Bitiruv malakaviy ish Buxoroda ilmiy muassasalarning vujudga kelishi va faoliyati tarixi
Yüklə 460,5 Kb. Pdf görüntüsü
|
|
47 Xulosa Dunyoda faqat ikki hokim bor – qilish va aql – idrok, og‘ir – oqibat har doim aql – idrok qilich ustida g‘alaba qozonadi, degan edi mashhur arboblardan biri. Darhaqiqat, har qanday yovuz kuch aql – zakovat, tafakkur va ilm oldida ojizdir. Zakovatning qudrati uning bunyodkorligida, eng og‘ir paytda ham yaxshilik va ezgulik yo‘lini g‘alaba yo‘lini topa bilishda. Zakovat va tafakkur tayanchi esa ma’rifat ma’naviyat hisoblanadi. Tarixni bilish, ajdodlarning ishini ana shu ikki buyuk qidriyatini sarchishmasidir. O‘zligin pnglpgpn. Uzoq o‘tmishini bilgan kishi olis istiqbolini ham ravshanroq ko‘radi, aniqroq idrok etadi. Demak,hayotda o‘z o‘rnini topa biladi. Hech qachon qadru qimmatini yo‘qotmaydi. Demak, tarix tafkkuri va fikricha davom etuvchi ilohiy qudrat! Demak bu ma’rifatli inson va ma’rifiy jamiyatning birinchi fazilati. O‘tmishi buyuk xalq bo‘lishiga ishonadi. Xulosa qilib shuni aytish lozimki, shu davlarning bir qismi hisoblangan – Rim va Samarqand tengdoshi Buxoroi SHarifning muqaddas tarixi har inson qalbini to‘lqintiradigan mo‘jizalar kuchiga ega. Buxoro qadimdan to hozirga madaniyat va ilm – fan markazi bo‘lib kelgan va davom etib kelyapti. SHunday ekan XX asr davomida Buxoroda juda ko‘p ilmiy – tarixiy muassasalar faoliyat ko‘rsatgan. Ular ma’lum bir davrda rivojlanib ma’lum bir davrda tarix sahnasidan ketgan. Masalan: Buxoro amirligi davrida ma’naviy – ilmiy hayotda nazar tashlasak, bu davrda ijod qilgan amirlar, tarixnavislar, ko‘pchiligini tashkil etadi. Ulardan Ahmad Doniy, Sadriddin Ayniy va boshqalar o‘z asarlari, ijodlari bilan xalq ishonchiga kirib borganlar va ilm – ma’rifatni rivojlantirishga sabab bo‘lganlar. Respublika davrida (1920-1924) yillar esa Buxoroda ilmiy – jamiyat tashkil etib shu tashkilotning rahbarlari Fitrat, Otajon Payrov Sulaymoniy, Abduvohid Burxonov, Sadriddin Ayniylar xalqni ma’rifatli qilishga madaniyatni yuksaltirishga harakat qilganlar. SHo‘ro 48 davrida esa ilmiy – tarixiy muassasalar deyarli rivojlangan edi. Qadrlar siyosatdan ham bilsa bo‘ladi. Mustaqillik yillarida unut bo‘lgan qadimiy madaniyatimiz tiklandi, ilmiy – tarixiy muassasalar faoliyatiga keng yo‘l ochib berildi. Hozirda esa ilmiy tarixiy muassasalar soni ko‘payib rivojlanib bormoqda. Ularni yanada rivojlantirib boyitish biz yosh avlodlarning asosiy vazifalarimizdir. Ushbu bitiruv malakaviy ish mavzusida ko‘tarilgan masalalar va bu muammolarni echish yo‘llari va erishilgan natijalar o‘ylaymanki ahamiyatlidir. SHu maqsadda men o‘zimning bir necha tavsiyalarimni berib o‘tmoqchiman: 1. Avvalo, bizning milliy davlatchiligimiz tarixini mukammal bilish va ongli anglashni kuchaytirish uchun ilmiy tarixiy muassasalarni ko‘paytirish kerak. 2. ilmiy tarixiy muassasalarni faoliyatini o‘rganish maqsadida taqqoslash, qiyoslash va turli xil musobaqa ko‘rinishdagi dars shakllaridan foydalanib o‘tilsa maqsadga muvofiq bo‘ladi. 3. O‘rta maxsus talim dargohlarida va Oliy o‘quv yurtlarida talabalari ongida milliy g‘urur, ona Vatanga bo‘lgan yuksak hurmat, vatanparvarlik kabi tuyg‘ularni o‘sdirishda ilmiy tarixiy muassasalarni ahamiyatli ekanligini anglatish uchun talaba yoshlar orasida ushbu mavzuda seminarlar, konferensiyalar va ko‘rik tanlovlar o‘tkazilib turilsa yaxshi bo‘ladi. Bundan tashqari oliy o‘quv yurtlari kafedralari qoshida tashkil etilgan iqtidorli talabalarning to‘garaklarida ushbu masalalarga ko‘proq vaqt ajratishlari maqsadga muvofiq bo‘ladi. 4. BuxDU huzurida “Buxoro tarixini o‘rganish markazi” faoliyatini yanada jonlantirish kerak. |