##Bölmə Azərbaycan. ##Fənnin adı İnformatikanın tədrisi metodikası ##Qrup nömrəsi

##num=10// level= 1// sumtest= 32// name=Formallaşdirma və modelləşdirmə//

1. Model nədir?

A) şəbəkə tipləri

B) obyektlərin həndəsi, fiziki və müəyyən olunmuş başqa xassələrini əks

etdirən model

C) sistem tərkib hissələri bir-birilə qarşılıqlı əlaqədə olan obyektlər çoxluğu

D) riyazi modelin realizasiyası

E) obyektin, hadisənin və ya prosesin müəyyən vacib xüsusiyyətlərini əks

etdirən təqdimat forması

2. Obyektin, hadisənin və ya prosesin müəyyən vacib xüsusiyyətlərini əks etdirən təqdimat forması nə adlanır?

A) modelləşdirmə

B) model

C) formatlaşdırma

D) təqdimat

E) şəbəkə tipləri

3. Maddi model nədir?

A) riyazi şəkillər və düsturlar vasitəsilə qurulan model

B) təbii dillərdən və şəkillərdən istifadə olunan modellərdir

C) obyektlərin həndəsi, fiziki və müəyyən olunmuş başqa xassələrini əks etdirən

model

D) formal dillərdən istifadə olunan model

E) baxılan halda dəyişən model
4. İnformasiya modellərinin növləri hansılardır?

A) həndəsi, cəbri

B) statik, dinamik

C) riyazi, məntiqi

D) təsviri, formal

E) işarələr, düsturlar

5. Statik və dinamik model arasında fərqi göstərin:

A) hər ikisi dəyişir

B) statik model baxılan halda halını dəyşir, dinamik model dəyişmir

C) statik model baxılan halda halını dəyişmir, dinamik model dəyişir

D) hər ikisi dəyişmir

E) statik model informasiya modelinə aiddir

6. Verilənlər bazasının yaradılması , onun axtarışı, nizamlanması hansı proqram vasitəsilə yerinə yetirilir?

A) Microsoft Exel

B) Microsoft PowerPoint

C) Microsoft Word

D) Microsoft Access

E) Microsoft Outlook

7. Biliyin modelləşdirilməsi üçün hansı modellərdən istifadə olunur?

A) təbii

B) məntiqi

C) süni

D) formal

E) şəbəkə

8. Aşağıdakılardan hansı məntiqi proqramlaşdırma dilidir?

A) şəbəkə dili

B) təbii dil

C) semantik dil

D) Proloq dili

E) model dili

9. Obyektin, hadisənin və ya prosesin vacib xüsusiyyətlərini əks etdirən

təqdimat forması necə adlanır?

A) paramterlər sistemi

B) sistemin elementləri

C) sistemli yanaşma

D) model

E) riyazi modellər

10. Semantik şəbəkə nədir?

A) fakt və qaydalardan ibarət yalan və ya doğru olan verilənlər bazası

B) müəyyən obyektlər, anlayışlar tipinin abstarkt obrazı olub, obyektin bütün

atributlarını özündə birləşdirir

C) sistemin anlayışları arasında əlaqələrin oriyentasiyalı qraflarla təsviri

D) informasiya modelinə əsas yanaşma sistemi

E) giriş verilənlərindən asılı olaraq nəticə verilənləri almaq üçün tətbiq olunan

müəyyən hesablama üsulları

11. Freym nədir?

A) informasiya modelinə əsas yanaşma sistemi

B) sistemin anlayışları arasında əlaqələrin oriyentasiyalı qraflarla təsviri

C) giriş verilənlərindən asılı olaraq nəticə verilənləri almaq üçün tətbiq olunan

