Бисмиллаһир-рәҺМАНир-рәҺИМ

“Bu, Allahın dəvəsİdİr.”

Həzrət Salehİn əhvalatı

Hicri tarixi ilə 9-cu ildə Həzrət Məhəmməd (s) peyğəmbərin rəhbərliyi ilə İslam ordusu Ərəbistan yarımadasının şimalında Roma qoşunları ilə vuruşmaq üçün Təbuk məntəqəsinə sarı gedirdi. Çox çətin bir səfər idi. İslam qoşunu yorulmuş və susamışdı. Ona görə də Allahın Rəsulu fərman verdi ki, qoşun Təbuk məntəqəsinin yaxınlığında olan Vadil-qurada dayansınlar.

İslam ordusu dağların yaxınlığında düşərgə saldı. Ora çox qədim bir yer idi. Orada xarabalıqlar və su çalaları gözə dəyirdi. Bəziləri bir-birlərindən bu qalıqlar barəsində soruşurdular. Deyildi ki, bu əsərlər bir zamanlar bu məkanda yaşamış Səmud qəbiləsinə məxsusdur. Əziz Peyğəmbər o çalaların suyunu içməyi müsəlmanlara qadağan etdi. Allahın Rəsulu nifrin və əzaba düçar olan və onlardan heç bir əlamət qalmayan qəbilənin taleyindən ibrət almaq üçün əsgərlərin ora daxil olmasını vurğuladı.

İndi görək Səmud qəbiləsi kimlər idilər və Həzrət Salehin əhvalatı necə olmuşdur?

Tarixdən qabaqkı dövrlərdə Ərəbistan yarımadasının şimalında yerləşən Vadil qura adlanan geniş torpaqlarda Səmud qəbiləsi yaşayırdı. Səmud qəbiləsi çox qədim olan ərəb qəbilələrindəndir. Tarix onun barəsində bir şey qeyd etməmişdir. Onda olan məlumatlar Qur`ani-Kərimdə və Peyğəmbərin (s) hədislərində gəlmişdir.

Əhqaf torpaqlarındakı Ad qəbilələri məhv olduqdan sonra bu qəbilə peyda oldu. Bu qəbilənin camaatı əkinçiliklə məşğul olur, quyu qazır, öz əkin sahələrini şumlayır, dağların içində evlər tikirdilər. Heyvanlarını rahatcasına yaşıllıqlarda otarırdılar. Onların bağ-bostan və tarlaları rövnəqlənib, bəhrə verir, beləcə öz yaşayışlarını keçirirdilər. Onlar Allahı düşünüb, ona ibadət etmək barədə fikirləşmirdilər. Bunun əvəzinə qəbilənin varlı və əyyaş insanları hədlərini aşıb, tüğyan edirdilər. Bu qəbilənin camaatı Alllaha ibadət yerinə bütlərə ibadət edirdilər.

Həzrət Saleh həmin dövrdə yaşayırdı. O, pak xüsusiyyətli və agah bir insan idi. İnsanlar yaxşı sifətlərinə və bəyənilmiş əməllərinə görə onu sevirdilər. Bu qəbilənin bə`zi insanları fikirləşirdilər ki, Saleh böyük məqama çatacaqdır və bəlkə də güclü Səmud qəbiləsinin rəisliyini öhdəsinə götürəcəkdir.

Allah-təala Həzrət Salehi Peyğəmbərliyə seçdi. Onu qəbiləsinə doğru göndərdi ki, insanları bütpərəstlikdən çəkindirib, yeganə Allahın ibadətinə dəvət etsin.

Saleh yaxşı bilirdi ki, bütpərəstlik onun qəbiləsinin ürəyində çoxdan kök salmışdır. Çünki, onların ata-babaları bütpərəst olmuşdular. Həmçinin bilirdi ki, bu qəbilənin başçıları fasid insanlardır və bir kəsin xeyrini istəmirlər. Camaatı bütpərəstlikdən çəkindirən insanlarla da kobud və qaba rəftar edirlər.

Amma, Saleh, peyğəmbər və Alllahın elçisidir. O, Allahdan başqa heç kəsdən qorxmur. Ona görə də Həzrət öz dəvətini açıq surətdə elan etdi. O, öz risalətini müjdə verdi və həmin yerdən də qarşıdurmalar başlandı. Xeyir və şərin mübarizəsi başlandı və mömin peyğəmbər fasid və kafirlər əleyhinə öz müharibəsinə başladı. Səmud qəbiləsinin arasında doqquz nəfər güclü və quldur insan var idi. Onlar fəsad törədir və bədxahlıqla məşğul olurdular.