BiSMİllahir-rəhmanir-rəHİm kitabda istifadə olunan əDƏbiyyat

NƏ ÜÇÜN ÖMƏR PEYĞƏMBƏRİN VƏFATINI İNKAR EDİRDİ? 

Görəsən, Ömər doğrudanmı qəlbən Peyğəmbəri sevib ona hədsiz məhəbbət bəslədiyi 

və  onun  itirilməsindən  Ģiddətli  qəm-qüssəyə  düçar  olduğu  üçün  camaata  qılınc  çəkib 

onlara  hədə-qorxu  gəlirdi?  Görəsən  bəzi  tarixçilərin  yazdığı  kimi,  doğrudanmı  Ömər 

həmin gün dəli olmuĢdu?64 

                                                

58

 “Kənzül-ümmal”, 4-cü cild, səh53; 1902-ci hədis “Əl-bidayətu vən-nihayə, səh.243 

59

 “Təbəqat” (Ġbni Səd), 2-cild, səh.53; “Kənzül-ümmal”, 4-cü cild, səh.53; “Tarixi-Xəmis”, 2-ci cild, 

səh. 185; “Sireyi-Hələbiyyə, 3-cü cild, səh.392 

60

 “Əl-bidayətu vən-nihayə, 5-ci cild, səh.244 

61

 “Tarixi əl-üməm vəl-müluk”, 2-ci cild, səh.443; “Əl-bidayətu vən-nihayə, 5-ci cild, səh.319; “ġərhi-

Nəhcül bəlağə”, 1-ci cild, səh.60 

62

 “Kənzül-ümmal”, 4-cü cild, səh.53; 1092-ci hədis 

63

 “Ali-Ġmran” surəsi, 144-cü ayə; “Təbəqat” (Ġbni Səd), 2-ci cild, səh.54; “Əl-üməm vəl-müluk”, 2-ci 

cild, səh.244; “Əl-bidayətu vən-nihayə, 5-ci cild, səh.219; “Sireyi-Hələbiyə, 3-cü cild, səh.392 

64

 “Sireyi-Hələbiyyə, 3-cü cild, səh.392 

---

 

22 

Xeyr, əsla belə deyil, bunların səbəbi tama-milə baĢqa Ģeydir. 

Böyük sünnü alimi Ġbni Əbil Hədid yazır: “Ömər Peyğəmbərin vəfat etdiyini bildikdə 

imamlıq və xəlifəlik üstündə çəkiĢmə baĢla-nacağından, nəticədə ənsar və ya baĢqalarının 

xilafəti öz əllərinə keçirəcəyindən qorxub bu iĢləri gördü və mümkün olan hər bir yolla 

camaatı susdurmağı məsləhət bildi. Onun dediyi sözlərin hamısı Əbu Bəkri gözləməsi və 

höku-mətin əldən çıxmaması üçün idi.”65 

Bizim  nəzərimizcə,  Ġbni  Əbil  Hədidin  dedikləri  tamamilə  doğrudur.  Çünki,  Ömərin 

qorxduğu Ģəxslərdən biri də Əli (ə) idi. O gün xəlifəliyə namizəd üç nəfər idi: Birincisi 

Əli  (ə)  idi  və  bütün  Bəni  HaĢim  tayfası  onun  tərəfdarı  idi.  Əbu  Süfyan,  Zübeyr,  Xalid 

ibni  Səid  Əməvi,  Bərra  ibni  Azib  Ənsari,  Salman,  Əbuzər,  Miqdad  və  baĢqa  böyük 

Ģəxsiyyətlər Əli (ə)-ı himayə edirdirlər. 

Ġkincisi Xəzrəc tayfasının namizədi Səd ibni Übadə Ənsari, üçüncü namizəd isə, Əbu 

Bəkr idi. Ömər, Əbu Übeydə, Müğeyrə ibni ġöbə, Əbdür-rəhman ibni Ovf, onu  himayə 

edirdilər. 

Bunlardan  Səd  ibni  Übadə  hakimiyyət  kürsüsündə  otura  bilməzdi.  Çünki  ənsardan 

olan ovs tayfası onunla müxalif idilər. Mühacirlərdən də onunla beyət edəcək bir kəs yox 

idi. Əgər Əbu Bəkrin tərəfdarları Əli (ə)-ın əleyhinə fəaliyyətə baĢlayıb Peyğəmbərin (s) 

dəfn mərasimi sona çatmamıĢ öz tədbirlərini həyata keçirməsəydilər, xilafət yüz faiz Əli 

(ə)-a  çatacaqdı.  Əgər  onlar  Peyğəmbərin  dəfn  mərasimindən  sonra  xəlifə  təyin  olunan 

yığıncaqda  Əli  (ə)-ın  da  iĢtirak  etməyinə  imkan  versəydilər,  onda  xilafəti  Əli  (ə)-ın 

qanuni  haqqı  bilən  ənsar,  mühacir,  Bəni  HaĢim  və  Əbdül-Mənaf  tayfasının  bəziləri-nin 

varlığı ilə Ömər heç vaxt öz məqsədinə nail olmayacaqdı. 

Əgər doğrudan da Peyğəmbərin vəfatı Öməri ağır təsirləndirib onu bu qədər narahat 

etmiĢdisə onda Ömər heç vaxt Peyğəmbərə bu qədər məhəbbətlə yanaĢı onun cənazəsini 

ortada  qoyub  “Bəni  Saidə”  səqifəsinə  (kölgə-liyinə)  qaçıb  Əbu  Bəkrlə  beyət  etməz  və 

Rəsuli-Əkrəmin (s) həqiqi dost və köməkçiləri ilə münaqiĢəyə baĢlamazdı.