##book id=682//book name=Kimyanın tədrisi metodikası // ##fk=103//ks=03//fn=682// sumalltest= 500 // ##Fakültənin adı: Kimya və biologiya

##num= 19// level= 1// sumtest=15 // name=Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı. Kimyəvi reaksiyaların sürəti və kimyəvi tarazlıq mövzusunun tədrisinin mühüm məsələləri. //

1. Müəyyən reaksiya 50⁰C-də 30 saniyə ərzində başa çatır. Reaksiyanın temperatur əmsalı 2-dir. Həmin reaksiya 30⁰-də neçə saniyəyə qurtarar?

A) 180

B) 60

C) 140

D) 120

E) 90

2. Kimyəvi tarazlığın yerdəyişməsinə təsir etməyən amil hansıdır?

A) Katalizator

B) Temperatur

C) Təzyiq

D) Qatılıq

E) Həcm

3. Kimyəvi reaksiyaların sürətinə aid qazanılan biliklər ən çox hansı müstəqil işlə möhkəmləndirilə bilər?

A) Kitab üzərində işlə

B) Laboratoriya təcrübələri aparmaqla

C) Praktiki iş yerinə yetirməklə

D) Yoxlama yazı işi ilə

E) Məsələ həlli ilə

4. Kimyəvi reaksiyanın sürətinə təsir edən amilləri seçin

1 – Katalizator

2 – İndikator

3 – Maddənin kütləsi

4– Temperatur

5 – Qatılıq

6 – Maddənin ekvivalenti

7 – Maddənin təbiəti

8 – Bərk maddələrdə səthin sahəsi

A) 3, 4, 6, 7, 2

B) 2, 3, 5, 6

C) 1, 4, 5, 7, 8

D) 2, 3, 6

E) 8, 4, 2

5. HCOOH_(m) + C₃H₇OH_(m) ↔ HCOOC₃H_7(m) + H₂O_(m) reaksiyasında tarazlığı sağ tərəfə yönəltmək üçün aşağıdakılardan hansını həyata keçirmək lazımdır?

1 – Sistemə qatı H₂SO₄ əlavə etmək

2 – Sistemdən spirti çıxartmaq

3 – Sistemə qarışqa turşusunu əlavə etmək

4 – Sistemə mürəkkəb efir əlavə etmək

A) 3, 4

B) 2, 4

C) 1, 2

D) 1, 3

E) 2, 3

6. Na + HCl→ reaksiyası üçün doğru olanları seçin.

1 – Birləşmə reaksiyasıdır

2 – Əvəzetmə reaksiyasıdır

3 – Oksidləşmə - reduksiya reaksiyasıdır

4 – Homogen reaksiyadır

5– Heterogen reaksiyadır

A) 2, 3, 5

B) 1, 4

C) 1, 2, 4

D) 2, 4, 5

E) 1, 4, 5

7. Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı dərsində hansı keçmiş mövzularla əlaqə yaratmaq olar?

1 – Oksigenin alınması və xassələri

2 – Hidrogenin alınması və xassələri

3 – Avoqadro qanunu

4 – İstilik effekti

5 – Əsasların xassələri

6– Valentlik, məhlullar

A) 6, 2

B) 3, 6, 2

C) 4, 5

D) 1, 2, 4, 5

E) 3, 6, 2, 5

8. Kimyəvi reaksiyaların sürəti və ona təsir edən amillər mövzularının tədrisində hansı anlayışlar genişləndirilir və dərinləşdirilir?

1 - Heterogen

2 – Homogen

3 – Katalizator

4 – Valentlik

5 – Molyar kütlə

6 - Molyar qatılıq

7 – Maddə miqdarı

A) 1, 4, 5

B) 4, 5, 6, 7

C) 1, 4, 5

D) 3, 4, 5, 6, 7

E) 1, 2, 3, 6, 7

9. Hansı hallarda kimyəvi reaksiyalarda təzyiqin dəyişməsi tarazlığa təsir etmir?

1 – Həcmlər eyni olduqda

2 – Kütlələr bərabər olduqda

3 – Yalnız qaz halında maddələr olduqda

4 – Reaksiyada iştirak edən qaz halında maddələrin əmsalları hər iki tərəfdə eyni olduqda

