BöLÜm I aydin iLİ ve ekonomiSİ
Kurulacak Sabun İşletmesinin Mali Etüdü
Yüklə 2,24 Mb.
|
4.3.2.6 Kurulacak Sabun İşletmesinin Mali EtüdüBu etüt safhasında, işletmenin kurulması için gerekli yatırım tutarı, işletme giderleri, işletme gelirleri, işletme sermayesi ve proforma nakit akımı tablosu hesaplanmaktadır. 4.3.2.6.1 Sabit Sermaye Yatırım Giderlerinin Tespitiİşletmenin kuruluş döneminde yapmış olduğu gider kalemleri aşağıda hesaplanmıştır. 4.3.2.6.1.1 Etüd ve Proje Giderleriİşletmenin kurulması aşamasında oluşacak etüd ve proje giderleri için 25.000.000.000 TL öngörülmüştür. 4.3.2.6.1.2 Lisans ve PatentlerYatırım safhasında herhangi bir patent ya da lisans anlaşması yapılmayacaktır. 4.3.2.6.1.3 Arsa BedeliYatırımı düşünülen işletme Aydın Umurlu Organize Sanayi Bölgesi’nde kurulacaktır. Bu organize sanayi bölgesindeki birim metrekare fiyat 12,000,000 TL’dir. Fabrika 5,000 metrekarelik alana kurulacaktır. Toplam arsa bedeli 60,000,000,000 TL’dir. 4.3.2.6.1.4 Arazi Düzenlenmesi ve Hazırlık YapılarıKurulacak işletme için tahsis edilen 5,000 m2 alanda düzeltme ve hazırlık yapıları ile bu faaliyetlerden doğacak giderler Çizelge 76’da gösterilmektedir. Çizelge 76. Sabun Fabrikası İçin Arazi Düzenlenmesi ve Hazırlık Yapıları Giderleri (TL).
4.3.2.6.1.5 Bina ve İnşaat GiderleriSabun üretim işletmesi, fabrika inşaat şartnamesi gereğince IV. Yapı ve A grubu sınıfında inşa edilmelidir. Çizelge 77’de bu yapı ve gruba ait birim metrekare fiyatları bulunmaktadır. Bu fiyatlar, TMMOB İnşaat mühendisleri Odası’ndan temin edilmiştir. Çizelge 77. Sabun Fabrikası İçin İnşaat Giderleri.
4.3.1.6.1.6 Temel Makine ve Araç-GereçlerSabun Fabrikasında kullanılacak temel makine ve araç-gereçlerin toplam maliyetleri Çizelge 78’de gösterilmektedir. Bu makine ve araç-gereçler, 320 gün bazında 7,000 ton/yıl sabun üretme kapasitesindedir. Teşvik belgesi kapsamında bu makine ve teçhizatlar KDV ödemesi yapılmayacağı için fiyatlara KDV dahil değildir. Tespit edilen fiyatlar yapılan pazar araştırmaları ve Ahmet Sabuncu’dan elde edilmiştir. Çizelge 78. Sabun Fabrikası Kullanılacak Temel Makine ve Araç-Gereçlerin Toplam Tutarları.
4.3.2.6.1.7 Yardımcı Makine ve Araç-GereçlerSabun fabrikasında kullanılacak yardımcı makine ve araç-gereçler Çizelge 79’da gösterilmektedir. Teşvik belgesinden yararlanacağı için, bu fiyatlara da KDV dahil değildir. Hesaba katılmamış harcamalar, toplam yardımcı makine ve araç-gereçlerin %5’i olarak alınmaktadır. Çizelge 79. Domates Salçası Fabrikasında Kullanılacak Yardımcı Makine ve Araç-Gereçlerin Toplam Tutarları.