müəyyən hesablama üsulları

D) müəyyən obyektlər, anlayışlar tipinin abstarkt obrazı olub, obyektin bütün

atributlarını özündə birləşdirir

E) fakt və qaydalardan ibarət yalan və ya doğru olan verilənlər bazası

12. Məntiqi dillər orta məktəb kursunda necə tədris olunur?

A) modellərlə

B) ”Suni intellekt” əsaında

C) proqramlarla

D) təbii dillərlə

E) nəzəriyyə ilə

13. Məktəb informatika kursunda hansı növ modelləşmədən istifadə olunur?

A) verilənin modelləşməsi

B) obyektin modelləşməsi

C) biliyin modelləşməsi

D) şəbəkənin modelləşməsi

E) cədvəllərin modelləşməsi

14. Orijinal nədir?

A) obyektin modeli

B) obyektin xüsusi halı

C) obyektin ümumiləşmiş forması

D) obyektin mürəkkəb xassəsi

E) obyektin məqsədi

15.Təsviri informasiya modellərinin qurulmasında aşağıdakılardan hansılardan istifadə olunur?

1- təbii dil

2- proloq dili

3 - düstur

4 - şəkil

A) 1, 2

B) 2, 4

C) 1, 3

D) 1, 4

E) 2, 3
16. Biliyin produktiv modelində aşağıdakıların hansından istifadə olunur?

A) onda, onda

B) əgər, əgər

C) olsa, onda

D) əgər, onda

E) əgər, olsa
17. Elektron cədvəllərdən harada istifadə olunur?

A) şəkillərdə

B) proqramlaşdırmada

C) formatlaşdırmada

D) verilənlərdə

E) riyazi modelləşdirmədə

18. Əlaqələrin oriyentasiyalı qraflarla təsviri nədir?

A) EHM

B) baza

C) şəbəkə

D) semantik şəbəkə

E) freym
19. Obyektin bütün atributlarını özündə birləşdirən nədir?

A) baza

B) semantik şəbəkə

C) freym

D) şəbəkə

E) EHM
20. Bilik modelinin tiplərini seçin:

1 - produktiv model

2 - semantik şəbəkə

3 - məntiqi model

4 - freym

5 - proqramlaşdırma

A) 1, 2, 3

B) 2, 3, 4, 5

C) 1, 3, 4, 5

D) 1, 2, 3, 4

E) 1, 4, 5
21. Bilik modelinin ən çox istifadə olunan tipləri hansılardır?

1 - produktiv model

2 - suni intellekt

3 - semantik şəbəkə

4 - informasiya modeli

5 - biliyin məntiqi modeli

A) 1, 3, 5

B) 2, 3, 4

C) 1, 3, 4

D) 1, 2, 5

E) 3, 4, 5
22. Verilənlər bazasının hansı tiplərindən istifadə olunur?

1 - cədvəl

2 - ierarxik

3 - şəbəkə

4 - düstur

5 - qrafik

A) 1, 2, 5

B) 1, 2, 4

C) 1, 2, 3

D) 2, 3, 4

E) 2, 3, 5
23. Şagirdlərin təfəkkürünü nəyin əsasında inkişaf etdirmək olar?

1- formallaşdırmanın

2 - informatikanın

3 - təhsilin

4 - modelləşdirmənin

5 - EHM-lərın

A) 2, 4

B) 1, 4

C) 1, 3

D) 1, 2

E) 2, 3
24. Doğru cavabları müəyyən edin:

1 - modelin basılıca xüsusiyyəti modelləşdirmədir

2 - modelin adekvatlığı dedikdə orijinalın modelləşdirilən xüsusiyyətlərinin modelə köçürülməsi başa düşülür.

3 - təsviri informasiya modellərinin qurulmasında təbii dillərdən və şəkillərdən istifadə olunur

4 - model dəyişib deformasiyaya uğrayırsa bu model statik model adlanır

A) 2, 4

B) 1, 4

C) 1, 2

D) 2, 3

E) 1, 3
25. Səhv cavabları müəyyən edin:

1 - modelin adekvatlığı dedikdə orijinalın modelləşdirilən xüsusiyyətlərinin modelə köçürülməsi başa düşülür.

