirir, Peyğəmbər əhli-beytinin şiələrinə və Şiə firqəsinə hücum etmək, müqəddəslərini aşağılamaq üçün kitab və məqalələr yazırlar. Biz bütün bunları Amerikanın, onun müttəfiq və muzdurlarının hesabına yazır, İslam xalqlarını və həqiqi din alimlərini bundan uzaq bilirik. Lakin bu, müsəlmanların sayıqlığı ilə həll olunası məsələlərdəndir. Bu məsələdə İslam düşmənlərinə imkan yaratmaq olmaz.¹¹⁹
Müsəlmanlar ayıq olub düşmənin hiyləsinə və yalan təbliğatına uymamalıdırlar. Bizim birliyimiz onların ilk hədəfidir. Firqə, məzhəb və milliyyətlərin konfliktə səbəb olmasına imkan verməməliyik. Hegemonizmin vəd dolu təzyiqlərinin iradələri zəiflətməsinə imkan vermək olmaz. İslamdan xəbərsizlərin və onun tipik düşmənlərinin Allahın halal və haramı, Allah ayələrinin təfsiri haqda cəfəngiyat söyləmələrinə, İslamı öz istəklərinə uyğun və Quranın missiyasının əksinə təhrif və izah etmələrinə imkan vermək olmaz. Bu tədbirlər görülsə - şübhəsiz ki, görüləcək - İslam dünyanın böyük bir hissəsində bəşəriyyətin qurtuluşunu təmin edəcək.¹²⁰
Bu gün İslam üçün daha faydalı olan işlər İslam düşmənləri üçün daha xoşagəlməzdir. Bu gün İslamın daha da ucalmasına xidmət edən hər bir şey İslam düşmənlərinin daha sərt hücumuna məruz qalır. Bu, dəyişməz qaydadır.

Bu gün İslama xidmət sayılan hər bir iş İslam düşmənlərinin qəzəbinə tuş gəlir. Müsəlmanların birliyi bu ümumi qaydanın nümunələrindəndir. Əgər dünya müsəlmanlarının birləşməsi həqiqətən lazımdırsa və bu, İslam və müsəlmanların xeyrinədirsə, – İslam dünyasının ağıllı və xeyirxah insanlarına görə məhz belədir – onda əmin olmaq lazımdır ki, düşmənin bu birlik əleyhinə fəaliyyəti bu gün həmişəkindən artıqdır.¹²¹

Müsəlmanların birləşməməsi və qarşı-qarşıya durması üçün çoxlu işlər görülür. Bu fəaliyyətlər müsəlmanların birliyə daha ehtiyaclı olduğu zaman xüsusən güclənir. Bu işlərdə İslam düşmənlərinin məqsədi İslamın bu gün praktik nəticələrə yaxınlaşan ucalığı və hakimliyi arzusunun qarşısını almaqdır. Müsəlmanlar İslam dünyasında öz dinlərini hakim etmək istəsələr də, bu ixtilaflarla mümkün olmayacaq. İslamın hakimliyi və ucalığı yolunda ən böyük faciə isə İslam cəmiyyətləri daxilində - istər bir ölkədə, istər müxtəlif İslam ölkələrində müsəlmanların bir-birinin canına düşməsidir. Bu gün bir ölkənin mətbuatı bir İslam məzhəbinə hücum edəndə digər bir ölkənin mətbuatı da onun məzhəbinə hücuma keçir. Siyasi çəkişmələri məzhəb və dini düşüncə müstəvisinə çıxarmaq, dini düşüncə və təəssübkeşlik əsasında qrupları bir-birinin canına salmaq müsəlmanların İslam hakimiyyəti fikrini reallaşdırmalarına ən böyük maneədir.

Bu gün İslam məzhəblərini bir-birinə yaxınlaşdırmaq təcili və ilahi bir məqsəd, həyati bir fikirdir. Bunu reallaşdırmaq lazımdır. Biz dövrün bu boşluğunu həmişəkindən daha yaxşı doldurmalıyıq. Öz dövrlərinin boşluğunu dolduran, anın ehtiyacını anlayıb aradan qaldırmağa çalışanlar xoşbəxt insanlardır. Bəzi işlər özlərinə xas anda görüləndə faydalı olur, həmin anda görülməyəndə isə effektini itirir.¹²²

Möhtərəm din alimləri! Bu gün belə qüdrətlə dünyanın siyasi arenasına çıxan İslamı müdafiə etmək istəyən hər bir qrupun üzərinə müəyyən rol və vəzifələr düşür. Biz ruhanilər özümüzdə olan məntiqli, əsaslı və həqiqi mənəviyyatla bu cəmiyyətin mənəviyyata doğru hərəkətini təmin etməliyik. Bizim bugünkü vəzifəmiz budur. Din təmsilçilərində mənəviyyatsızlığın duyulduğu heç bir şey olmamalıdır. Əks təqdirdə, mənəviyyata doğru gedən proses zəifləyəcək. Dünyaya və onun bəzəklərinə sevgi, xudpəsəndlik, qürur və dünyəvi işlər üçün çəkişmə əlaməti görünən hər bir şey işə ziyan vuracaq. Elmi baxımdan xalqın din və İslam düşüncəsini gücləndirməmək də ziyanlıdır. Avropa da dinə və mənəviyyata doğru hərəkət edir. Gördüyünüz kimi, dindən əsər-əlamət olmayan ölkələrdə 30, 40 və bəzi yerlərdə 50 ildən sonra kilsələr, keşişlər, dini adət-ənənələr bərpa olunur və xalqda maraq oyadır. Mənəvi ehtiyacı təmin etmək üçün məntiqi gözlənti isə İslam təfəkküründəndir. Biz bu sahədə bacardığımız qədər çalışmalıyıq. Bunun əsas şərti birlik və vəhdətdir. İslam dünyası miqyasında ərəb, türk, fars millətçiliklərini ortadan götürməli, məzhəb baxımından da Şiə, Sünni, müxtəlif Sünni və Şiə firqələri arasındakı ixtilafları kənara qoyub ortaq cəhətlər üzərində dayanmalıyıq. Çünki hər bir fərq və ayrılıq dava demək deyil. Biri bir fiqhə əməl edir, o birisi başqa bir fiqhə; biri bir kəlam məktəbinə tabe olur, o birisi başqa bir məktəbə. Bu gün elə bir zaman deyil ki, kəlam məktəbləri Abbasilərin xilafəti dövründəki Əşairə və Mötəzilə döyüşləri, yaxud Şiə-Sünni və müxtəlif kəlam məktəbləri kimi firqə döyüşlərinə başlayıb bir-birinin canına düşsünlər. Hamı bir olmalıdır.¹²³