4.3.2.6.1.8 İthâlât ve Gümrükleme GiderleriYatırımı düşünülen işletmede kullanılacak makine ve araç-gereçlerin tümü yerli yapım olduğu için böyle bir gider bulunmamaktadır. 4.3.2.6.1.9 Taşıma ve Sigorta GiderleriMakine ve araç-gereçlerin tamamen yerli olmakla birlikte taşıma ve sigorta gideri olarak toplam makine ve araç-gereçlerinin % 2 si ayrılacaktır (Bu oran Yatırımlarda Devlet Yardımları Hakkında Kararın Uygulanmasına İlişkin Tebliğ’in Ek 3’nde belirtilen hükümler çerçevesinde verilmiştir). Buna göre toplam tutar; 53,395,855,000 TL’dir. 4.3.2.6.1.10 Montaj GiderleriYine aynı tebliğin ilgili ekinde bu oran toplam makine ve araç-gereçlerin %6 sı gibi bir meblağ öngörülmüştür. Buna göre toplam tutar; 160,187,565,000 TL’dir. 4.3.2.6.1.11 Taşıt AraçlarıSabun fabrikasında kullanılacak taşıtların sınıfları ve toplam tutarları Çizelge 80’de gösterilmektedir. Çizelge 80. Sabun Fabrikasında Kullanılacak Taşıtların Toplam Tutarları.
4.3.2.6.1.12 İşletmeye Alma Giderleriİşletmeye alma giderleri için 50,000,000,000 TL öngörülmüştür. Bu harcama kalemine deneme üretiminden başlangıç tarihinden itibaren kesin işletmeye geçiş tarihine kadar yapılması zorunlu olan harcamalardır. 4.3.2.6.1.13 Genel GiderlerBu giderler haberleşme, aydınlatma, ilan vs. ile taşıt alım vergilerini kapsamaktadır. Yine aynı tebliğde, bu rakam ortalama sabit yatırım tutarının olarak % 1.5 ile %3.5 arasında oluşabileceği varsayılmıştır. Buna göre genel giderler tutarı; 51,392,000,000 TL’dir. 4.3.2.6.1.14 Diğer GiderlerDiğer Giderler kısmına finansman giderleri girmektedir. Faiz Ödemeleri bütünleşik finansal analiz tablolarında ayrı gösterileceği için burada yer verilmemiştir. 4.3.2.6.1.15 Toplam Sabit Yatırım TablosuSabun fabrikasının toplam sabit yatırım tablosu yukarıda elde edilen ve varsayılan tutarlar sonucunda Çizelge 81’de gösterilmektedir. Çizelge 81. Sabun Fabrikası Toplam Yatırım Tablosu (TL).
4.3.2.6.2 İşletme Dönemi Giderlerinin Tespitiİşletme dönemi giderleri teorik kapasite üzerinden hesaplanmıştır. 4.3.2.6.2.1 Hammadde GiderleriSabun fabrikasında, 1 ton sabun üretmek için hammadde bileşimi Çizelge 82’deki gibi olacaktır. Çizelge 82. Sabun Fabrikasında Kullanılacak Hammadde Bileşimi ve Toplam Tutarları.
İşletmenin teorik kapasitesi, 6,400 ton/yıl ve çalışma rejimi 320 gün olduğuna göre, yıllık hammadde gideri 5,104,000,000,000 TL’dir. Bu fiyatlar ve oranlar, yapılan pazar analizi ve Ahmet Sabuncu’dan elde edilen bilgilere göre varsayılmıştır. 4.3.2.6.2.2 Yardımcı Maddeler ve İşletme MalzemeleriÜretilecek ürünlerde yardımcı malzeme olarak sodyum hidroksit (kostik) ve tuz kullanılacaktır. Kostik 1 ton sabun bileşiminde 320 kg kullanılmaktadır. 1 kg kostiğin satış fiyatı 100,000 TL’dir. Buradan, yıllık kostik tüketimi 2,048,000 kg olacaktır. Toplam kostik gideri 204,800,000,000 TL’dir. Bunu yanı sıra tuz tüketimi ise 1 ton sabun bileşiminde 120 kg’dır. 1 kg sanayi tipi tuzun fiyatı 100,000 TL’dir. Buradan toplam tuz gideri, 76,800,000,000 TL’dir. Bu yardımcı maddelerin yanı sıra, ürünlerde esans ve boya kullanılmaktadır. 1 ton sabunda 1 kg esans kullanılmaktadır. Esanslar yurtiçinden temin edilebileceği gibi yurtdışından da (İspanya, Hollanda, Fransa) temin edilmektedir. Esansların kg fiyatları 11,000,000 TL ile 16,000,000 TL arasında değişmektedir. Hesaplama kolaylığı açısından ortalama 13,500,000 TL üzerinden hesaplanacaktır. Bu verilerden yatırımı düşünülen işletmenin yıllık esans gideri 86,400,000,000 TL’dir. Ayrıca boya maddesi de üründe kullanılmaktadır. Bu madde yurtiçinden temin edilebilmektedir. 1 ton sabun bileşiminde 200 gr boya kullanılmaktadır. 1 kg boyanın fiyatı 35,000,000 TL’dir. Yıllık 1,280 kg boya tüketilecektir. Buradan, işletmenin yıllık boya gideri 44,800,000,000 TL’dir. Sabun Fabrikasının yıllık toplam yardımcı malzeme giderleri toplamı Çizelge 83’deki gibi oluşacaktır. Çizelge 83. Sabun Fabrikasında Kullanılacak Yardımcı Maddelerin Toplam Tutarları.
