Бисмиллаһир-рәҺМАНир-рәҺИМ

DOQQUZ İL ARTIQ

Bu gün İordaniyanın paytaxtı olan Amman şəhərinə səfər edən bir insan öz yolunu şəhərin cənub-şərqinin 8 km.-liyinə, Rəqim və Əbu `Ələnda kəndlərinin arasında yerləşən Əshabi-kəhf mağarasına sala bilər.

İnsan orada Bizans daş tabutları formasında olan bir neçə qəbir müşahidə edir. Bu daş tabutların sayı yeddidir. Bunlardan əlavə orada kiçik bir tabut da vardır. Çox güman ki, o, Əshabi-kəhfin itinin dəfn olunduğu yerdir.

Bu kəşf arxeoloq alim Rəfiq Vəfa əl-Dəcaninin səylərinin nəticəsidir. O, 1964-cü ildə öz arxeoloji qazıntılarının nəticələrini elan edərək sübut etmişdir ki, bu, Qurani-kərimdə yad edilən mağaradır. Avropalı tarixçilərin iddia etdikləri kimi Türkiyənin Urfa vilayətinin Tarsus şəhərində yerləşən mağara isə həqiqətdən uzaqdır.

Bu qrupun heyrət və təəccübünə səbəb olan məsələ isə Əshabi-kəhfin yuxularının müddətidir: 300, yoxsa 309 il?

Qurani-kərim buyurur:

«Onlar 300 il mağarada qaldılar və ona 9 il artırdılar.»

Cavab budur ki, onların yuxuları Günəş (Şəmsi) ili ilə 300, Ay (Qəməri) ili ilə isə 309 il uzanmışdır. İndi hesablayırıq:

Günəş ili 365 gündür. Buna görə də 300 Günəş ili 109500 gün (365 ^x 300 = 109500) olacaqdır. Lakin, Ay ili 354 gün 8 saat 48 dəqiqədir. Demək olar ki, bir Ay ili 354 və 30/11 gündür.

Əgər 309 Ay ilinin neçə gün olduğunu bilmək istəsək 309-u 354-ə vurar və 109386 gün nəticəsini alarıq.

300-ü 30/11-ə vurmaqla isə 110 rəqəmini əldə edirik. 9-u 30/11-ə vuraraq Qəməri təqviminə uyğun olaraq 4 gün hesablanacaq və bunların cəmi (109386+110+4=)109500 gün olacaqdır. Göründüyü kimi bu rəqəm 365 günlük 300 Günəş ilini və 354 və 30/11 günlük 309 Ay ilini göstərir.