Birinci fəsil: Mədəni hücum və mədəni mübadilə

b) Elmi ikişafın İran İslam İnqilabının əsas məqsədi olması

Hansı amil bu istedadlı xalqın uzun illər, bəlkə də bir-iki əsr, yaxud daha uzun müddət elm və bilik karvanından bu qədər geri qalmasına bais oldu? Şübhəsiz ki, xəyanətkar qüvvələrin bu xalqa hökmranlığı. Bu illər ərzində zalım, müstəbid və yaxıngörən şahlar bu ölkənin başına bu bəlaları gətirdilər. Bir ölkədə İslam qanunları icra olunsa və İslam hökuməti qurulsa, xalqın qarşısındakı maneələr götürülər. İranda İslam inqilabı bu böyük hünəri və bu möcüzəni göstərməlidir.³⁷

Elm və tədqiqatın gücləndirilməsi, elmi inkişaf, istedadların çiçəkləndirilməsi, ayıqlığın və ümumi məlumatın artırılması inqilabın əsas cəhətlərindən başqa birisidir. İdeal İslam cəmiyyəti elə cəmiyyətdir ki, onda hər bir cəmiyyətin ən qiymətli milli sərvəti olan bəşəri düşüncə və beyin xəzinələri çıxarılıb işlədilsin, savadsızlığa son qoyulsun, məktəblər bütün uşaqları qoynuna alsın, universitetlər və elm hözvələri rövnəqlənsin, tədqiqat mərkəzləri fəallaşsın, kitab hər yerə yayılsın, mətbuat zəngin informasiya çatdırsın, alim və müəllimlər həvəsli, yaradıcı və yenilikçi adamlar, yazıçı və sənətkarlar ümidli və səmərəli olsunlar.

Bizim ideal və məqbul İslamla məsafəmiz çox, lakin qət ediləsidir. İslam İranı bu gün də elmi dahilər yetişdirən mərkəz olduğunu sübut etməlidir. Diktatura və müstəmləkənin ikiəsrlik istismarı bu xalqın mahiyyətini dəyişdirə bilməmişdir. Əgər ötən iki əsrdə müstəmləkə və diktatura hökmranlığı istedadların çiçəklənməsinə mane olmuşdusa, bu gün xalqın azadlığı və oyanışı dövründə İslam inqilabı sayəsində geriliklər düzəldilməlidir.³⁸

Bildiyiniz kimi, elm prosesi maksimum sürətli bir prosesdir. Sanki bir nəfər piyada yol gedir, amma başqa birisi velosiped əldə edərək sürətini artırır və tez bir zamanda avtomobilə çatır. Avtomobilə minəndə sürəti dəfələrlə artır və nəhayət, təyyarənin dayandığı yerə çatır. Təyyarəyə minəndə sürəti yüz qat artıq olur. Amma piyada olan gəlir ki, nə vaxtsa velosipedə çatsın. Bizimlə xarici ölkələr arasındakı məsafə bu şəkildə get-gedə çoxalır. İndi biz nə etməliyik? Məsafəni necə qət etməliyik? Biz qısa yol tapmalı, bu ölkənin bütün istedadlarından istifadə etməliyik. Bu ölkədə düşmənlər və müstəmləkəçi qüvvələr qarşısında hərəkət və mübarizə səmimiliyi oturuşmalıdır. Bu, inqilab olmadan mümkün deyildi və gələcəkdə də mümkün olmayacaq. Bu, ölkənin gələcəyi üçün zəruri məsələdir. Bu işləri görsəniz, Allah-Taala sizə həqiqətən böyük əvəz verər. Həqiqətən düşünürəm ki, bu quruluşun işçiləri olub belə şərt və qaydalarla işləyən siz əziz qardaşların mükafatını saymaq imkansızdır. Bu mükafat Allah yanında olduqca böyükdür.³⁹