4.3.2.6.2.3 Enerji GiderleriSabun fabrikasının enerji giderleri, elektrik, su ve yakıt olarak ayrılmaktadır. Yakıt olarak, yağı alınmış prina kullanılacaktır. Elektrik: 2,000 kw/gün x 320 gün x 102,650 TL/kw = 65,696,000,000TL’dir. Yatırımı düşünülen işletme organize sanayi bölgesi’nde kurulacağından %4 indirimden yararlanmaktadır. Bu durumda üretimde kullanılacak elektrik gideri 63,169,230,769 TL’dir. Su: Yatırımı düşünülen işletmenin suyu Aydın Umurlu Organize Sanayi Bölgesinin şebekesinden sağlanacaktır. Suyun kullanım ücreti ton başına 300,000 TL’dir. Bu kapasitedeki bir işletme için su tüketimi yıllık 6,400 ton/yıl’dır.Buna göre işletmenin üretimde kullandığı su gideri; 6,400 x 300,000 TL = 1,920,000,000 TL’dir. Yakıt: İşletme, yakıt olarak yağı alınmış prina kullanacaktır. Yağı alınmış prina en kaliteli kükürt kömürüne göre hem kalori bakımından daha zengin hem de bıraktığı kül miktarı bakımından daha az olup maliyetleri azaltan bir yakıt türüdür. İşletme yıllık 400 ton prina yağı tüketeceği varsayılmıştır. Bu varsayım işletmenin kapasitesi sonucunda düşünülmüştür. 1 kg prina yağının satış fiyatı Aydın Bölgesi’nde 70.000 TL’dir. Buna göre, yıllık yakıt tüketimi işletmenin 28,000,000,000 TL’dir. 4.3.2.6.2.4 İşçilik ve Personel GiderleriSabun fabrikasında çalışacak personelin ve işçinin yıllık ücretleri Çizelge 84’de gösterilmektedir. Çizelge 84. Sabun Fabrikasında Çalışacak Personel ve İşçinin Yıllık Ücretleri Tablosu.
Yukarıdaki ücretlere net ücretler ve işveren yükümlüğü olan toplam % 18 SSK İşveren Payı, İşsizlik Sigortası Payı dahildir. Bu kesintilerin toplamı, 48,168,000,000 TL’dir. 4.3.2.6.2.5 Bakım-Onarım GiderleriSabit yatırım tutarının %2.5’i bakım onarım giderleri olarak varsayılmıştır. Bakım onarım giderlerinin, Türkiye’deki yatırım projelerinde bu oran üzerinden ayrılması uygun bulunmaktadır (Sarıaslan, 2002:143 Ref: M.Erol Yücesan, “İşletme Dönemi Giderleri”, Devlet Yatırım Bankası, Ankara, s.479). Buna göre toplam tutar; 94,150,454,250 TL’dir. 4.3.2.6.2.6 AmortismanlarVergi Usul Kanunun 55 ve 107 nolu Genel Tebliğlerindeki hükümler çerçevesinde yatırımı düşünülen işletmenin amortisman giderleri Çizelge 58’deki gibi olacaktır. Amortisman hesaplanmasında basit (doğrusal) amortisman yöntemi uygulanmıştır. Domates salçası üretimi yapan işletmenin ekonomik ömrü 5 (beş) yıl olacağına göre amortisman oranı % 20’dir. Çizelge 85. Sabun Fabrikasında Ayrılması Gereken Amortisman Miktarları.