5 – Qaz halında maddələrin molları reaksiyanın hər iki tərəfində eyni olduqda

6 - Reaksiayanın sağ və solunda iştirak edən bütün maddələrin molları bərabər olduqda

A) 1, 4, 5

B) 2, 3, 6

C) 1, 3, 6

D) 2, 3, 4

E) 3, 5, 6

10. Kimyəvi reaksiyaların növlərinə aid ilkin məlumatların verilməsi ardıcıllığını müəyyən edin

1 – Əvəzetmə

2 – Birləşmə

3 – Dəyişmə

4 – Ekzotermik və endotermik

5 – Parçalanma

6 – Homogen və heterogen

7 – Neytrallaşma

8 – Dönən və dönməyən

A) 5, 2, 4, 1, 3, 7, 8, 6

B) 2, 4, 8, 6, 1, 5, 3, 7

C) 1, 3, 4, 5, 2, 8, 6, 7

D) 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8

E) 6, 8, 7, 3, 1, 4, 2, 5

11. Kimyəvi tarazlığa təsir edən amilləri dərslikdəki ardıcıllığla düzün

1 - Təzyiq

2 – Qatılıq

3 - Temperatur

A) 2, 1, 3

B) 1, 2, 3

C) 1, 3, 2

D) 2, 3, 1

E) 3, 1, 2

12. Uyğunluğu müəyyən edin. Təzyiq artdıqda tarazlığın dəyişməsi:

I – Sağa

II – Sola

III – Dəyişmir

1– N₂ + 3H₂ ↔ 2NH₃

2 – N₂ + O₂ ↔ 2NO

3 – H₂ + Cl₂ ↔2HCl

4 – 2CO + O₂ ↔ 2CO₂

5 – 2H₂O ↔ 2H₂ + O₂

A) I - 5; II - 2, 3; III - 1, 4

B) I - 4; II - 1, 3; III - 2

C) I - 2, 3; II - 1, 4; III - 5

D) I - 1; II - 3; III - 4

E) I - 1, 4; II - 5, III - 2, 3

13. N₂ + O₂ ↔ 2NO – Q reaksiyasında azotun qatılığını və temperaturu necə dəyişmək lazımdır ki, tarazlıq sağ tərəfə yerini dəyişsin. Uyğunluğu müəyyən edin

I – Temperatur

II – Azotun qatılığı

1 - artırmaq

2 - azaltmaq

3 – dəyişməməmək

4 - əvvəl artırmaq, sonra azaltmaq

5 - əvvəl azaltmaq sonra artırmaq

A) I - 2; II - 2

B) I - 3; II - 2

C) I - 1; II - 1

D) I - 4, II - 3

E) I - 2; II - 5

14. Dərs mövzuları ilə onlara aid olanlar arasındakı uyğunluğu müəyyən edin.

I – Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı

II – Kimyəvi reaksiyaların sürəti

III – Kimyəvi tarazlıq

1 – katalizator

2 – homogen, heterogen

3 – dönən, dönməyən

4 – səthin sahəsi

5 – düzünə və əksinə gedən reaksiyalar

6 – Le - Şatelye prinsipi

7 – fəallaşma enerjisi

8 – endotermik, ekzotermik

A) I - 3, 8; II - 1, 2, 4, 7; III - 5, 6

B) I - 5, 6; II - 3, 8; III - 1, 4

C) I - 4, 5; II - 1, 6; III - 7, 8

D) I - 4; II - 6, 7; III - 1, 2, 8

E) I - 2, 3, 6, 8; II - 1, 4; III - 3, 7

15. Kimyəvi reaksiyaların təsnifatı ilə əlamətləri arasındakı uyğunluğu müəyyən edin

I – Reaksiyaya girən və alınan maddələrin tərkibi və sayına görə

II – İstiqamətinə görə

III – Mexanizminə görə

1 – parçalanma

2 – dönən, dönməyən

3 – əvəzetmə

4 – ion və radikal

5 – dəyişmə

6 – ekzotermik

7 – endotermik

A) I - 1, 3, 5; II - 2; III - 4

B) I - 4, 6; II - 1, 3; III - 2, 5

C) I - 1, 5; II - 2, 4; III - 3, 6

D) I - 2, II - 1; III - 6

E) I - 1, 2; II - 5, 6; III - 3