2 - modelin basilica xüsusiyyəti modelləşdirmədir

3 - model dəyişib deformasiyaya uğrayırsa bu model statik model adlanır

4 - təsviri informasiya modellərinin qurulmasında təbii dillərdə və şəkillərdən istifadə olunur

A) 2, 4

B) 1, 4

C) 1, 2

D) 2, 3

E) 1, 3
26. Təqdim olunma formasından asılı olaraq modellərin qruplarını müəyyən edin:

1 - təsviri

2 - statik

3 - maddi

4 - informasiya

A) 3, 4

B) 1, 4

C) 1, 2

D) 2, 4

E) 1, 3
27. Məsələnin EHM-də informativ modelləşdirmə üsulları ilə həllinin mərhələlərinin ardıcıllığını göstərin:

1 - məsələnin həlli üçün modeldən istifadə olunması

2 - informasiya modelinin EHM-də realizasiyası

3 - modelin realizasiyası üçün kompüter alətlər mühitinin seçilməsi

4 - format, informasiya modelinin nəzəri qurulması

5 - məsələnin qoyuluşu

A) 2, 3, 4, 5, 1

B) 1, 2, 3, 4, 5

C) 1, 3, 4, 5, 2

D) 5, 4, 3, 2, 1

E) 5, 4, 3, 1, 2

28. Uyğunluğu müəyyən edin:

I-modeli yaradan obyektin özünə

II-obyektin, hadisələlərin və ya prosesin müəyyən vacib xüsusiyyətlərini əks etdirən təqdimat forması

III-modelin qurulması prosesi

1-model

2-modelləşdirmə

3-protetip

A) I- 1, II- 3, III-2

B) I- 3, II- 1, III-2

C) I- 2, II- 3, III-1

D) I- 1, II- 2, III-3

E) I- 3, II- 2, III-1

29. Uyğunluğu müəyyən edin:

I-formal dillər toplusu

II-məntiqi proqramlaşdırma dilidir

III-müəyyən obyektlər, anlayışlar tipinin abstrakt obrazı olub obyektin bütün atributlarını özündə birləşdirir

IV-sistem anlayışları arasında əlaqələrin oriyentasiyalı qraflarla təsviridir

1-semantik şəbəkə

2-freym

3-proloq dili

4-riyazi dil

A) I- 1, II- 2, III-3, IV-4

B) I- 4, II- 2, III-3, IV-1

C) I- 4, II- 3, III-2, IV-1

D) I- 1, II- 3, III-4, IV-2

E) I- 2, II- 4, III-1, IV-3

30. Uyğunluğu müəyyən edin:

I - model

II - modelləşdirmə

III - protetip

1 - modeli yaradan obyektin özünə

2 - obyektin hadisənin və ya prosesin müəyyən vacib xüsusiyyətlərini əks etdirən təqdimat forması

3 - modelin qurulması prosesi

A) I-3, II-1, III-2

B) I-2, II-1, III-3

C) I-1, II-2, III-3

D) I-2, II-3, III-1

E) I-3, II-2, III-1

31. Uyğunluğu müəyyən edin:

I - təsviri informasiya modelləri

II - formal informasiya modelləri

III - maddi modellər

IV-informasiya modeli

1 - bu modelə əllə toxunmaq, gözlə görmək olmur

2 - bu modelin qurulmasında formal dillərin köməkliyindən istifadə olunur

3 - bu modelin qurulmasında təbii dillərdən və şəkillərdən istifadə olunur

4 - obyektlərin həndəsi, fiziki və müəyyən olunmuş başqa xassələrini əks etdirən

modeldir

A) I-4, II-3, III-2, IV-1

B) I-2, II-1, III-3,IV-4

C) I-1, II-2, III-3, IV-4

D) I-2, II-3, III-4, IV-1

E) I-3, II-2, III-4, IV-1
32. Uyğunluğu müəyyən edin:

I - semantik şəbəkə

II - freym

III - Proloq dili

IV - riyazi dil

1 - formal dillər toplusudur

2 - məntiqi proqramlaşdırma dilidir

3 - müəyyən obyektlər, anlayışlar tipinin abstract obrazı olub obyektin bütün

atributlarını özünə birləşdirir

4 - sistem anlayışları arasında əlaqələrin oriyentasiyalı qraflarla təsviridir

A) I-4, II-2, III-3, IV-1

B) 1-4, II-3, III-2, IV-1

C) I-1, II-2, III-3, IV-4

D) I-1, II-3, III-4, IV-2

E) I-2, II-4, III-1, IV-3