*Yardımcı makine ve araç-gereçlerin içerisinde yer alan; hesaba katılmamış harcamalar, yemekhane döşeme, soyunma odası, işçi üniforma ve telefon tesisatı döşeme kalemleri, Vergi Usul Kanunu’nun 55 ve 107 nolu genel tebliğlerinde belirtildiği üzere amortismana tabi tutulmamıştır. 4.3.2.6.2.7 Genel GiderlerTaşıma, Sigorta giderleri, idari masraflar, laboratuar, kalite kontrol, fabrika içi haberleşme, su, elektrik, sağlık, sosyal haklarla ilgili olarak 37,660,181,700 TL öngörülmüştür. Türkiye’de yatırım projelerinde genel giderler tahmininde genellikle sabit sermaye yatırımının %1-%2.5 arası bir oran kullanılmaktadır (Sarıaslan, 2002 : 143). 4.3.2.6.2.8 Satış ve Pazarlama GiderleriSatış ve Pazarlama Giderleri için toplam sabit yatırımın % 5’i olan 188,300,908,500 TL uygun görülmüştür. Satış ve pazarlama giderleri için toplam sabit yatırımın % 5’nin ayrılması uygundur (Sarıaslan, 2002: 143). 4.3.2.6.2.9 Ambalajlama GiderleriTürkiye’de ambalaj sektöründe oluşan tekeller nedeniyle, sabun üretimindeki maliyetleri olumsuz yönde etkilemektedir. Ambalaj giderleri, toplam sabit yatırım maliyetlerin %15-%20’si kadardır. Bu bilgiler, Ahmet Sabuncu ile yapılan görüşmeden alınmıştır.. Buna göre, sabun fabrikasının, işletme dönemi içerisindeki ambalaj gideri, 564,902,725,500 TL’dir. 4.3.2.6.2.10 Finansman GiderleriÇeşitli kreditör kuruluş ve bankalarla irtibata geçilmiş ve en uygun şartlarda kredi sunan, Türkiye İşbankası’ndan 3,000,000,000,000 TL’lik kurumsal yatırım kredisi sağlanmıştır. Kredinin vadesi üç yıl, ilk yıl faiz ve ana para ödemesizdir. Bu kredinin faiz oranı; %27 faiz oranı üzerinden, yıllık (devre sonlarında) ve sabit ödemelidir. Anapara ödemesi, üçüncü yılın sonunda ödenecektir. Temin edilen yatırım kredisi, 01-01-2004 yılında temin edilmektedir. Bu verilerin ışığında, bu kredinin geri ödeme tablosu Çizelge 86’daki gibi oluşacaktır. Çizelge 86.Sabun Fabrikası İçin Temin Edilen Kredinin Geri Ödeme Tablosu (000-, ilâvesiyle; TL).
Sabun fabrikasının işletme dönemi içerisindeki giderleri, Çizelge 87’de gösterilmektedir. Çizelge 87.Sabun Fabrikasının İşletme Dönemi Giderleri Tablosu. 4.3.2.6.3 İşletme Sermayesinin TespitiYatırımı düşünülen işletmenin, işletme sermayesinin tespitinde yatırım projeleri için uygun olan Çalışma Devri Katsayısı (Operating Cycle) kullanılacaktır. Çünkü, günlük masraf tutarı yöntemi ve Schmallenbach yöntemi, yatırım projesi başlangıcında tahmini zor günlük giderler ve satış fiyatı üzerinden birim brüt kâr gibi verileri hesaplamak gerektiğinden pek kullanılmamaktadır (Sarıaslan, 2002: 133). Çalışma Devri Katsayısı yönteminde kullanılan faaliyetlerle ilgili süreler, Ahmet Sabuncu ve Bekir Kılıç ile yapılan görüşmeler sonucunda elde edilmiştir. Buna göre,
Buradan, Çalışma Devri Katsayısı = 360 ÷ 105 formülünden; 3,42 bulunmaktadır. Çalışma devri katsayısı bulunduktan sonra, yatırım projeleri çalışmalarında kuruluş döneminde net nakit akışı tablosuna dahil edilmek üzere gerekli olan işletme sermayesi ihtiyacı ise yıllar ortalaması alınarak bulunacaktır. Yıllar bazında işletme sermayesi ihtiyacı da, yıllık işletme giderlerinin (fon çıkışı gerektirmeyen amortismanlar elimine edilerek) çalışma devri katsayısına bölünerek elde edilmektedir (Sarıaslan, 135 : 2002). Sabun fabrikasının işletme sermayesi ihtiyacı, Çizelge 88’de gösterilmektedir. Çizelge 88. Sabun Fabrikasının Yıllar İtibariyle İşletme Sermayesi İhtiyacı .
Buradan, kuruluş dönemi çalışma sermayesi ihtiyacı, 8,225,259,868,097÷ 5 = 1,645,051,973,619 TL olacaktır. 4.3.2.6.4 İşletme Dönemi Gelirlerinin TespitiProjenin teknik etüt kısmında belirtildiği gibi sabun sektöründe fabrika çıkış fiyatlandırması ton başına yapılmaktadır. Yatırımı düşünülen işletmede üç tür sabun üretilecektir. Bu sabunların hammadde oluşumu aynı olmakla birlikte çeşitli ambalajlama, esans ve damgalama işlemleri sonucunda satış fiyatları farklı farklıdır. Buna göre, 6,400 ton/yıl teorik kapasitesinde üretilecek sabun çeşitleri, birim fiyatları ve toplam satış tutarı Çizelge 89’daki gibidir. Çizelge 89.Sabun Fabrikası İşletme Dönemi Gelirlerinin Tespiti.
Kapasite kullanım oranlarına göre satış gelirleri Çizelge 90’daki gibi oluşacaktır. Çizelge 90. Sabun Fabrikasının Yıllar İtibariyle Satış Gelirleri.
4.3.2.6.5 Projenin Yatırım Tutarının ve Sermaye Yapısının TespitiYatırımı düşünülen işletmenin yatırım tutarı ve sermaye yapısı tablosu Çizelge 91’de gösterilmektedir. Çizelge 91. Sabun Fabrikasının Sermaye Yapısı Tablosu.
4.3.2.6.6. Sabun Fabrikası Proforma Gelir ve Net Nakit Akımlarının Yıllara Göre Dağılımı
* İşletmeler sonsuza kadar yaşarlar varsayımı altında net nakit akışları da sonsuza kadar devam edecektir. Bundan dolayı, kuruluş döneminde kullanılan işletme sermayesi, beşinci yılın sonunda eklenmemiştir. Yukarıdaki tabloda, temin edilen kredinin ana para ve faiz ödemeleri yer aldığı için iskonto oranının belirlenmesinde özkaynak maliyeti kullanılacaktır. Yatırım indirimi istisnasına kapsamayan iktisadi kıymetler (arsa bedeli ve fabrika binası dışında kalan bina inşaat giderleri) düşüldükten sonra kalan tutar; 3,306,268,170,000 TL’dir. Bu tutardan % 40’lık yatırım indirimi düşüldükten sonra kalan tutar; 1,322,507,268,000 TL’dir. İlk yılda elde edilen kazanç bu tutardan fazla olduğu için (1,796,045,161,189 TL) yatırım indirimi istisnasından yalnızca yatırım ilk yılında yararlanılacaktır. İlk yıl kazancından, yatırım indirimi çıkarıldığında işletmenin vergi matrahı çıkmaktadır. Bu tutar; 413,537,893,189 TL’dir. Kurumlar vergisi oranı % 33 olarak alınmıştır. Bu orana göre yıllar itibariyle ödenecek kurumlar vergisi tutarları Çizelge 92’deki gibidir: Çizelge 92. Sabun Fabrikasının Yıllar İtibariyle Ödeceği Kurumlar Vergisi Tutarı.
Yüklə 2,24 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||